نتایج پژوهش‌ها
اولویت دورکاری در جهان ثروتمند
در فوریه سال 2020 آمریکایی‌ها به‌طور میانگین پنج درصد از ساعات کاری خود را در منزل گذراندند. تا ماه می و زمان گسترش قرنطینه‌ها این سهم به 60 درصد رسید. دیگر کشورهای جهان نیز همین رویه را در پیش گرفتند. بسیاری از افراد که احتمالاً عقیده داشتند کار از منزل به معنای از زیر کار در رفتن است انتظار داشتند به زودی زندگی اداری به وضعیتی شبیه دوران قبل از همه‌گیری بازگردد. نمی‌توان گفت که چنین انتظاری برآورده شده است.
اکثر کارمندان اداری هنوز دورکاری را در اولویت دارند و بیشتر زمان کاری را در خارج از اداره سپری می‌کنند. با وجود اینکه بخش زیادی از افراد انتخابی به جز حضور فیزیکی در محل کار ندارند هنوز 40 درصد از آمریکایی‌ها از منزل کار می‌کنند. داده‌های سامانه امنیتی کاستل‌سیستم (Kastle System) نشان می‌دهند در اواسط اکتبر فقط یک‌سوم فضای ادارات آمریکا پر شده بود. از تورین تا توکیو مناطق تجاری شهرها در مقایسه با دوران قبل از همه‌گیری بسیار آرام‌تر و خلوت‌تر از مناطق مسکونی هستند. اقتصاددانان تلاش دارند تاثیر این رویداد بر بهره‌وری را پیدا کنند.
درک افراد از آینده کار اداری در حال تغییر است. سال گذشته، وزارتخانه‌های بریتانیا کارمندان را وادار کردند به ادارات بازگردند اما امسال موضع ملایم‌تری اتخاذ کرده‌اند. بانک‌های وال‌استریت که سرسخت‌ترین حامیان کار در اداره بودند اکنون لحن آرام‌تری در پیش گرفته‌اند. طبق نظرسنجی ماهانه سه اقتصاددان به نام‌های خوزه ماریو باررو، نیک بلوم و استیون دیویس، مدیران انتظار دارند در عصر پس از همه‌گیری کارمندان به‌طور میانگین 3 /1 روز هفته را از خانه کار کنند. این رقم یک‌چهارم بیشتر از پاسخ آنها به همین پرسش در ماه ژانویه است. با گذشت زمان ممکن است باز هم نظرات عوض شوند. کارمندان امیدوارند بتوانند نیمی از ساعات کاری را بر سر میز آشپزخانه منزل بگذرانند.
چند عامل باعث می‌شوند هنوز اولویت دورکاری حفظ شود. بسیاری از افراد هنوز از ابتلا به کووید 19 هراس دارند، بنابراین از فضاهای عمومی اجتناب می‌ورزند. احتمال دیگر آن است که کارمندان قدرت چانه‌زنی بیشتری به‌دست آورده‌اند. در جهانی که با کمبود نیروی کار روبه‌رو است دل شیر می‌خواهد تا یک رئیس کارمندان را وادار کند پنج روز هفته به اداره رفت‌و‌آمد داشته باشند.
از نظر کارمندان حضور فیزیکی تمام‌وقت در اداره معادل پنج درصد کسر حقوق تلقی می‌شود. اما یک احتمال پیچیده دیگر نیز وجود دارد. وظایفی که به‌طور دورکاری انجام می‌شوند از وظایفی که به سبک حضور در اداره صورت می‌گیرند کارایی بالاتری دارند.
سال گذشته سال انفجار پژوهش‌های مربوط به اقتصاد دورکاری بود. ولی همه مقالات رابطه مثبتی بین دورکاری و بهره‌وری نمی‌بینند. مقاله اخیر مایکل گیبز (Gibbs) و همکاران از دانشگاه شیکاگو یک شرکت آسیایی فناوری اطلاعات را بررسی می‌کند. نویسندگان هزینه‌های بالای ارتباطات و هماهنگی را یکی از عوامل کاهش بهره‌وری می‌دانند. به عنوان مثال، مدیرانی که قبلاً به واحدهای اداره سر می‌زدند متوجه شدند در وضعیت دورکاری افراد نمی‌توانند دقیقاً بگویند چه انتظاری از آنها دارند.
اما اکثر مطالعات نتایج مثبت‌تری دارند. نظرسنجی‌های آقای باررو و همکاران به یک بنگاه بسنده نمی‌کنند، بلکه تعداد زیادی را تحت پوشش قرار داده‌اند. طبق مقاله‌ای که این تیم در ماه آوریل انتشار داد فقط 15 درصد از کارمندان دورکار اعتقاد دارند دورکاری کنونی در مقایسه با حضور فیزیکی قبل از همه‌گیری به کاهش کارآمدی منجر شده است. مطالعه این ماه مرکز آمار کانادا بیان می‌کند بیش از نیمی از کارمندان تازه‌دورکار (کسانی که قبلاً به‌طور عادی در اداره کار می‌کردند و اکنون دورکاری می‌کنند) گزارش دادند که میزان کار تکمیل‌شده توسط آنها به ازای هر ساعت به همان اندازه دوران قبل از همه‌گیری است در حالی که یک‌سوم آنها گفتند در مقایسه با گذشته کار بیشتری انجام می‌دهند.
اقتصاددانان هنوز شواهد کافی ندارند که بگویند چرا ممکن است کارمندان دورکار بهره‌وری بالاتری داشته باشند. یک احتمال آن است که آنها در منزل بیشتر میتوانند بر روی کار متمرکز شوند در حالی که در اداره وسوسه گپ زدن با همکاران بیشتر می‌شود. علاوه بر این، رفت‌و‌آمد به سر کار امری خسته‌کننده و انرژی‌بر است. عامل دیگر به فناوری مربوط می‌شود. کارمندان دورکار از روی ضرورت به ابزارهایی مانند اسلک (Slack) و مایکروسافت تیمز (Microsoft Teams) اتکا می‌کنند. این امر به مدیران امکان می‌دهد تیم‌ها را با اثربخشی بیشتری هماهنگ سازند. در ادارات این هماهنگی از طریق دستورهای شفاهی صورت می‌گیرد که ممکن است فراموش یا دچار برداشت اشتباه شوند. درخواست‌های حق مالکیت برای فناوری‌های کار از منزل روزبه‌روز بیشتر می‌شود. همزمان، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در فناوری اطلاعات هر سال 14 درصد افزایش می‌یابد.
اما محبوبیت دورکاری خود سوال‌برانگیز است. اگر دورکاری تا این اندازه شگفت‌آور است پس چرا شواهدی دال بر حرکت به سمت دورکاری کامل دیده نمی‌شود؟ یعنی وضعیتی که در آن بنگاه‌ها تمام ادارات خود را تعطیل کنند؟ شرکت‌هایی که این راه را برگزیده‌اند اقلیتی بسیار اندک هستند. افراد بسیار کمی به شهرهایی مانند تولسا (Tulsa) در اوکلاهاما می‌روند. این شهر جایگاه خود را به عنوان پایتخت دورکاری جهان تثبیت می‌کند.
شاید زمان لازم است تا همه بتوانند به‌طور کامل دورکار شوند. مطالعه‌ای جدید در زمینه «رفتار ذاتی انسان» نشان می‌دهد بنگاه‌ها دلایل قانع‌کننده‌ای برای حفظ ساختمان‌های اداری خود دارند حتی اگر از آن ساختمان‌ها کمتر استفاده شود. این مقاله ارتباطات انسانی از جمله پیام‌های آنی و تماس‌های تصویری 60 هزار کارمند مایکروسافت را بین سال‌های 2020-2019 بررسی می‌کند و به این نتیجه می‌رسد که دورکاری باعث می‌شود همکاری بین افراد وضعیتی غیرپویا و راکد پیدا کند. در این حالت افراد بیشتر با دوستان صمیمی خود تعامل برقرار می‌کنند و از اعضای حاشیه‌ای شبکه خود غافل می‌مانند در حالی که همین افراد میتوانند دیدگاه‌ها و چشم‌اندازهای جدیدی ارائه دهند. این امر به نوآوری و ابتکار آسیب می‌زند. نتیجه نهایی پژوهش آن است که شاید تیم‌های کاملاً دورکار در کوتاه‌مدت عملکرد خوبی داشته باشند اما در نهایت سرچشمه‌های نوآوری و خلاقیت می‌خشکند.
راهی برای امرارمعاش
پس در جهانی که به دورکاری اولویت می‌دهد چگونه می‌توان به بهترین شکل همکاری کرد؟ بسیاری از بنگاه‌ها می‌گویند کافی است افراد چند روز هفته را به اداره بیایند تا با یکدیگر تعامل و دیدگاه‌ها را مبادله کنند. برخی دیگر با شواهدی قوی می‌گویند مدیران باید هدفمندانه‌تر رفتار کنند و افراد را صرفاً با هدف بحث درباره نظرات جدید گردهم آورند. بنگاه‌ها باید در زمان پذیرش روش‌های جدید کاری به آزمایش بپردازند. ترتیبات جدید کاری با توجه به نوع کار متفاوت خواهند بود. آنچه مسلم است آن است که ادارات باز هم پس از دوران همه‌گیری اهمیت خواهند داشت حتی اگر اکثر اوقات خالی باشند.
