عربستان سعودی
گیم آو ترونز واقعی
ولیعهد بین پادشاه و جانشین مورد علاقه او ایستاده است
اگر به اخبار عربستان سعودی در یک دهه قبل نگاهی بیندازید، احتمالاً شاهد یک ولیعهد نسبتاً جوان و با افکار اصلاحشده هستید که برای تثبیت آینده پادشاهی این کشور کمر همت بسته است. محمد بن نایف کاندیدا بود و با دشوارترین چالش کشور یعنی تروریسم دست و پنجه نرم میکرد. او شجاع، رسانهشناس و جاهطلب بود. تردیدی نبود که او میخواست پادشاه شود.
در آوریل گذشته، چهار ماه پس از آنکه عمویش ملک سلمان به پادشاهی رسید، او نیز به ولیعهدی رسید. این یک تغییر تاریخی در سنت این کشور بود، زیرا شش پادشاه پیشین عربستان سعودی همگی پسران بنیانگذار این پادشاهی بودند و تعداد زیادی از آنها هنوز در قید حیات هستند. آنها در این صف برادرانه منتظر ایستاده بودند. اما در نهایت تصمیم بر آن شد که جانشینی یک نسل جلو بیفتد. شاهزاده محمد بن نایف که اکنون 57ساله است رسماً پادشاه بعدی است.
اما اکنون از قطعیت این امر کاسته شده است. در سال گذشته پسر جوانتر خود ملک سلمان، یعنی محمد 31ساله، به عنوان وزیر دفاع و جانشین ولیعهد و انجام وظیفه دشوار برونرفت از وابستگی به نفت وارد صحنه شد. او که پسرعموی بزرگتر خود را تحتالشعاع قرار داده، از شهرت استقبال کرده و نوید یکرشته اصلاحات بنیادی را داده است. بعید به نظر میرسد که ولیعهد محمد به تنزل رتبه مطرحشده تن در دهد. او پیش از این نیز در تنگنا قرار گرفته است. او از چندین ترور نافرجام جان سالم به در برده است. در سال 2003 زمانی که شخصاً تسلیم رهبر القاعده شد شهرت خود را بالا برد. در سال 2009 در جلسهای مشابه نزدیک بود کشته شود، زمانی که یک تروریست ظاهراً تجدید اسکانشده بمبی را که به نظر درون راستروده خود جاسازی کرده بود، منفجر کرد.
هفته گذشته ولیعهد محمد (که در حلقههای دیپلماتیک به MBN شهرت دارد) در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مکانی که تمام رهبران جهان گرد هم میآیند، نماینده عربستان سعودی بود تا به گمانهزنیها درباره اینکه او به طور رسمی به نفع عموزاده جوانتر خود کنار رفته، پایان بخشد. البته چنین گمانهزنیهایی در شایعات عربستان سعودی درباره دسیسههای درون کاخ ممنوع است. هر شاهزاده به دیگر شاهزادگان در انظار عموم احترام میگذارد، اما نشانههای زیادی از تنش وجود دارد.
جنگ عربستان سعودی را در یمن ببینید که محمد بن سلمان (MBS) تنها چند هفته پس از آنکه سال پیش به مقام وزارت دفاع رسید، رهبری کرد. ابتدا در جلسه با ژنرالها و ملاقات با پایتختهای خارجی به رهبری خود فخرفروشی کرد در حالی که همیشه مطبوعات را پشت سر خود داشت. اما با بالا گرفتن مداخله، آن را یک تصمیم جمعی خواند. به عبارت دیگر، سرزنش را بین همگان تقسیم کرد. بروس رِیدل از اتاق فکر نهاد بروکینگز میگوید: «قابل توجه بود که محمد بن نایف آن نظر را نپذیرفت.»
در ماه دسامبر به نظر رسید MBN ناراحت و دلخور شده است. او به الجزایر رفت و در کمال تعجب شش هفته در آنجا ماند و وظایف خود را در داخل کشور نادیده گرفت. از آن زمان تلاش شده نشان دهند درون خانواده سلطنتی اتحاد وجود دارد. اما اگر ولیعهد به پادشاهی نرسد، ممکن است عموزاده خود را به شدت چپاول کند. بنابراین، ملک سلمان 80ساله، که گفته میشود قوای ذهنیاش را دارد از دست میدهد، اگر بخواهد پسرش به پادشاهی برسد لازم است سریعتر اقدام کند.
این کار آسان به نظر نمیرسد. این کشور پادشاهی به لحاظ تاریخی با اجماع پادشاهی اداره شده است. بسیاری از شاهزادهها از اینکه MBS در صف پادشاهی جلو بزند متنفرند. جنگ در یمن طوقی گران بر گردن بوده است. اصلاحات اقتصادی او دارد به دردی واقعی تبدیل میشود.
به علاوه، ولیعهد دوستداران خوبی دارد. افراد خانواده سلطنتی و دیپلماتهای غربی جدیت و سختکوشی او را میستایند. مردم عربستان او را پشتیبان خود میدانند. این ماه او با نظارت بر یک مراسم حج آرام که در سال گذشته حادثهای مرگبار در آن رخ داد، موقعیت خود را ارتقا بخشید. گروههای حقوق بشری کمتر تحت تاثیر قرار گرفتند و علاوه بر دیگر مسائل او را برای اعدام یک روحانی شیعه در ماه ژانویه به اتهام تروریست بودن سرزنش کردند. اما به نظر میرسد او از عموزاده جوانتر خود مصممتر است. در حالی که این کشور پادشاهی یک تکان اساسی اقتصادی را از سر میگذراند، هیچکس مطمئن نیست چه کسی رهبری این کشور را بر عهده خواهد داشت. تنها چیزی که میتوان از آن اطمینان داشت این است که نام کوچک آن فرد محمد است.
منبع:اکونومیست
دیدگاه تان را بنویسید