سوارکار مینهسوتا
بازار آزاد واقعاً شکست خورده است؟
ادوارد پرسکات یکی از چهار اقتصاددان مطرح مکتب «آب شیرین» درگذشت؛ مکتبی که مشرب فکری اقتصاددانان آن در سالهای دهه 1970 اجماع حاکم بر پژوهشهای حوزه اقتصاد کلان را به چالش کشید. این مکتب با چهار اقتصاددان شناخته میشود که به «چهار سوارکار مینهسوتا» شهرت دارند. در مطلبی دیگر در این شماره کافهاقتصاد در سالروز انعقاد پیمان بغداد از این پیمان همکاری متقابل صحبت میکنیم. پیمان بغداد چرا بسته شد، چه هدفی را دنبال میکرد، و کشورهای عضو به چه دلایلی آن را امضا کرده بودند؟ پیمانی که امنیت مشترک منطقه را در مقابله با گسترش نفوذ کمونیسم در خاورمیانه برعهده داشت. در مطلب دیگری در این شماره به تحقیقی اشاره شده که نشان میدهد طی 25 سال گذشته در سراسر دنیا افراد بیش از گذشته از دموکراسیهای حاکم بر کشورهایشان ناراضی هستند. این پژوهش نشان میدهد جوانانی که از اصول و عملکرد دموکراسی در کشور خود ناراضی هستند نه تنها مشارکت سیاسی کمتری دارند بلکه با احتمال بیشتری قوانین را زیر پا میگذارند و به خشونت رو میآورند. در پژوهشی دیگر نیز تاثیر عواطف بر تصمیمها و قضاوتهای سیاسی بررسی شده است. مثلاً نتایج یک نظرسنجی نشان داد خشونت عمدی علیه غیرنظامیان سوری، منبع خشم دولت سوریه و سایر گروههای خشونتطلب این کشور است و سیاستهای اردوغان هربار آتش این خشونت را شعلهورتر میکند و سطح اعتماد سیاسی مردم را پایینتر میآورد. کتابی که در این شماره درباره آن صحبت میکنیم «بازار آزاد: تاریخچه یک ایده» نوشته جیکوب سول، استاد فلسفه و تاریخ آمریکایی است. کتاب نشان میدهد که اندیشه مبتنی بر بازار آزاد چگونه تا این حد قدرتمند شد، چرا موفق عمل کرد و چرا -از نظر وی- شکست خورده است. به نظر میرسد حداقل در مقام اجرا، اصول بازار آزاد خودتنظیم در آزمونی نانوشته مردود شدهاند.