به خود می‌بالیم

در روزهای اخیر هر بار این سوال از من پرسیده شده است بنده در جواب گفته‌ام که اعتقاد دارم و فکر می‌کنم لطف خدای بزرگ بوده است. پرداختن به این مساله که چرا مقام معظم رهبری در روز کارگر مپنا را برای بازدید انتخاب کردند در ابعاد مختلف بسیار مهم است. البته مهم‌ترین علت این است که ایشان این مجموعه را انتخاب کرده‌اند. شاید در ذهن ایشان دلایل مختلفی وجود داشته باشد که چنین تصمیمی را گرفتند و بنده از آن بی‌اطلاع باشم. آنچه مشخص است قبلاً بنده در سال‌های گذشته از دفتر مقام معظم رهبری درخواست کرده بودم تا ایشان بازدید از مجموعه مپنا داشته باشند. از سوی دیگر مقامات وزارت نیرو نیز علاقه‌مند بودند ایشان از این مجموعه بازدید کنند. اما به نظرم آنچه موثر واقع شد در انتخاب مپنا و انجام این بازدید شاید عملکرد مناسب مپنا در بخش صنعت به ویژه در حوزه‌های حساسی است که در آن فعالیت می‌کند.

امروز نقش مپنا در صنعت برق کشور نقشی بی‌بدیل و ممتاز است. این امر بر کسی پوشیده نیست البته درجه اهمیت صنعت برق برکسی پوشیده نیست. این صنعت به‌عنوان زیرساخت اساسی برای توسعه و اداره وضع موجود کشور یک حقیقت بسیار مهم است. بدون شک مپنا نیز از بازیگران جدی این عرصه است. علاوه بر صنعت برق در حوزه نفت و گاز امروز این مجموعه جایگاه مهمی دارد. این مجموعه در این صنعت تامین‌کننده تجهیزات دوار از جمله توربو کمپرسورها‌ست. در حقیقت مپنا فهرست جامعی از تجهیزات مورد نیاز در صنعت نفت و گاز را تامین می‌کند. علاوه بر این نیز به‌عنوان یک سرمایه‌گذار نیز در بخش نفت و گاز بیش از چهار میلیارد دلار در حال سرمایه‌گذاری است. البته این میزان سرمایه‌گذاری فقط در بخش توسعه میدان پیش‌بینی شده است. اگر سایر بخش‌ها چون تامین برق مورد نیاز برخی از میادین را که در حال توسعه هستند در نظر بگیریم میزان حجم سرمایه‌گذاری مپنا در این حوزه بسیار بالاست. از طرف دیگر در اغلب فازهای مختلف پارس جنوبی فعال هستیم. بنابراین در این حوزه نیز از جمله بازیگران جدی هستیم. در حوزه حمل‌ونقل ریلی نیز در تامین لوکوموتیوهای مسافری نقش جالب توجهی داریم. علاوه بر آن نیز در حوزه‌های دیگر ریلی چون بخش باری و مترو و منوریل نیز فعال شده‌ایم. حتی اکنون آمادگی لازم برای سرمایه‌گذاری در پروژه برقی کردن راه‌آهن را داریم. در واقع باید بگویم مپنا فعال‌ترین بخش در حوزه ریلی است و آمادگی سرمایه‌گذاری و تامین مالی برای انجام پروژه‌های راهبردی را دارد. طبیعی است مجموعه این عوامل می‌تواند زمینه‌ساز بازدید رهبر انقلاب از مپنا باشد. البته همان‌طور که گفتم از همه اینها مهم‌تر لطف خدا و عنایت ایشان بود که مشمول حال ما شد که در ابتدای ماه رجب و روز کارگر میزبان رهبر فرزانه انقلاب در مپنا بودیم.

توجه کنید مقام معظم رهبری از جمله برجسته‌ترین رهبران جهان هستند. نام ایشان در میان رهبران موثر در جهان که فهرست آن نیز حتی توسط غربی‌ها منتشر شده است، می‌درخشد. وقتی ایشان که به‌عنوان یکی از رهبران بزرگ جهان شناخته شده‌اند و به‌عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران از یک بنگاه اقتصادی داخلی بازدید می‌کنند، آن بنگاه به خود می‌بالد و افتخار می‌کند که رهبر نظام آن مجموعه را برای بازدید انتخاب کرده‌اند تا دستاوردها و توانایی آن بنگاه را مورد مشاهده قرار دهند. بنابراین این انتخاب بزرگ‌ترین دستاورد این گروه صنعتی محسوب می‌شود و به آن افتخار می‌کنیم. همچنین روحیه و نشاطی که در بین نیروهای مپنا به وجود آمد و شناختی که مردم با بازدید ایشان از یک مجموعه صنعتی پیدا کردند از جمله دستاوردهایی است که ارزش آن را نمی‌توان تخمین زد. بنده تردید ندارم که تدابیر و راهنمایی و ارشادات ایشان و از آن مهم‌تر دعای خیر مقام معظم رهبری موجباب برکت در ادامه فعالیت‌های این مجموعه در پیشبرد پروژه‌ای بزرگ‌تر خواهد شد. بنده اعتقاد دارم بازدید ایشان هدیه‌ای از طرف خدا در ماه رجب برای مجموعه مپنا بوده است.

طی این بازدید سعی کردیم گزارش جامعی از برنامه‌های مپنا به ایشان ارائه دهیم. در این راستا نیز متعهد شدیم چند پروژه را عملیاتی کنیم. در واقع به رهبر نظام وعده دادیم که این پروژه‌ها که بسیار کلیدی و استراتژیک هستند در مدت‌زمان مشخصی عملیاتی شوند. البته انتظار داریم دولت نیز از مپنا در این زمینه حمایت‌های لازم را به عمل آورد. بر این اساس تعهد کردیم تا پروژه احداث بخش بخار نیروگاه‌های گازی کشور و تبدیل آنها به سیکل ترکیبی را انجام دهیم. با اجرایی شدن این پروژه، به میزان هشت میلیارد لیتر سوخت در کشور به صورت گازوئیل یا معادل گاز طبیعی آن صرفه‌جویی خواهد شد و اگر بخش بخار این نیروگاه‌ها اجرایی شود پنج میلیارد دلار ثروت برای کشور ذخیره خواهد شد که تحول عظیمی در صنعت انرژی کشور محسوب می‌شود. برای اجرایی شدن این برنامه، نیازمند مدت‌زمانی در حدود دو تا سه سال هستیم. البته تمام تجهیزات مورد نیاز این پروژه عظیم به صورت داخلی و بومی ساخته خواهد شد و با اجرایی شدن آن، ظرفیت تولید برق را هم افزایش خواهیم داد. تعهد مهم دیگری که به رهبر انقلاب دادیم تولید همزمان برق و آب شیرین در مناطق جنوبی کشور است. چرا که اکنون کشور در تنش آبی شدیدی قرار دارد و ایران به لحاظ آبی بسیار تشنه است. از مجموع ۴۰۰ میلیارد مترمکعب آورده آبی کشور، تنها ۱۳۰ میلیارد مترمکعب آن ذخیره شده و مابقی هدر می‌رود. با این حال امیدواریم با اجرایی شدن پروژه تولید آب شیرین در نوار شمالی خلیج‌فارس، بتوانیم برای حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر آب شیرین تولید کنیم یعنی جمعیتی حدود جمعیت کلانشهر تهران.

ان‌شاءالله. این توان برای اجرایی شدن این برنامه وجود دارد. مپنا نیازمند مدت‌زمان پنج‌ساله است تا بتواند یک میلیارد مکعب آب شیرین تولید کند. البته اگر مطالبات مپنا توسط دولت زودتر پرداخت شود، این امر مهم شتاب بیشتری خواهد یافت، ضمن آنکه اقدامی خداپسندانه محسوب می‌شود که برای کشور نیز دستاوردهای مهمی را در بر خواهد داشت. البته بگویم که در حال حاضر عملیات اجرایی پروژه تولید همزمان برق و آب شیرین قشم با سرمایه‌گذاری و به‌کارگیری تجهیزات تولیدی گروه مپنا در جزیره قشم به مراحل پایانی خود رسیده است. ظرفیت این تاسیسات، تولید همزمان ۵۰ مگاوات برق و ۱۸ هزار مترمکعب آب شیرین در روز است که بخش عمده‌ای از نیاز برق و آب ساکنان این جزیره زیبای خلیج‌فارس را تامین می‌کند.

صادرات برق از دیگر برنامه‌هایمان است. در حال حاضر کشورهای منطقه به برق ایران نیازمند هستند و اغلب کشورهای اطراف برای تولید برق حرارتی، از سوخت فسیلی و مایع استفاده می‌کنند که بسیار گران قیمت است و اگر بخشی از نیاز آنها از طریق منابع گازی تامین شود بسیار موثرتر خواهد بود. با اجرایی شدن این پروژه، شاهد تعاملات بهتری با کشورهای همسایه خواهیم بود چراکه صادرات برق موجب افزایش درآمد قابل توجهی برای کشور خواهد شد. همچنین مپنا فعالیت چشمگیری را در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر آغاز کرده که از جمله می‌توانیم به تولید توربین‌های 5/2 مگاواتی بادی مپنا اشاره کنیم. این توربین‌ها با بالاترین کیفیت روز دنیا طراحی و ساخته شده و در منطقه کهک استان قزوین واحدهایی از آن نصب شده و مابقی آن نیز در حال نصب است. از طرف دیگر تعهد کردیم تا پایان سال جاری حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ مگاوات انرژی تجدیدپذیر را به مرحله اجرا درآوریم. در بخش ریلی نیز هم‌اکنون در حال مذاکره برای برق‌دار کردن راه‌آهن تهران- مشهد هستیم و بنا بر آن است که این پروژه با سرمایه‌گذاری مپنا و از طریق فاینانس اجرایی شود و یک همکار خارجی نیز برای تامین سرمایه این پروژه حضور خواهد داشت. همچنین مقرر کردیم یک میدان گازی توسعه داده شود و تولید آن به صادرات خواهد رسید. تجهیزات مورد نیاز توسعه این میدان هم از سوی مپنا تامین شده و منتظر تعیین میدان هستیم.

به هر حال برخی مشکلات و چالش‌ها نیز وجود دارد که در این بازدید بیان شد. اما سعی کردیم به مقام معظم رهبری گزارشی ارائه دهیم که تمرکز آن در راستای ایدئولوژی نظام و کشور بود که توجه به سرمایه‌های ملی و بسیج منابع ملی و تاکید بر راهبرد «ما می‌توانیم» و شکوفا کردن استعدادهای کشور درباره آنچه باعث شد مپنا شکل بگیرد و اینکه حدود بیش از 20 سالی که از عمر آن می‌گذرد چه عملکردی داشته است. اما برای آنکه بتوانیم در آینده به وظایفمان بهتر عمل کنیم برخی از مشکلات و چالش‌ها را گزارش کردیم. البته این گزارش در بازدید ایشان ارائه نشد بلکه در گزارشی که حضرت آقا قبل از بازدید از مپنا خواسته بودند این مسائل عنوان شد. البته ایشان نیز لطف بسیار داشتند و در این بازدید به این چالش‌ها اشاره کردند و از مسوولان خواستند مپنا مورد حمایت جدی، همان‌طور که البته از قبل هم وجود داشت قرار گیرد. به هر حال مطالباتی از دولت داریم و باید به شکلی پرداخت شوند تا ما نیز بتوانیم به خوبی تعهدات‌مان را پاسخ دهیم. اما اعتقاد داریم که باید با دولت همراهی کنیم. چراکه در حال حاضر دولت با مشکلات بسیاری در بخش اقتصادی به ویژه در زمینه تحریم‌ها مواجه است. البته از دولت انتظار داریم راهکارهایی اتخاذ کند تا بتواند به شکلی این مطالبات را پرداخت کند. آنچه مشخص است این است که مساله در حال بررسی بوده است. البته باید بگویم با تلاش‌هایی که در وزارت نیرو و نفت انجام شده است تاکنون بخشی از مطالبات‌مان را دریافت کرده‌ایم و امید است این روند سرعت بگیرد.

در حال حاضر نمی‌توانم دقیقاً بگویم رقم دریافتی چه بخشی از مطالبات است. چون حجم مطالبات بالاست مثلاً اگر بگویم یک هزار میلیارد تومان از مطالباتمان را گرفته‌ایم این تصور می‌شود که چه میزان بزرگی از مطالبات را دریافت کرده‌ایم در حالی که به نسبت حجم مطالبات رقم چندانی نیست. در مجموع می‌توانم بگویم کل مطالبات مپنا از دولت از تمام حوزه‌ها از نفت و گاز و نیرو تا ریلی بالغ بر هفت تا هشت هزار میلیارد تومان است. البته این رقم برای بنگاهی چون مپنا نه یک رقم کوچک است نه یک رقم بسیار بزرگ. اما برای توسعه سرمایه‌گذاری‌ها در بخش نفت و گاز و دیگر بخش‌های صنعتی نیاز داریم تا به شکلی این مطالبات پرداخت شود. البته مپنا همواره با دولت همراهی داشته و دارد. حتی در زمینه پروژه‌های بخش خصوصی مپنا نقش حمایتی ایفا کرده است. می‌توانیم مدعی شویم که در تمام پروژه‌های نیروگاهی مپنا عنصر اصلی است و در این بین به بخش خصوصی هم در تامین مالی و هم در اجرا کمک کرده است.

بنده معتقدم جوان ایرانی باید کار کند. وقتی این توان و ظرفیت در کشور وجود دارد و کالاهای با‌کیفیت در داخل تولید می‌شوند چرا باید در زمینه این کالاها خرید از خارج داشته باشیم. این امر ظلم به توان و سرمایه کار جوان ایرانی است. اگر ما در کارهایمان خرید از خارج را در اولویت قرار می‌دادیم آیا امروز مجموعه عظیم و توانمندی چون مپنا شکل می‌گرفت؟ خیر، این‌گونه نیست. ما امروز صاحب مپنا شدیم. یک روز مقامات و مسوولان رده‌بالای کشور به این نتیجه رسیدند که بنگاه دانش‌بنیان و فناوری‌محور نیز راه‌اندازی شود تا نیازهای داخلی را پاسخ دهد. ما در حال حاضر دیگر صاحب فناوری شده‌ایم. دیگر از مرحله انتقال تکنولوژی در برخی از صنایع عبور کرده‌ایم. اکنون محصولاتی که مپنا تولید می‌کند با محصولات شرکت‌های بزرگ دنیا رقابت می‌کند. با توجه به این امر آیا انصاف است در زمینه‌هایی که به دانش فنی تولید آن محصولات رسیده‌ایم از خارج خرید کنیم؟ آیا انصاف است که جوان ایرانی بیکار بماند در حالی که توان و دانش لازم را دارد. آن وقت بنا به هر دلیلی خرید محصولات خارجی را اولویت دهیم. بدون شک ظلم بزرگی به همه مردم کشور است. بنده معتقدم حتی در زمینه محصولاتی که دانش فنی در داخل نداریم نیز باید همه دست‌به‌دست هم بدهند تا مانند سایر زمینه‌ها به این دانش فنی برسیم. تاکید دارم اگر کسی محصول و تجهیزاتی را که با همان کیفیت در داخل کشور تولید می‌شود وارد می‌کند و از خرید داخلی امتناع دارد باید این مساله بررسی شود چراکه ظلم بزرگی به آحاد مردم است و باید به این مساله رسیدگی شود.