شناسه خبر : 7962 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

روند گسترش تروریسم در سال ۲۰۱۵ به روایت موسسه «صلح و اقتصاد»

هزینه ترور

موسسه «صلح و اقتصاد» که هر سال گزارش خود را از شمار مرگ و میرهای ناشی از فعالیت‌های تروریستی منتشر می‌کند، گزارش جدید خود از روند جهانی تروریسم را منتشر کرده است.

هزینه ترور
محسن عارفی

موسسه «صلح و اقتصاد» که هر سال گزارش خود را از شمار مرگ و میرهای ناشی از فعالیت‌های تروریستی منتشر می‌کند، گزارش جدید خود از روند جهانی تروریسم را منتشر کرده است. این موسسه یک سازمان مطالعاتی مستقل، فراجناحی و غیر‌انتفاعی است که فعالیت‌های خود را به تغییر تمرکز جهان به سمت صلح، به‌عنوان یک معیار مثبت، دست‌یافتنی و ملموس برای رفاه انسانی و پیشرفت اختصاص داده است. موسسه صلح و اقتصاد، با ارائه چارچوب‌های مفهومی برای تعریف امنیت و صلح، به اهداف خود دست می‌یابد. این موسسه با تعریف معیارهایی برای سنجش صلح، روابط میان مشاغل، صلح و شکوفایی را در کنار ترویج درک بهتر عوامل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی فراهم‌کننده صلح، آشکار می‌کند. این موسسه در سیدنی، نیویورک و مکزیکوسیتی دفاتری دارد که با شرکای متعددی همکاری‌های بین‌المللی دارند.
شاخص جهانی تروریسم، که ازسوی موسسه صلح و اقتصاد اعلام می‌شود، یک معیار جامع از تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم تروریسم در 162 کشور جهان از لحاظ میزان تلفات، جراحت، آسیب به اماکن و ساختمان‌ها و پیامدهای روانی تروریسم است. این شاخص در حقیقت به عموم مردم، دولت‌ها و سیاستگذاران، با استفاده از شواهد مستند برای درک بهتر الگوها و تاکتیک‌های فعالیت‌های تروریستی کمک می‌کند. هدف موسسه صلح و اقتصاد، از انجام این کار، تعمیق شناخت کلی ما از شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که منجر به بروز چنین خشونت‌هایی می‌شود.

روند تغییر فعالیت‌های تروریستی در جهان
طی 15 سال اخیر، بیش از 61 هزار مورد فعالیت تروریستی رخ داده که این فعالیت‌ها جان بیش از 140 هزار تن را گرفته است. از آغاز قرن 21، تعداد مرگ و میرهای ناشی از حملات تروریستی بیش از 9 برابر شده و از 3329 نفر در سال 2000 به 32 هزار و 658 نفر در سال 2014 رسیده است. از سال 2013 تا 2014 میلادی، نیجریه شاهد بیشترین افزایش تلفات ناشی از فعالیت‌های تروریستی بوده است. بنابر آمارهای رسمی، تعداد تلفات ناشی از حملات تروریستی در این کشور، با 300 درصد افزایش، به 7512 تن رسیده است.
گروه تروریستی «بوکوحرام»، به تنهایی در سال 2014، عامل کشته شدن 6644 تن بوده و به مرگبارترین گروه تروریستی جهان تبدیل شده است. این گروه تروریستی در قساوت و قتل، حتی گوی سبقت را از تروریست‌های داعش نیز ربوده است. گروه تکفیری-تروریستی داعش در سال گذشته، عامل مرگ 6073 تن شده اما تعداد تلفات ناشی از فعالیت‌های تروریستی این گروه به همین‌جا ختم نشده چرا که علاوه‌بر این تعداد، در 20 هزار مورد تلفات جنگی نیز دخالت داشته است. در سال 2014 میلادی، همچنین شاهد تغییرات گسترده‌ای در توزیع اهداف تروریست‌ها بوده‌ایم به‌طوری که شاهد کاهش 11‌درصدی در کشته‌شدگان مذهبی هستیم. البته این کاهش، با افزایش تلفات شهروندان عادی جبران شده است. در سال گذشته، شمار تلفات شهروندان عادی ناشی از فعالیت‌های تروریستی 172 درصد افزایش داشته که این رقم بیش از دو برابر افزایش نرخ رشد جهانی تلفات ناشی از تروریسم است.
موج اعزام مبارزان خارجی با تروریست‌ها به عراق و سوریه در سال‌های 2014 و 2015 همچنان رو به رشد است. برآوردها نشان می‌دهد حدود 25 تا 30 هزار نیروی خارجی از سال 2011، برای مبارزه با تروریست‌ها به سوریه و عراق اعزام شده‌اند و در شش‌ماهه نخست سال 2015، به تنهایی هفت هزار نیرو به این دو کشور اعزام شده‌اند. 21 درصد این نیروها از کشورهای اروپایی، 50 درصد نیز از کشورهای همسایه و عضو منطقه «منا» (متشکل از کشورهای شمال آفریقا و خاورمیانه)، به عراق و سوریه اعزام شده‌اند.
در سال 2014، شهروندان عادی بیش از سال‌های گذشته، هدف تروریست‌ها بوده‌اند. در این سال، شهروندان عادی، هشت درصد بیشتر از گذشته هدف قرار گرفته‌اند که این رقم بزرگ‌ترین تغییر سهمی در نوع هدف تروریست‌ها طی 15 سال اخیر محسوب می‌شود. این آمارها نشان‌دهنده مرگبارتر شدن و قساوت گروه‌های تروریستی بوکوحرام و داعش است که غالباً شهروندان عادی را هدف عملیات تروریستی خود قرار می‌دهند. ازسوی دیگر، نوع سلاح‌های مورد استفاده ازسوی تروریست‌ها نیز باهم متفاوت است؛ به‌طور مثال، تروریست‌های بوکوحرام، عمدتاً حملات تروریستی خود را با استفاده از سلاح گرم انجام می‌دهند در حالی که تروریست‌های داعش از مواد انفجاری استفاده می‌کنند.
در حالی که در بسیاری از حملات تروریستی شاهد تعداد اندک قربانیان بودیم، اما در سال 2014 میلادی، شمار حملات تروریستی که تعداد قربانیان آنها بیش از پنج تن بود، افزایش یافت. همچنین، نسبت تعداد قربانیان به ازای هر حمله تروریستی در منطقه منا 4 /2 درصد و در منطقه آفریقای سیاه 7 /6 درصد افزایش یافت. مرگبارترین حملات تروریستی نیز در منطقه منا، جنوب آسیا و آفریقای سیاه رخ داده است.
همانگونه که در نمودار شماره یک مشاهده می‌کنید، هدف اصلی بیشترین حملات تروریستی، ساختمان‌های مسکونی و شهروندان عادی بوده‌اند. در سال 2014 میلادی، 31 درصد از کل حملات تروریستی، متوجه شهروندان عادی بوده که این رقم نسبت به سال قبل‌، شش درصد افزایش نشان می‌دهد. همچنین، اهداف دولتی، تنها 12 درصد از عملیات تروریستی را تشکیل می‌دهد که این رقم در مقایسه با سال 2007 میلادی، در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد. در سال 2014، همچنین نیروهای پلیس به نسبت کمتر هدف حمله تروریست‌ها قرار گرفته‌اند.

مرگبارترین گروه‌های تروریستی
پنج گروه تروریستی مرگبار، به‌تنهایی مسوول کشته شدن 74 درصد از قربانیان عملیات تروریستی در سال 2014 بوده‌اند. این رقم نشان‌دهنده افزایش قابل توجه میزان قساوت و جنایات این گروه‌هاست چراکه در سال 2013 میلادی، این گروه‌های تروریستی عامل 59 درصد از مرگ و میرهای ناشی از حملات تروریستی بوده‌اند. این گروه‌های تروریستی، در سال 2013 میلادی، 5932 تن را به کام مرگ کشاندند در حالی که در سال 2014، با کشتن 18 هزار و 444 تن، جنایات آنها بیش از سه برابر شده است.
در میان این پنج گروه تروریستی، گروه بوکوحرام با کشتار 5049 تن در سال 2014 و گروه تکفیری-تروریستی داعش با کشتن 4672 تن، مهلک‌ترین گروه‌های تروریستی عنوان گرفتند. این مساله نشان می‌دهد که تا چه اندازه این دو گروه تروریستی ددمنش‌تر و قسی‌‌القلب‌تر شده‌اند. اما گروه تروریستی طالبان که در سال 2013 میلادی عنوان بی‌رحم‌ترین و خطرناک‌ترین گروه تروریستی را در اختیار داشت، به‌رغم ترور 1121 تن در سال 2014، از رتبه نخست به رتبه سوم سقوط کرده است. چهارمین گروه تروریستی مرگبار جهان، گروه تروریستی فولانی نیجریه است که در سال 2014 میلادی 1129 نفر را کشته‌اند که این تعداد 63 نفر بیشتر از سال 2013 میلادی بوده است. پنجمین گروه مرگبار تروریستی، گروه الشباب بوده که در سال 2013 نیز همین عنوان را در اختیار گرفته است. این گروه، به‌رغم تکرار رتبه سال 2013 خود، اما در سال 2014 میلادی، 504 نفر بیشتر قربانی گرفته است که این تعداد تقریباً دوبرابر افرادی است که سال 2013 ترور کرده بود. این گروه‌های تروریستی، علاوه ‌بر ترور مردمان بی‌گناه، در درگیری با دولت‌ها و افراد غیر‌دولتی نیز شرکت دارند. جنایتکارترین گروه تروریستی در این درگیری‌ها، گروه تکفیری داعش است که در نبردها، بیش از 20 هزار تن را به کام مرگ کشانده است. اگر کشته‌شدگان جنگ با تروریست‌ها را نیز جزو قربانیان تروریسم محسوب کنیم، در این صورت باید گروه تروریستی داعش را با فاصله قابل توجه با سایر گروه‌های تروریستی، به‌عنوان مرگبارترین و جنایتکارترین گروه تروریستی جهان در سال 2014 میلادی معرفی کرد. همچنین، گروه تروریستی طالبان نیز مانند گروه تروریستی داعش با دولت‌ها در جنگ است. این گروه که سال‌هاست با دولت افغانستان و هم‌پیمانانش در نبرد است، تاکنون باعث مرگ 15 هزار و 675 تن در این نبردها شده است. این گروه تروریستی همچنین در زمینه حملات تروریستی و کشتار، در سال 2014 میلادی، خونبارترین و مرگبارترین سال خود را تجربه کرده است.

تروریسم در کشورهای غربی
طی 15 سال اخیر، چندین مورد حادثه تروریستی جدی و خونبار در کشورهای غربی رخ داده است. از مهم‌ترین این حوادث تروریستی می‌توان به حملات تروریستی 11 سپتامبر با دست‌کم 2996 کشته، حادثه بمبگذاری در ایستگاه راه‌آهن مادرید با 191 کشته، کشتار نروژ با 77 کشته و بمبگذاری در مسابقه دو ماراتن لندن که منجر به مرگ 56 تن شد، اشاره کرد. با این حال، اهمیت موضوع این است که می‌بایست این حوادث مهم را با با پیامدهای همیشگی و جدی‌تر حوادث تروریستی که در سایر نقاط جهان رخ می‌دهد، مقایسه کرد.
حملات تروریستی در کشورهای غربی، تنها درصد کمی از کل حوادث تروریستی در جهان را به خود اختصاص می‌دهد. این حوادث در مجموع، 4 /4 درصد از کل حوادث تروریستی جهان و 6 /2 درصد از مرگ و میرهای ناشی از این حملات را در 15 سال گذشته به‌خود اختصاص می‌دهند. چهار حمله تروریستی بزرگی که به آنها اشاره شد، در این 15 سال، روی هم رفته، 91 درصد از کل مرگ و میرهای ناشی از حملات تروریستی در غرب را تشکیل داده است.
طی دو دهه گذشته، کشورهای غربی عمدتاً هدف حمله گروه‌های تروریستی مستقر در افغانستان و عراق قرار داشته‌اند. به تازگی، گروه تروریستی داعش به عنوان بزرگ‌ترین تهدید برای غرب، جایگزین گروه القاعده شده است. در تاریخ 22 سپتامبر 2014، سخنگوی گروه تروریستی داعش، از طرفداران خود خواست تا برای انجام حملات تروریستی علیه کشورهای غربی متحد شوند.
با وجود ارتباط میان گروه‌های تروریستی مستقر در خاورمیانه و جنوب آسیا و حملات تروریستی آنها در کشورهای غربی، اما غرب مهم‌ترین تمرکز آنها برای چنین حملاتی نبوده است. در سال 2014 میلادی، در 38 کشوری که در این گزارش از آنها با عنوان کشورهای غربی یاد شده (شامل کشورهای اروپایی، ایالات متحده، کانادا و استرالیا)، 37 مورد مرگ و میر ناشی از عملیات تروریستی رخ داده است که این رقم تنها 11 /0 درصد از میزان کل قربانیان حملات تروریستی سال 2014 جهان را تشکیل می‌دهد. طی 15 سال اخیر، حد فاصل سال‌های 2000 تا 2014، در غرب 3659 تن قربانی تروریسم شده‌اند.
در سال 2014، در بین کشورهایی که از آنها با عنوان کشورهای غربی یاد می‌شود، ایالات متحده با 18 کشته، بیشترین تلفات ناشی از حملات تروریستی را داشته است. 82 درصد از حملات مرگبار تروریستی در آمریکا با استفاده از سلاح گرم رخ داده که فرد مهاجم نیز یک شهروند آمریکایی بوده است. از مجموع 19 حمله تروریستی که از سال 2014 تاکنون در آمریکا رخ داده، غیر از پنج مورد، بقیه توسط اشخاص غیر‌عضو گروه‌های تروریستی رخ داده که این حملات عمدتاً از سوی راستگرایان افراطی یا سفیدپوستان نژادپرست رخ داده است.
از مجموع این 19 حمله نیز چهار حمله از سوی عوامل افراطی صورت گرفته که سه مورد آنها توسط «علی محمد براون» انجام شده که گفته می‌شود مخالفت با سیاست‌های خارجی ایالات متحده، انگیزه اصلی وی برای فعالیت‌های تروریستی در آمریکاست. استرالیا، بلژیک و کانادا نیز همگی شاهد چهار مورد مرگ و میر ناشی از حملات تروریستی بوده‌اند. مرگبارترین حمله تروریستی در این بین، در بلژیک رخ داده که این حمله توسط یک تروریست مرتبط با گروه تروریستی داعش که به تازگی از سوریه به بلژیک بازگشته بود، ترتیب داده شد. وی در موزه یهودیان به سوی مردم آتش گشود. همچنین، بریتانیا با 102 مورد حمله تروریستی، بیشترین تعداد حملات تروریستی را شاهد بوده اما هیچ‌یک از این حملات تلفات جانی نداشته است. اکثر این حملات تروریستی در ایرلند شمالی رخ داده‌اند.
سایر کشورهای غربی که در سال 2014 میلادی قربانی حملات تروریستی شده‌اند، شامل کوزوو، اتریش، فرانسه، جمهوری چک و آلبانی می‌شوند. این کشورها روی‌هم رفته در حملات تروریستی، هفت قربانی داده‌اند که این تعداد 19 درصد از قربانیان حملات تروریستی در غرب را به خود اختصاص می‌دهند. شایان ذکر است که شمار حملات تروریستی در اروپا با 222 مورد بیش از حملات تروریستی در آمریکای شمالی بوده است. در واقع حملات تروریستی در اروپا، 89 درصد از کل حملات تروریستی در کشورهای غربی را تشکیل می‌دهد. با این حال، شدت مرگبار بودن این حملات با 05 /0 درصد، در مقایسه با میانگین جهانی 4 /2‌درصدی به ازای هر حمله تروریستی، بسیار کمتر بوده است. اما مهم‌ترین تهدیدات تروریستی در غرب، از گروه‌های تروریستی در افغانستان، عراق و سایر کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا نشأت می‌گیرد. ازنظر تاریخی، این تهدیدات عمدتاً از سوی القاعده و سایر گروه‌های وابسته به این گروه تروریستی صورت گرفته‌اند اما طی سال‌های اخیر، گروه تکفیری-تروریستی داعش، گوی سبقت را از القاعده ربوده و به مهم‌ترین تهدید کشورهای غربی بدل شده است.

اروپا قربانی تروریسم تکروانه
بخش وسیعی از حملات تروریستی در غرب از سوی گروه‌های تروریستی سازمان‌یافته رخ نمی‌دهند بلکه در عوض، اصلی‌ترین تهدیدات تروریستی در کشورهای غربی توسط تروریست‌های تکرو صورت می‌گیرد. تروریست‌های تکرو به اشخاص یا شمار اندکی از تروریست‌ها اطلاق می‌شود که در حمایت از یک گروه، جنبش یا ایدئولوژی خاص دست به حملات تروریستی می‌زنند که این حملات تروریستی بدون حمایت مادی یا فکری این گروه‌ها سازماندهی و اجرا می‌شود. به‌عنوان مثال، حادثه بمبگذاری بوستون یک حادثه تروریستی از همین دست بود که در آن دو برادر بدون هیچ‌گونه حمایت خارجی دست به این حملات تروریستی زدند. این نوع حملات تروریستی در غرب، از سال 2006 تا 2014 میلادی، 70 درصد از کل مرگ و میرهای ناشی از تروریسم را رقم زده‌اند.
همچنین، انگیزه‌های سیاسی برای انجام حملات تروریستی تکروانه در غرب، عامل مرگ 110 تن از مجموع 164 قربانی حملات تروریستی بوده است. مهم‌ترین عامل این مرگ‌ها افراط‌گرایان سیاسی بوده‌اند که فعالیت‌های تروریستی آنها عامل مرگ دست‌کم 84 تن بوده است که بخش عمده این قربانیان، یعنی 77 تن، در یک حمله تروریستی در نروژ جان باختند. اگر تعداد قربانیان حملات تروریستی در نروژ را از این آمار قربانیان حملات تروریستی با انگیزه‌های سیاسی حذف کنیم، در این‌صورت انگیزه‌های سیاسی، عامل شش تا 10 درصد از کل تلفات ناشی از عملیات تروریستی در غرب بوده است. همچنین، انگیزه‌های ضددولتی عامل 13 درصد از مرگ و میرها و انگیزه‌های ضدآمریکایی هشت درصد عوامل پشت این حملات تروریستی را تشکیل می‌دهد. اما از سایر انگیزه‌های مهم در انجام عملیات تروریستی در غرب می‌توان به انگیزه‌های نژادپرستانه و افراط‌گرایی مذهبی اشاره کرد. در کشورهای غربی، دست‌کم 11 حمله تروریستی ضداسلامی از سوی تروریست‌های تکرو ترتیب داده شده که چهار مورد از این حملات در سال 2013 در انگلیس رخ داده است.index:6|width:300|height:177|align:left

هزینه‌های اقتصادی تروریسم
دست‌کم از سال 2001 میلادی تاکنون، هزینه‌های اقتصادی ناشی از تروریسم به بالاترین سطح خود رسیده است. برآورد می‌شود در سال 2014 میلادی، هزینه‌های اقتصادی که تروریسم به جهان تحمیل کرده از مرز 9 /52 میلیارد دلار عبور کند ضمن اینکه تاثیر کلی اقتصادی تروریسم 8 /105 میلیارد دلار برآورد می‌شود. این هزینه‌ها با استفاده از روش محاسباتی هزینه‌های اقتصادی خشونت از سوی موسسه «صلح و اقتصاد» برآورد شده که هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از از دست دادن زندگی، ویرانی ساختمان‌ها و خسارات مالی ناشی از پرداخت باج به گروگانگیرها را تخمین می‌زند. پیامدهای اقتصادی به هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم حملات تروریستی در سال جاری به قیمت دلار آمریکا در سال 2014 اطلاق می‌شود. به هر ترتیب، برآورد دقیق هزینه‌های اقتصادی تروریسم پیچیده است. هزینه‌های مستقیم تروریسم شامل از دست دادن مستقیم زندگی و خسارت به ساختمان‌ها در اثر حملات تروریستی می‌شود. در مقابل، برآورد هزینه‌های غیرمستقیم حملات تروریستی کمتر ملموس و دقیق است. به‌عنوان مثال، مطالعاتی که با هدف برآورد هزینه‌های اقتصادی حملات 11 سپتامبر انجام شد، این هزینه‌ها را چیزی حدود 35 تا 109 میلیارد دلار برآورد کرد. علاوه‌بر این، شیوه‌های مختلف و متنوعی برای حملات تروریستی وجود دارد که این انواع مختلف، ابعاد و شدت حملات تروریستی، عمومیت بخشیدن به ارزیابی هزینه‌های حملات تروریستی را دشوار می‌نماید.
با این حال، هزینه‌های اقتصادی حملات تروریستی در جهان، از 9 /32 میلیارد دلار در سال 2013 به اوج خود یعنی 9 /52 میلیارد دلار در سال 2014 رسیده است. از طرفی، هزینه‌های اقتصادی ناشی از تروریسم، در برابر هزینه‌های ناشی از سایر خشونت‌ها نسبتاً ناچیز است. به‌عنوان مثال، هزینه‌های مرتبط با جنایات خشن و نسل‌کشی 32 برابر بیشتر از خسارت‌های ناشی از تروریسم است. موسسه «صلح و اقتصاد» با برآورد هزینه‌های جهانی برای امنیت دریافته دولت‌های جهان برای مقابله با فعالیت‌های تروریستی، 117 میلیارد دلار برای ارتقا و تجهیز سرویس‌های امنیتی خود هزینه می‌کنند. در این بین در کشورهایی که بیش از سایرین از فعالیت‌های تروریستی آسیب دیده‌اند، میزان رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به شدت دچار آسیب شده اما در سایر کشورها، تبعات اقتصادی تروریسم جزیی بوده است.
موسسه صلح و اقتصاد در روش‌شناسی خود که هزینه‌های اقتصادی تروریسم را در شاخص 2015 خود نیز گنجانده، این گزارش را با جدیدترین اطلاعات به‌روزرسانی کرده است. این محاسبات شامل هزینه‌های مستقیم و برخی هزینه‌های غیرمستقیم مرگ و میر و جراحت‌های ناشی از عملیات تروریستی نیز می‌شود. روش مورد استفاده در این محاسبات، مشابه روشی است که برای محاسبه هزینه‌های نسل‌کشی و کشتار جنگی از آن استفاده می‌شود. موسسه صلح و اقتصاد، هزینه‌های تروریسم را به انواع مختلف خلاصه کرده که بمبگذاری و انفجار، حملات تروریستی به تاسیسات زیرساختی، حملات مسلحانه، هواپیماربایی، گروگانگیری، ترور و حملات غیرمسلحانه را دربر می‌گیرد. در بانک جهانی اطلاعاتی تروریسم (GTD) شدت حوادث تروریستی از نظر میزان خسارت به ساختمان‌ها به چهار رده نامشخص، جزیی، جدی و فاجعه‌انگیز تقسیم‌بندی می‌شود. بانک جهانی اطلاعاتی تروریسم هزینه‌های مرتبط با برخی عملیات تروریستی را ثبت می‌کند. موسسه صلح و اقتصاد نیز میانگین هزینه‌های مرتبط با انواع مختلف حملات تروریستی را طبق چهار رده‌بندی خسارتی فوق برآورد می‌کند و سپس این هزینه‌ها را طبق درآمد سرانه کشورها ارزیابی می‌کند.

واکنش و اقدامات دولت‌ها در برابر تروریسم
با افزایش حملات تروریستی، ناامنی در میان جوامع گسترش می‌یابد و به تبع آن نیز دولت‌ها هزینه‌های خود را برای مقابله با فعالیت‌های تروریستی و ارتقای سرویس‌های امنیت ملی و قدرت ارتش، افزایش می‌دهند. از حملات 11 سپتامبر به بعد، برخی دولت‌ها از جمله ایالات متحده، به میزان قابل توجهی ساختار امنیت ملی خود را ارتقا داده‌اند. آژانس‌های امنیت ملی که عمدتاً به‌عنوان سازمان‌های دولتی شناخته می‌شوند، مسوولیت نظارت، جمع‌آوری و فرآوری اطلاعات برای فعالیت‌های جاسوسی و ضدجاسوسی را برعهده دارند. بنابر تحقیقات انجام‌گرفته از سوی موسسات «هیپنر» و «صلح و اقتصاد»، هزینه‌های جهانی آژانس‌های اطلاعاتی در سال 2014 میلادی در مجموع 117 میلیارد دلار برآورد شده است. فعالیت‌های این سازمان‌ها، شامل طیف وسیعی از عملیات امنیتی می‌شود که چشم‌پوشی کردن از فعالیت‌های این آژانس‌های امنیتی که به‌طور مشخص با عملیات تروریستی مقابله می‌کنند، کاملاً اجتناب‌ناپذیر است.
در این میان، ایالات متحده آمریکا، با 70 درصد از کل هزینه‌های تخصیص‌یافته به سرویس‌های امنیتی خود، در جهان پیشتاز است. برآوردها نشان می‌دهد از سال 2001 تا 2014 میلادی، میزان هزینه‌های داخلی تخصیص‌یافته به آژانس‌های اطلاعاتی و امنیتی این کشور 1 /1 تریلیون دلار بوده که میانگین سالانه آن چیزی بالغ بر 73 میلیارد دلار است. در حالی که کلیه هزینه‌های مربوط به آژانس‌های امنیت و اطلاعاتی صرف مقابله با تروریسم نمی‌شود اما با این حال، این فعالیت‌ها بخش لاینفک سرویس‌های اطلاعاتی در جهان پیشرفته امروز محسوب می‌شود. در ایالات متحده، 44 درصد از هزینه‌های آژانس‌های امنیت داخلی، صرف مبارزه با تروریسم می‌شود. در انگلیس نیز، 81 درصد از منابع بودجه‌ای سرویس امنیتی MI5 صرف فعالیت‌های ضدتروریسم در داخل و خارج از خاک این کشور می‌شود. این هزینه‌ها نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری وسیع دولت‌ها برای مقابله با فعالیت‌های گروه‌های تروریستی است.

تروریسم و رشد اقتصادی
بسیاری از کشورها که از پدیده شوم تروریسم رنج می‌برند، همچنین در سطح جهانی نیز به میزان زیادی گرفتار درگیری‌های مسلحانه هستند. درنتیجه، به سختی می‌توان پیامدهای تروریسم بر وضعیت اقتصادی آنها را از تبعات اقتصادی درگیری و جنگ در این کشورها از هم تفکیک کرد. در حالی که رشد اقتصادی و تولید کشورها به شکل منفی متاثر از فعالیت‌های تروریستی است، با این حال نمی‌توان برای همه کشورها یک ارتباط واحد و یک شکل در این دو عامل مشخص کرد. روی کاغذ، تعریف تاثیرات غیرمستقیم تروریسم اغلب نتایجی پیچیده و بحث‌برانگیز به دنبال دارد. علاوه‌براین، تاثیراتی که تروریسم بر تولید اقتصادی کشورها دارد، به شدت از نوع دولت‌ها، سطح توسعه و موقعیت جغرافیایی آنها تاثیر می‌پذیرد. در واقع، هیچ رابطه مهم مستقیمی میان GTI و رشد GDP وجود ندارد و تحلیل‌های موسسه صلح و اقتصاد روی تروریسم نیز موید این رابطه ضعیف است. طبیعت متنوع و مختلف تروریسم، انعطاف اقتصادی و سطح امنیت آن، همگی از عوامل موثری هستند که به واسطه آنها می‌توان تشخیص داد تروریسم بر اقتصاد یک کشور تا چه اندازه می‌تواند هزینه داشته باشد. تحقیقاتی که روی حوادث 11 سپتامبر انجام گرفته نشان می‌دهد این حملات تاثیر اندکی روی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایالات متحده داشته و میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در اسپانیا نیز به دنبال حملات تروریستی سال 2004 ایستگاه راه‌آهن مادرید، در سال 2005 میلادی حدود شش میلیارد دلار آمریکا رشد کرده است. در حالی که تروریسم روی وضعیت اقتصادی کشورها تاثیر می‌گذارد، اما این مساله تنها در کشورهایی کاملاً محسوس است که تعداد این حملات زیاد است. عملیات تروریستی اغلب در کشورهایی رخ می‌دهد که از خلاء قانونی و سطح پایین توسعه و پیشرفت رنج می‌برند. تحت این شرایط، وقایع تروریستی می‌تواند تاثیری جدی بر حجم تولید، سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی آنها داشته باشد.

قربانیان اصلی تروریسم در سال2014
بنابر اعلام موسسه صلح و اقتصاد، 10 کشوری که بیشترین قربانیان حوادث تروریستی در سال 2014 را داشته‌اند، روی هم رفته 88 درصد تلفات تروریسم را به خود اختصاص می‌دهند. با این حال، اکثریت قریب به اتفاق این مرگ‌ها تنها در پنج کشور رخ داده است. تا سال‌های 2012 و 2013، عراق، نیجریه، افغانستان، پاکستان و سوریه همچنان پنج کشوری هستند که بیشترین ضربه را از تروریسم متحمل شده‌اند. این کشورها در سال 2014 میلادی، 78 درصد از کل تلفات ناشی از حملات تروریستی را به‌خود اختصاص داده‌اند. از مجموع این پنج کشور، چهار کشور بیشترین قربانیانی را داشته‌اند که تاکنون در این کشورها به ثبت رسیده است. همچنین، نیجریه بیشترین افزایش سالانه قربانیان حوادث تروریستی تاریخ خود را شاهد بوده است. علاوه‌براین، ترتیب این پنج کشور نیز نسبت به سال پیشتر یعنی 2013 تغییر کرده است. به‌عنوان مثال، نیجریه از رتبه پنجم کشورهای دارای بیشترین تلفات ناشی از فعالیت‌های تروریستی، در سال 2014 به رتبه دوم صعود کرده و پاکستان تنها کشور در جمع 10 کشور متاثر از تروریسم است که شاهد کاهش مرگ و میر ناشی از تروریسم بوده و به تبع آن از رتبه سوم این رده‌بندی به رتبه چهارم تنزل یافته است. در پاکستان، در سال 2013 میلادی، تروریسم منجر به مرگ 2356 تن شده در حالی که تعداد قربانیان عملیات تروریستی در این کشور در سال 2014 به 1760 تن کاهش یافته است که این رقم یک کاهش قابل توجه 600تنی را نشان می‌دهد. در رده‌بندی کشورهای ششم تا دهم نیز شاهد تغییراتی بوده‌ایم به‌طوری که برای نخستین بار سه کشور تازه‌وارد به این گروه اضافه شده‌اند. این کشورها شامل اوکراین، جمهوری آفریقای مرکزی و سودان جنوبی می‌شوند. این سه کشور تازه‌وارد به جمع 10 کشور اصلی قربانی تروریسم، همگی شاهد افزایش وسیع شمار تلفات بوده‌اند. حد فاصل سال‌های 2000 تا 2013 میلادی اوکراین تنها شاهد سه مورد مرگ و میر ناشی از حملات تروریستی بوده و کشورهای جمهوری آفریقای مرکزی و سودان جنوبی نیز در طول همین مدت به‌ترتیب شاهد مرگ 193 و 167 تن بوده‌اند. اما در سال 2014 میلادی، هر سه کشور بیش از 550 قربانی در حملات تروریستی داشته‌اند. در آفریقای مرکزی شاهد رشد بیش از 500‌درصدی قربانیان تروریسم بوده‌ایم و سودان جنوبی نیز افزایش 361‌درصدی را تجربه می‌کند با این حال، بیشترین سهم در تغییر شمار تلفات حملات تروریستی را در اوکراین شاهد هستیم. این کشور که در سال 2013 میلادی عاری از حتی یک مورد تلفات حملات تروریستی بوده، ناگهان در سال 2014 میلادی شاهد مرگ 665 تن در این حملات است. در سایر نقاط جهان، در سال 2014 شاهد 4005 مورد مرگ ناشی از حملات تروریستی بوده‌ایم که این تلفات، 12 درصد از کل میزان مرگ و میر در جهان را به خود اختصاص می‌دهد در حالی که در سال 2013 میلادی، تعداد قربانیان حوادث تروریستی 1679 تن بوده است که این رقم 3 /9 درصد از میزان کل مرگ و میر در جهان را تشکیل می‌داد. این ارقام به‌خوبی نشان‌دهنده افزایش قابل توجه شدت مرگبار شدن تروریسم در سراسر جهان است.

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها