چین در سراشیبی

در بین انواع بحران‌هایی که بازارهای جهان درگیر آن هستند، فعلاً بحران چین از نظر وسعت، شدت و اهمیت، بالاترین اولویت را دارد. نرخ رشد این کشور در سال گذشته میلادی که توسط اداره آمار این کشور رسماً اعلام شده است معادل 75 /6 درصد است. نرخی که تقریباً با برآوردهای سازمان‌ها و کارشناسان مستقل برابر است. این، کمترین نرخ رشد چین در ربع قرن گذشته محسوب شده و حتی از پیش‌بینی این کشور برای رشد سال 2015 نیز کمتر است.
بعد از دهه‌ها رشد به شدت بالا، به نظر می‌رسد حالا چین که به مدد آن سال‌ها دومین اقتصاد بزرگ جهان محسوب می‌شود، قرار است سرعت خود را به شدت کاهش دهد. صادرات که در موتور رشد اقتصاد این کشور بود حالا به شدت دچار کاهش شده است. علت اصلی این موضوع، وضعیت اقتصادی جهان در سال‌های بعد از بحران عنوان شده است که البته افزایش قیمت تمام‌شده کالاهای تولید چین، به دلیل افزایش نرخ دستمزد در این کشور هم به آن دامن زده است. تلاش دولت کمونیست چین برای حرکت از رشد به واسطه تولیدات کارخانه‌ای و سرمایه‌گذاری که سوخت اصلی آن را بدهی‌های دولتی تامین می‌کرد، به سمت رشدی بر پایه خدمات و مخارج مصرفی داخلی، موفق نبوده است. نتیجه مجموع این وضعیت، رشد 75 /6درصدی چین در سال 2015 بوده است. البته همچنان کم نیستند کارشناسانی در سطح جهان، که به آمار رسمی دولت چین اعتمادی ندارند و فکر می‌کنند آمار در این کشور معمولاً گزینشی و دچار تغییر‌شده منتشر می‌شود. این عده عقیده دارند نرخ رشد چین در سال 2015 رقمی بین چهار تا پنج درصد بوده است. اینکه این عده، دچار بدبینی شدید هستند یا واقعاً چین دستکاری آن هم به این شدت در آمارش انجام می‌دهد، موضوعی است که نمی‌توان با قاطعیت در مورد آن نظر داد. اما هر دو گروه عقیده دارند سال 2016 نیز روندی در ادامه سال قبل از آن خواهد داشت. نظرسنجی سی‌ان‌ان از کارشناسان این موضوع نشان داد پیش‌بینی رشد چین در سال 2016 میلادی حدود 5 /6 درصد خواهد بود. این رقم اگرچه نسبت به روند تاریخی چین بسیار اندک است، اما در مقیاس سایر کشورهای جهان در این دوران رشد بالایی است و حتی می‌تواند هدف این کشور مبنی بر دو برابر شدن حجم اقتصادش تا سال 2020 را محقق کند.
موضوع مهم‌تر این است که آینده اقتصاد چین چگونه خواهد بود؟ در این زمینه اکثریت کارشناسان و اقتصاددانان توافق دارند که دوران رشد دورقمی چین دیگر گذشته است و وضعیت فعلی، آینده این کشور خواهد بود. افزایش سطح زندگی و ثروت و افزایش دستمزد نیروی کار، بحث تغییر الگوی رشد چین شده است. حالا نه‌تنها این کشور باید به این اقتصاد جدید عادت کنند، که سایر کشورهایی که اقتصاد خود را بر اساس رشد روزافزون تقاضای مواد اولیه در چین شکل داده بودند، باید جهت جدیدی برای اقتصاد کشور خود بیابند.