توهم کار از منزل

مهاجرت معکوس تدریجی از زوم (zoom) به اتاق‌های کنفرانس در جریان است. بنگاه‌های وال‌استریت با تحکم بیشتری کارکنان را به ادارات فراخواندند اما در ماه‌های اخیر حتی غول‌های فناوری از قبیل اپل، گوگل، متا و دیگران از کارمندان خود خواسته‌اند تا حداقل هفته‌ای سه روز در اداره حضور یابند. برای معتقدان به کار از منزل این فراخوان به انتقام‌جویی مدیران بدخلق شرکت‌ها شباهت دارد. آنها می‌گویند آیا مجموعه‌ای از مطالعات نبود که در دوران همه‌گیری کووید 19 نشان می‌داد کار از منزل بهره‌وری بیشتری نسبت به کار در اداره دارد؟ متاسفانه باید به این معتقدان گفت که پژوهش‌های جدید عمدتاً خلاف این را نشان می‌دهند و بیان می‌کنند که ادارات با وجود تمام نقایصی که دارند همچنان ضروری هستند. برای شروع می‌توان به مقاله کاری ناتالیا امانوئل و اِما هارینگتون اشاره کرد که در سال 2020 زمانی که هر دو دانشجوی دکترای هاروارد بودند انتشار یافت و توجه زیادی را به خود جلب کرد. آنها متوجه شدند میزان پاسخگویی به تماس‌های تلفنی یک شرکت خرده‌فروشی آنلاین به‌وسیله کارمندانی که از اداره به منزل نقل مکان کرده بودند هشت درصد افزایش یافته بود. اما نسخه بازبینی‌شده مقاله آنها که در ماه می فدرال‌رزرو نیویورک منتشر کرد، کمتر مورد توجه قرار گرفت. این نسخه بیان می‌کرد که کارایی کارکنان چهار درصد کمتر شده بود. 

پژوهشگران اشتباه نکرده بودند، بلکه این‌بار داده‌های دقیق‌تری از جمله درباره ساعات کاری به‌دست آورده بودند. آنها فهمیدند که نه‌تنها کارکنان دورکار در یک مدت زمانی خاص به تماس‌های کمتری پاسخ می‌دهند، بلکه کیفیت پاسخگویی آنها نیز کاهش یافته است. آنها مشتریان را مدت بیشتری پشت خط نگه می‌داشتند و اغلب دوباره به آنها تلفن می‌زدند که نشان می‌داد مساله در تلفن اول حل‌ نشده بود. 

این مقاله بازبینی‌شده دنباله دیگر مطالعاتی است که به نتایج مشابه رسیده‌اند. دیوید اتکین و آنتوانت شور از موسسه فناوری ماساچوست و سامیت شیند از دانشگاه کالیفرنیا به‌طور تصادفی کارمندان ورود داده‌ها در هند را به کار از منزل یا کار از اداره واداشتند. کارمندانی که در منزل بودند 18 درصد کمتر از همکاران اداری خود بهره‌وری داشتند. مایکل گیبز از دانشگاه شیکاگو و فردریک منگل و کریستف سیمراث هر دو از دانشگاه اسکس (Essex) با مطالعه کارمندان یک شرکت بزرگ آسیایی فناوری اطلاعات متوجه شدند کسانی که دورکاری می‌کنند در مقایسه با زمانی که در اداره حضور داشتند 19 درصد کاهش عملکرد دارند. مطالعه‌ای دیگر نشان داد حتی بازیکنان حرفه‌ای شطرنج در بازی‌های آنلاین عملکرد ضعیف‌تری نسبت به بازی‌های رودررو دارند. یک مطالعه دیگر با استفاده از آزمون‌های آزمایشگاهی ثابت کرد که کنفرانس‌های ویدئویی مانع تفکر خلاق می‌شوند.  نتایج این پژوهش‌ها احتمالاً برای کسی که در چند سال گذشته از پشت میز اتاق پذیرایی کار کرده است تعجب‌آور نیست. همکاری با دیگران از منزل دشوار است. در پژوهش فدرال‌رزرو کارمندان گفتند که از یاری‌ همسایگان محروم مانده‌اند. پژوهشگرانی که سوابق ارتباطی حدود 62 هزار کارمند مایکروسافت را بررسی کردند متوجه شدند شبکه‌های حرفه‌ای درون سازمان غیرفعال شده‌اند. کنفرانس از راه دور تقلیدی ضعیف از ملاقات‌های حضوری است. پژوهشگران مدرسه تجارت هاروارد به این نتیجه رسیدند که «زنگ تفریح مجازی» که شرکت‌ها در دوران همه‌گیری برای کارمندان دورکار در نظر می‌گرفتند اغلب با برنامه‌های کاری تداخل دارند و مزایای اندکی ایجاد می‌کنند. این مشکلات بیانگر افزایش هزینه‌های هماهنگی هستند و کار جمعی در شرکت را دشوارتر می‌کنند.  پس از آنکه افراد به دورکاری عادت می‌کنند بخشی از هزینه‌های هماهنگی کاهش پیدا می‌کند. بسیاری از کارمندان از سال 2020 به بعد در استفاده از زوم، وبکس (Webex)، تیمز (Teams) یا اسلک (Slack) مهارت پیدا کرده‌اند. اما با گذشت زمان هزینه دیگری پدیدار می‌شود: عدم توسعه سرمایه انسانی. در بررسی مهندسان نرم‌افزاری در ماه آوریل، دکتر امانوئل و دکتر هارینگتون متوجه شدند بازخوردهای مبادله‌شده میان کارمندان پس از انتقال به دورکاری به شدت کاهش یافت. دکتر اتکین، دکتر شور و دکتر شیند کاهش یادگیری در کارکنان دورکار را مستندسازی کردند. کارمندان حاضر در اداره زودتر مهارت‌ها را یاد می‌گیرند.

منشأ این دیدگاه را که دورکاری به تقویت بهره‌وری منجر می‌شود می‌توان در یک آزمایش که حدود یک دهه قبل از همه‌گیری به‌وسیله نیکلاس بلوم و همکارانش از دانشگاه استنفورد انجام شده بود پیدا کرد. کارمندان مرکز تماس یک آژانس مسافرتی چینی که اکنون با عنوان تریپ دات‌کام (Trip.com) شناخته می‌شود در زمان دورکاری 13 درصد عملکرد بیشتری نشان دادند. این رقم امروزه هم در پوشش‌های رسانه‌ای گفته می‌شود. اما از دو موضوع غفلت شده است: اول، بیش از دوسوم بهبود عملکرد از جانب کارکنانی بود که ساعات طولانی‌تری کار می‌کردند، نه اینکه کارایی بیشتری داشته باشند. دوم، شرکت چینی در نهایت دورکاری را متوقف کرد، چون کارمندان دورکار نمی‌توانستند ترفیع بگیرند. دکتر بلوم در سال 2022 یک‌بار دیگر از شرکت تریپ دات‌کام بازدید کرد. این‌بار برای اینکه اثرات کار ترکیبی را بررسی کند. نتایج این آزمایش کمتر تکان‌دهنده بودند: کار ترکیبی تاثیر زیادی بر بهره‌وری ندارد، هرچند کارمندان در زمان حضور در اداره ساعات بیشتری کار می‌کردند و کدهای بیشتری می‌نوشتند. 

بهای شادمانی

اما چیزهای دیگری غیر از بهره‌وری هستند که به کار (و زندگی) مربوط می‌شوند. شاید بزرگ‌ترین فضیلت دورکاری داشتن کارمندان شادتر باشد. افراد زمان کمتری را صرف رفت‌وآمد می‌کنند که می‌توان آن را به نفع بهره‌وری دانست، حتی اگر اندازه‌گیری‌های متعارف نتوانند آن را ثبت کنند. کارمندان آسان‌تر می‌توانند کودکان را از مدرسه بگیرند یا به نوبت پزشک برسند و حتی گاهی اوقات صبح‌ها بیشتر بخوابند یا به ورزش صبحگاهی بروند. همچنین برخی وظایف از جمله وظایفی را که به تمرکز مستمر و درازمدت نیاز دارند بهتر می‌توان در خانه انجام داد. به همین دلایل است که تعداد زیادی از کارکنان دورکاری را ترجیح می‌دهند.

در واقع، چندین نظرسنجی نشان می‌دهد که کارمندان مایل‌اند به خاطر دورکاری از بخشی از مزایا و دستمزد خود چشم‌پوشی کنند. در مقابل، داشتن کارمندان شاد با حقوق کمتر برای مدیران شرکت‌ها هم رضایت‌بخش است. بنابراین آینده کار برای بسیاری از کارکنان به شکل ترکیبی خواهد بود. اما کفه ترازو بیشتر به سمت حضور در اداره پیش خواهد رفت. نه به این دلیل که مدیران خودآزاری و دیگرآزاری دارند و از ساعات شلوغی خوششان می‌آید، بلکه به این خاطر که بهره‌وری بهتر را در این مسیر می‌توان پیدا کرد.