تاریخ انتشار:
دلار به کانال ۲۸۰۰ تومان هم وارد شد
حضور عدد هشت در صدگان دلار
دلار بالاخره در رقم صدگان خود عدد هشت را تجربه کرد و بار دیگر نشان داد چقدر دیپلماسی میتواند پرتگاههای اقتصادی را برطرف سازد.
دکتر عباسعلی ابونوری، استاد دانشگاه و تحلیلگر اقتصاد کلان، با اشاره به عواملی که به کاهش قیمت دلار در بازار منجر شده است در این رابطه گفت: کاهش قیمت دلار در بازار در شرایطی رقم خورد که اکثر تحلیلگران تکنیکال و فاندامنتال معتقد بودند قیمت ارز در بازار قادر به کاهش شدید نیست و قیمت سه هزار تومان قیمت تعادلی در بازار دلار است. این در حالی است که کاهش قیمت نشان داد هنوز بخشی از آثار روانی تغییر قیمت در بازار به قوت خود باقی است. او در عین حال تاکید کرد از آنجا که قیمت دلار در بازار با قیمت واقعی آن فاصله دارد و هنوز سفتهبازان کاملاً از بازار خارج نشدهاند، کاهش قیمت میتواند منطقی باشد اما باید گفت بازگشت سریع قیمت به روند گذشته آن میتواند همچنان قابل انتظار باشد چرا که در بخش واقعی اقتصاد اتفاق خاصی همچنان نیفتاده است.
این استاد دانشگاه در ادامه به روند کاهشی تورم در اقتصاد ایران اشاره کرد و گفت: از منظر تئوریک، کاهش نرخ تورم میتواند انگیزههای سفتهبازی را در بازار ارز کاهش دهد و در این صورت منطقی است که تقاضا برای ارز در بازار کاهش یابد که این موضوع به روند کاهشی قیمت کمک شایانی میکند. به گفته او، اگر نرخ ارز بر مبنای قواعد اقتصاد کلان محاسبه میشد الان میتوانستیم روی کاهش قیمت با استدلال قویتری بحث کنیم. او تشریح کرد تورم داخلی و تورم جهانی باید اساس تعیین نرخ ارز باشد ولی این منطق در کشور ما دچار ملاحظهکاریهای مختلف سیاسی و اقتصادی شده است. به گفته ابونوری در حال حاضر انتظار میرود طی ماههای آتی نرخ تورم کاهشی شود و در نتیجه انتظار اینکه قیمت دلار نیز کاهش یابد منطقی است.
او در ادامه به آثار این روند اشاره کرد و گفت تنها تورم نیست که میتواند بازار ارز را تحت تاثیر قرار دهد بلکه سیاستهای دولتهای جهان در قبال ایران در حال حاضر موج دیگری از تغییر قیمت را رقم خواهد زد. به گفته او، در فاز اول رفع برخی تحریمها در حوزههای پتروشیمی، خودرو و فلزات گرانبها در کنار رفع تحریمهای بیمهای و همچنین حمل و نقل همگی نشانههایی مثبت از ورود رگههایی از بهبود فضای واقعی اقتصادی است به طوری که این موضوعات قادرند هم زمینههای ورود سرمایههای جدید را به کشور فراهم کنند و هم ورود ارزهای ناشی از فروش کالا را به اقتصاد تسهیل کنند. او در عین حال به رفع محدودیتهای بانکی اشاره کرد که انتظار میرود به زودی صورت گیرد و این امر میتواند آثار فراوانی را بر نقل و انتقالات ارزی بر جای بگذارد.
لازم به ذکر این موضوع است که در نشست ایران و 1+5 مواردی مطرح شده که میتوانند افق ورود ارز به کشور را روشنتر نشان دهند. بر اساس توافقنامه ایران و غرب، قرار است تلاشهای بیشتر برای کاهش فروش نفت خام ایران و از سرگیری دوباره حجم متوسط نفت خریداریشده توسط مشتریان ایران در دستور کار قرار گیرد و در عین حال ایران بتواند لااقل در سطح کنونی به فروش نفت مبادرت کند. این خود بخش قابل توجهی از نگرانیهای دولت را در زمینه کاهش فروش نفت و کاهش درآمدهای ارزی از این محل کاهش داده و مانع از اتخاذ سیاستهای بازدارنده در بازار ارز میشود. در عین حال عواید مسدود شده ایران نیز در خارج از کشورها قرار است آزاد شود که این به معنای بازگشت ارزهای خارجی به کشور است. ایران در سال 1392 در حدود 15 درصد صادرات غیرنفتی خود را در مقایسه با سال قبل از دست داده و بخش زیادی از این کاهش صادرات به دلیل افت فروش محصولات پتروشیمی است و در نتیجه رفع تحریم این صنعت قادر به افزایش درآمدهای ارزی کشور از این محل است. این در حالی است که صادرات فولاد، فلزات پایه، فلزات گرانبها، صادرات خودرو و... میتوانند درآمدهای ارزی را افزایش دهند.
دکتر ابونوری در این زمینه معتقد است ریشهیابی روند افزایش قیمت ارز رویه معکوس فرآیندی است که این روزها شاهد آن هستیم. او در توضیح این موضوع گفت: زمانی که دولت آمریکا اعلام کرد خرید نفت از ایران در زمره موارد تحریم است خزانه ارزی کشور به دلیل واردات شدید سالهای احمدینژاد خالی شده بود و دولت میدانست آهی در بساط ندارد. این در حالی بود که دولت با فروش قسمتی از ارزهای بانک مرکزی به سفتهبازهای بازار، منابع ریالی مورد نیاز خود را برای هدفمندی یارانهها تامین میکرد و در نتیجه به سرعت قیمت ارز از 1700 تومان در فروردین 91 به چهار هزار تومان در اسفند همان سال رسید.
دکتر ابونوری به روی دوم سکه نیز اشاره کرد و گفت: در شرایط کنونی اما اتخاذ سیاستهای عقلانی روند را معکوس کرده است به طوری که اولاً دولت در بحث هدفمندی یارانهها برنامه دارد و بخشی از کسری بودجه دولت از این محل لااقل تا 30 درصد برطرف خواهد شد. او به آزادسازی سهام عدالت هم اشاره کرد و گفت حداقل حدود 17 تا 20 تریلیون تومان منابع از این محل در اختیار دولت قرار میگیرد که بخش دیگری از کسری بودجه را در خود حل میکند و در عین حال منابع جدیدی هم از آن طرف مرزها به منابع دولت افزوده خواهد شد. به گفته این تحلیلگر مسائل اقتصاد کلان در نتیجه لازم نیست دولت برای تامین نیازهای خود بازارهای سفتهبازی را تقویت کند یا از محل ارز مشکلات خود را برطرف کند و همین باعث میشود انتظار داشته باشیم بازار روند کاهشی خود را طی کند.
اما در این میان نکته قابل ذکر آن است که آیا دولت باید با ورود منابع جدید ارزی اجازه کاهش قیمت دلار را در بازار بدهد یا خیر؟ با نگاهی به نظریات فعالان اقتصادی و برخی اقتصاددانان مطرح درمییابیم که در شرایط کنونی اقتصاد کشور کاهش قیمت ارز چندان به صلاح صادرات نیست. ابونوری در این زمینه معتقد است دولت باید متناسب با اهدافی که دارد در مورد بازار ارز تصمیم بگیرد. به گفته او البته به سهولت میتوان پیشبینی کرد که دولت ساختاری توسعهمدار در بخش صادرات دارد و ترکیب هیات دولت مبین این حقیقت است که توسعه صادرات غیرنفتی و حرکت بازار ارز در مسیر تقویت آن در دستور کار است، بنابراین قیمت ارز حتی اگر چند صباحی کاهش یابد اما به مسیر قبلی خود بازمیگردد. به عقیده این استاد دانشگاه، اگر نرخ ارز در حدود 2700 تومان قرار گیرد قیمت مناسبی است که قادر به تامین اهداف کشور در حوزه اقتصاد ملی و بینالمللی است و این نرخ نیز در حال حاضر نرخی قابل حصول است.
به عقیده او، منابع بلوکهشده برای کشور سرمایه است که برمیگردد و باید جزو ذخایر ارزی محسوب شود و آن بخش که متعلق به دولت و از محل فروش نفت است باید به حساب صندوق توسعه ملی برود و نباید دولت همانند گذشته با هیجان به تزریق این منابع به بازار مبادرت کند.
به هر حال قیمت ارز توانست آمادگی خود را برای ثبت ارقام پایینتر به بازار و فعالان آن اعلام کند و در بازار این موضوع را که باید تصمیمات عاقلانهتری در زمینه نگرش جایگزینی به دلار گرفته شود جا بیندازد. عقد توافقنامه ایران و غرب نقطه اوج سیاست خارجی ایران بود که سالهاست بازارهای مختلف را درگیر کرده است، از این به بعد بازار میماند و اخبار اقتصادی کشور.
دیدگاه تان را بنویسید