مجازات اعدام

تعداد اندکی از کشورها مجازات مرگ را آزادانه اعمال می‌کنند اما رویکرد جهانی به سمت حذف آن پیش می‌رود. وضعیت مجازات اعدام به این بستگی دارد که شما در چه نقطه‌ای از جهان زندگی می‌کنید. در 29 ژوئن دادگاه عالی آمریکا استفاده از داروی مخدر میدازولام در اکلاهما را مجاز دانست، هرچند شواهد حاکی از آن است که این دارو ممکن است نتواند فرد را بیهوش کند و برای همین افرادی که با استفاده از تزریق کشنده اعدام می‌شوند به طرز دردناکی جان خود را از دست خواهند داد. همزمان برخی کشورهای جهان اسلام از جمله اندونزی، ایران، پاکستان و عربستان سعودی مجازات اعدام را اجرا می‌کنند. چندین کشور دیگر از قبیل نیجریه و مصر افراد زیادی را به مرگ محکوم می‌کنند هرچند اکثر این محکومیت‌ها هیچ‌گاه به اعدام ختم نمی‌شوند. امسال اندونزی حداقل 14 نفر را که بیشتر آنها خارجی بودند به خاطر جرائم مرتبط با مواد مخدر اعدام کرد. تعداد اعدامی‌ها در این کشور از سال‌های 1994 و 2014 حداکثر 30 نفر بود. آمار رسمی و منابع حقوق بشری از جمله سازمان عفو بین‌الملل بیان می‌کنند از ماه دسامبر پاکستان حداقل 150 نفر را تیرباران کرده یا دار زده است. امسال عربستان سعودی 100 نفر را تیرباران کرد یا گردن زد که از آمار کل سال 2014 بیشتر می‌شود. در ماه می این کشور برای جذب هشت جلاد جدید (بدون نیاز به تجربه کاری قبلی) آگهی داد.
در نیجریه که از سال 2013 هیچ مجازات اعدامی را اجرا نکرده است 54 سرباز از ماه دسامبر به جرم تخطی از فرمان در صف اعدام قرار دارند. آنها می‌گویند دلیل امتناع از جنگیدن علیه اعضای بوکوحرام آن بود که آنها به اندازه کافی تسلیحات نداشتند. سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید سال گذشته 589 غیرنظامی در نیجریه به مرگ محکوم شدند و اکنون بیش از 1500 نفر در نوبت اعدام هستند. ماه گذشته 9 نفر دیگر به اتهام کفر در دادگاه شریعت در شهر شمالی کانو به اعدام محکوم و به این صف اضافه شدند. اما با وجود این آمار و ارقام بزرگ، مجموع جهانی اعدام رو به کاهش است و رویکرد کلی به سمت حذف اعدام پیش می‌رود. از ماه دسامبر کشورهای فیجی، ماداگاسکار و سورینام به کشورهای بدون مجازات اعدام پیوسته‌اند تا شمار این کشورها به بیش از 100 عدد برسد. حدود 40 کشور دیگر این مجازات را دارند اما آن را اجرا نمی‌کنند. در ماه دسامبر در اجلاس عمومی سازمان ملل 117 کشور به حذف اعدام رای دادند. 37 کشور مخالف بودند و 34 کشور رای ممتنع دادند. شمار آرای مثبت به میزان قابل ملاحظه‌ای در مقایسه با سال 2007 بیشتر بود.
بزرگ‌ترین اعدام‌کننده جهان غرب یعنی ایالات متحده نیز شمار اعدامیان را کاهش داده است. سال گذشته 35 نفر اعدام شدند. امسال حتی اگر تمام مجازات‌های اعدام اجرا شوند (که احتمال آن بعید است) باز هم تعداد اعدام‌ها از 33 فراتر نمی‌رود. نیمی از 31 ایالتی که مجازات اعدام دارند از سال 2010 هیچ اعدامی نداشته‌اند. در ماه می ایالت نبراسکا قانون حذف مجازات اعدام را تصویب کرد تا نوزدهمین ایالتی باشد که در این راه قدم گذاشته است.
در سال 1994 حدود 80 درصد از آمریکایی‌ها طرفدار اصل مجازات اعدام بودند. طبق گزارش مرکز پژوهشی پیو این درصد اکنون به کمتر از 60 درصد رسیده است و جوانان آمریکایی کمتر از بزرگسالان به آن علاقه نشان می‌دهند. جامعه سیاهپوستان کلاً با آن مخالف است، حتی حکم اخیر دادگاه عالی در حمایت از مجازات مرگ به مخالفان امکان داد تا مخالفت خود را دوباره در دادگاه‌ مطرح کنند. به استدلال آقای استفان بریر -‌یکی از چهار قاضی مخالف-‌ مجازات مرگ می‌تواند ناقض قانون اساسی باشد. به گفته او شواهد نشان می‌دهد در برخی موارد افراد بیگناه اعدام شده‌اند. افرادی که در نوبت اعدام بودند در دادخواست بعدی از فهرست خارج شدند. علاوه بر این سیستم قضایی به تبعیض نژادی آلوده است. تاخیر میان زمان محکومیت و زمان اعدام می‌تواند به معنای نقض اصلاحیه هشتم باشد که بیان می‌کند تنبیه ظالمانه و غیرمعمولی ممنوع است. علاوه بر این استفان عقیده دارد هیچ‌گاه ثابت نشده که مجازات اعدام عامل پیشگیری از جرم و جنایت باشد.
حتی چین که پیشرو مجازات اعدام در جهان است عقب‌نشینی کرده است. شمار اعدامیان از اسرار ملی است اما بنیاد دوی‌هوا که یک نهاد مردمی آمریکایی است عقیده دارد در سال 2013 حدود 2400 نفر اعدام شده‌اند. اقداماتی که سال گذشته علیه فساد و تروریسم صورت گرفت احتمال کاهش این ارقام را منتفی می‌کند. اما روند درازمدت رو به سرازیری است. گفته می‌شود در سال 1983 حدود 24 هزار نفر اعدام شدند. در سال 2012 و هنگامی که بنیاد دوی‌هوا تعداد اعدامیان را 12 هزار نفر اعلام کرد یکی از معاونان وزارت بهداشت گفت کاهش آمار اعدام باعث شد بیمارستان‌ها برای پیوند عضو با کمبود مواجه شوند.
یک دلیل آن است که آقای شیائو یانگ رئیس دادگاه عالی خلق چین هیات منصفه حرفه‌ای‌تر و مسوولیت‌پذیرتری تشکیل داده است. دلیل دیگر آن است که برخی نوین‌گرایان از اینکه چین در صدر جدول آمار اعدام قرار دارد نگران شده‌اند. و با وجود اینکه اکثر چینی‌ها هنوز از مجازات اعدام برای جرم قتل حمایت می‌کنند رسانه‌ها با افشای مجازات‌های اشتباه باعث شدند احساسات مخالف قدرت گیرند.
راجر هود و کارولین هویل دو متخصص دانشگاه آکسفورد در آخرین نسخه کتاب خود با عنوان «مجازات مرگ: چشم‌انداز جهانی» از قول ژائو بینگ‌ژی استاد دانشگاه چینی نقل می‌کنند که «حذف مجازات اعدام یک موج غیرقابل پیشگیری در سطح جهان است». به عقیده او این کار اکنون یک وظیفه بین‌المللی است.
منبع: اکونومیست