استارت بازار دوم ارزی

با فعال شدن بازار دوم ارزی در هفته گذشته بهای سکه و دلار عقب‌نشینی کرد. در انتهای هفته گذشته، رئیس‌کل بانک مرکزی از فعال شدن بازار دوم ارزی خبر داد، این عامل باعث شد که عملاً سطح دلار غیررسمی و سکه در بازار با افت قیمت روبه‌رو شود. به گفته تحلیلگران، درصورتی‌که در بازار دوم، سقف و کف قیمتی وجود نداشته باشد، قیمت‌ها در بازار غیررسمی سیر کاهشی خواهند گرفت. در بازارهای جهانی، نگرانی از اعمال تحریم نفتی ایران، کاهش تولید لیبی و کانادا، باعث افزایش نوسان قیمتی طلای سیاه شد، همچنین افزایش تنش‌های تجاری جهانی، پیشرفت‌های سیاسی در اروپا و گمانه‌زنی‌های خوش‌بینانه سرمایه‌گذاران در مورد دلار به عنوان ارزی مامن، موجب رشد بهای دلار در ابتدای هفته شد.

مسیر صعودی در بازار نفت

هفته گذشته مجموعه عوامل سیاسی و افت تولید در برخی از کشورها قیمت نفت را با نوسان روبه‌رو کرد، به طوری که بهای نفت آمریکا شاهد یک رکوردزنی جدید بود. به گزارش بانک مرکزی روز دوشنبه، همزمان با انتشار آمارها حاکی از کاهش رشد اقتصادی آسیا و تقاضای جهانی نفت به دلیل تشدید جنگ تجاری آمریکا با سایر اقتصادهای مهم دنیا (چین، هند، اتحادیه اروپا و کانادا)؛ افزایش عرضه نفت توسط عربستان و روسیه منجر به کاهش بهای نفت شد. با وجود این، عرضه نفت به دلیل توقف غیرمنتظره تولید در کشورهای کانادا، ونزوئلا و لیبی همچنان تحت فشار است. بنا به اظهارات معامله‌گران؛ اطلاعات ارائه‌شده از سوی موسسه اطلاعات انرژی جن اسکیپ حاکی از افت ذخایر نفت آمریکا در پایانه کوشینگ اوکلاهاماست. بر اساس بررسی رویترز؛ تولید عربستان با افزایش روزانه 700 هزار بشکه در ماه می، به بالاترین سطح از نوامبر 2016(72 /10 میلیون بشکه در روز) نزدیک شد. همچنین، تولید اوپک در ماه ژوئن 320 هزار بشکه در روز افزایش یافت.

روز دوشنبه، وزارت انرژی روسیه اعلام کرد؛ تولید نفت این کشور در ماه ژوئن نسبت به ماه می از 97 /10 به 06 /11 میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. موسسه اطلاعات انرژی آمریکا نیز اعلام کرد؛ تولید نفت این کشور با افزایش 30درصدی طی دو سال اخیر به 9 /10 میلیون بشکه در روز رسیده است. این بدان معناست که در حال حاضر سه تولیدکننده بزرگ نفت جهان هر کدام با تولید حدود 11 میلیون بشکه در روز، یک‌سوم تقاضای جهانی نفت را تامین می‌کنند. در پایان معاملات روز دوشنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 93 /1 دلار و 21 سنت کاهش یافت.

روز سه‌شنبه، تهدید ایران به اخلال در عرضه نفت خلیج‌فارس، در صورت فشار تحریمی آمریکا به این کشور، منجر به افزایش نگرانی‌ها پیرامون کمبود عرضه شد. در نتیجه، بهای نفت آمریکا در معاملات اولیه این روز به بالاترین سطح از سال 2014(75 دلار به ازای هر بشکه) افزایش یافت. در ادامه معاملات، فروش‌های سوداگرانه معامله‌گران و نیز گمانه‌زنی‌ها در خصوص اینکه کاهش عرضه نفت کمتر از حد انتظار به طول خواهد انجامید؛ تقویت اولیه بهای نفت را محدود کرد. در پی اعلام موسسه نفت آمریکا مبنی بر کاهش غیرمنتظره ذخایر نفت این کشور در هفته گذشته، بهای نفت در معاملات پس از تعطیلی بازار افزایش پیدا کرد. در این روز، سهیل‌المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی گفت: «این کشور آماده کمک به تعدیل کاهش احتمالی عرضه نفت بوده و اوپک نیز قصد دارد به سطوح توافق‌شده اعضای خود پایبند بماند.» در معاملات پایانی روز سه‌شنبه، بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب 46 و 20 سنت تقویت شد. به گفته کارشناسان مورگان استنلی یکی از دلایل افزایش قیمت نفت، تحریم‌های آمریکا علیه ایران است. به گفته کارشناسان این موسسه هرچه شدت تحریم‌ها علیه ایران بیشتر شود، ریسک افزایش قیمت‌ها در بازار بالاتر خواهد رفت؛ موضوعی که به مذاق ترامپ چندان خوش نخواهد بود.

بنابراین در شرایطی که آمریکا تلاش دارد با لابی با دیگر کشورهای تولیدکننده نفت مانع اثرگذاری تحریم نفت ایران بر بازار نفت شود و با این شیوه خریداران نفت را نیز به قطع خرید خود از ایران راضی کند، اما بازار همچنان نسبت به امنیت عرضه در بازار بی‌اعتماد است. علاوه بر این افزایش فشار بر ایران می‌تواند به افزایش ریسک‌های ژئوپولتیک در منطقه منجر شود و این خود اهرمی برای بالا نگه داشتن قیمت‌ها محسوب می‌شود. در واقع افزایش فشارها بر ایران می‌تواند به معنای وقوع جنگی دیگر در منطقه یا ناامنی در شریان اصلی صادرات نفت خاورمیانه یعنی تنگه هرمز باشد؛ این موضوعی است که تلویحاً از سوی رئیس‌جمهوری ایران نیز مطرح شد. حسن روحانی که برای سفر به دو کشور سوئیس و اتریش در اروپا حضور داشت، در جمع ایرانیان مقیم سوئیس گفت: آمریکایی‌ها مدعی شده‌اند که می‌خواهند به‌ طور کامل جلوی صادرات نفت ایران را بگیرند. او افزود: آنها معنی این حرف را نمی‌فهمند؛ چراکه این اصلاً معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آن‌وقت نفت منطقه صادر شود. او خطاب به آمریکا و متحدانش گفت: اگر شما توانستید، این کار را بکنید تا نتیجه‌اش را ببینید. این موضوع باعث افزایش ابهامات در خصوص عرضه نفت در آینده شد، موضوعی که می‌تواند باعث فشار قیمتی برای افزایش طلای سیاه شود. از سوی دیگر، خبرگزاری‌های نفتی جهان از نارضایتی خریداران نفت آرامکو (شرکت دولتی نفت عربستان) خبر داده‌اند. مشتریان آرامکو نگران آن هستند که افزایش تولید یکباره به افت کیفیت محصولات منجر شود؛ امری که می‌تواند بر روندهای مالی شرکت در بلندمدت اثرگذار باشد. یکی از مشتریان ناراضی این تصمیم عربستان، شرکت ساینوپک چین اعلام شده است. پیش‌بینی می‌شود تصمیم پادشاه عربستان برای افزایش تولید دو میلیون بشکه‌ای، آینده عرضه نفت آرامکو را نیز با اما و اگر روبه‌رو کند.

شبکه تلویزیونی فرانس 24 روز چهارشنبه در گزارشی با اشاره به تلاش واشنگتن برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، هشدار داد که با وجود افزایش ظرفیت برخی کشورهای تولیدکننده نفت، بهای طلای سیاه در بازارهای نفتی در ماه‌های آینده همچنان ادامه دارد. کارشناس این برنامه در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا می‌تواند همه کشورها را متقاعد کند که از ایران نفت خریداری نکنند؟ توضیح داد: کار بسیار مشکلی است چراکه بسیاری از کشورهای جهان از جمله هند، چین، کره جنوبی و ترکیه به نفت ایران وابسته هستند و مطمئناً کشوری مانند چین که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت ایران است، به این سادگی‌ها زیر بار تهدیدهای آمریکا نمی‌رود و از آن به عنوان برگ برنده‌ای برای مذاکرات تجاری خود با واشنگتن استفاده خواهد کرد. در روز چهارشنبه بهای نفت در معاملات ابتدایی نسبت به روز قبل از آن، نوسان قابل توجهی را تجربه نکرد.

شروع پرقدرت دلار

افزایش تنش‌های تجاری جهانی، پیشرفت‌های سیاسی در اروپا و گمانه‌زنی‌های خوش‌بینانه سرمایه‌گذاران در مورد دلار به عنوان ارزی مامن، موجب شد شاخص دلار سومین فصل سال جاری میلادی را با روندی مثبت آغاز کند. به گزارش بانک مرکزی، در حالی که دو گزارش منتشره طی روزهای اخیر حاکی از کاهش تولیدات کارخانه‌ای و افت صادرات چین بود، تنش‌های تجاری در آستانه ضرب‌الاجل شش ژوئیه (زمان اجرای 34 میلیارد دلار تعرفه بر صادرات چین توسط آمریکا) در حال افزایش است. در روز دوشنبه هفته مورد بررسی، پس از انتشار اخبار مبنی بر توافق احزاب آلمان پیرامون مساله مهاجرت، روند نزولی نرخ یورو در برابر دلار کاهش یافت و در نهایت به 1641 /1 رسید. با توجه به تقویت شاخص دلار، بانک بی‌ان‌پی پیش‌بینی‌های خود از یورو و پوند را برای پایان سال 2018 کاهش داد. در این روز در پی تقویت دلار و تنش تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا، بهای طلا با بیش از یک درصد کاهش به پایین‌ترین سطح 5 /6 ماه اخیر تضعیف شد. روز سه‌شنبه، به دلیل تمرکز سرمایه‌گذاران بر تقویت‌های اخیر بازار ارز و بی‌اعتنایی به تنش‌های تجاری، ریسک‌پذیری بازار افزایش و تقاضا برای ارزهایی مانند یورو و دلار استرالیا افزایش یافت. در این روز، به دلیل مصالحه دولت ائتلافی آلمان پیرامون امور مرتبط با مهاجرت، نرخ یورو در برابر دلار با 2 /0 درصد افزایش به 1655 /1 رسید. همچنین، به دلیل حساسیت اقتصاد استرالیا به رشد اقتصادی چین، نرخ دلار استرالیا در برابر دلار 5 /0 درصد افزایش یافت. در خلال معاملات کم‌حجم بازار ارز پیش از تعطیلات روز استقلال آمریکا؛ بانک مرکزی چین، روند تضعیف ارزش یوآن به کمتر از سطح روانی را متوقف کرد. طبق اعلام این بانک، نرخ یوآن در برابر سبد ارزهای تجاری و دلار طی 10 روز گذشته، به ترتیب چهار و 5 /4 درصد تضعیف شده است. روز سه‌شنبه، در پی تضعیف دلار، بهای نقدی طلا پس از رسیدن به کمترین سطح از 12 دسامبر 2017 (32 /1237 دلار در هر اونس)، در نهایت 9 /0 درصد تقویت شد. بهای طلای قراردادهای آتی آمریکا تحویل ماه آگوست نیز یک درصد افزایش یافت.

فعال شدن بازار دوم ارزی

مهم‌ترین خبر ارزی هفته گذشته فعال شدن بازار دوم ارز بود. در روز چهارشنبه هفته گذشته، رئیس‌کل بانک مرکزی از فعال شدن بازار ارز خبر داد. به گفته او، روال بازار دوم ارزی این‌گونه است که واردکننده با صادرکننده تفاهم می‌کند و با ثبت این تفاهم در سامانه جامع تجارت این کار می‌تواند عملیاتی شود. در مرحله بعدی واردکننده با مراجعه به بانک گواهی ثبت آماری خود را می‌گیرد و سپس با مراجعه به صادرکننده مربوط، توافق نهایی خود را انجام می‌دهد، این توافق هم در سامانه جامع تجارت ثبت و عملیاتی می‌شود. در بازار ثانویه ارز به صورت فیزیکی تحویل نمی‌شود بلکه از حساب‌های صادرکننده به مقصدی که واردکننده برای واردات کالا نیاز دارد پرداخت می‌شود.

همچنین رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، با تشریح جزئیات راه‌اندازی بازار ثانویه ارز گفت: کشف نرخ اظهارنامه صادراتی در سامانه نیما خواهد بود. محمد لاهوتی با اشاره به مصوبه دولت در خصوص نحوه معامله ارز حاصل از صادرات با واردکنندگان اولویت سه کالایی گفت: در جلسه‌ای که با حضور معاونت ارزی بانک مرکزی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، رئیس اتاق بازرگانی، معاون صادراتی وزیر صنعت و نمایندگان صادرکنندگان و واردکنندگان برگزار شد، مقرر شد که با توجه به اینکه تصمیم دولت بر راه‌اندازی بازار ثانویه ارز بود، مکانیسمی در بورس فراهم شود تا خرید و فروش ارز به سهولت میان صادرکنندگان و واردکنندگان صورت گیرد، اما با بررسی‌های کارشناسی صورت‌گرفته و پیشنهاد بخش خصوصی، عرضه ارز حاصل از 20 درصد صادرات غیرنفتی کشور که مشمول ارائه ارز در سامانه نیما نمی‌شود، در بورس منتفی شد. پیش‌بینی می‌شود که با فعال شدن این بازار، ارزش دلار در بازار غیررسمی کاهش یابد. البته که انتشار این خبر در هفته گذشته باعث عقبگرد قیمتی در بازارهای ارز و سکه شد. روز چهارشنبه، سکه و دلار روند کاهشی خود را ادامه دادند؛ سکه از مرز دو میلیون و 900 هزار تومان عقب‌نشینی کرد و شاخص ارزی به سوی ابتدای کانال هشت هزارتومانی حرکت کرد. در پنجمین روز هفته، سکه تمام بهار آزادی 52 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای دو میلیون و 898 هزار تومان رسید. به نظر می‌رسد که با این خبر، روند نزولی قیمت سکه و دلار، در هفته‌های آتی نیز ادامه داشته باشد.

تداوم روند مثبت بورس

در هفته منتهی به 13 تیرماه سال جاری، شاخص بورس تهران با رشد 1162واحدی بازدهی هفتگی یک‌درصدی را ثبت کرد و در کانال 112 هزارتایی باقی ماند. در مقابل شاخص کل فرابورس در هفته گذشته منفی 3 /1 درصد افت داشت و به سطح 8 /1252 واحد رسید. اما در بازه مورد بررسی، شاخص کل هم‌وزن تغییر قابل ملاحظه‌ای را ثبت نکرده است. هفته گذشته اخبار مثبت و منفی سبب نوسانات بازار شد به طوری که در روز یکشنبه گذشته، شاخص کل 2834 واحد کاهش را تجربه کرد اما در ادامه روزهای هفته مجدداً بر مدار صعودی بازگشت و بازدهی دماسنج بازار سرمایه از ابتدای سال را به 8 /16 درصد رساند.

 از اخبار مثبت هفته گذشته می‌توان به احتمال ارائه بسته مشوق اروپایی به ایران در خصوص برجام و خبر راه‌اندازی بازار ثانویه ارز توسط رئیس‌کل بانک مرکزی اشاره کرد که موجبات بازگشت آرامش به بازار سرمایه را فراهم کرد. در هفته پیش، خبرهای منفی نیز در بازار منتشر شد. کمبود آب در فلات مرکزی و تاثیر آن بر تولیدکنندگان بورسی این منطقه و افت قیمت نفت در هفته گذشته ترمز رشد شاخص کل بازار سرمایه در هفته دوم تابستان بودند.

بانک‌ها بر مدار زیان

 هفته گذشته نماد بانک دی پس از حدود دو سال به تابلوی معاملات بازگشت و در روز بازگشایی 50 درصد از ارزش خود را از دست داد و در هفته‌ای که اکثر گروه‌های صنعتی سبزپوش بودند بیشترین ضرر را به سهامداران خود تحمیل کرد. بررسی صورت‌های مالی منتشرشده شرکت‌های این گروه توسط کارشناسان نشان از وخامت اوضاع ترازنامه و سود و زیان در اکثر شرکت‌های این صنعت دارد. سبقت سود سپرده‌ها از درآمد ناشی از تسهیلات در کنار ذخایر مربوط به مطالبات مشکوک‌الوصول و رسوب دارایی‌های راکد در ترازنامه از جمله نشانه‌هایی هستند که در صورت‌های مالی اکثر بانک‌های موجود دیده می‌شود. شاخص این گروه در هفته منتهی به 13 تیرماه تغییر قابل ملاحظه‌ای نداشت و در سطح 3 /498 واحد باقی ماند.

دومین عرضه اولیه در سال جاری

در آخرین روز معاملاتی بازار بورس، ۱۰ درصد از سهام پتروشیمی غدیر در فرابورس تهران عرضه شد تا دومین شرکت جدید بازار در سال جاری وارد شود. بر اساس آگهی منتشرشده ۱۰ درصد از سهام «شغدیر» در بازار اول معاملات فرابورس عرضه اولیه شده که شامل ۱۳۰ میلیون سهم است. در این عرضه که از سوی تاپیکو و کارگزاری صبا تامین انجام شد، محدوده سفارش خرید بین ۱۶۵ تا ۱۷۰ تومان و به هر کد سهمیه ۲۶۰۰ سهم تخصیص داده شد. به این ترتیب، پتروشیمی غدیر بعد از پرداخت الکترونیک سامان کیش، دومین شرکت تازه‌وارد بازار سهام در سال جاری بود.

سال مالی تازه‌وارد فرابورسی ۲۹ اسفند بوده و در ترکیب سهامداری آن تاپیکو با ۹۰ درصد مالکیت و پتروشیمی بندر امام با ۱۰ درصد حضور دارند و مشاور پذیرش آن کارگزاری بانک رفاه است. این شرکت که از سال ۸۸ تولید آزمایشی را شروع کرده در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بندر امام واقع شده و محصولات تولیدی آن وینیل کلراید مونومر VCM با ظرفیت سالانه ۱۵۰ هزار تن و پلی‌وینیل کلراید PVC با ظرفیت سالانه ۱۲۰ هزار تن است.

اخبار کدال

بر اساس اخبار منتشرشده در هفته منتهی به 13 تیرماه سال جاری، «پاکدیس» در مجمع خود به ازای هر سهم 15 تومان سود نقدی ارائه داد. هلدینگ تبرک نیز با انتشار گزارش اصلاحی عملکرد ۱۲ماهه اسفند ۹۶ توانست پیش‌بینی سال مالی گذشته را ۹۶ درصد پوشش دهد. «تبرک» به ازای هر سهم ۲۰ تومان سود محقق کرد که نسبت به گزارش قبل ۹۵۳ درصد افزایش داشته است. مبالغ سود سهام شناسایی‌شده سه شرکت از هشت زیرمجموعه شامل شهداب ناب خراسان مبلغ ۱۴ میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومان، نوش پونه مشهد مبلغ ۱۵ میلیارد و ۵۶۰ میلیون تومان و اخشان اخلمد مبلغ ۱۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان می‌شود.

علاوه بر این، در گروه قندی شرکت قند پیرانشهر با انتشار اطلاعیه، گزارش عملکرد خردادماه خود را منتشر کرد. بر اساس آمارهای منتشرشده رشد فروش قند پیرانشهر در سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۱۶ درصد رشد داشته است. در این گروه، قند چهارمحال نیز 10 تومان سود برای هر سهم تصویب کرد و قند نقش‌جهان از افزایش جالب‌توجه ۳۵۳درصدی پیش‌بینی سود سال مالی اسفند ۹۷ خبر داد و موقتاً از تابلو بورس خارج شد. در این رابطه، سیامک سلطانی مدیرعامل «قنقش»، ثبت سایر درآمد عملیاتی ۱ / ۹ میلیاردتومانی بابت اصلاح مالیات ارزش‌افزوده سنوات ۸۷ تا تعدیل بهای خرید مواد اولیه چغندرقند بابت ذخیره جایزه قند و تفاله خشک چغندرکاران و افزایش زیان تسعیر بدهی ارزی به مبلغ ۸ / ۱ میلیارد تومان بابت نوسانات نرخ ارز را از جمله دلایل تعدیل ۳۵۳درصدی سود اعلام کرد.

هفته گذشته در گروه فلزات، شرکت فولاد خراسان با انتشار اطلاعیه‌ای روی سامانه کدال درخصوص تحولات اخیر این شرکت شفاف‌سازی کرد و از توقف برخی فعالیت‌های شرکت خبر داد. در همین خصوص مدیرعامل این شرکت از بهسازی کوره و تعمیر اساسی ترانس کوره واحد فولادسازی شماره یک خبر داده است. واحد فولادسازی شماره یک، واحد تولید میانی است که شمش مورد نیاز واحد نورد را تامین می‌کند. در این شفاف‌سازی آمده است، مبلغ درآمد عملیاتی مستقیم ذکرشده مربوط به شمش مازاد فروش رفته واحد فولادسازی شماره یک در سال ۱۳۹۶ بوده است. «فخاس» اعلام کرده است، با توجه به افزایش راندمان واحد فولادسازی شماره یک پس از اجرای بهسازی، پیش‌بینی افزایش تولید واحد فولادسازی شماره 2  در طول سال ۱۳۹۷، فروش آهن اسفنجی مازاد واحدهای احیای مستقیم و برنامه شرکت برای تامین بخشی از شمش مورد نیاز واحد نورد از محل خدمات کارمزدی، پیش‌بینی می‌شود که بخش عمده‌ای از کاهش تولید و فروش شمش از منابع فوق تامین شود.