نماینده از نگاه علی مطهری

هفته گذشته دفتر قم موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی میزبان همایشی بود با عنوان «مجلس، انتخابات و امام خمینی (س)». حدود سه ماه مانده به برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری، بازخوانی آرای بنیانگذار جمهوری اسلامی در این موارد به خصوص برای نسلی که اولین حضور خود را در انتخابات تجربه می‌کند، اهمیت بسیاری دارد تا اندیشه‌های اصولی رهبر فقید انقلاب و موسس نظام جمهوری اسلامی را دریابند. امام خمینی بسان رهبری اندیشمند که اندیشه و عمل را در قالب نظامی سیاسی به هم آمیخت در گذر زمان مورد تفاسیر و تعابیر متعدد قرار گرفته است و اساساً متفکران بزرگ از این قاعده مستثنی نیستند. اما آنچه ضرورتی راهبردی دارد، درک و فهم مبانی و اصول اندیشه رهبر فقید انقلاب است که راهنمای عمل او در فرآیند شکل‌گیری نهضت و پس از آن در جریان رهبری نظام جمهوری اسلامی بوده است. هم از این‌رو محمدکاظم تقوی مجری این مراسم در ابتدای این همایش ضمن بیان اینکه «ما نصوصی از امام داریم که تفسیری جز این ندارد که امام حق تعیین سرنوشت را برای مردم قبول داشت و مردم را حاکم بر سرنوشت خودشان می‌دانست و تصمیم مجلس را از حقوق اولیه مردم.
امام در یک جمله‌ای می‌فرماید از حقوق اولیه هر ملتی است که باید سرنوشت و تعیین شکل و نوع حکومت خود را در دست داشته باشد»، تصریح می‌کند علت مخالفت حضرت امام با حکومت رضاشاه «پایمال شدن عدالت در قوانین، از بین رفتن آزادی در انتخاب حاکم و تعیین سرنوشت و مخدوش شدن استقلال کشور» بوده و می‌افزاید: «به چه بیانی روشن‌تر و غیر قابل تاویل‌تر امام بیان کنند که مردم قیم نمی‌خواهند، حاکم بر سرنوشت خودشان هستند و امر حکومت به آنها واگذار می‌شود.» به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی جماران در این همایش که با سخنرانی سیدعلی خمینی آغاز به کار کرد، سید‌طه هاشمی، جواد اطاعت و علی مطهری به تبیین اندیشه‌ها و رفتار امام در قبال انتخابات و مجلس پرداختند. نوه حضرت امام خمینی در این همایش با اشاره به جمله ماندگار «مجلس در راس امور است» بر تقدم تقنین بر اجرا در منظومه فکری رهبر فقید انقلاب تاکید کرده و خاطرنشان کرد: «در طول سال‌های پس از پیروزی انقلاب هیچ گروهی از تحریم انتخابات سود نبرده است.» سپس سیدطه هاشمی معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی، ضمن بیان تصویر مجلس مطلوب از دیدگاه امام و شرایط نمایندگان و لزوم درک زمان و مکان در اجتهاد روزآمد بر اساس مکتب فقهی ایشان تصریح کرد: «در مورد آنچه در نظر امام است که مجلس به درستی شکل بگیرد؛ یکی اینکه ساختارسازی درست برای ورود به عرصه انتخابات را آماده می‌کنیم، یکی هم از نظر فردی و نوع شخصیت‌ها و افرادی که می‌توانند منشاء اثر باشند و نگاه امام را نسبت به آینده و نسبت به نحوه حکومت بتوانند به درستی درک کنند، باید در نظر داشته باشیم.»
در ادامه علی مطهری نماینده مجلس شورای اسلامی با یادآوری این فرمایش حضرت امام که «هیچ‌کس در انتخابات بر دیگری مقدم نیست»، نظارت استصوابی شورای نگهبان را در چارچوب قانون مفید خواند و افزود اما اگر «تحت عنوان نظارت استصوابی افرادی را که مثلاً انتقادی کردند و حتی نظری مخالف نظر ولی‌فقیه در یک جایی داشتند یا اظهارنظری درباره حوادث سال 1388 داشته‌اند و به این بهانه‌ها آنها را رد کنیم، کارهای درستی نیست». فرزند شهید مطهری در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه نماینده باید خود را نماینده ملت بداند خاطرنشان کرد بنابراین «اگر انحرافات و ظلمی در نظام صورت می‌گیرد باید مطلب را بیان کند و به همین دلیل است که شما می‌بینید در مجالس ما توجهی به فصل سوم قانون اساسی که درباره حقوق ملت است وجود ندارد. اینکه یک عده را بازداشت می‌کنند و صدایی از مجلس بلند نمی‌شود، مطبوعات را می‌بندند صدایی از مجلس بلند نمی‌شود و همه ساکت‌اند برای اینکه می‌گویند باید از نظام دفاع کنیم، این حرف غلطی است».
جواد اطاعت استاد علوم سیاسی نیز در این همایش آرای فقهی امام در تاسیس نظام سیاسی را ممتاز و منحصربه‌فرد خواند و با اشاره به تاکیدات متعدد ایشان در اصالت رای و انتخاب مردم نتیجه گرفت: «ممکن است کسانی این جملات و بیانات را برای انتخاب نمایندگان مجلس و یا رئیس‌جمهوری که به عنوان وکلای مردم انتخاب می‌شوند صحیح بدانند؛ اما حق انتخاب مردم را به مقام رهبری و ولایت امت اسلامی در عصر غیبت تسری ندهند حال آنکه معظم‌له در پاسخ به استفتاء نمایندگان خویش در دبیرخانه ائمه جمعه و جماعات سراسر کشور شرط تولی امور مسلمین را آرای اکثریت آنان می‌دانند و همچنین در پاسخ به آیت‌الله مشکینی می‌نویسند اگر مردم به خبرگان رای می‌دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند وقتی آنها همه فردی را تعیین کردند تا رهبری را بر عهده بگیرد قهری او مورد قبول مردم است. در این صورت او ولی منتخب مردم می‌شود و حکمش نافذ است.»

باید از طرف مقابل یارگیری کنیم

دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در تبیین راهبرد انتخاباتی این حزب و مجموعه اصلاح‌طلبان می‌گوید: «باید همه تلاش مردم و سیاسیون اصلاح‌طلب و معتدل این باشد که مجلس را در دست بگیرند. ولی حالا اینکه چقدر موفق شوند و چه عواملی اثر بگذارد، مشخص نیست.» غلامحسین کرباسچی که در گفت‌وگو با روزنامه شرق سخن می‌گفت مجلس مطلوب را مجلسی همراه با دولت توصیف کرد و خطاب به جریان اصولگرا افزود: «جناح راست باید شفاف‌سازی سیاسی بکند؛ یعنی از گروه‌هایی که آشوب درست می‌کنند، تبری بجوید.» این فعال سیاسی در پاسخ به سوالی پیرامون استراتژی اصلاح‌طلبان در قبال تشتت اصولگرایان ضمن تاکید مجدد بر مطلوبیت وحدت اصولگرایان برای فضای سیاسی کشور خاطرنشان کرد: «کار ما باید این باشد که در جهت پیشبرد سیاست‌های اصلاح‌طلبانه از همه نیروهایی که به فکر منافع ملی و کشور هستند، یارگیری کنیم و برای ما مهم نباشد که اگر کسی در گذشته هر اشکالی داشته یا هر موضعی در برابر ما داشته، از او استفاده نکنیم. اگر بعضی از آنها الان به فکر منافع ملی هستند، ما حمایت می‌کنیم؛ یعنی اگر ما برای منافع ملی از همه افرادی که در جناح مقابل هستند، یارگیری کنیم؛ به موفقیت می‌رسیم. اگر از همه نیروهای طرف مقابل یارگیری کنیم، ضرر نمی‌کنیم. در انتخابات ۹۲ و سیاست خارجی، ما همین کار را انجام دادیم.» او همچنین با اشاره به آگاهی عمومی شکل‌گرفته در جامعه اطمینان داد که دیگر کسی فریفته پوپولیست‌ها نخواهد شد.

هشدار نسبت به جدایی اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان

رئیس شورای عالی سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان به جریان اعتدال توصیه کرد راه خود را از اصلاح‌طلبان جدا نکنند. محمدرضا عارف در دیدار جمعی از اعضای جبهه اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان درباره تعامل جریان اعتدال با اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یادآور شد: «همان‌گونه که در انتخابات ۹۲ با وحدت و همگرایی موجب پیروزی آقای روحانی شدیم در انتخابات مجلس هم بهتر است با ارائه یک لیست واحد زمینه‌ساز پیروزی تفکر اصلاح‌طلبی و اعتدال‌گرایی شویم و تدبیر حکم می‌کند دوستان جریان اعتدال راه خود را از اصلاح‌طلبان جدا نکنند تا ان‌شاءالله در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 13۹۶ هم با مشکلاتی روبه‌رو نشویم.» به گزارش روزنامه اعتماد این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بر در اولویت قرار دادن منافع ملی بر منافع جناحی تاکید و تصریح کرد: «مبنای حرکت همه جریان‌های سیاسی در انتخابات اسفندماه جاری باید مشارکت حداکثری مردم باشد و اگر جریانی بخواهد پیروزی خود را در یک میدان غیررقابتی و کاهش مشارکت مردم گره بزند در حق انقلاب جفا کرده است.»
او در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه اعتدال ذات اصلاح‌طلبی است، اصلاح‌طلبان را یکی از گروه‌های وفادار به انقلاب اسلامی و آرمان‌های امام خمینی (ره) دانست و گفت: «برخی افراد و جریان‌های سیاسی هنگامی که صاحب تریبونی می‌شوند شروع به حمله به اصلاح‌طلبان می‌کنند و به گونه‌ای سخن می‌گویند که انگار با دشمن خود مواجه هستند در حالی که اگر اندک انصافی داشتند اذعان می‌کردند که سهم اصلاح‌طلبان در پیروزی انقلاب و دوران تثبیت انقلاب به مراتب از برخی مدعیان بیشتر است ولی وظیفه‌شناسی اصلاح‌طلبان به آنها اجازه نمی‌دهد نقش‌آفرینی خود را به رخ دیگران بکشند.» روزنامه قانون نیز در تحلیلی با اشاره به سخنان عارف ذیل عنوان «هشدار! اصولگرایان مشغول کارند» نوشت: «جناح نواصولگرا تلاش دارد تا اتحاد میان دولت و اصلاحات را نابود کند و به گونه‌ای کار خود را پیش ببرد که این وحدت مستحکم به نابودی برسد. نواصولگرایان به دلیل فقدان جایگاه اجتماعی‌ای که دارند، می‌خواهند جایگاه مشترک اجتماعی میان دولت و اصلاح‌طلبان را نیز متفرق کنند تا به اندک امیدی در آینده سیاسی خود دل ببندند.»

جای خالی اصولگرایان حامی دولت در جلسه هشت‌نفره

«فرهیختگان» با اشاره به اینکه شورای هماهنگی اصولگرایان شاید نسخه به روز‌شده‌ای از جبهه متحد اصولگرایی باشد که در مجلس هشتم شکل گرفت، جلسه هشت‌نفره غلامعلی حدادعادل، مرتضی آقاتهرانی، محمدنبی حبیبی، علیرضا زاکانی، حسین فدایی، اسدالله بادامچیان، محمدصادق محصولی و محمدرضا باهنر را که به نوشته خبرگزاری تسنیم «هسته اولیه شورای هماهنگی اصولگرایان» را تشکیل می‌دهند مورد توجه قرار داده و با ذکر جایگاه و عقبه و سابقه سیاسی هر یک از اشخاص نامبرده در طیف اصولگرایی می‌نویسد: «با وجود اینکه این جلسه هشت‌نفره از کسانی تشکیل شده است که منافع و منش سیاسی‌شان همپوشانی‌هایی دارد اما آنها در این جلسات دو طیف را فراموش کرده‌اند؛ اصولگرایان مستقل و معتدلان اصولگرا یا حامیان دولت. دو گروهی که می‌توانند بازی انتخاباتی آنها را تحت تاثیر قرار دهند.»

ورود به انتخابات مشروط به تعیین تکلیف با فتنه

یک فعال اصولگرا با بیان اینکه علی‌اکبر ناطق‌نوری سرمایه اصولگرایان است که اگر وارد صحنه انتخابات شود این جریان را مدیریت خواهد کرد، یادآور شد: «فتنه یک فاجعه عظیم بود و از این‌رو کسانی که کاندیدا می‌شوند باید موضع خود را با فتنه مشخص کنند.» به گزارش خبرآنلاین محمدرضا باهنر نایب‌رئیس مجلس و دبیر کل جبهه پیروان در نشست خبری خود اختلافات در جریان اصولگرایی و اصلاح‌طلبی را طبیعی خواند و در ادامه سخنان خود در خصوص جلسات مختلف اصولگرایان با عناوین ائتلاف سه‌جانبه یا چهارگانه خاطرنشان کرد: «در همه جریانات سیاسی برای وحدت تلاش می‌شود، اما به دلیل نداشتن چند حزب قدرتمند و یا شناسنامه‌دار خسارت زیادی می‌بینیم چراکه اصولگرایان، اصلاح‌طلبان و اعتدالیون چند حزب قوی ندارند و حدود چهارپنجم فرصت گرم کردن تبلیغات صرف ایجاد وحدت می‌شود.» به گفته دبیرکل جامعه مهندسین «جلسات مختلف اصولگرایان یک نقطه مشترک دارد و آن نیز تلاش برای رسیدن به وحدت است [از این‌رو] اوایل هفته آینده اصولگرایان فراخوان عمومی خواهند داشت و همه جلسات سه‌جانبه، چهارجانبه و هشت‌نفره تجمیع می‌شوند.»