درخواست ویژه
تبدیل شدن مجدد بانک مسکن به بانک توسعه‌ای چه ضرورتی دارد؟
مجمع عمومی عادی سالیانه بانک مسکن بهانه‌ای شد تا باز هم عباس آخوندی از بی‌توجهی متولیان امر برای تبدیل شدن بانک مسکن به بانک توسعه‌ای گلایه کند. به گفته او موضوع کلیدی و حیاتی تبدیل بانک مسکن به بانک توسعه‌ای تقریباً از ابتدای دولت یازدهم تاکنون مطرح و در دستور کار است اما متاسفانه هنوز اقدام عملیاتی و مناسب برای این تحول بنیادین که به شدت مورد نیاز وضعیت کنونی بازار مسکن بوده انجام نشده است.
سایه فتحی: مجمع عمومی عادی سالیانه بانک مسکن بهانه‌ای شد تا باز هم عباس آخوندی از بی‌توجهی متولیان امر برای تبدیل شدن بانک مسکن به بانک توسعه‌ای گلایه کند. به گفته او موضوع کلیدی و حیاتی تبدیل بانک مسکن به بانک توسعه‌ای تقریباً از ابتدای دولت یازدهم تاکنون مطرح و در دستور کار است اما متاسفانه هنوز اقدام عملیاتی و مناسب برای این تحول بنیادین که به شدت مورد نیاز وضعیت کنونی بازار مسکن بوده انجام نشده است. اما چرا دولت به‌رغم اینکه وعده تبدیل مجدد این بانک از وضعیت تجاری به بانک توسعه‌ای را داده اما در میدان عمل چنین اتفاقی نیفتاده است؟ این مساله باعث شد تا وزیر راه و شهرسازی این بار از وزیر اقتصاد و امور دارایی درخواست کند تا موضوع توسعه‌ای شدن بانک مسکن را به صورت ویژه در دستور کار قرار دهد. در همان مجمع بانک مسکن، مسعود کرباسیان در پاسخ به این درخواست وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر ضرورت تبدیل بانک مسکن به بانک توسعه‌ای وعده داد این موضوع در دولت، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار پیگیری خواهد شد. با این حال بانک‌های توسعه‌ای چگونه بانک‌هایی هستند؟ با وجود اینکه ما چند بانک بزرگ در کشور داریم که در قالب بانک توسعه‌ای فعالیت می‌کنند اما چرا عملکرد ضعیفی داشته‌اند؟ این در حالی است که کشورهای پیشرفته بانک توسعه‌ای از جایگاه بالایی در توسعه اقتصادی آنها برخوردار است. از همه مهم‌تر چرا ضرورت دارد که بانک مسکن دوباره به بانک توسعه‌ای تبدیل شود؟ نقش و رسالت بانک‌های توسعه‌ای را می‌توان در ارتباط با فرآیند توسعه اقتصادی بیان کرد. نیاز نیل به توسعه اقتصادی در کشورهای جهان اعم از پیشرفته و در حال توسعه موجب شد نهادهایی برای هدایت سرمایه‌گذاری‌ها در امر توسعه اقتصادی کشورها در قالب بانک‌ها و سازمان‌های توسعه‌ای به وجود آید. تاسیس این بانک‌ها در جهان به اواخر دهه ۱۹۴۰ و دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ برمی‌گردد. در ایران نیز بانک اعتبارات صنعتی اولین بانک توسعه‌ای کشور بود که در سال ۱۳۳۵ از سوی سازمان برنامه به عنوان بازوی اعتباری برنامه‌های دولت تاسیس شد. به گفته تیمور رحمانی، اقتصاددان بانک‌های توسعه‌ای در کشور ما در سال‌های قبل از انقلاب شکل گرفته‌اند و پدیده جدیدی نیستند. اما چون تفکیک بانک تخصصی و بانک توسعه‌ای کمی سخت است زیرا در برخی موارد وظایف مشابه دارند این مساله باعث شده بانک‌های توسعه‌ای در ایران ناشناخته باقی بمانند. بانک‌های توسعه‌ای عمدتاً سرمایه را با شرایط مناسب تجهیز می‌کنند و در فعالیت‌های تولیدی در جهت توسعه اقتصادی به کار می‌گیرند. پس از انقلاب نیز هرچند بانک‌های توسعه صادرات ایران، صنعت و معدن، توسعه تعاون، کشاورزی و مسکن بانک‌های توسعه‌ای ایران شناخته می‌شوند؛ اما به گفته کارشناسان بانک‌های مسکن و کشاورزی بیشتر کارکرد تجاری-تخصصی پیدا کرده‌اند و بانک توسعه تعاون نیز کارکردی از جنس توسعه مالکیت‌بخشی دارد. به هر ترتیب در دولت یازدهم موضوع تبدیل شدن مجدد بانک مسکن به بانک توسعه‌ای از سوی عباس آخوندی مطرح شد و در نهایت در قانون بودجه سال ۹۵ نیز این موضوع گنجانده شد. اما تاکنون راه به جایی نبرده است. این در حالی است که گفته می‌شود تنها راه چاره آن است که ساختار بانک مسکن از بانک تجاری به بانک توسعه‌ای تغییر کند تا ابزار، منابع و امکان متعادل‌سازی بازار مسکن از طریق مداخله مثبت، فراهم شود.
