تکرار تاریخ
تحریم دیپلماتیک ما را به کدام‌سو می‌برد؟
زهرا اکبری: اخیراً جیمز کلورلی وزیر خارجه بریتانیا با انتشار پیامی در توئیتر، به واکنش لندن در قبال اجرای حکم علیرضا اکبری (محکوم به جاسوسی) اشاره کرد و نوشت: «دادستان جمهوری اسلامی را تحریم کردیم. کاردار جمهوری اسلامی را احضار کردیم. به‌طور موقت سفیر بریتانیا در تهران را برای مشورت فراخواندیم.» دولت بریتانیا یک روز بعد از فراخوانده شدن سفیرشان از تهران برای مشورت، از اقدامات جدید لندن برای فشار به ایران خبر داده‌اند. اما این همه ماجرا نیست. در طول یک ماه گذشته روزی نبوده که یکی از سفرا یا کاردارهای سفارتخانه‌های ایران در اروپا به وزارت خارجه کشورهای میزبان احضار نشوند. در تازه‌ترین اقدام فرانسه در اعتراض به این اعدام کاردار جمهوری اسلامی در پاریس را احضار کرد. آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان نیز در توئیتی نوشت: «ما در کنار دوستان بریتانیایی خود هستیم.» اتحادیه اروپا هم اعلام کرده است که قصد دارد چهارمین بسته تحریمی خود را علیه ایران به بهانه نقض حقوق بشر به زودی اعلام کند. در این زمینه دیدیه ریندرز، کمیسیونر عدالت و برابری اتحادیه اروپا طی اظهاراتی در مجمع عمومی پارلمان اروپا ضمن محکوم کردن این اعدام گفت: تمامی گزینه‌ها در ارتباط با تحریم ایران از جمله هدف قرار دادن سپاه پاسداران بر روی میز است.
شرایط کنونی روابط ایران با اروپا، یادآور رویدادهای سال ۱۳۷۶ است، زمانی که ۱۳ کشور اروپایی در پی اعلام رای دادگاه میکونوس به صورت همزمان تصمیم گرفتند گفت‌وگوهای انتقادی خود با تهران را قطع و سطح روابط سیاسی خود را کاهش دهند، دیدارهای دیپلماتیک در سطح وزرای خارجه را متوقف کنند و سفرای خود را از تهران فرا بخوانند. اکنون روابط ایران و اروپا، بار دیگر به نقطه جوش خود نزدیک شده است و موارد اختلافی بیش از آنچه در گذشته بود، است.
بسیاری از تحلیلگران سیاسی بر این باورند که اعدام اخیر یک حلقه از زنجیر بزرگ مشکلات است. مسائل حقوق بشری جاری، ادعای حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین و برنامه هسته‌ای ایران، از جمله عواملی هستند که در حال حاضر عامل تشدید تنش در روابط ایران و اروپا شده‌اند. واکنش ایران در برابر اعتراضات اخیر یکی از مسائلی است که مورد توجه اروپایی‌ها قرار دارد. چند بار تاکنون مسائل حقوق بشری مورد اشاره مقام‌های ارشد اروپایی قرار گرفته است. مساله دوم بحران اوکراین است که اروپایی‌ها به صورت پیوسته از زبان تندتری علیه ایران استفاده می‌کنند. مساله سومی هم که وجود دارد، مساله هسته‌ای است که مذاکرات آن چند ماهی است متوقف شده است. دلایل مختلفی اعلام شده است، تهران طرف‌های مقابل را متهم می‌کند و آنها ایران را متهم می‌کنند. در این پرونده تلاش می‌کنیم به این پرسش‌ها پاسخ دهیم که بسته شدن سفارتخانه‌های ایران در اروپا چقدر جدی است؟ این اقدام چه پیامدهایی برای ایران دارد؟ واکنش ایران چه خواهد بود؟
