نه به مردسالاری

در عربستان سعودی طوماری با امضای بیش از ۱۴ هزار زن که خواستار پایان دادن به سیستم قیمومیت مردسالاری هستند، به دولت این کشور تحویل داده شده است. بر اساس قوانین عربستان، زنان برای سفر به خارج باید رضایت قیم مرد را داشته باشند. علاوه بر این زنان سعودی اغلب برای کار کردن و درس خواندن به اجازه قیم مرد نیاز دارند. حمایت گسترده از این موضوع در پاسخ به کمپینی صورت گرفته که در توئیتر آغاز شد. عزیزه یوسف، فعالی که این طومار را به دولت عربستان تحویل داده گفته است او از این اقدام احساس غرور می‌کند. به گفته خانم یوسف، زمان آن رسیده که پاسخی به این مطالبه داده شود. در جامعه به شدت محافظه‌کار عربستان، یک زن باید با اجازه پدر، برادر و سایر وابستگان مذکرش و در مورد زنان بیوه حتی اجازه پسرش درخواست پاسپورت کند، ازدواج کند یا از کشور خارج شود. در ماه ژوئیه سال جاری هشتگی به زبان عربی در توئیتر منتشر شد با این عنوان که «زنان سعودی می‌خواهند به سیستم قیمومیت مردسالاری پایان دهند». این اقدام پس از آن صورت گرفت که سازمان دیده‌بان حقوق بشر گزارشی را در این باره منتشر کرد. پس از آن زنان سعودی کامنت‌ها و ویدئوهایی را توئیت کردند و خواستار تغییر در این زمینه شدند. به دنبال آن دستبندهایی با نوشته «من قیم خود هستم» دیده شد. برخی از زنان با ذکر مشخصات کامل خود این طومار را امضا کردند و شماری دیگر ترجیح دادند ناشناس بمانند. صدها زن پیام‌هایی شخصی را در حمایت از این کمپین به شبکه اجتماعی تلگرام ادارات عربستان فرستادند. یکی از کارشناسان دیده‌بان حقوق بشر واکنش زنان سعودی را غیرقابل تصور و باورنکردنی توصیف کرده است. او در این باره گفت: «شگفت‌زده شدم، نه به خاطر حجم گسترده زنانی که از این کمپین حمایت کردند، بلکه به خاطر خلاقیتی که آنها در ابراز مخالفت خود در این مورد نشان دادند.» او افزود: «زنان سعودی به وضوح نشان دادند که دیگر نمی‌خواهند با آنها مثل شهروند درجه‌دو رفتار شود و زمان آن رسیده که دولت به مطالبه آنها گوش دهد.» عزیزه یوسف که پلیس او را در سال ۲۰۱۳ به خاطر نادیده گرفتن قانون ممنوعیت رانندگی زنان در این کشور بازداشت کرد، گفت که او انتظار هیچ‌گونه واکنش منفی از این طومار نداشته است. عزیزه گفت: «من نگران نیستم. کار خطایی انجام نداده‌ام.» به گفته او، مهم‌ترین مساله این است که با زن همانند یک شهروند اصلی رفتار شود. عزیزه یوسف به همراه شماری دیگر از فعالان اولین بار پنج سال پیش این مساله را مطرح کردند. عزیزه یوسف گفت: «ما هرگز مشکلی با به راه انداختن کارزار در این زمینه نداشتیم، اما مساله این است که این کارزارها تاکنون جوابی نگرفته‌اند، اما ما همیشه امیدواریم. بدون امید نمی‌توان کار کرد.» تاکنون پاسخی رسمی از سوی دولت عربستان به این طومار داده نشده است.