بازارها در زمستان
کدام بازار رونق میگیرد و کدام بازار از رونق میافتد؟
نسترن یوسفبکیان: با وجود گسترش سایه نااطمینانی بر اقتصاد، بازارها نوسان قابلتوجهی نداشتهاند و جملگی در برابر تورم، بازدهی کمتری داشته و در واقع فقط توانستهاند بخشی از کاهش ارزش داراییهایی سرمایهگذاران را جبران کنند.
برابر دادههای موجود، بازار خودرو تا ابتدای زمستان 1400 بیشترین بازدهی اسمی را داشته و بازار سهام و دلار از قافله دیگر بازارها عقب مانده و کمترین بازدهی اسمی را داشتهاند. بازار مسکن و طلا با بازدهی حدود 18 درصد در رتبه بعدی قرار گرفتند و سکه هم با توجه به اینکه از بازار طلا تبعیت میکند، با بازدهی اسمی حدود 18درصدی همراه شد. در این میان اما بازار سهام و دلار از کاروان بازدهی عقب افتادند که اولی تنها پنج درصد بازدهی داشت و دومی، حدود 9درصد.
در نتیجه میتوان گفت در ۹ ماه گذشته آنها که همچنان گرفتار بازار سهام هستند، به اندازه نصف دلار، یکچهارم بازار طلا و یکششم افزایش قیمت خودرو بازدهی داشتهاند. حتی سپردهگذاران بانکی 5/2 برابر سهامداران سود کردهاند.
همه اینها در حالی است که بازدهی هیچ بازاری از نرخ تورم فراتر نرفته بهطوری که حتی سرمایهگذاری در امنترین بازار نیز، کاهش ارزش سرمایه را به دنبال داشته است.
بورس با بازدهی چهاردرصدی در حالی عنوان «بازار بازنده» را در مقایسه با دیگر بازارها به خود اختصاص داده که دولت سیزدهم نیز تاکنون نتوانسته به وعدههای خود برای بازگشت رونق به این بازار جامه عمل بپوشاند. در این میان بازار خودرو بیشترین بازدهی را به خود اختصاص داده و در مقابل بازار سهام کمترین رشد را شاهد بوده است. قیمت دلار به همراه طلا و سکه نیز از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان آذر ۱۴۰۰ افزایشی بودند و طلا و سکه در بازار ۹ماهه سال ۱۴۰۰ بیشترین بازدهی مثبت را ثبت کردند. با این حال اما به نظر میرسد که این پایان ناخوش برای بازار سرمایه ماندگار نخواهد بود و با سیاستهایی که دولت سیزدهم در پیش گرفته و خوشبینیهایی که به دور جدید مذاکرات وجود دارد، آینده روشنتری را نسبت به بازارهای مختلف میتوان برای این بازار تا پایان سال جاری متصور بود. البته این پیشبینیها در صورتی اتفاق خواهد افتاد که مذاکرات وین با اخبار خوش همراه شود و در صورتی که مذاکرات تا پایان سال به نتیجه نرسد یا به هر دلیل افق مذاکرات کمرنگ شود، بازارها آرایش دیگری خواهند گرفت.
در این پرونده میخواهیم بازدهی بازارها را در 9 ماه گذشته بررسی کنیم؛ اینکه بازارها تحت تاثیر چه عواملی بیشترین تحول و بازدهی را در 9ماهه گذشته رقم زدهاند و در ماههای آینده چه چشماندازی پیشروی آنها قرار دارد. مذاکرات چه اثری بر عملکرد بازارها در سه ماه پایانی سال میگذارد و آیا آنها میتوانند سرمایهگذاران را از تورم پیش بیندازند یا خیر. به عبارتی در زمستان اقتصادی ایران، کدام بازارها رونق میگیرند و کدام یک از آنها از رونق میافتند.