مرگ تالاب

۴۰ کیلومتری شمال ‌رشت و جنوب غربی شهرستان انزلی، تالاب بین‌المللی انزلی محلی برای تخم‌ریزی آبزیان و استراحتگاه پرندگان مهاجر، این روزها حال و روز خوشی ندارد. تالابی دارای جزایر جاذب توریسم در نزدیکی ساحل انزلی و آبکنار روزهای پر از آلودگی خود را می‌گذراند. روزهای پر‌حاشیه و سختی که در نزدیکی‌اش سطح آب از ۱۱ متر به ۲ متر کاهش یافته است و کم‌کم دارد نفس‌هایش را به شماره می‌اندازد. تمام بدنش از گرفتگی و آب راکد بو گرفته است و هر روز مسوولی به دیدارش می‌رود تا دوای دردش را پیدا کند. برخی دوای دردش را توجه و اجرایی شدن اقدامات می‌دانند و برخی تزریق منابع مالی را تنها گزینه درمان عنوان می‌کنند.

مساحت 20هزارهکتاری این تالاب را به محل بکر و تفریحی برای مسافران تبدیل کرده است. مسافرانی که در سال‌های اخیر با خشونت تمام به استقبال محیط زیست رفته‌اند و رفته‌رفته آن را به مامن آلودگی تبدیل کرده‌اند. در نگاه کلی این تالاب از شهرستان انزلی، از جنوب به شهرستان صومعه‌سرا، از شرق به پیربازار و از غرب به کپورچال و آبکنار انزلی محدود می‌شود.

حالا تالاب بین‌المللی انزلی در وضعیت هشدار و بحرانی به سر می‌برد، تالاب پر‌خبری که این روزها خطرات زیادی به خود دیده است. در طبقات مختلف سازمان محیط زیست و سازمان مدیریت جلسه پشت جلسه تشکیل می‌شود تا کارگروه تالاب‌ها وضعیت بحرانی انزلی را درمان کنند. جلسات رفع مشکلات و پس از آن حفاظت از تالاب انزلی در ساختمان‌های مربوطه برگزار می‌شود تا در بهبود به روی انزلی گشوده شود.

در سه ماه گذشته بارها نسبت به وضعیت تالاب انزلی هشدار داده شده است و برخی از کمبود اعتبارات گلایه داشتند. در این زمان رئیس سازمان محیط زیست از تزریق ۱۰ میلیارد تومان برای احیای این دریاچه خبر داده است. در حالی که درست در زمان احیای این تالاب در سال 85، چهار سال وقفه افتاده است و عملاً تا سال 89 هیچ اقدامی صورت نگرفته است و همین امر باعث شد تا این آلودگی بیش از پیش شود. به‌گونه‌ای که در حال حاضر سه پروژه اعتباری برای احیای این تالاب در نظر گرفته شده است.

در مدت زمانی که وضعیت هشدار تالاب انزلی روی میز سازمان محیط زیست قرار گرفته است، مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان از حجم بالای رسوبات در تالاب انزلی سخن گفته است، موضوعی که موجب شده است این تالاب با کاهش ۹‌متری در عمق مواجه شود.

در برخی از مناطق تالاب انزلی عمق به حدی کم شده است که امکان تردد هیچ نوع قایقی در آن وجود ندارد. محمدرضا برجی گفته است ریزش فاضلاب‌های خانگی بدون هیچ پیش‌تصفیه‌ای به گوهررود و زرجوب و در نهایت ورود به تالاب یکی از عوامل مهم کاهش عمق تالاب است. این مقام مسوول سهل‌انگاری برخی از مدیران شهر صنعتی رشت و بی‌فکری برخی از افراد با رها کردن زباله‌های عظیم‌الجثه مانند مبلمان و لاستیک خودروها را یکی دیگر از عوامل کاهش عمق تالاب عنوان کرده و گفته است تالاب انزلی متعلق به همه مردم ایران است و نجات آن هم نیاز به عزم ملی دارد.

اکنون تالاب انزلی در کنار دریاچه ارومیه، زاینده‌رود و بسیاری دیگر از نقاط کشورمان که با مشکلاتش دست و پنجه نرم می‌کند با بحران مواجه شده است.