بازار چینی

 محمدحسین شاوردی: خریداران ایرانی باز هم ناامید شدند. رسانه‌ها بحق یا ناحق تیتر زدند: «افزایش تعرفه‌ها تنها حاصل برجام بود و بس». دلالان هم تا توانستند به عطش بازار دمیدند و در یک دوره کوتاه بین 10 تا 30 درصد قیمت محصولات محبوب و پرفروش را گران کردند. ماشین‌های خارجی که تا دیروز بسیاری از آنها در دسترس طیف وسیع‌تری از جامعه قرار داشتند بدون هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای گران، کمیاب و نایاب شده‌اند تا بازار خودرو از هر زمان دیگری عمیق‌تر به رکود فرو رود. گفته شده تعرفه‌ها قرار است بین 15 تا 110 درصد بسته به حجم موتور هر مدل افزایش ‌یابد و این یعنی با تصویب قانون جدید واردات خودرو حتی اگر سایت ثبت سفارش دوباره باز شود، اغلب خودروهای اقتصادی کره‌ای، ژاپنی، فرانسوی و آلمانی از دسترس خریداران خارج شده و یک‌شبه به کالایی لوکس و گران‌قیمت تبدیل می‌شوند. این البته سهم همیشه مشتری ایرانی در بازار خودرو بوده است و انحصار و تعرفه و شعار در کنار هم چنان دست‌به‌دست هم شرایط را بر ضدآزادی انتخاب پیش برده‌اند که دیگر کسی گذشته نه‌چندان دور را که توام با ثبات نسبی و آرامش بود باور ندارد. برای قریب به چهار سال وضعیت به نسبت مناسبی در بخش واردات خودرو حکمفرما بود و نزول آهسته اما پیوسته تعرفه‌های تجاری به شکلی درست موجبات افزایش فشار به سازندگان داخلی برای توسعه محصولات‌شان و نیز گسترش دامنه انتخاب خودرو برای خریداران ایرانی را فراهم کرد. حالا اما کیا سورنتو، نیسان ایکس تریل، میتسوبیشی اوتلندر و هیوندای سانتافه دیگر خودرو خانواده متوسط نخواهند بود و در قیمتی بالاتر از 290 میلیون تومان، به خریداران اندک اما ثروتمند که میل چندانی برای خرید برندهای اقتصادی ندارند لبخند می‌زنند. در عین حال ب‌ام‌و، بنز و پورشه بیش از همیشه گران شده و برای مردم عادی کوچه و بازار دست‌نیافتنی شده‌اند. خریداران خودروهای بازه قیمتی 100 تا 200 میلیون تومان اما بزرگ‌ترین متضرران شرایط جدید بازار خودرو ایران هستند که حالا باید به جای یک اتومبیل مدرن و خوش‌ساخت فرانسوی، ژاپنی یا کره‌ای، پشت اسبی گمنام و نه‌چندان کیفی از تولیدات چین بنشینند که قرار است در دامنه وسیعی راهی این بخش از بازار شوند. گشتی در نمایشگاه خودرو تهران که چندی پیش برگزار شد این نکته را اثبات کرد که قصد خودروسازان متعدد چینی از حضور همه‌جانبه در این رویداد، نه رونمایی صرف از محصولاتشان که اعلام یک دوره جدید در بازار خودروهای وارداتی بود. 

دوره‌ای که گرچه هنوز شروع نشده اما ورود محصولات عجیب و غریبی با نام‌های گمنام مثل لوکسژن، بیسو، هاوتای، فوتون و... ظهور آن را فریاد می‌زند. آرزوی خریداران حالا دیگر خرید نسل جدید اتومبیل‌های ژاپنی نیست، آنها دعا می‌کنند هرچه زودتر شاهد عرضه محصولات پسابرجامی فرانسوی و کره‌ای در سطحی گسترده به بازار باشند.