ماموریت غیرممکن
کشاورزی ایران کفاف چه جمعیتی را میدهد؟
اسما زنگیآبادی: یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس گفته: «ایران به دلیل شرایط اقلیمی، این ظرفیت را دارد که بتواند جمعیت ۷۰۰میلیونی همسایگان خود را از انواع محصولات کشاورزی تامین کند.» عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در حالی این سخنان را مطرح کرده است که بخش کشاورزی ایران به دلیل کمبود آب در معرض نابودی قرار دارد و در خیلی از شهرها، کشاورزی بهطور کامل متوقف شده و باغهای قدیمی در حال خشک شدن است و مردم درختان خشک را تبدیل به زغال میکنند.
محمد فاضلی در پاسخ به اظهارات عجیب عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در توئیتر نوشت: «آمارهای فائو نشان میدهد تولید کشاورزی جهان در سال ۲۰۱۸ بیش از 1 /9 میلیارد تن بوده است. در سال 1400، تولید کشاورزی در ایران ۱۳۰ میلیون تن بوده است. تولید غذای ۷۰۰ میلیون نفر، معادل ۱۰ درصد تولید غذای جهان یعنی ۹۱۰ میلیون تن است. بعد از انقلاب، تولید بخش کشاورزی از ۲۷ میلیون تن به ۱۳۰ میلیون تن افزایش پیدا کرده است و سوال این است که افزایش تولید کشاورزی از ۱۳۰ به ۹۱۰ میلیون تن، چقدر آب، خاک، سرمایه و انرژی میخواهد و چگونه امکانپذیر است؟»
طرفداری از توسعه بخش کشاورزی در ایران مسبوق به سابقه است و در صد سال گذشته در حالی که افراد زیادی هشدار دادهاند که ایران به دلیل ضیق منابع آبی قادر به توسعه بخش کشاورزی نیست، دولتها بدون توجه به هشدارها این بخش را بزرگ کردهاند. از آنجا که توسعه کشاورزی بدون توجه به بهرهوری و اصلاح روش کشت بوده، از این ناحیه به منابع آب و خاک کشور فشار زیادی وارد آمده است.
و اکنون کمآبی و خشکسالی شدید ادامه دارد و همچنان نگاهها به سمت باغها و مزرعههایی است که به اعتقاد وزارت نیرو 90 درصد و به ادعای وزارت جهاد کشاورزی 70 درصد از منابع آب در دسترس را مصرف میکنند و به دلیل شیوه ناصحیح و سنتی آبیاری و کاشت و داشت و برداشت، حجم زیادی از این آب را هم هدر میدهند. آن هم در شرایطی که صنعت کشاورزی در جهان روزبهروز شاهد پیشرفتهای چشمگیری است.
چالشهای متعددی که گریبانگیر بخش کشاورزی شده، برخی را به این هراس انداخته که با استمرار این وضعیت، آیندهای تاریکتر در انتظار این بخش باشد و در حالی که تاکیدهای بسیار بر رفع چالشهای این بخش و سروسامان دادن به الگوی کشت و مکانیزه کردن و مدرنیزه کردن کشاورزی میشود و درست در ایامی که فرونشست در دشتهای مختلف کشور که کشاورزی از متهمان اصلی آن است؛ تصویری هولناک مقابل دیدگان همگان قرار داده است. چالش کشاورزی و خشکسالی در نهایت به کجا ختم میشود؟