تاریخ انتشار:
تحریم وارد مرحله «نفت در برابر کالا» شد
گزارش یک تحریم
«نفت در برابر کالا» هم کلید خورد.
«نفت در برابر کالا» هم کلید خورد. هر چند تفاوت‌هایی اساسی میان این برنامه که آمریکا متولی انجام آن است و برنامه مشابهی که از سوی سازمان ملل در مورد کشور عراق انجام گرفت وجود دارد؛ اما اقدامات ایران برای مقابله با این برنامه آمریکا، از جدی بودن عواقب اجرای برنامه نفت در برابر کالا حکایت می‌کند. راه‌اندازی کمیته تهاتر در وزارت صنعت، معدن و تجارت بارزترین این اقدامات است که اواسط بهمن و همزمان با برنامه نفت در برابر کالای آمریکا کلید خورد.
تهاتر برای عبور از تحریم
طرح نفت در برابر کالا، از سوی خزانه‌داری آمریکا و در راستای قانون تحریم‌های جدید مصوب هفتم شهریور انجام گرفته است. این طرح که از 18 بهمن در دستور کار قرار گرفت، با هدف مسدود کردن دارایی‌های حاصل از فروش نفت ایران در حال اجراست و بر اساس آن، درآمد حاصل از فروش نفت ایران به یک حساب بانکی در کشور واردکننده نفت واریز می‌شود و امکان ورود آن به داخل کشور وجود ندارد. در مقابل، تنها امکان واردات کالا از کشور واردکننده نفت وجود خواهد داشت.
واردات کالا در مقابل صادرات نفت، مدت‌هاست از اصلی‌ترین گزینه‌های ایران برای دور زدن تحریم‌ها به شمار می‌رود. چنان‌که وزیر نفت یک سال قبل گفته بود: «ما در حال حاضر با بسیاری از کشورها تهاتر داریم، اما تاکنون پول نفت را به طور کامل از همه کشورها گرفته و پول کالای آنها را پرداخته‌ایم. اگر‌چه بخواهیم تهاتر کالا به کالا داشته باشیم، این کار چندان پیچیده هم نخواهد بود.» این اشاره رستم قاسمی، امسال به صورت جدی در دستور کار قرار گرفت و اخباری مبنی بر تلاش هند برای پرداخت پول نفت با محصولات کشاورزی و همچنین تلاش ترکیه برای پرداخت پول نفت با کشتی منتشر شد. بر اساس گزارش رویترز، ترکیه مدت‌ها به وسیله طلا پول نفت ایران را پرداخت می‌کرد. علاوه بر شیوه‌های مبادله پایاپای به صورت موردی، صافدل معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت از تشکیل کمیته‌ای در این وزارتخانه برای تهاتر خبر داده است.
تحریم پتروشیمی و گاز وارداتی
قانون تحریم‌های جدید که به منظور کاهش تهدید ایران و سوریه در هفتم شهریور به تصویب رسیده، از آخرین اقدامات اقتصادی آمریکا علیه ایران است که بر اساس آن اقدامات مرتبط با توسعه منابع نفتی، زیرساخت‌های مرتبط با انتقال محصولات انرژی، تولید محصولات پتروشیمی و همچنین تملک یا به‌کارگیری کشتی‌های انتقال نفت مرتبط با ایران را ممنوع می‌کند. اتحادیه اروپا نیز در 24 مهر، با تشدید تحریم‌ها علیه ایران، علاوه بر منع مراودات بین بانک‌های ایرانی و اروپایی، واردات گاز از ایران را ممنوع اعلام کرده است. وضع این تحریم‌ها در راستای تحریم‌های نفتی سوم بهمن سال قبل اتحادیه اروپا و تحریم‌های پایان سال 2011 میلادی آمریکا صورت گرفته است.
اثر تحریم بر کاهش تولید نفت
با از دست رفتن بازار کشورهای اروپایی که پیش از تحریم حدود 500 هزار بشکه نفت از ایران وارد می‌کردند، بازار نفت ایران عمدتاً به کشورهای آسیایی همچون چین، ترکیه، هند، کره جنوبی و ژاپن محدود شده است. صادرات نفت به این کشورها نیز کاهش یافته و بنا بر گزارش اکونومیست، در ماه آگوست 2012 حدود 890 هزار بشکه، یعنی تقریباً نصف صادرات در ژانویه همان سال بوده است. گزارش رویترز نیز نشان می‌دهد صادرات نفت ایران در بالاترین سطوح بعد از تحریم کشورهای اروپایی، حدود 4/1 میلیون بشکه در روز بوده است و در ژانویه 2013، به حدود 1/1 میلیون بشکه کاهش یافته است. با توجه به محدودیت در ذخیره‌سازی نفت خام، تحریم صادرات نفت، در عمل به معنی کاهش تولید نفت ایران نیز بوده است. در حالی که ظرفیت تولید نفت کشور بیش از چهار میلیون بشکه در روز است، بر اساس آخرین گزارش ماهانه اوپک (به نقل از منابع ثانویه بازار نفت) تولید نفت ایران به کمتر از 7/2 میلیون بشکه در روز رسیده است. این رقم 300 هزار بشکه کمتر از تولید سه میلیون بشکه‌ای عراق در همین ماه است. بنا بر گزارش‌های اوپک، عراق از ژوئن سال گذشته میلادی، در تولید نفت از ایران پیشی گرفته بود.
تهاتر برای عبور از تحریم
طرح نفت در برابر کالا، از سوی خزانه‌داری آمریکا و در راستای قانون تحریم‌های جدید مصوب هفتم شهریور انجام گرفته است. این طرح که از 18 بهمن در دستور کار قرار گرفت، با هدف مسدود کردن دارایی‌های حاصل از فروش نفت ایران در حال اجراست و بر اساس آن، درآمد حاصل از فروش نفت ایران به یک حساب بانکی در کشور واردکننده نفت واریز می‌شود و امکان ورود آن به داخل کشور وجود ندارد. در مقابل، تنها امکان واردات کالا از کشور واردکننده نفت وجود خواهد داشت.
واردات کالا در مقابل صادرات نفت، مدت‌هاست از اصلی‌ترین گزینه‌های ایران برای دور زدن تحریم‌ها به شمار می‌رود. چنان‌که وزیر نفت یک سال قبل گفته بود: «ما در حال حاضر با بسیاری از کشورها تهاتر داریم، اما تاکنون پول نفت را به طور کامل از همه کشورها گرفته و پول کالای آنها را پرداخته‌ایم. اگر‌چه بخواهیم تهاتر کالا به کالا داشته باشیم، این کار چندان پیچیده هم نخواهد بود.» این اشاره رستم قاسمی، امسال به صورت جدی در دستور کار قرار گرفت و اخباری مبنی بر تلاش هند برای پرداخت پول نفت با محصولات کشاورزی و همچنین تلاش ترکیه برای پرداخت پول نفت با کشتی منتشر شد. بر اساس گزارش رویترز، ترکیه مدت‌ها به وسیله طلا پول نفت ایران را پرداخت می‌کرد. علاوه بر شیوه‌های مبادله پایاپای به صورت موردی، صافدل معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت از تشکیل کمیته‌ای در این وزارتخانه برای تهاتر خبر داده است.
تحریم پتروشیمی و گاز وارداتی
قانون تحریم‌های جدید که به منظور کاهش تهدید ایران و سوریه در هفتم شهریور به تصویب رسیده، از آخرین اقدامات اقتصادی آمریکا علیه ایران است که بر اساس آن اقدامات مرتبط با توسعه منابع نفتی، زیرساخت‌های مرتبط با انتقال محصولات انرژی، تولید محصولات پتروشیمی و همچنین تملک یا به‌کارگیری کشتی‌های انتقال نفت مرتبط با ایران را ممنوع می‌کند. اتحادیه اروپا نیز در 24 مهر، با تشدید تحریم‌ها علیه ایران، علاوه بر منع مراودات بین بانک‌های ایرانی و اروپایی، واردات گاز از ایران را ممنوع اعلام کرده است. وضع این تحریم‌ها در راستای تحریم‌های نفتی سوم بهمن سال قبل اتحادیه اروپا و تحریم‌های پایان سال 2011 میلادی آمریکا صورت گرفته است.
اثر تحریم بر کاهش تولید نفت
با از دست رفتن بازار کشورهای اروپایی که پیش از تحریم حدود 500 هزار بشکه نفت از ایران وارد می‌کردند، بازار نفت ایران عمدتاً به کشورهای آسیایی همچون چین، ترکیه، هند، کره جنوبی و ژاپن محدود شده است. صادرات نفت به این کشورها نیز کاهش یافته و بنا بر گزارش اکونومیست، در ماه آگوست 2012 حدود 890 هزار بشکه، یعنی تقریباً نصف صادرات در ژانویه همان سال بوده است. گزارش رویترز نیز نشان می‌دهد صادرات نفت ایران در بالاترین سطوح بعد از تحریم کشورهای اروپایی، حدود 4/1 میلیون بشکه در روز بوده است و در ژانویه 2013، به حدود 1/1 میلیون بشکه کاهش یافته است. با توجه به محدودیت در ذخیره‌سازی نفت خام، تحریم صادرات نفت، در عمل به معنی کاهش تولید نفت ایران نیز بوده است. در حالی که ظرفیت تولید نفت کشور بیش از چهار میلیون بشکه در روز است، بر اساس آخرین گزارش ماهانه اوپک (به نقل از منابع ثانویه بازار نفت) تولید نفت ایران به کمتر از 7/2 میلیون بشکه در روز رسیده است. این رقم 300 هزار بشکه کمتر از تولید سه میلیون بشکه‌ای عراق در همین ماه است. بنا بر گزارش‌های اوپک، عراق از ژوئن سال گذشته میلادی، در تولید نفت از ایران پیشی گرفته بود.
دیدگاه تان را بنویسید