ایران در هفتهای که گذشت
رویارویی دادستان با نماینده منتقد
«تمام پیامبران اولوالعزم آمدهاند تا جهان را اصلاح کنند. عزیزان من اسلام یک دین جهانی است و خداوند یک دین بیشتر نفرستاده است. خداوند دینی به نام مسیحیت و یهودیت نفرستاده است. حضرت ابراهیم (ع) منادی اسلام بود، حضرت موسی و حضرت عیسی نیز منادی دین اسلام بودند... خداوند یک دین بیشتر نفرستاده است و آن اسلام است. پیامبر عزیز ما متعلق به تمام جهان است که پیامبر خاتم است. ایشان پیامبر مردم آمریکا، اروپا و آسیا نیز هست. پیامبر بوداییها نیز هست و آمده است تا همه را نجات دهد.»
«تمام پیامبران اولوالعزم آمدهاند تا جهان را اصلاح کنند. عزیزان من اسلام یک دین جهانی است و خداوند یک دین بیشتر نفرستاده است. خداوند دینی به نام مسیحیت و یهودیت نفرستاده است. حضرت ابراهیم (ع) منادی اسلام بود، حضرت موسی و حضرت عیسی نیز منادی دین اسلام بودند... خداوند یک دین بیشتر نفرستاده است و آن اسلام است. پیامبر عزیز ما متعلق به تمام جهان است که پیامبر خاتم است. ایشان پیامبر مردم آمریکا، اروپا و آسیا نیز هست. پیامبر بوداییها نیز هست و آمده است تا همه را نجات دهد.»
بسیاری از خبرنگارانی که در سالن همایشهای برج میلاد این جملات را بر روی کاغذهای خود مینوشتند، به همکاران خود نگاه میکردند و برخی زیر لب از برپاشدن جنجال رسانهای جدیدی توسط رئیس دولت دهم در هفته آتی خبر میدادند. محمود احمدینژاد که در اجلاس بینالمللی زنان بیداری اسلامی سخن میگفت، در ادامه به برخی از متدهای پیشرفته آکادمیک نیز یورش برد وگفت: «نظام توسعه برای تسلط بر ملتها، ابتدا نظام ارزشی آنها را تغییر میدهد. در نظام غرب خودبرتربینی، استفاده از حداکثر لذتهای فردی و قدرت ارزش است. اما در نظام اسلامی محبت و مهرورزی ارزش است. بنابراین جهان غرب با تغییر نظام ارزشی به دنبال تسلط بر دیگر ملتهای دنیاست.» وی در بخش دیگری از اظهارات خود به آسیبشناسی لیبرالدموکرسی حاکم بر جهان غرب نیز پرداخت و تصریح کرد: «زشتترین وجوه خفقان و دیکتاتوری در آمریکا حاکم است. همه خیال میکنند مردم اروپا و آمریکا آزادند. در حالی که زشتترین نوع خفقان و دیکتاتوری در آمریکاست چرا که یک گروه فاسد سرمایهدار صهیونیست در پشت صحنه بر ۳۰۰ میلیون مردم آمریکا و سایر دولتهای جهان حکمرانی میکند. کجا مردم آمریکا آزادی دارند؟ آنها هرگز نتوانستند رئیسجمهورشان را خودشان انتخاب کنند و رئیسجمهور آنان توسط همین گروه فاسد انتخاب میشود.» محمود احمدینژاد و حلقه یاران وی در هفت سال گذشته بارها نشان دادهاند که به برخی مفاهیم دینی با تفاسیر شاذ! علاقه زیادی دارند و تلاش میکنند این گفتمان را به وجه غالب قرائتی جغرافیایی از دین حنیف بدل کنند. بسیاری اظهارات دینشناسانه رئیسجمهور در این اجلاس را مستند به آیه ۱۹ سوره «آلعمران» میدانند. در این آیه آمده است: «إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ» به این معنیکه «در حقیقت، دین نزد خدا همان اسلام است؛ و کسانی که کتاب به آنان داده شده، با یکدیگر به اختلاف نپرداختند مگر پس از آنکه علم برای آنان آمد، آن هم به سابقه حسدی که میان آنان وجود داشت؛ و هر کس به آیات خدا کفر ورزد، پس [بداند] که خدا زودشمار است.» با این حال آیات بسیار دیگری در کتاب پیروان دین محمد (ص) وجود دارد که به صراحت و احترام از سایر ادیان نام میبرد. به طور نمونه در آیه ۶۲ سوره بقره تاکید شده است: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالنَّصَارَی وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ» بهاین معنیکه «در حقیقت، کسانی که [به اسلام] ایمان آورده، و کسانی که یهودی شدهاند، و ترسایان و صابئان، هر کس به خدا و روز بازپسین ایمان داشت و کار شایسته کرد، پس اجرشان را پیش پروردگارشان خواهند داشت، و نه بیمی بر آنان است، و نه اندوهناک خواهند شد.» در بسیاری از تفاسیر قرآنی لفظ «اسلام» در آیه ۱۹ سوره آلعمران نه به عنوان لفظ خاص که به عنوان لفظ عام مورد مداقه قرار گرفته است. در این صورت اسلام نه به عنوان نام یک دین که به عنوان صفت «تسلیم» در برابر ذات باری معنی میشود. احتمالاً آقای احمدینژاد از ارائه این توضیحات به سبب نسیان لحظهای، هیجان سخنرانی و یا کمبود وقت صرفنظر کرده است. هرچند که کمتر کسی از دولتمردانی چون آقای احمدینژاد انتظار ارائه بحثهای کارشناسی تئوریک مذهبی و دینی دارد، اما برخی از تحلیلگران بدبین امور ایران این گونه اظهارات را تصادفی ارزیابی نمیکنند. آنها با اشاره به برخی اظهارات جنجالی رئیس دولت و یاران حلقه وی مدعی هستند که اگر نموداری از میزان فشار منتقدان بر دولت در هفت سال گذشته ترسیم شود، شاهد آن خواهیم بود که در نقاط اوج این فشارها، با انتشار برخی اظهارات عجیب و خارج از عرف رئیس دفتر یا سایر اعضای کابینه، به یکباره شاهد تغییر زمین بازی شده، فشارهای تعیینکننده منتقدان علیه دولت کاهش یافته وتا چند روز برخی مباحث نظری که اصولاً به اداره کشور مرتبط نیست به بحث اصلی کشور بدل میشود. این کارشناسان تاکید میکنند با توجه به انتقادات شدید و همهجانبه علیه دولت در زمینه انفعال در برابر رشد بیرویه قیمتها به ویژه در اقلام خوراکی، قابل پیشبینی بود که مجدداً اظهاراتی اینگونه از سوی احمدینژاد و یا اعضای بلندپایه کابینه وی مطرح شود. با این همه و با توجه به تعدد استفاده از این حربه به نظر میآید که دیگر کمتر فردی انگیزه پاسخ به اینگونه اظهارات را داشته باشد و عملاً باید گفت که این حربه کارایی سابق خود را نیز از دست داده است. این جلسه حاشیههای دیگری نیز داشت. از جمله اینکه یکی از سخنرانان عرب اجلاس در پایان سخن خود از انقلابهای تونس، مصر و لیبی تجلیل کرد و ابراز امیدواری کرد که انقلابهای بحرین و سوریه نیز به پیروزی برسند. این اظهارات با تشویق پرشور حضار مواجه شد. با توجه به تاکید برگزارکنندگان درباره تفاوت ماهوی درگیریهای سوریه با سایر نقاط دنیای عرب به نظر میرسد که میزبانان این اجلاس حتی نتوانسته بودند این مساله را برای میهمانان خود نیز توجیه کنند.
علیمطهری باز خبرساز میشود
هنگامی که علی مطهری در واپسین جلسه مجلس هشتم در نطقی تند واحساسی دولت و سپاه را مورد انتقاد قرار داد، بسیاری به این باور رسیدند که این اظهارات بدون واکنش نخواهد ماند. برخی حتی این احتمال را طرح کردند، که حامیان دولت و مدافعان سپاه در پیچ اعتبارنامه بهارستان، گریبان این آیتاللهزاده منتقد را رها نکنند و شاید علی مطهری که با وجود حذف از همه لیستهای اصلی اصولگرایان یکتنه رقابت را از لیستهای با نفوذ برده بود، باز نتواند بر کرسی نمایندگی مجلس نهم تکیه بزند. با این همه مطهری توانست با لابیهای گسترده از این گذر نیز با سر سالم عبور کند. هنوز عرق این نماینده منتقد از کشاکش پرتنش اعتبارنامهها خشک نشده بود که با اعلام جرم دادستانی نام وی دوباره در راس اخبار پارلمان ایران قرار گرفت. بنا بر گزارش رسانهها در روزهای نخست هفته گذشته دادستان تهران به سبب آخرین نطق علی مطهری در مجلس هشتم، علیه وی اعلام جرم کرد. با اعلام نظر دادستان بسیاری از ناظران امور مجلس منتظر پاسخ علی مطهری بودند. این نماینده منتقد نیز رسانهها را در انتظار نگذاشت و در نخستین اظهار نظر رسمی خود در این باره به فارس گفت: «.... برای من اسباب تعجب شد که بیان یک مطلب جامعهشناسانه و روانشناسانه چرا باید موجب اعلام جرم شود... نباید به گونهای رفتار شود که مردم احساس اختناق کنند. حرف من این بود که اگر برخی مقامات دولتی اعتقادی به نظارت بر پوشش اسلامی در جامعه ندارند و قائل به آزادی تحریک جنسی جامعه هستند، باید به لوازم آن هم متعهد باشند و به تاسیس اماکنی برای ارضای غریزه جنسی اقدام کنند تا جوانان دچار عقدههای روانی نشوند.» وی ادامه داد:
«... مردم قضاوت کنند آیا بیان این مطلب جُرم است؟ اگر یک نماینده مجلس نتواند این مطلب را در نطق خود بگوید، باید فاتحه آزادی بیان و قانون اساسی را خواند... سخن آقای جعفریدولتآبادی موجب وهن نظام جمهوری اسلامی و تضییع حقوق مردم است، اساساً دادستان حق ورود به نطق نمایندگان را ندارد، اگر توهین یا افترایی در کار باشد، فرد توهینشونده حق دفاع از خود در صحن مجلس را دارد. طبق اصول ۸۴ و ۸۶ قانون اساسی، نماینده در اظهارنظر درباره همه مسائل کشور آزاد است و نباید چماقی به نام دادستان بالای سر او باشد... ظاهراً آقای دادستان از فرط بیکاری و یا تحت فشار دولت این حرف را زده، چون ایشان را آدم عاقل و معتدلی میدانستم که در برخی موارد دستش بسته است، بهتر است ایشان به جای این جور کارها، تکلیف پرونده افرادی مانند آقایان مرتضوی، رحیمی و جواد لاریجانی را مشخص کند...» این اظهارات با واکنش تند دادستان تهران مواجه شد. دادستانی تهران در اطلاعیهای اعلام کرد: «در پی انتشار مطالب آقای مطهری، دادستانی تهران با دقت کامل نسبت به بررسی موضوع اقدام و تحقیقات کاملی را در این زمینه آغاز کرد که سرانجام بخشی از اظهارات وی مبنی بر«... آقایان مشایی و احمدینژاد که زیرکانه وضعیت پوشش اسلامی در جامعه را به اینجا رساندهاند ... در واقع تحریک جنسی را آزاد فرمودهاند و موجب پدید آمدن عقدههای روانی در جوانان ما شدهاند، پس به فکر بخش دوم کار خود یعنی ارضای جوانان از طریق کابارهها و کلوپهای شبانه نیز باشند...» جرم تلقی شدهاست... توهین به مقامات کشوری از جمله رئیسجمهوری و همچنین انتشار اکاذیب حسب قانون مجازات اسلامی جرم بوده و اظهارات نامبرده به شرح فوق جنبه مجرمانه داشته و دادستانی در این زمینه طبق تکلیف قانونی اقدام کرده است.» در اطلاعیه دادستانی همچنین تصریح شدهبود: «نحوه اظهارات و ادبیات آقای مطهری در مورد نهاد دادستانی تحت عنوان اینکه نماینده در اظهار نظر درباره همه مسائل کشور آزاد است و نباید چماقی به نام دادستان بالای سر او باشد و یا اعلام جرم از فرط بیکاری یا فشار دولت خود از مصادیق عناوین مجرمانه است... » پس از انتشار اطلاعیه دادستانی علی مطهری نیز در نامهای سرگشاده به دادستان تهران، به موارد مطروحه پاسخ داد. به گزارش «مهر» در بخشی از این نامه آمدهبود: «... بعید است که جنابعالی فرق میان انتقاد و توهین را ندانید و همین طور بیان تساهل و تسامح فرهنگی برخی مقامات دولتی را نشر اکاذیب بدانید، بنابراین بهتر بود عامل و انگیزه اصلی اعلام جرم خود علیه اینجانب در خصوص جملهای از نطق میان دستور من در مجلس هشتم، آن هم بعد از نزدیک به دو ماه و بدون شاکی خصوصی را ذکر میکردید... خوب شد که شما در زمان امام خمینی دادستان نبودید والا وقتی امام(ره) درباره برخی مخالفان نظام فرمود: «... اینها چنان از اسلام میترسند که جن از بسم الله» علیه ایشان به اتهام توهین، اعلام جرم میکردید.» وی نامه خود را نیز با این جملات به پایان رساند که: «اینجانب به عنوان فرزند شهید آیتالله مطهری، حاصل عمر و پاره تن امام خمینی، و شخص دوم انقلاب اسلامی، به نوبه خود اجازه ایجاد انحراف درانقلاب را نخواهم داد و در این راه تا پای جان ایستادهام.» برخی از نمایندگان شاخص منتقد دولت این روزها با مشکلات عدیدهای مواجه شدهاند. وضعیت حضور بسیاری از آنان در مجلس تا روزهای آخر بررسی اعتبارنامهها در هالهای از ابهام قرار داشت. سایت «الف» ارگان اینترنتی احمد توکلی نیز در لیست سیاه فیلترینگ قرار گرفته است و احتمال محاکمه مطهری نیز دور از ذهن نیست.