دولت از برخورد شعاری با اصناف دست بردارد
بازار پویا با اصنافی کارآمد
اصناف متشکل از مردم است و به همین جهت واگذاری امور به بخش خصوصی می‌تواند باعثرشد و شکوفایی این بخش از اقتصاد کشور شود.
احمد کریمی‌اصفهانی/ دبیرکل جامعه اصناف و بازار
اصناف متشکل از مردم است و به همین جهت واگذاری امور به بخش خصوصی می‌تواند باعث رشد و شکوفایی این بخش از اقتصاد کشور شود. در سال‌های اخیر تاکید دولت بر خصوصی‌سازی باعث شده تا باز هم نقش مردم در بازار بیشتر نشان داده شود. اگرچه هنوز بخش اعظم اقتصاد ایران دولتی است اما امیدواریم با توجه به تحولات پیش‌آمده در این عرصه به سمت اقتصادی حرکت کنیم که بخش اعظم کارها به دست بخش خصوصی یا بهتر بگویم مردم انجام شود. چراکه اگر این اتفاق رخ دهد باعث حرکت در مسیر صحیح توسعه اقتصادی خواهد شد.
متاسفانه کشور در یک دهه گذشته در بخش اقتصاد با عقب‌ماندگی مواجه شده است. بخشی از این مسائل به تحریم‌ها برمی‌گردد اما بخش دیگر به مدیریت ربط دارد. باید کار را به کاردان سپرد. باید دولت تصدی‌گری در اقتصاد و بازار را کاهش دهد. دولت تاجر خوبی نبوده و همین مساله باعث شده اصناف با مشکلات بسیاری مواجه شوند. به‌طور مثال تحرک لازم در بخش‌های مختلف اصناف وجود ندارد و همواره با کندی مواجه هستیم.
بازار باید به سمت تحرک بیشتر و پویایی حرکت کند. لازمه آن نیز شناسایی مشکلات در این بخش است. در این راستا اصناف چون عضو اصلی بازار را تشکیل می‌دهند از اهمیت بیشتری برخوردارند بنابراین لازم است در ابتدا به بررسی ریشه‌ای مشکلات هر یک از صنف‌ها بپردازیم.
جایگاه اصناف در اقتصاد پررنگ شود
اصناف باید در اقتصاد کشور به‌عنوان بزرگ‌ترین تشکل اقتصادی جایگاه ویژه‌ای داشته باشند. متاسفانه در اقتصاد ایران، اصناف نتوانسته‌اند جایگاه واقعی خود را به دست آورند و در حاشیه قرار داشته‌اند.
در حال حاضر توقع بازار و اصناف بر این است که کار به دست مردم بازگردد و سیاست‌های اصل44 قانون اساسی به صورت کامل پیاده‌سازی شود. باید خصوصی‌سازی واقعی یعنی واگذاری امور اقتصادی به مردم اجرایی شود.
از زمانی که مقام معظم رهبری در سال 1384 سیاست‌های اصل44 قانون اساسی را ابلاغ کردند حدود 10 سال می‌گذرد و باید در این مدت شاهد تحول عظیمی در این عرصه می‌بودیم اما متاسفانه ما در این زمینه نیز خوب عمل نکردیم و تنها سیاستگذاری‌های کلان انجام شد اما آن‌طور که باید در واگذاری امور به بخش خصوصی از سرعت عمل برخوردار نبودیم.
در حالی که رکن اصلی بازار را بخش خصوصی و مردم تشکیل می‌دهند، بازاری پویاتر است که حضور مردم در انجام امور اقتصادی بیشتر باشد. اینکه دولت در تمام امور تصدی‌گری را به دست خود بگیرد و مانند رقیب برای مردم در عرصه اصناف باشد، طبیعی است که در رقابت، دولت برنده میدان باشد و بخش خصوصی و مردم متضرر شوند.
فضای رقابتی و توسعه اصناف
احیای بخش تولید و توسعه اصناف نیازمند ایجاد فضای رقابتی در این عرصه است. وقتی دولت تنها ناظر بر امور اقتصادی باشد و بنگاه‌های اقتصادی در فضای عادلانه به رقابت بپردازند می‌توان به سمت پویایی بازار، رشد و توسعه اصناف حرکت کرد.
از طرف دیگر فضای رقابتی بازار را به سمتی هدایت می‌کند که شاهد شکسته شدن قیمت‌ها خواهیم بود. اما انحصاری بودن این عرصه و سیطره دولت بر اصناف و بازار تنها به سرکوب قیمت‌ها منجر خواهد شد و در نهایت اثر خود را با طغیان قیمت‌ها در بازار نشان می‌دهد.
وقتی قیمت‌ها در بازار بر اساس سازوکار عرضه و تقاضا تعیین شود همین مساله باعث می‌شود تا کالایی در بازار ارائه شود که کیفیت و قیمت مناسب داشته باشد. اما اگر تنظیم بازار به شیوه دستوری باشد در نتیجه بازار به سمت ناکارایی حرکت می‌کند و بر دامنه مشکلاتش افزوده می‌شود.
از دیگر چالش‌های بخش اصناف، در یک دهه اخیر افزودن واردات بی‌رویه بوده است. شاهدیم در سال‌های گذشته رشد بی‌سابقه واردات، آن هم واردات کالاهای بی‌کیفیت چینی باعث شد تولیدکنندگان ما متضرر شوند. وقتی کالای بی‌کیفیت و ارزان به راحتی وارد کشور می‌شود، دیگر مردم علاقه‌ای ندارند کالای ایرانی را با قیمت گزاف خریداری کنند.
این مساله باعث شده ضرر مضاعفی به تولیدکننده برسد و حتی بسیاری از واحدهای تولیدی به حالت تعطیل یا نیمه‌تعطیل در بیایند. هر چند دولت همواره بر بها دادن به اصناف و بخش تولید تاکید دارد اما گویا در این زمینه تنها شعاری عمل می‌شود و تاکنون گره از کار این بخش‌ها گشوده نشده است.
حمایت از بخش تولید به معنای آن است که تسهیلات و امکانات لازم را در اختیار این بخش قرار دهیم. بهتر است دست از شعار دادن برداریم و به معنای واقعی از تولید حمایت کنیم. از طرف دیگر رشد بخش تولید باعث افزایش اشتغال خواهد شد و یکی از مهم‌ترین مسائل اقتصادی کشور یعنی بیکاری حل خواهد شد. در مجموع افزایش تولید به معنای پویایی بازار و توسعه اصناف است.
اصناف همواره از دولت انتظار دارند که از آنها حمایت کند نه اینکه سیاست‌هایی را اتخاذ کند که فشار بیشتری به آنها وارد شود. در سال‌های گذشته اجرای طرح هدفمندسازی یارانه بدون در نظر گرفتن تسهیلات لازم برای بخش‌های تولیدی باعث شد بنگاه‌های اقتصادی با چالش‌های مضاعفی مواجه شوند. که تقریباً بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی را با مشکل جدی مواجه کرد و به بخش خصوصی لطمه وارد شد. در این بین به صنف‌های مختلف صدمه بسیاری وارد شد. بنابراین لازم است دولت سیاستگذاری‌های جدی در حمایت از اصناف یا به‌طور کلی‌تر، بخش تولید داشته باشد.
درست است که تحریم‌ها بر اقتصاد کشور فشار زیادی وارد کرده است اما می‌توان با مدیریت صحیح و جبران اشتباهات گذشته در مسیری حرکت کرد که در نهایت به رشد و توسعه منجر شود. نباید همه مشکلات را به گردن تحریم‌ها انداخت. اگر مدیریت‌ها اصلاح شود و نقش مردم و بخش خصوصی در اقتصاد و بازار پررنگ شود می‌توان به آینده امیدوار بود.
نقش مردم در کارآمدی اصناف
اقتصاد مقاومتی هم بر همین مساله تاکید دارد که باید مردم در امور اقتصادی مشارکت داشته باشند. اگر کار در اختیار مردم نباشد یقیناً امری که مد نظر مقام معظم رهبری است، تحقق پیدا نمی‌کند. تجربه به ما ثابت کرده است که هرگاه نقش مردم در این عرصه بیشتر باشد می‌توان گام‌های استوارتری در جهت رفع مشکلات و رسیدن به توسعه برداشت. یکی از مهم‌ترین تجربه‌ها، دوران جنگ تحمیلی بود که حضور پررنگ مردم در آن دوران بسیار نقش‌آفرین بود. دنیا هم این را متوجه شد. حال مشکلات اقتصاد هم حل نمی‌شود مگر اینکه بخش اقتصاد باعث شود تا با همدلی و مشارکت عمومی با سختی مبارزه کنیم.
معتقدم مادامی که دولت متصدی اقتصاد باشد نمی‌توان انتظار بازار پویا و اصناف کارآمد را داشت. اگر می‌خواهیم در مسیر توسعه گام برداریم باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که انگار در حال پرورش دانه‌ای هستیم که قرار است به درخت تنومندی تبدیل شود. این دانه از همان ابتدا نیازمند مراقبت و حمایت است. اگر صبر و حوصله به خرج دهیم و بهنگام، کارهای آبیاری و کودرسانی آن گیاه یا دانه را انجام دهیم، در نهایت چند سال بعد درختی خواهیم داشت که آنقدر بزرگ و تنومند می‌شود که می‌توان بهره‌های بسیاری از آن برد. اصناف هم همین‌گونه است و مانند آن دانه نیاز به حمایت و مراقبت دارد تا به اندازه‌ای توانمند و قدرتمند باشد که بتوان در مسیر توسعه حرکت کرد. بنابراین روز اصناف فرصتی است که به بازنگری در این عرصه بپردازیم و با شناسایی مشکلات یک گام رو به جلو برداریم. در این راستا بهتر است به جای برگزاری همایش‌ها به مناسبت روز اصناف که عمدتاً هم تشریفاتی هستند جامعه اصناف از درون به بازنگری مسائل و مشکلات خود بپردازند و از طرف دیگر دولت نیز تنها شعار ندهد و به حمایت از اصناف بپردازد. اگر این اتفاق رخ دهد در نتیجه در مسیری حرکت خواهیم کرد که از بازار
پویا و اصناف کارآمد برخوردار می‌شویم.
دیدگاه تان را بنویسید