اینفوگرافیک
مسیر ناگزیر
چرا تشکیل سرمایه و برونگرایی پیش‌شرط دستیابی به رشد اقتصادی است؟
به‌رغم تمایل برخی کشورها به خودکفا شدن در تامین محصولات استراتژیک با هدف کسب استقلال اقتصادی، تجربه کشورهایی مانند اتحاد جماهیر شوروی نشان می‌دهد فعالیت‌های اقتصادی در هیچ کشوری نمی‌تواند با اتکای صرف بر توان داخلی پیش برود.
به‌رغم تمایل برخی کشورها به خودکفا شدن در تامین محصولات استراتژیک با هدف کسب استقلال اقتصادی، تجربه کشورهایی مانند اتحاد جماهیر شوروی نشان می‌دهد فعالیت‌های اقتصادی در هیچ کشوری نمی‌تواند با اتکای صرف بر توان داخلی پیش برود. حتی به تعبیر محمدمهدی بهکیش، «فعالیت‌های اقتصادی در هر کشوری بدون بهره‌گیری از رابطه با جهان بیرون از خود، محکوم به نابودی است». امروز بسیاری از کارشناسان اقتصادی برونگرایی را اصلی‌ترین راه نجات اقتصاد ایران می‌دانند. اما ضرورت برونگرایی برای توسعه اقتصادی ایران تا چه حد حیاتی است و برونگرایی چگونه می‌تواند اقتصاد ایران را به شاهراه توسعه و رشد هدایت کند؟
مهدی برکچیان در مقاله‌ای با عنوان «اقتصاد ایران در تله سرمایه‌گذاری» به رشد منفی نرخ تشکیل سرمایه در سال‌های اخیر اشاره می‌کند و می‌نویسد: «میزان سرمایه‌گذاری سالانه در سال‌های اخیر آنقدر کوچک شده که اگر حتی این رقم با رشد هم مواجه شود، کل موجودی سرمایه را نمی‌تواند چندان افزایش دهد.» در این شرایط یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای افزایش میزان سرمایه در اقتصاد کشور جذب سرمایه‌گذاران خارجی است. از سوی دیگر محدودیت بازار داخل و کاهش تقاضای مصرف از سوی خانوار ایرانی و سایر عناصر تشکیل‌دهنده تقاضای کل، تولیدکنندگان داخلی را با مشکل مواجه می‌کند. بنابراین مساله فقط جذب سرمایه خارجی نیست و حتی تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی ایران نیز برای یافتن متقاضیان جدید ناگزیرند به اقتصاد سایر کشورها مراجعه کنند. گذشته از این، صنعتگران کشور برای تامین مواد اولیه و تجهیزات صنعتی به تعامل با سایر اقتصادهای جهان نیاز دارند و اساساً ناممکن بودن فعالیت اقتصادی بدون تعامل چندجانبه با سایر اقتصادها بدیهی به نظر می‌رسد. اکنون اهمیت این موضوع در اقتصاد ایران دوچندان شده چراکه تامین سرمایه نیز به برونگرایی گره خورده و در صورت تامین نشدن سرمایه، رشد اقتصادی ایران چشم‌انداز مطلوبی نخواهد داشت.
