بر قله نزدک
آدنا فریدمن چگونه مدیرعامل دومین شرکت بورسی جهان شد؟
آدنا فریدمن، با نام اصلی آدنا رابینسون تستا، در بالتیمور مریلند متولد شد. او مدرک کارشناسی خود را در رشته علوم سیاسی از کالج ویلیامز ماساچوست و مدرک امبیای را از دانشکده مدیریت اوون دانشگاه وندربیلت دریافت کرد. در سال 1993 همزمان با فارغالتحصیلی از دانشگاه و در 24سالگی، با مایکل کامرون فریدمن که در رشته حقوق تحصیل کرده بود ازدواج کرد و نام خانوادگی خود را به فریدمن تغییر داد. وی در همین سال به عنوان کارآموز تحلیلگر داده و بدون حقوق وارد شرکت نزدک شد، جایی که در نهایت 24 سال بعد به مدیریت عاملی آن منصوب شد.
آدنا فریدمن که ابتدا بهعنوان کارآموز به نزدک ملحق شده بود بهطور پیوسته و مرحلهبهمرحله ارتقا پیدا کرد تا به مقام مدیریت عامل یکی از بزرگترین شرکتهای بورسی جهان رسید. وی در اینباره میگوید: «من اصلاً از میزان تاثیری که این انتصاب [بهعنوان مدیرعامل] روی مردم و بهخصوص زنان خواهد گذاشت، آگاه نبودم.» این انتصاب او را به اولین زنی تبدیل میکند که رهبری یک بورس اوراق بهادار بزرگ ایالاتمتحده را بر عهده دارد و در میان معدود رهبران زنی است که به بالاترین ردههای صنعت مالی راه یافته است. «زنان جوان زیادی پیش من آمدند و گفتند با دیدن من اکنون احساس میکنند میتوانند به هر چیزی که میخواهند برسند، زیرا میتوانند راه خود را شفاف در هدف مورد نظرشان، هرچه که باشد تصور کنند و خود را در اوج ببینند.» آدنا رابینسون تستا که در کلانشهر بالتیمور بزرگ شد، دختر مایکل دی تستا، مدیر اجرایی تی رو پرایس، و آدنا دبلیو تستا، وکیل شرکت حقوقی بالتیمور استوارت، پلنت و بلومنتال است.
فریدمن این را شانس خود میداند که با الگوهای قدرتمندی بزرگ شد و اعتبار آن را مدیون پدر و مادرش میداند که الهامبخش و همراه و پشتیبان موفقیت و سدشکنیهای او هستند. پدرش در امور مالی کار میکرد و فریدمن در طول دوران کودکیاش بهطور مرتب به دفتر وی رفتوآمد میکرد، که باعث علاقه اولیه او به بازارها شد. در حالی که مادرش از نسلی بود که «مادر خانهدار» راه سنتی تاییدشده و تحسینشده و مورد انتخاب اغلب زنان بود، اما او حرفه وکالت را از زمانی که آدنا 11ساله بود آغاز کرد، و ارتقای رتبه او به عنوان اولین شریک زن شرکتش در تقویت انگیزههای آدنا بسیار تاثیرگذار بود. «من این فرصت را داشتم که ببینم والدینم به اوج شغلی خود میرسند و داشتن فرزند و خانواده را مانعی برای خود تصور نمیکنند و به این دلیل است که میتوانستم ببینم و باور داشته باشم که من هم میتوانم این مسیر را طی کنم. اما حتی من با وجود این پیشینه تنها چیزی که همیشه آرزو میکردم این بود که کسی در اوایل کارم به من میگفت وقتی یک مادر شاغل هستید، نباید احساس گناه کنید. من در اوایل دورانی که هم به عنوان یک فرد شاغل حرفهای و هم به عنوان مادر کار میکردم، احساس گناه زیادی با خودم داشتم. احساس میکردم که یا به اندازه کافی کار انجام نمیدهم یا آنقدر که لازم است برای فرزندانم وقت نمیگذارم و به آنها رسیدگی نمیکنم. این احساس گناه چیزی است که آرزو میکنم میتوانستم زودتر آن را فراموش کنم و متوجه شوم که اشتباه میکنم. من میخواهم مردم بدانند که شما میتوانید در زندگی خود تعادل داشته باشید و همچنان به موفقیتهای بزرگی در حرفهتان برسید. برای اطمینان از تحقق آن، شرکای مناسب و وجود زیرساختهای مناسب در اطراف شما لازم است. اما شما میتوانید تعادل داشته باشید و همچنان یک حرفه فوقالعاده و بسیار رضایتبخش داشته باشید.»
علاوه بر این وی دوران مدرسه را کمک بزرگی در آغاز درست راه پیشرفتش قلمداد میکند. تحصیل تنها مزیت حاصل از حضور در مدرسه نیست، این موضوع همچنین فرصتی برای ملاقات با افراد جدید، ایجاد مهارتهای اجتماعی کلیدی و یادگیری درسهای ارزشمند برای سالهای بعدی زندگی را فراهم میکند و این دقیقاً همان چیزی است که اولین مدیرعامل زن یک اپراتور بزرگ بورس اوراق بهادار ایالاتمتحده، قبل از شروع کار در والاستریت، زمانی که در یک مدرسه دخترانه تحصیل کرد، یاد گرفت.
آدنا فریدمن، مدیرعامل و رئیس نزدک، در پاسخ به این سوال که آیا رفتن به مدرسه تکجنسیتی تاثیری بر شغل او در یک صنعت تحت سلطه مردان داشته است، به سیانبیسی گفت: «در واقع فکر میکنم که این موضوع تفاوت بزرگی برای من ایجاد کرد.» مدیر نزدک در یکی از اپیزودهای «لایف هک لایوز» توضیح داد که چگونه به مدت 10 سال در یک مدرسه دخترانه تحصیل کرد و چگونه این موضوع به او کمک کرد اعتمادبهنفس خود را افزایش دهد و برای دانشگاه آماده شود. فریدمن در حاشیه مراسم اسلاش 2017، یک رویداد استارتآپ و فناوری که در سال 2017 برگزار شد، گفت: «در حالی که یک برادر در خانه داشتم، چندان از دنیای پسرانه دور نبودم اما در ساعات مدرسه میتوانستم به جایی بروم که احساس کنم میتوانم هر سوالی که میخواهم بپرسم و هر طور که دوست دارم رفتار کنم و نگران قضاوت و پذیرفته شدن نباشم. میتوانستم احساس کنم که باهوش بودن مشکلی ندارد، و من واقعاً عاشق ریاضیات و علوم هستم، بنابراین میتوانستم واقعاً خودم را به آن رشتهها سوق دهم و واقعاً هیچ یک از آن نوع فشارهای اجتماعی را نداشته باشم که گاهی محیطهای مدارس مختلط به همراه دارند و میتوانند دختران را در تنگنا بگذارند. بنابراین من واقعاً دوست داشتم در یک مدرسه دخترانه باشم.»
در واقع وقتی فریدمن برای ادامه تحصیل وارد کالج شد، اولین بار بود که وارد یک محیط مختلط میشد و متوجه شد که زنان کلاس او به اندازه همتایان مرد خود سوال نمیپرسند. «اما من همیشه سوالات زیادی میپرسیدم- بنابراین فکر میکنم این (حضور در یک مدرسه دخترانه) به من کمک کرد تا حس اعتمادبهنفس را در خود ایجاد کنم و بفهمم میتوانم به اندازه هرکس دیگری در کلاس قوی و باهوش باشم.» در حالی که فریدمن از فرصت منحصربهفردی که اکنون برای الهام بخشیدن به زنان دیگر دارد استقبال میکند، او اصرار دارد که جنسیت نباید پتانسیل یا موفقیت او را تعیین کند. «در پایان، کار من این است که نزدک را به یک تجارت فوقالعاده موفق برای بلندمدت تبدیل کنم. و اینکه من مرد باشم یا زن، چیزی نیست که قرار باشد با آن سنجیده شوم. کارنامه من تجارت نزدک است و جنسیت من در این عملکرد نقشی ندارد.»
اگرچه وی اولین شغل خود را به عنوان کارآموز در نزدک آغاز کرد اما تا رسیدن به مقام مدیریت عاملی این شرکت در 24 سال بعد، چند مسیر انحرافی هم در طول مسیر وجود داشت، از جمله گروه کارلایل، چهارمین شرکت بزرگ سهام خصوصی در جهان، که فریدمن در آن به عنوان مدیر ارشد مالی و مدیرعامل از سال 2011 تا 2014 خدمت کرد.
وی نقش مهمی در عرضه عمومی سهام کارلایل در سال 2012 داشت که تجربهای ارزشمند برای ایفای نقش مدیرعاملی نزدک محسوب میشد: تجربهای دست اول از سمت دیگر داستان در هنگام عرضه اولیه سهام شرکتها. نزدک به نوعی همیشه پیشرو تلقی میشد. این شرکت اولین بورس الکترونیکی بود که پایانههای مجازی خود را در سال 1971 افتتاح کرد. امروزه، در حالی که هنوز یک بورس اوراق بهادار پیشرو است که برخی از مشهورترین شرکتهای جهانی در آن فهرست شده و معامله میشوند، نزدک همچنین یک شرکت فناوری جهانی است که خدمات مالی به بازارهای سرمایه و سایر صنایع با دادهها، تجزیه و تحلیل، نرمافزار و خدمات ارائه میدهد. در طی سال 2016 و قبل از انتصاب به عنوان مدیرعامل، فریدمن مدیر ارشد عملیاتی نزدک و مسئول نظارت بر تمام بخشهای تجاری شرکت با تمرکز بر بهرهوری، توسعه محصول، رشد و گسترش بود.
از سال 2017، انتصاب فریدمن دستاوردهای کلیدی مهمی را برای نزدک به همراه داشته است. از جمله از فوریه 2024، نزدک دومین بورس بزرگ جهان از نظر ارزش بازار است. مجموعهای از فناوریهای سنگین نزدک از بزرگترین برندهای جهانی -از جمله اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون و انویدیا- همگی در سال 2023 به ارزش بازار تریلیوندلاری دست یافتند.
تبدیل نزدک به یک شرکت پیشرو در مبادلات و فناوری جهانی با فعالیت در شش قاره، به تخصص استراتژیک و عملیاتی فریدمن و همچنین دیدگاه او در مورد نقشی که بازارهای سرمایه در قرن بیست و یکم ایفا میکنند، نسبت داده شده است. فریدمن علاوه بر پیگیری فرصتهای رشد مانند تنوع بخشیدن به نزدک به خدمات تحقیقات دادهها و نرمافزار بهعنوان یک سرویس از نزدک بهعنوان «موتور سرمایهداری» استفاده کرده است که با بازگرداندن شرکتها به بازار عمومی، سرمایهگذاری را در دسترستر میکند.
برای پیشبرد تنوع شرکتها، که او آن را عامل کلیدی سرمایهداری عادلانه میداند، فریدمن پیشنهاد موفقیتآمیز نزدک به کمیسیون بورس و اوراق بهادار را رهبری کرد تا از شرکتهای فهرستشده در بورس آن بخواهد دادههای تنوع هیاتمدیره را منتشر کنند.
در سال 2015، فوربس آدنا فریدمن را در میان 40 زن قدرتمند جهان (یک رتبه پایینتر از نانسی پلوسی) قرار داد. در آن زمان وی مدیر ارشد عملیاتی نزدک بود. با انتصاب به عنوان مدیرعامل این شرکت، وی به تنها زنی تبدیل شد که یک بورس جهانی را رهبری میکند. هنگامی که از او پرسیده شد که آیا عنوان اولین مدیرعامل زن بورس بر فریدمن برای موفقیت فشار آورده است یا خیر، مدیر اجرایی گفت که او هیچ فشار اضافی احساس نمیکند. با این حال، او خاطرنشان کرد که چهره و رهبر یک شرکت بزرگ بودن، سطحی از فشار را بر هر رئیسی، زن یا مرد میافزاید- بهویژه اگر آنها بخواهند بهترین خود را برای کسانی که در آن کسبوکار سرمایهگذاری میکنند به نمایش بگذارند. فریدمن گفت: «خب، من فکر میکنم امروز هر مدیرعاملی فشار زیادی را احساس میکند تا مطمئن شود که هر کاری که در توان دارد برای سهامداران خود انجام میدهد و ماموریت اصلی شرکت را به درستی راهبری میکند. به عنوان بورس اصلی ایالاتمتحده، ماموریت نزدک در خدمت موفقیتآمیز به بازار سرمایه و مشتریان شرکت با استفاده از فناوری پیشرفته، خدمات قابل اعتماد، نظارت عالی و یکپارچگی است. بنابراین تا زمانی که بتوانیم این کار را انجام دهیم و به رشد کسبوکار و رشد برای سهامداران خود ادامه دهیم، و روند ادامه گسترش نقش خود در بازارهای سرمایه را درست رهبری کنیم، من مطمئن هستم که نقش خود را به عنوان مدیرعاملی که این سازمان را رهبری میکند، درست ایفا کردهام. من به عنوان یک زن، فشار اضافهای احساس نمیکنم و فکر میکنم جنسیت بخش نهچندان مهمی از این معادله است که تعیینکننده نیست.»
اما با وجود همه اینها، او در مورد زنان در رهبری صریح صحبت کرده است و از حامیان پرشور مشاوره و فرصتهای شغلی برای زنان در صنعت خدمات مالی است. او همچنین مدافع سواد مالی و آموزش است و در هیاتمدیره بخش «دستاوردهای نوجوانان واشنگتن دیسی»، یک سازمان غیرانتفاعی که از جوانان در سفر به استقلال مالی حمایت میکند، خدمت کرده است. علاوه بر این فریدمن به شدت مشتاق و طرفدار استفاده از فناوریها و روشهای نوین در کار است.
به نظر وی همهگیری کووید قدم بزرگی در این راه بود، چون باعث شد شرکتها ناچار شوند چه در زمینه خدمات مشتری و چه در زمینه خدمات تکنولوژیک راهی را که تصمیم داشتند چندساله و بااحتیاط بپیمایند خیلی سریعتر طی کنند و در این زمینه موفق هم بودند. علاوه بر این بسیاری از مصرفکنندگانی هم که به استفاده از خدمات یا تکنولوژی جدید علاقه نداشتند به همین دلیل مجبور به یادگیری آن شدند. به عنوان مثال خرید آنلاین کالاها و خدمات کاری بود که شاید بدون وقوع همهگیری کووید سالها لازم بود تا به این سطح برسد همینطور دورکاری و تمام الزامات تکنولوژیک مربوط به آن که کارمندان ناچار به یادگیری استفاده از آن شدند. علاوه بر این بهکارگیری هوش مصنوعی هم به عقیده وی نهتنها درست و مناسب است که باعث خواهد شد تا صاحبان کسبوکار زمان خود را به کارهایی اختصاص دهند که واقعاً مهم هستند. علاوه بر این مردم باید به اعمال قضاوت برای پیشبینی ادامه دهند تا تصمیمات بهتری بگیرند. مهم است که مشارکت بین انسان و فناوری را به عنوان مکمل و نه رقابتی بشناسیم.