آرزوی آرامش
آینده دلار وابسته به کدام نیروهاست؟
سردار خالدی: قیمت دلار که از نیمه‌های اسفند تا نزدیک روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ در مسیر کاهشی قرار گرفته بود و حتی به کانال 43 هزار تومان هم برگشت، در سه روز پایانی سال 1401 و نخستین روزهای سال 1402 باز هم در مدار افزایشی قرار گرفت و به کانال 54 هزار تومان هم صعود کرد. البته کاهش تعداد معاملات در روزهای نیمه‌تعطیل هفته نخست کاری فروردین و اثرگذاری معاملات خُرد، روی افزایش قیمت‌ها اثرگذار بود. از روز 14 و 15 فروردین بازار دوباره شاهد مسیر کاهشی قیمت ارز است؛ به‌طوری که در روز 15 فروردین دلار تا کانال 49 هزار تومان عقب‌نشینی کرد.
اقتصاددانان تاکید دارند عواملی که در سال گذشته روی نرخ دلار اثرگذار بود، در سال ۱۴۰۲ همچنان وجود دارند. از جمله این عوامل می‌توان به کسری بودجه، چالش‌های نظام بانکی در نتیجه تداوم مشکلات اقتصادی، بدتر شدن شرایط بانک‌ها، تشدید کسری بودجه و تداوم سیاست چاپ پول، چشم‌انداز نامناسب روابط بین‌المللی و تداوم تحریم‌ها اشاره کرد. از دید اقتصاددانان به‌طور بنیادی شرایط اقتصادی و سیاست‌های پولی و ارزی دولت تفاوت چندانی با سال ۱۴۰۱ نکرده، و به دلیل تنگنای ارزی، رشد پول و نقدینگی همچنان سناریوی افزایش نرخ ارز محتمل است.
ابهام درباره احیای برجام
البته در کوتاه‌مدت (حداقل در یک ماه گذشته) برخی رویدادها همچون طرح توافق ایران و آژانس برای تنش‌زدایی، توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط، طرح همسایگی ایران برای بهبود روابط با کشورهای عربی، ابهام بر سر احیای معاهده برجام و تخاصم‌های تازه آذربایجان با ایران روی قیمت ارز اثرگذار بودند. گشایش جدید در سیاست خارجی ایران در راستای کاهش تنش‌ها و رفع تحریم‌ها برای افزایش مبادی ارز می‌تواند بر تقویت عرضه ارز و کاهش التهاب‌ها در بازار ارز اثر داشته باشد.
با این وصف همچنان که در بالا به آن اشاره شد، هنوز دلایل و عوامل بنیادی مهمی در اقتصاد ایران وجود دارد که می‌تواند بازار ارز را تحت تاثیر قرار دهد. تجارت فردا در پرونده این هفته با بررسی بازار ارز در یک ماه گذشته به دنبال پاسخ به این پرسش است که کدام نیروها آینده دلار را شکل می‌دهد. پرونده این هفته در ادامه، به بررسی دو سناریوی احتمالی خوش‌بینانه و بدبینانه دلار در ماه‌های پیش‌رو می‌پردازد و این پرسش جدی را پیش‌رو قرار می‌دهد که با توجه به مولفه‌های موجود، آیا دلار در ماه‌های پیش‌رو رنگ آرامش را به خود خواهد دید یا اینکه دوباره باید منتظر ورود شوک‌های جدید به بازار ارز باشیم؟
