شناسه خبر : 3485 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

چگونه دلار سه نرخی شد

سال نوسان‌های پی در پی ارز

اگر کسی قیمت دلار را در دو ماه نخست امسال می‌دید، به هیچ وجه گمان نمی‌برد که دلار به بالای سه هزار تومان خواهد رسید.

اگر کسی قیمت دلار را در دو ماه نخست امسال می‌دید، به هیچ وجه گمان نمی‌برد که دلار به بالای سه هزار تومان خواهد رسید. اما این اتفاق افتاد و در کنار آن وقایعی همچون دستگیری جمشید بسم‌الله، اولویت‌بندی کالاها برای تخصیص ارز و راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی، امسال را به سال کاهش شدید ارزش ریال در مقابل دلار تبدیل کرد. گران شدن دلار، پای برخی از مردم را به دلالی باز کرد چنان که در دوره‌ای به گفته رئیس بانک مرکزی، مردم حدود 12 تا 18 میلیارد دلار در خانه نگهداری می‌کردند.

آرامش اردیبهشت، شوک شهریور
در فروردین و اغلب روزهای اردیبهشت امسال، به‌رغم فاصله چند صد تومانی نرخ ارز بازار آزاد و نرخ ارز مرجع، روند کلی نرخ ارز رو به کاهش بود و نرخ ارز از حدود 1900 تومان در فروردین، به حدود 1500 تومان در اواخر اردیبهشت رسید. اما کاهش نرخ ارز که به عقیده برخی در نتیجه احتمال ایجاد فضای مثبت طی مذاکرات ایران با گروه 1+5 به وجود آمده بود، دیری نپایید و از اواخر اردیبهشت افزایش تدریجی نرخ دلار شروع شد. از خرداد، دلار به نرخ فروردین نزدیک شد و در تیر به نرخ بیش از دو هزار تومان رسید و در این محدوده تثبیت شد. در مرداد‌ماه، دلار به بیش از 2100 و یورو به بیش از 2600 تومان رسید و نهایتاً در شهریور، شوک افزایش قیمت ارز روی داد. در نوزدهم این ماه برای نخستین بار، قیمت رسمی دلار (اعلام‌شده از سوی اتحادیه) به بیش از 2400 تومان رسید و قیمت این ارز در بالاترین مقادیر، ارقام 2500 و 2600 تومان را نیز پشت سر نهاد.

راه‌اندازی مرکز مبادلات
با شدت گرفتن نوسانات در شهریور، و مطرح شدن بیش از پیش تاسیس بورس ارز، مرکز مبادلات ارزی در روز دوم مهر، برای تامین ارز متقاضیانی که امکان دسترسی به ارز مرجع را ندارند به قیمت دو درصد کمتر از نرخ بازار راه‌اندازی شد. سخنگوی این مرکز چند روز قبل خبر از موفقیت این مرکز و نزدیکی به هدف 100 میلیون دلار تخصیص ارز روزانه داد و اعلام کرد این مرکز از زمان تاسیس تاکنون، به بیش از 21 هزار فقره سفارش به مبلغ 7/5 میلیارد دلار پاسخ گفته است.

ماجرای جمشید بسم‌الله
با وجود راه‌اندازی مرکز مبادلات، نرخ دلار طی کمتر از دو هفته، بیش از هزار تومان افزایش یافت. در این میان کنفرانس خبری رئیس‌جمهور در یازدهم مهر‌ماه برگزار شد که در آن، احمدی‌نژاد از نقش دلالان در بازار ارز و تاثیر تحریم‌ها بر اقتصاد کشور سخن گفت. این مساله باعث افزایش چند‌صد تومانی نرخ ارز در یک روز و پیش رفتن قیمت دلار تا حدود 3800 تومان شد. یک روز بعد از سخنرانی رئیس‌جمهور، ناآرامی‌هایی در بازار تهران به وقوع پیوست و تعدادی از اخلالگران بازار ارز دستگیر شدند. همزمان، فیلترینگ برخی سایت‌های اطلاع‌رسانی قیمت ارز آغاز شد و اخباری نیز مبنی بر ورود پنج میلیارد ارز تقلبی به داخل کشور منتشر شد. در اواخر مهر‌ماه، معاون اول رئیس‌جمهور خبر از تعیین قیمت‌ها در بازار آزاد توسط فردی به نام «جمشید بسم‌الله» داد. این مساله به سوژه خبری رسانه‌ها و چهره‌های متعدد بدل شد. در یکی از جالب‌ترین اظهار نظرها، عباس عبدی درباره جمشید بسم‌الله در روزنامه اعتماد نوشت: «پیشنهاد می‌شود این فرد را به عنوان بالاترین مقام اقتصادی دولت تعیین کرد یا حداقل او را به عنوان مشاور عالی دولت در امور ارز منصوب کرد تا قیمت ارز را تعیین کند.»

نگهداری دلار در خانه
آرامش و ثبات از اواسط پاییز به بازار ارز برگشت. از آبان کاهش تدریجی قیمت ارز آغاز شد و تا اواخر آذر نیز ادامه یافت. بنا به گفته رئیس کل بانک مرکزی، مردم در این دوران حدود 12تا 18 میلیارد دلار در خانه‌های خود نگهداری می‌کردند. قیمت دلار در پاییز، به تدریج در ارقام کمتر از سه هزار تومان تثبیت شد. اما این ثبات، به تدریج جای خود را به افزایش قیمت داد. از ابتدای زمستان، قیمت‌ها دوباره رشد کرد و دلار در بهمن ارقام 3800 و بالاتر را نیز لمس کرد. اما این افزایش قیمت پایدار نبود و به تدریج به ویژه در اثر فضای مثبت مذاکرات هسته‌ای ایران، قیمت دلار در اوایل اسفند روند نزولی در پیش گرفت.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها