در آرزوی رفاه

یک تفاوت بزرگ میان پول و ثروت وجود دارد که بسیاری از مردم آن را نمی‌دانند. و همین تفاوت یکی از مهم‌ترین دلایلی است که آنها دچار ورشکستگی یا فجایع مالی می‌شوند. جای بسی تاسف است که در مدارس به کودکان در مورد پول، ثروت و کسب‌وکار آموزش داده نمی‌شود. زمانی که مردم از نظر مالی تحصیل‌کرده باشند هنگام بروز مشکلات کمتر دچار سوء مدیریت مالی شده و سبک زندگی شادتر و سالم‌تری خواهند داشت.

اکثر مردم فکر می‌کنند پول صرفاً همان پول نقد است اما واقعیت این است که پول فراتر از اینهاست. اگر به جهان امروز نگاهی بیندازید متوجه خواهید شد که بیشتر پولی که وجود دارد یکسری اعداد و ارقام است که از طریق گوشی یا دستگاه‌های خودپرداز یا اینترنت بانک و سایر روش‌های الکترونیکی منتقل می‌شود. پول می‌تواند تنها اعدادی باشد که روی صفحه حساب بانکی شما نشان داده می‌شود و وقتی که آن را خرج می‌کنید بانک عددی دیگر را جایگزین آن می‌کند. از سوی دیگر، اکثر مردم فکر می‌کنند ثروت یعنی پولدار بودن. آنها گمان می‌کنند ثروت یعنی داشتن پول و دارایی‌های زیاد اما در حقیقت ثروت چیزی فراتر از پولدار بودن یا مالکیت املاک متعدد است.

پول چیست؟

اگر نگاهی به دایره‌المعارف‌های مرجع بیندازید در تعریف پول آمده است:‌ «یک واسطه رایج مبادله به شکل سکه و اسکناس.» در واقع پول اغلب به یک حالت یا واسطه مبادله اطلاق می‌شود که بدان معناست که پول چیزی است که برای تعویض یک خدمت یا چیز دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی دیگر از تعاریف اختصاصی پول را ران هوبارد، نویسنده آمریکایی داستان‌های علمی-تخیلی و فانتزی ارائه داده است:‌«پول یک ایده است که با اعتماد حمایت می‌شود.»

پول تنها ایده‌ است و با سکه و اسکناس نشان داده می‌شود. مثلاً اسکناس 10 هزارتومانی فقط یک تکه کاغذ است که وقتی چیزی را در خواربارفروشی می‌خرید، ارزش و ایده آن را با پول مبادله می‌کنید. پول یک مفهوم نامشهود است و این بدان معناست که نمی‌توان آن را لمس یا بو کرد، اما با کمک اعداد قابل مشاهده است. وقتی یک تراکنش آنلاین انجام می‌دهید، همه چیز به صورت اعداد و نامشهود است. در حقیقت پول مفهومی است که برای توصیف مبادله کالاها به کار می‌رود.

در اصل، مردم از سیستم مبادله کالا در ازای کالا استفاده می‌کردند. این چند دهه قبل از اختراع پول بود. به عنوان مثال مردم در یک نظام مبادله‌ای گاوهای خود را با ذرت، ابریشم، شیر و بسیاری از کالاهای دیگر مبادله می‌کردند. به دلیل دشواری‌های موجود در مبادله، مردم پول را اختراع کردند که در ابتدا به شکل طلا و نقره بود ولی با گذر زمان به تدریج پول کاغذی اختراع شد. در دنیای امروز، پول را می‌توان به شکل دیجیتالی نیز مشاهده کرد و راه‌های مبادله آن نیز عمدتاً آنلاین شده است.

در جهان امروز، موج استفاده از پرداخت الکترونیک از طریق اپ‌های تلفن همراه با سرعتی فضایی در حال رشد است. مرد از طریق اپ و با استفاده از گوشی‌های خود از فروشگاه‌ها خرید می‌کنند،‌ پرداخت آنلاین انجام داده و غذای روزانه خود را سفارش می‌دهند.

پول دارای چند ویژگی است، مانند اینکه باید وسیله مبادله، واحد حساب، ذخیره ارزش و در گذشته، پرداخت معوق استاندارد باشد. هر نوع واسطه‌ای که این وظایف را انجام دهد می‌تواند پول در نظر گرفته شود. سابق بر این بانک از طلا به عنوان ذخیره استفاده می‌کرد که بر اساس آن اسکناس یا ارز منتشر می‌کرد. اکنون پول به یک ایده کاملاً نامشهود تبدیل شده است که با اعداد در سیستم نشان داده می‌شود. این بدان معناست که پول فقط یک ابزار، یک شکل یا کالای مبادله است. اگر پول زیادی دارید به این معنی نیست که شما ثروتمند هستید.

ثروت چیست؟

در دایره‌المعارف، ثروت به عنوان «فراوانی پول یا دارایی‌های ارزشمند» تعریف شده است. این تعریفی است که اکثر مردم در مورد ثروت آن را درک می‌کنند. زمانی که فردی اعلام می‌کند ثروتمند است اکثر مردم این‌گونه فکر می‌کنند که او پول یا دارایی‌های بسیاری دارد. با وجود این ثروت تعاریف دیگری نیز دارد.

در حقیقت ثروت ارزش تمام دارایی‌های ارزشمند متعلق به یک فرد، جامعه، شرکت یا کشور را اندازه‌گیری می‌کند. ثروت با در نظر گرفتن کل ارزش بازار تمام دارایی‌های فیزیکی و نامشهود تحت مالکیت و سپس کم کردن همه بدهی‌ها تعیین می‌شود. اساساً ثروت انباشت منابع کمیاب است. افراد، سازمان‌ها و ملت‌هایی خاص زمانی ثروتمند می‌شوند که بتوانند منابع یا کالاهای با ارزش زیادی را جمع‌آوری کنند. ثروت را می‌توان با درآمد مقایسه کرد زیرا ثروت یک سهام و درآمد یک جریان است و می‌توان آن را به صورت مطلق یا نسبی دید.

رابرت کیوساکی، استاد حوزه مالی و نویسنده کتاب پرفروش «پدر پولدار، پدر فقیر» تعریف جالبی از ثروت دارد. او ثروت را به صورت «توانایی بقا در تعداد مشخصی از روزهای آینده» تعریف می‌کند.

زمانی که صحبت از ثروت است، پول ممکن است مهم باشد ممکن است نه. به عنوان مثال، اگر شما پول بسیاری دارید ولی در عین حال بدهی بسیار یا هزینه‌های بی‌شماری دارید، ثروتمند محسوب نمی‌شوید. به این دلیل که شما تنها می‌توانید مدت زمان کوتاهی با چنین شرایطی دوام بیاورید.

اگر می‌خواهید بدانید چقدر ثروتمند هستید، فرض کنید توانایی خود را برای کار از دست داده و هیچ درآمد فعالی کسب نمی‌کنید. چه مدت می‌توانید در چنین شرایطی دوام بیاورید. برای افرادی که هیچ پس‌انداز یا درآمد اضافی ندارند،‌ این زمان بسیار کوتاه است. اما برای افرادی که سرمایه‌های جانبی دارند یا به صورت منفعل درآمد دارند این زمان می‌تواند چندین ماه یا چندین سال باشد.

زمانی که ثروتمند هستید می‌توانید زنده بمانید و طبق سبک زندگی خود مدیریت امور روزمره‌تان را در دست بگیرید. زمانی که طوفان کاترینا نیواورلئان را درنوردید بسیاری از مردم زندگی خود را از دست دادند چرا که آب سالم و ذخیره غذایی مناسبی وجود نداشت. این قربانیان پول داشتند اما عدم دسترسی به غذا و آب مانع از نجات آنها شد. بنابراین تعریف ثروت با توجه به شرایط می‌تواند متفاوت باشد.

سازمان ملل ثروت را به عنوان یک سنجه پولی تعریف می‌کند که شامل مجموع دارایی‌های فیزیکی، انسانی و طبیعی می‌شود. سرمایه طبیعی به زمین،‌ معادن و جنگل‌ها اطلاق می‌شود در حالی که سرمایه انسانی شامل آموزش و مهارت می‌شود. از این رو ثروت می‌تواند وابسته به جایی که از آن استفاده می‌شود، تعاریف مختلفی داشته باشد.

بسیاری از مردم ادراک غلطی دارند و فکر می‌کنند داشتن یک ماشین اسپورت یا یک ساعت برند طراحی‌شده به معنای ثروتمند بودن است. به دلیل همین فهم اشتباه، مردم بیش از آنچه درمی‌آورند هزینه می‌کنند تا به چشم بیایند و اثبات کنند که ثروتمند هستند. جامعه و رسانه‌ها نیز اکثر مردم را شرطی کرده‌اند که این باور را داشته باشند که ثروتمند بودن به معنای داشتن پول زیاد و هزینه گزاف برای وسایل لوکس است، در حالی که واقعاً این‌طور نیست.

ثروت چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

اندازه‌گیری ثروت بر حسب پول بر مشکل ارزیابی ثروت در قالب انواع کالاها غلبه می‌کند. سپس این مقادیر را می‌توان با هم جمع یا کم کرد. این به نوبه خود، استفاده راحت از دارایی خالص را به عنوان معیاری برای ثروت مجاز می‌کند. ارزش خالص برابر با دارایی منهای بدهی است. برای مشاغل، ارزش خالص به عنوان ارزش ویژه سهامداران یا ارزش دفتری نیز شناخته می‌شود. در اصطلاح عامیانه، ارزش خالص ثروت را به عنوان تمام منابع واقعی تحت کنترل فرد بیان می‌کنند، به استثنای منابعی که در نهایت به شخص دیگری تعلق دارند.

ثروت مقدار کالاهای اقتصادی با ارزش انباشته‌شده در یک مقطع زمانی معین را اندازه‌گیری می‌کند. درآمد مقدار پول (یا کالا) به‌دست‌آمده در یک بازه زمانی معین را اندازه‌گیری می‌کند. درآمد نشان‌دهنده اضافه شدن به ثروت در طول زمان است.

فردی که درآمد خالص او در طول زمان مثبت است، در طول زمان به‌طور فزاینده‌ای ثروتمند می‌شود. برای کشورها، تولید ناخالص داخلی (GDP) را می‌توان به عنوان معیار درآمد (یک متغیر جریان) در نظر گرفت، اگرچه اغلب به اشتباه به عنوان معیار ثروت نامیده می‌شود.

هرکسی که مقدار زیادی از دارایی خالص را انباشته کرده باشد، می‌تواند ثروتمند در نظر گرفته شود، اما بیشتر مردم به این اصطلاح بیشتر به معنای نسبی فکر می‌کنند. چه برحسب پول و دارایی خالص اندازه‌گیری شود، چه بر حسب کالاهایی مانند گندم یا دام، کل ثروت می‌تواند در میان افراد و گروه‌ها متفاوت باشد. تفاوت‌های نسبی در ثروت بین افراد همان چیزی است که ما معمولاً به آن اشاره می‌کنیم تا مشخص کنیم چه کسی ثروتمند است یا نه.

تحقیقات به‌طور مداوم نشان داده است که درک افراد از رفاه و خوشبختی خود بسیار بیشتر به تخمین آنها از ثروت نسبت به سایر افراد بستگی دارد تا به ثروت مطلق. این نیز بخشی از این است که چرا مفهوم ثروت معمولاً فقط برای کالاهای اقتصادی کمیاب به کار می‌رود. کالاهایی که برای همه فراوان و رایگان هستند، هیچ مبنایی برای مقایسه نسبی بین افراد ایجاد نمی‌کنند.

پول و ثروت

طبق تعاریفی که ارائه شد می‌توان به این نتیجه رسید که لزوماً پول انسان را ثروتمند نمی‌کند. درست مانند رانندگی با یک ماشین لوکس نمی‌تواند مستقیماً به شما کمک کند تا زنده بمانید. بنابراین به پول به عنوان ابزار و شکل مبادله نگاه کنید و از پول، به عنوان ابزار برای ساختن و رشد ثروت خود استفاده کنید.

ثروت را می‌توان به روش‌های مختلفی بیان کرد. در مفهوم صرفاً مادی، ثروت شامل تمام منابع واقعی تحت کنترل فرد است. از نظر مالی، دارایی خالص رایج‌ترین بیان ثروت است. تعاریف و معیارهای ثروت در طول زمان در میان جوامع متفاوت بوده است. در جامعه مدرن، پول رایج‌ترین وسیله برای اندازه‌گیری ثروت است. اندازه‌گیری ثروت بر حسب پول نمونه‌ای از عملکرد پول به عنوان یک واحد حساب است. میزانی که نیروهای خارجی می‌توانند ارزش پول را دستکاری کنند، می‌تواند تاثیر شگرفی بر اندازه‌گیری ثروت از این طریق داشته باشد، اما مخرج مشترک مناسبی برای مقایسه فراهم می‌کند.

در غیر این صورت می‌توان از زمین و حتی دام برای سنجش و ارزیابی ثروت استفاده کرد. به عنوان مثال، زمانی مصریان باستان ثروت را بر اساس گندم اندازه‌گیری می‌کردند. فرهنگ‌های گله‌داری اغلب از گوسفند، اسب یا گاو به عنوان معیار ثروت استفاده می‌کردند.

ثروت معمولاً به عنوان ارزش خالص درک می‌شود: مجموع دارایی‌های شما، مانند حساب‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، منهای بدهی‌های شما، مانند اجاره و قسط و بازپرداخت وام. طبق این تعریف، داشتن دارایی‌هایی که در طول زمان رشد می‌کنند، می‌تواند بخشی از ثروت شما در نظر گرفته شود، اما تمام آن ثروت را شامل نمی‌شود.

در تعریفی دیگر ثروت، داشتن دارایی‌هایی است که در طول زمان حتی بدون توجه شما رشد می‌کنند. در مقابل، پول صرفاً وسیله‌ای برای توزیع ثروت و زمان است. سهامی که شما در یک شرکت در حال رشد محوطه‌سازی دارید، ثروت است. اما مبلغی که برای خرید آن سهام خرج می‌کنید، پول است و با خرج آن از دست می‌رود. به همین دلیل است که تمرکز بر تولید ثروت از تولید پول مهم‌تر است.

بهترین معیار برای سنجش ثروت، آزادی مالی است. هنگامی که به آزادی مالی دست می‌یابید، درآمد یا دارایی کافی برای پوشش مخارج خود تا پایان عمر بدون نیاز به کار دارید. به همین دلیل است که باید به دنبال ثروت باشید: با رسیدن به آزادی مالی، می‌توانید زمان خود را هر طوری که می‌خواهید سپری کنید.

نتیجه‌گیری

اگر می‌خواهید بدانید چقدر ثروتمند هستید، فقط به دارایی‌های خود نگاهی دقیق بیندازید. چه تعداد از آنها از بقای شما حمایت می‌کنند. البته باید ثروت خود را از سرمایه طبیعی، انسانی و فیزیکی بسنجید. افرادی که ثروتمند هستند ممکن است پول زیادی نداشته باشند، اما سرمایه‌گذاری‌هایی دارند که برای آنها پول کافی ایجاد می‌کند تا بتوانند هزینه‌های اولیه‌شان را بدون نیاز به کار، پوشش دهند. رابرت کیوساکی توصیه خوبی در مورد پول و ثروت دارد: «هزینه تجملات شما باید با سرمایه‌گذاری‌های شما تامین شود. اگر هیچ سرمایه‌گذاری ندارید، پس نباید چیزهای تجملی بخرید. کالاهای لوکس هر چیزی است که مستقیماً به بقا کمک نمی‌کنند.» بنابراین، به پول به عنوان یک ابزار نگاه کنید و از آن در ازای دارایی‌هایی استفاده کنید که بیشتر آن را برای شما تولید کند. برخی از مردم سالانه صدهاهزار درآمد دارند، اما به دلیل سبک زندگی تجملاتی، اصلاً ثروتمند نیستند. از سوی دیگر، افراد مقتصدی هستند که فقط هزاران در ماه درآمد دارند، اما می‌توانند هر زمان که بخواهند بازنشسته شوند و از سبک زندگی دلخواه خود لذت ببرند، زیرا از پول برای کار کردن برای آنها استفاده می‌کنند بدون اینکه مجبور باشند ساعات فعالی را برای کار کردن برای پول صرف کنند.

 اکثر مردم ثروتمند نیستند زیرا پول را در راه اشتباه خرج می‌کنند، آنها پول خرج می‌کنند زیرا می‌خواهند درد را از بین ببرند. درد می‌تواند ناشی از نیاز به خانه یا غذا باشد، اما اغلب، درد چیزی در اعماق آنهاست. مردم پول خرج می‌کنند تا احساس پوچی درونشان، یا دلتنگی یا دلایل عاطفی دیگر را پر کنند. 

این نشان می‌دهد که آموزش مالی مهم است. شما باید به‌طور مداوم تلاش کنید تا یاد بگیرید از پول برای به حداکثر رساندن ثروت خود استفاده کنید. بهترین استفاده از پول این است که یاد بگیرید چگونه از آن در سنین پایین استفاده کنید. اما شما بدون توجه به سنتان همچنان می‌توانید از نظر مالی آزاد و ثروتمند شوید. این کار فقط نیاز به رویکرد درست برای استفاده از پول دارد.