جنجال تازه نفتکشها
قیام هرات در برابرخیز طالبان برای تصرف شهر
درگیریهای شهر هرات در غرب افغانستان همچنان ادامه دارد و طالبان در ورودیهای شهر سنگر گرفتهاند، با این حال نیروهای امنیتی نیز میگویند عملیاتی را علیه مهاجمان آغاز کردهاند. به گزارش تسنیم، در حالی که طالبان به دروازههای شهر هرات رسیدهاند اما سخنگوی والی هرات اظهار داشت که نیروهای امنیتی در اطراف این شهر عملیاتی را علیه طالبان راه انداختهاند.
«جیلانی فرهاد» سخنگوی والی هرات به خبرنگار تسنیم گفت طالبان در داخل خانهها سنگر گرفته است و با استفاده از این موقعیت نیروهای امنیتی را هدف قرار میدهد اما نیروهای دولتی نیز در تلاش هستند تا ضمن ادامه عملیات به غیرنظامیان صدمهای نرسد. در حالی که برخی شایعات از توافق طالبان برای عدم ورود به داخل شهرها منتشر شده است اما سخنگوی طالبان اظهار داشت که «هدف ما کوبیدن دشمن است چه در خارج یا داخل شهر». احمدی در پاسخ به این سوال که آیا طالبان از خانههای مردم به عنوان سنگر استفاده میکنند نیز تاکید کرد: «ما دشمن خود را تعقیب میکنیم هرجا که او پناه میگیرد ما او را هدف قرار میدهیم.» به گزارش ایندیپندنت، داخل شهر نیز نگرانی میان مردم چنان اوج گرفته که یک عده از مردم از مسیر احتمالی ورود طالبان به شهر، به مناطق امنتر گریختند. با این حال جلو پیشروی
طالبان به سوی شهر گرفته شد و مقاومت در برابر طالبان هم از طرف جنگجویان خیزش مردمی هواداران اسماعیلخان، فرمانده کهنهکار جهادی در هرات که روزگاری استاندار و فرمانده ارتش هرات و بعدها وزیر انرژی و آب افغانستان بود، صورت گرفت. ساعاتی بعد طالبان از سمت شرق شهر هرات حملات خود را آغاز کرد که بار دیگر نیروهای خیزش مردمی توانستند آن را کنترل کنند و طالبان با تلفات زیاد مجبور به عقبنشینی شد. با اینکه طالبان نتوانست بهطور کامل به شهر هرات نفوذ کند اما اطراف شهر را محاصره کرد. به همین دلیل دولت مجبور شده تا نیروهای تازهنفس کماندو و ویژه افغانستان را برای پاکسازی به اطراف شهر هرات بفرستد. بنابر گزارشها مهمترین عامل سقوط هرات حضور آوارگان داخلی از استانهای اطراف آن است. آوارگان داخلی مهمترین عامل ناامنیهای هرات در 15 سال گذشته است که به دلیل گسترش جنگ در استانهای همجوار با هرات و از سوی دیگر خشکسالی و بیکاری، هزاران خانواده از استانهای دیگر به هرات سرازیر شدند. هرچند دولت و نهادهای بینالمللی برای این آوارگان کمکهایی فرستادند اما افزایش آنها و نبود کمک کافی باعث شد تا خود این مردم برای رفع نیازهایشان دستبهکار شوند.
رقابت فزاینده هند با چین در عرصه دریایی
بر اساس تحقیقات جدید انجامشده از سوی شبکه الجزیره قطر، نیروی دریایی هند در حال ساخت پایگاهی جدید همراه با یک باند فرود سه کیلومتری در جزیره آگالگا در فاصله حدوداً ۱۱۰۰کیلومتری شمال جزیره اصلی موریس است. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، کشور جزیرهای موریس بهطور سنتی روابط فرهنگی و اقتصادی نزدیکی با هند داشته و حدود نیمی از جمعیتش دارای اصالت هندی هستند. گسترش حضور چین در حوزه اقیانوس هند، دهلینو را به تجدیدنظر در سیاستش در قبال موریس واداشته است. دولت هند در سال ۲۰۲۱ یک خط اعتبار دفاعی ۱۰۰ میلیوندلاری را برای این کشور آفریقایی برقرار کرد. میزان هزینه پروژه مذکور حدود ۲۵۰ میلیون دلار برآورد شده است. بالغ بر ۳۰۰ نفر در جزیره آگالگا متعلق به کشور موریس زندگی میکنند. ساخت یک باند فرودگاهی جدید به نگرانیها در خصوص وجود برنامه احداث یک پایگاه نظامی دامن زده است. بر اساس گزارش مذکور، دولت هند در چارچوب یک توافق بین دهلینو و پورت لوئیس قبول کرده برای ۳۰۰ نفر سکنه این جزیره در ازای حق ایجاد تاسیسات پایگاهی در آنجا، زیرساخت بسازد. دولت کشور موریس تحت ریاست پراویند جاگنائوت، نخستوزیر اصالتاً هندیاش، ادعای این گزارش درباره ساخت یک تاسیسات نظامی هند در جزیره آگالگا را رد کرده است. در سال ۲۰۱۵ هند و موریس توافقی با موضوع بهروزرسانی زیرساخت برای ارتقای ارتباط دریایی و هوایی جزیره موریس امضا کردند. در سند مربوط به توافق مذکور عنوان شده است: این برنامه تاثیر زیادی در بهبود شرایط ساکنان این جزیره دورافتاده خواهد داشت. این تاسیسات منجر به تقویت قابلیتهای نیروهای دفاعی موریس در حراست از منافعشان در اطراف این جزیره میشود. سشادری واسان، افسر ارشد سابق نیروی دریایی هند و فرمانده منطقهای سابق گارد ساحلی هند به اسپوتنیک گفت پایگاه جزیره آگالگا از مدتی پیش «در دست احداث بوده است». او که اکنون مدیر اندیشکده هندی «مرکز چنای برای مطالعات چین» است تصریح کرد: اما در دور اول دولت نارندرا مودی نخستوزیر هند بود که سرعت این پروژه واقعاً افزایش یافت. این کارشناس تصدیق کرد این پایگاه در صورت عملیاتی شدن، باعث افزایش اشراف دریایی نیروی دریایی هند در حوزه اقیانوس هند میشود. واسان بیان داشت: این همچنین به عنوان یک وزنه متقابل علیه چین که هماکنون دارای یک پایگاه نظامی در جیبوتی است عمل خواهد کرد. این افسر سابق نیروی دریایی هند معتقد است داشتن یک «حضور قابل توجه» در موریس آن هم بعد از توافق پکن و پورت لوئیس بر سر یک توافق تجارت آزاد در دسامبر سال گذشته میلادی تضمین خواهد کرد که این کشور «در حوزه نفوذ چین نیفتد».
جنجال تازه نفتکشها در خلیجفارس
در ایران همه سرگرم خانهتکانی سیاسی هستند اما در سطح بینالمللی رژیم اسرائیل از ماجرای حمله به نفتکش متعلق به یک میلیاردر اسرائیلی تلی از هیزم ساخته و هر ساعت بر آتش آن میافزاید. دولت ایالات متحده در حالی که ادعا میکند برای ادامه رایزنیها به منظور احیای برجام منتظر تغییر دولت در ایران است از فرصت بهدستآمده برای اعمال فشار بیشتر بر تهران پیش از، ازسرگیری مذاکرات در وین استقبال میکند. چند روز پس از حمله به نفتکش «مرسر استریت» در دریای عمان، تلآویو ادعا میکند اسنادی در اختیار دارد که دست داشتن ایران در این حمله را که منجر به کشته شدن دو شهروند انگلیسی و رومانیایی شده اثبات میکند؛ ادعایی که ظاهراً مورد پذیرش ایالات متحده و بریتانیا قرار گرفته اما در تهران، سخنگوی وزارت خارجه آن را قویاً رد کرده است. طبق گزارش اعتماد، در حالی که تلآویو برای جلب اجماع در این پرونده دیپلماتهای خود را در پایتخت کشورهای اروپایی، واشنگتن و نیویورک به عنوان مقر سازمان ملل فعال کرده تا بتواند از مجرای شورای امنیت این سازمان محکومیتی علیه تهران دریافت کند، تندترین موضعگیری در این پرونده، شامگاه دوشنبه از سوی وزیر خارجه ایالات متحده صورت گرفت که ادعا کرد پاسخ جمعی به این اقدام ایران خواهد داد. «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا بار دیگر با تکرار اتهامات اثباتنشده علیه ایران مدعی شد واشنگتن اطمینان دارد ایران عامل حمله به نفتکش اسرائیلی بوده است. بلینکن با متهم کردن ایران به تهدید آزادی دریانوردی، تجارت و ملوانهای بیگناه گفت: «آنچه این اتفاق میگوید این است که ایران کماکان با بیمسوولیتی فاحش رفتار میکند.» بلینکن در بخش دیگری از ادعاهایش گفت: «اقدام ایران در حمله به کشتی مرسر استریت با «پاسخ جمعی» مواجه خواهد شد و آمریکا در حال همکاری با انگلیس، رومانی و اسرائیل و کشورهای دیگر برای مشخص کردن این پاسخ است.» سخنان بلینکن درباره پاسخ جمعی به این اقدام ایران در حالی مطرح شد که همزمان «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری روزانه با خبرنگاران در واکنش به سوالی درباره حمله به نفتکش اسرائیلی در دریای عمان گفت: تلآویو یک دولت مستقل است و در تصمیمگیری برای پاسخ مناسب خود به این واقعه آزاد است. پس از این اتفاق اما در رخدادی تازه، رویترز به نقل از سامانه ردیابی رفینیتیو (Refinitiv) اعلام کرد که دستکم پنج کشتی در آبهای خلیجفارس حد فاصل ایران و امارات عربی متحده وضعیت ردیابی خود را به «بیسکاندار» تغییر دادند که به معنای تحت کنترل نبودن کشتی و عدم ناوبری و هدایت کشتی به دلایلی نامعلوم است. چهار نفتکش به نامهای گلدن بریلیانس، ابیس، جاگ پوجا و همچنین کوئین اماتا از طریق سامانه رهیابی خود اعلام کرده بودند که به دلیل مشکلی نامشخص کنترل خود بر سکان کشتی را از دست دادهاند. هر چهار کشتی در زمانهای تقریباً یکسان هشدار دادهاند هدایت کشتی از فرمان آنها خارج است. همزمان، خبر دیگری در خصوص مشکل هدایت یک کشتی دیگر به نام کامدنهو از سوی خبرگزاری آسوشیتدپرس منتشر شده است. خبرنگار آرتی در لندن اعلام کرده، نفتکشی که در خلیج عمان در مقابل سواحل الفجیره امارات مورد حمله دزدی دریایی قرار گرفته به نام «اسفلت» است و از سوی افرادی مسلح که هنوز هویتشان مشخص نیست گروگان گرفته شده است. هیات عملیات دریایی انگلیس نیز پیش از این گفته بود، حملهای به کشتی در سواحل الفجیره امارات رخ داده و مجریان عملیات خدمه کشتی را گروگان گرفتهاند.
گرسنگی در کمین آمریکای لاتین
خشکسالیها و بحرانهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، دسترسی میلیونها نفر از مردم کلمبیا، گواتمالا، هائیتی، هندوراس و نیکاراگوئه به غذا را در معرض خطر قرار داده است. به گزارش ایرنا به نقل از تارنمای سازمان ملل، «سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد» (فائو) و «برنامه جهانی غذا» در گزارشی بر لزوم اتخاذ تدابیر مناسب در پنج «منطقه حساس» در آمریکای لاتین و کارائیب به عنوان مناطق در معرض خطر گرسنگی تاکید کردند. بر اساس گزارش فصلی این دو نهاد بینالمللی، خشکسالیها و کاهش میزان برداشت محصولات کشاورزی، پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بیماری همهگیر در آمریکای مرکزی، ناآرامیهای اجتماعی و رکود اقتصادی در کلمبیا و بحران اقتصادی و افزایش ناامنی و جنایتها در هائیتی همه از دلایلی است که به تشدید معضل گرسنگی دامن زده است. در این گزارش آمده است: پیشبینی میشود که کاهش بارندگیهای کمتر از حد متوسط و آثار منفی آن بر محصولات زراعی و همچنین تاثیرات اجتماعی-اقتصادی بیماری کووید۱۹، وضعیت امنیت غذایی در سه کشور هندوراس، گواتمالا و نیکاراگوئه را وخیمتر خواهد کرد. کمبود غذا میتواند حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر را در گواتمالا، سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفر را در هندوراس و حدود ۳۰۰ هزار نفر را در نیکاراگوئه تحت تاثیر قرار دهد. شرایط وخیمی که در ماههای آینده نیز بدتر خواهد شد. این گزارش با تاکید بر بیثباتی اجتماعی، بحران اقتصادی و موج اعتراضات اخیر به عنوان عوامل کلیدی منجر به ناامنی غذایی در کلمبیا نوشت: طبق اطلاعات «چشمانداز نیازهای بشردوستانه ۲۰۲۱»، سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در این کشور با معضل دسترسی نامنظم به غذا دستوپنجه نرم میکنند. همچنین ۷۳ درصد از جمعیت یک میلیون و ۷۰۰نفری مهاجران ونزوئلایی در کلمبیا در معرض خطر گرسنگی قرار دارند. ترکیبی از بیثباتی اقتصاد کلان، شرایط خشکسالی در فصل اصلی کشاورزی و بحران سیاسی احتمالاً به وخامت هرچه بیشتر کمبود مواد غذایی در هائیتی منجر خواهد شد. توزیع بذر گونههای گیاهی مقاوم به خشکی، حفر چاه، توزیع علوفه، ایجاد مخازن جمعآوری آب در مناطق آسیبدیده تحت سکونت خانوارهای کمبضاعت از پیشنهادهای ارائهشده در این گزارش برای بهبود وضعیت غذایی در کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب است.
♦♦♦
مهر: سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان، با اشاره به حبس سعدالحریری توسط عربستان سعودی که پیشتر اتفاق افتاده بود، اعلام کرد: هدف از سناریوی زندانی کردن حریری شعلهور کردن آتش جنگ داخلی در لبنان بود اما حزبالله به جنگ داخلی کشیده نخواهد شد و ما میدانیم که باید چه کاری انجام دهیم.
ایسنا: ترکیه برنامه آمریکا را در پیشنهاد اسکان احتمالی برای افغانهایی که هدف خشونت طالبان هستند، مورد انتقاد قرار داد و گفت: این اقدام باعث بحران مهاجرتی بزرگی در منطقه میشود.
مهر: «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا از آغاز گفتوگوهای راهبردی با اندونزی خبر داد و اعلام کرد: آمریکا و اندونزی متعهد شدهاند که با یکدیگر بر سر مسائلی شامل آزادی دریانوردی در دریای چین جنوبی همکاری کنند.
ایسنا: وزیر خارجه عربستان سعودی اعلام کرد که کشورش اطمینان میدهد آنچه در پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار سعودی اتفاق افتاد، تکرار نخواهد شد.
ایلنا: شورای اداری دولتی میانمار که توسط نظامیان و در پی کودتا علیه دولت قانونی این کشور تشکیل شده است، از تشکیل دولت موقت برای این کشور خبر داد و اعلام کرد: «مین آنگ هلان»، فرمانده عالی نیروهای مسلح میانمار و رئیس هیات دولت، نخستوزیر این کشور خواهد شد.
ایلنا: سئول اعلام کرد که کره شمالی برداشته شدن تحریمهای بینالمللی در زمینه صادرات فلزات و واردات سوخت و دیگر مواد ضروری را شرط آغاز مجدد گفتوگوهای خلع تسلیحات هستهای با آمریکا اعلام کرده است.
ایسنا: هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان به قانونگذاران لبنانی هشدار داد یا به بنبست سیاسی کشورشان خاتمه دهند یا خطر تحریمهای اتحادیه اروپا را به جان بخرند.
ایلنا: دفتر مطبوعاتی ریاستجمهوری ارمنستان اعلام کرد که «آرمن سرکیسیان» رئیسجمهوری این کشور طی حکمی «نیکول پاشینیان» را مجدداً به عنوان نخستوزیر منصوب کرد.
فارس: «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی با انتقاد از رویکرد غرب در تسلیحاتی کردن فضا گفت: غرب، ابتکارات روسیه با هدف جلوگیری از استقرار سلاح در فضا را به بهانه عدم موافقت با تعریف «تسلیحات در فضا» رد میکند.
ایرنا: رئیسجمهوری فیلیپین در پی افزایش نگرانیهای غربیها درباره چین، از سربازان آمریکایی دعوت کرد تا به پایگاههای آمریکا در این کشور که چندی پیش تخلیه شده بودند، بازگردند.
ایسنا: هیات سازمان ملل در لیبی در بیانیهای اعلام کرد، کمیته تدوین قوانین انتخابات که توسط مجمع گفتوگوی سیاسی لیبی تشکیل شده، نتوانست در مورد پیشنهادهای ارائهشده از سوی اعضای خود به توافق برسد.
♦♦♦
برگزاری کنفرانس منطقهای به ابتکار بغداد
اعتماد نوشت: یک مقام مسوول بلندپایه در وزارت خارجه عراق میگوید که «مصطفی الکاظمی» نخستوزیر عراق قصد دارد یک کنفرانس برای کشورهای همسایه عراق و سایر کشورهای منطقه برگزار کند تا طی آن، پروندههای مرتبط با عراق و دارای ابعاد سیاسی، امنیتی و اقتصادی را بررسی کند. به همین منظور، یک کمیته مسوول تدارک مقدمات لازم برگزاری یک کنفرانس با حضور کشورهای همسایه عراق از جمله ایران، ترکیه، عربستان سعودی، کویت و اردن، نمایندگانی از نظام بشاراسد در سوریه و شماری از کشورهای عربی تاثیرگذار و نمایندگانی از اتحادیه اروپا تشکیل شده است. وی در عین حال اطمینان داد که هیچگونه قید و شرطی برای تمامی کشورهای همسایه عراق یا سایر کشورهایی که به این کنفرانس دعوت خواهند شد، وجود ندارد.
سرنوشت حریری در انتظار میقاتی
شرق نوشت: جیب میقاتی، مامور تشکیل کابینه لبنان، پس از دیدار با میشل عون، رئیسجمهوری این کشور، ناامید از رسیدن به توافق مشترک، بهطور ضمنی به استعفا از روند تشکیل دولت اشاره کرد. یکی از نمایندگان مجلس لبنان خبر داد روند تشکیل دولت وارد مرحله سرنوشتساز میشود، اما قرار نیست این گره به این زودیها باز شود. میقاتی پس از دیدار با عون تاکید کرد همان توزیع طایفهای پیشنهادی سعد الحریری، نخستوزیر سابق این کشور را مطرح کرده است. میقاتی تلویحاً به احتمال کنارهگیریاش نیز اشاره کرد و گفت: «همان توزیع طایفهای دولت سابق را پیش گرفته و افزود که شهروندان لبنان دیگر نمیخواهند حرفی از سهمیه یا توافق طائف بشنوند و فقط دولتی میخواهند که به مشکلاتشان رسیدگی کند.»
رونمایی از بزرگترین طرح شهرکسازی اشغالی
ایران نوشت: در حالی که دادگاه عالی اسرائیل به نشست خود برای رسیدگی به پرونده محله شیخ جراح بدون هیچ نتیجهای پایان داد، دفتر نخستوزیری این رژیم از تلاشهایش برای به تصویب رساندن بزرگترین پروژه شهرکسازی در سرزمینهای اشغالی خبر داد. دولت تلآویو امیدوار است تا پیش از سفر نفتالی بنت به واشنگتن بتواند مصوبه ابتدایی طرح وزارت مسکن این رژیم را دریافت کند. بر مبنای این طرح قرار است 9 هزار واحد مسکونی در بیتالمقدس بنا شود. جایی که در ماههای اخیر التهاب کمسابقهای را به دلیل پرونده محله شیخ جراح مشاهده کرده است. منطقه مورد نظر وزارت مسکن رژیم صهیونیستی برای ساخت این شهرک، منطقهای است که از زمان انتفاضه دوم در سال 2000 مورد استفاده نبوده است.
آغاز اصلاحات اساسی در عراق
ایسنا نوشت: مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق، آغاز اجرای سازوکارهای اجرایی و اجرای طرح اصلاحات اقتصادی در این کشور را اعلام کرد. وی در این باره گفت: از زمانی که ما «برگه سفید»، (طرح اصلاحات اقتصادی عراق) را برای مقابله با فساد گسترده در کشور مطرح کردیم، در حال ایجاد فضای مناسب برای اجرای آن هستیم و این جلسه برای اعلام آغاز اجرای سازوکارهای اجرایی و اجرای طرح اصلاحات اقتصادی در چارچوب برگه سفید است. این طرح راهحلی برای بحران مزمن مدیریت اقتصادی ارائه میدهد؛ بحرانی که وابستگی کامل به نفت و عدم تنوع منابع درآمد شاخصه آن است.