سیاست‌های اقتصادی و توسعه

  رابرت ویلیام فوگل

رابرت ویلیام فوگل در روز اول جولای سال 1926 میلادی در نیویورک آمریکا متولد شد. او فرزند یک خانواده مهاجر روس بود که تحصیلات دبیرستانی خود را در سال 1944 میلادی در مدرسه «استووی وست» به پایان رساند و برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی وارد دانشگاه کورنل شد. ولی رشته تحصیلی او در مقطع کارشناسی تاریخ بود. بعد از اتمام دوره تحصیلی‌اش در سال 1948 میلادی وارد دانشگاه کلمبیا شد و در رشته اقتصاد مدرک کارشناسی ارشد گرفت. به دنبال آن تحصیلاتش در مقطع دکترا را در دانشگاه جان هاپکینز و در رشته اقتصاد به پایان رساند. مطالعات وی در زمینه اقتصاد بیشتر جنبه تاریخی داشت. او مطالعاتی در مورد برده‌داری در آمریکا و تبعات اقتصادی آن برای تمامی جامعه انجام داده بود و همین مطالعات باعث شد تا در سطح دنیا شناخته شود. او بر این با‌ور است که عالم اقتصاد در بر گیرنده گستره عظیمی از علوم است و هیچ دلیلی ندارد که برای مطالعه آن تنها به اصول اولیه نوشته شده در متون اقتصادی اکتفا کرد. اقتصاد علم میان‌رشته‌ای است و برای درک اصول آن باید اشرافی نسبی به تمامی علوم اجتماعی داشت. از نظر فوگل اقتصاد اثر‌گذارترین علم در حوزه علوم انسانی بر زندگی مردم است.

 وی که تحت نام پژوهشگر تاریخی اقتصاد شناخته می‌شود در سال 1993 میلادی به همراه «داگلاس نورث» موفق به اخذ جایزه نوبل اقتصاد شد. این جایزه به دلیل مطالعات جامع این دو دانشمند در مورد تاریخ اقتصاد با به‌کارگیری نظریه‌های اقتصادی و روش‌های مقداری و به منظور توصیف تغییرات سازمانی و اقتصادی به وی اعطا شد. او در خاطراتش می‌نویسد: دو استاد علم اقتصاد بیشترین تاثیر را روی من و کارهایم داشته‌اند. یکی از آنها «جورج استیگلر» است که در مقطع کارشناسی به ما درس اقتصاد خرد می‌داد و نحوه گویش او به گونه‌ای بود که گویی نظریه‌های اقتصاد خرد را برای ما زنده می‌کرد. دومین نفر «کارتر گوردیش» بود که تاریخ اقتصاد آمریکا را در دانشگاه کلمبیا به ما می‌آموخت و تحولات اقتصادی را به خوبی برای ما تشریح می‌کرد.

او در سخنرانی خود بعد از دریافت جایزه نوبل اقتصاد گفت‌: رشد اقتصادی، نظریه‌های رشد جمعیت و فلسفه همگی در ایجاد سیاست‌های اقتصادی بلند‌مدت اثر‌گذار هستند و می‌توانند سیاست‌های اقتصادی را به سمت توسعه‌یافتگی هدایت کنند. فوگل که هم‌اکنون بیش از 87 سال دارد و در نیویورک آمریکا زندگی می‌کند بعد از 30 سال تدریس در دانشگاه شیکاگو بازنشسته شده و تنها فعالیت‌های مطالعاتی‌اش را ادامه می‌دهد. او همیشه خود را یک پژوهشگر می‌داند و بر این باور است تنها افرادی می‌توانند تغییرات بزرگ در اقتصاد دنیا ایجاد کنند که زندگی خود را صرف مطالعه و تحقیق کنند. این اقتصاددان برجسته آمریکایی همیشه از پدر و مادر خود به عنوان افرادی که زندگی خود را صرف پیشرفت علمی و تحصیلی او کرده‌اند یاد می‌کند و می‌گوید کودک فقیری که از روسیه به آمریکا مهاجرت کرد بدون حمایت پدر و مادرش نمی‌توانست پلکان ترقی را طی کند.

 او هم‌اکنون مدیر مرکز اقتصاد جمعیتی در دانشگاه شیکاگو است و یکی از اصلی‌ترین طرفداران مکتب فکری شیکاگو محسوب می‌شود. فوگل بر این باور است نظریه‌های فریدمن علم اقتصاد را دگرگون کرده و دیدگاه‌های پولی فریدمن با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد دنیا در سال‌های رکود بزرگ ارزشمند بوده است. او صدها مقاله علمی و ژورنالیستی تالیف کرده که تمام آنها در حوزه‌های اقتصاد اجتماعی است. کتاب‌های او هم در زمره محبوب‌ترین کتاب‌ها و مراجع علمی در اقتصاد محسوب می‌شوند.

 فوگل در سال 1949 میلادی با «انید کاساندارا مورگان» ازدواج کرد و دو فرزند دارد که هیچ کدام در زمینه علم اقتصاد فعالیت نمی‌کنند. رابرت فوگل  به دلیل مطالعاتش در زمینه تاریخچه اقتصاد مدرن یا  استفاده از روش‌های عددی در تاریخ شهرت جهانی دارد و فعالیت‌هایش در مرکز جمعیت‌شناسی اقتصادی در دانشگاه شیکاگو بخشی از این مطالعه است. این اقتصاددان برجسته آمریکایی همیشه فعالیت در حوزه‌های اقتصادی را همسو با دیگر حوزه‌های انسانی می‌دانسته و در تمام عمرش تلاش کرده است تا این ارتباط را بین علوم مختلف برقرار کند.