شوک برقی روسیه به ایران

از زمانی که خبرهایی مبنی بر تمایل ایران برای خرید برق روسیه عنوان شده بود تا زمان ورود هیات روسی به ایران، همواره صحبت از همکاری‌های دوجانبه میان تهران و مسکو بود. هوشنگ فلاحتیان معاون وزیر نیرو در همین راستا صحبت از واردات 500 مگاواتی برق کرده بود که همین مساله دنباله‌دار بودن همکاری‌های برقی میان دو کشور را نشان می‌دهد. بر همین اساس، وزیر انرژی روسیه در مدت حضور خود در ایران، سری هم به ساختمان شیشه‌ای نیایش زد تا دیداری با وزیر نیروی ایران داشته باشد. شاید پیش از حضور او تصور می‌شد که رابطه ایران با روسیه در حوزه انرژی، تنها به تهاتر نفتی ختم می‌شود. اما زمانی که نواک به عنوان شخص اول تیم مذاکره‌کننده روسیه پای خود را به ساختمان وزارت نیرو گذاشت، داستان رنگ دیگری به خود گرفت. از توافق برای بازسازی نیروگاه‌های قدیمی ایران گرفته تا ساخت نیروگاه‌های جدید، در مذاکرات دو طرف مطرح شد. آنچه در نهایت به تایید دو طرف رسید، افزایش حجم مبادلات برقی دو طرف به 8 تا 10 میلیارد دلار بود. این در حالی است که نواک وزیر انرژی روسیه تاکید کرده است تحریم‌ها مانع گسترش حجم مبادلات و رسیدن آن به 10 میلیارد دلار است. مهم‌ترین بخشی که ایران و روسیه در حوزه برق توافق کردند، ساخت هشت نیروگاه جدید بود تا روابط دو کشور در حوزه برق نیز گسترش یابد. طبق اخباری که از توافق دو کشور منتشر شده، مطالعات اولیه برای احداث دو واحد نیروگاهی 450 مگاواتی در کنار نیروگاه تبریز و دو واحد نیروگاهی 350 مگاواتی و یک واحد 125 مگاواتی سیکل ترکیبی در نزدیکی نیروگاه سهند بناب با مجموع 1725 مگاوات با هماهنگی توانیر انجام شده که در کنار آن، کار بازسازی و نوسازی چهار نیروگاه قدیمی برق نیز در دستور کار قرار دارد. در عین حال، این مساله نیز عنوان شد که دو واحد جدید نیروگاهی با مشارکت روس‌ها در طبس احداث شود. بخشی از بازسازی نیروگاه‌ها، مربوط به نیروگاه‌هایی است که پیش از این از سوی روسیه احداث شده بود و حالا نیاز به بازسازی آن وجود دارد. آن‌طور که حمید چیت‌چیان وزیر نیرو ایران عنوان کرده، ساخت نیروگاه‌های جدید در چهار نقطه ایران است. بخش دیگری از همکاری‌های برقی مورد توافق دو طرف احداث نیروگاه‌های برق‌آبی و خطوط انتقال برق با ظرفیت بالاست تا پس از انجام توافق، شرکت‌های ذی‌ربط مذاکرات را ادامه دهند. در عین حال، آن‌طور که مقامات وزارت نیرو عنوان کرده‌اند، بسترسازی لازم برای مشارکت 10 میلیارددلاری در حوزه طراحی و ساخت نیروگاه، تاسیسات و شبکه انتقال برق دو کشور نیز صورت گرفته است. در عین حال، ایران از مشارکت و سرمایه‌گذاری شرکت‌های روسی در صنایع برق استقبال کرده است. بخش دیگر همکاری‌های تهران-‌مسکو در صحبت‌های وزیر نیرو ایران عنوان شده است. چیت‌چیان خبر از متصل کردن شبکه برق سه کشور ایران، آذربایجان و روسیه به یکدیگر و خرید 500 مگاوات برق از روسیه داده است. در حالی که پیش از این عنوان شده بود که ظرفیت تولید برق در نیروگاه‌های کشور 70 هزار مگاوات است، باز هم روس‌ها به کمک ایران آمده‌اند تا با ساخت نیروگاه‌های جدید، بخشی از این ظرفیت محقق شود. مصداق این شراکت برقی در جایی است که در همین مذاکرات، صحبت از تولید 3500 مگاوات برق با فاینانس روسی شد. با این حال به نظر می‌رسد با توافق‌های صورت‌گرفته در این حوزه، باید منتظر باز شدن برخی گره‌ها در همکاری‌های برقی مشترک نیز بود.