تاریخ انتشار:
خاورمیانه و آفریقا: آشوب سوریه
می‌توان چنین تصور کرد که شورش علیه بشار اسد در سال جدید با شکست مواجه شود.
The Economist
می‌توان چنین تصور کرد که شورش علیه بشار اسد در سال جدید با شکست مواجه شود. اما احتمال دیگر آن است که بشار اسد و خانواده‌اش که از سال 1970 پایه‌های حکومت خود را در سوریه مستحکم کرده‌اند از قدرت برکنار شوند. در چنین صورتی، دورانی از بی‌ثباتی و هرج و مرج پیش‌رو خواهد بود. سناریوی مطلوب آن چیزی است که دیپلمات‌ها حذف رژیم می‌خوانند و در آن گروهی از ژنرال‌ها، اسد و خانواده‌اش را از قدرت برکنار کرده و به آنها اجازه می‌دهند از کشور خارج شوند. مقامات جدید کشوری با همکاری لخدر براهیمی وزیر امورخارجه سابق الجزایر و نماینده منتخب سازمان ملل و اعراب در امور سوریه با شورشیان مذاکره می‌کنند. حاکمیت درازمدت حزب بعث را پایان می‌دهند و توافق می‌کنند تا ظرف یک سال انتخابات برگزار کنند. طبق این سناریو ائتلافی از احزاب اسلامگرای معتدل و عمدتاً سنی شکل می‌گیرد که مورد حمایت دولت‌های مشابه در ترکیه و مصر قرار دارد. اقلیت‌های علوی، مسیحی و کرد که هر کدام یک‌دهم جمعیت 23 میلیونی کشور را تشکیل می‌دهند این اطمینان را دریافت می‌کنند که حقوق‌شان محترم شمرده خواهد شد. اینکه آیا اعتماد این گروه‌ها جلب شود خود موضوع دیگری است. اما خطر
فرقه‌گرایی با افزایش مناقشات بیشتر و بیشتر می‌شود.
سناریوی تیره‌تری هم احتمال دارد؛ جنگ خونین بین دو طرف ادامه یابد و شورشیان منطقه آزادشده شمال غرب را با یک‌سوم جمعیت کشور تحت کنترل در آورند. رژیم اسد مراکز دمشق، آلپو، حمص و حما را در اختیار خواهد داشت. اما حومه‌های این شهرها و بسیاری از شهرهای کوچک را ازدست می‌دهد. سوال بزرگ آن است که آیا ترکیه و غرب -به ویژه ایالات متحده و ناتو- تسلیم فشار افکار عمومی می‌شوند و منطقه‌ای پرواز ممنوع برفراز مرز سوریه با ترکیه تشکیل می‌دهند؟ این کار ممکن است به معنای اعلام جنگ باشد. بنابراین قبل از آن باید سامانه موشکی اسد را ناکارآمد ساخت.
خطر تبدیل شدن جنگ داخلی سوریه به بیماری مسری منطقه‌ای نیز در حال افزایش است و کشور همسایه لبنان در آستانه تنش‌های فرقه‌ای قرار می‌گیرد. دولت‌های ترکیه و غرب تمایلی به کمک به گروه‌های اسلامگرای نظامی ندارند. در حالی که قطر و عربستان سعودی در جهت مخالف حرکت می‌کنند، شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان که از حمایت ایران برخوردارند به پشتیبانی از اقلیت علوی بشار اسد وارد عمل می‌شوند. برخلاف اعتراضاتی که به سرنگونی قذافی در لیبی انجامید، مخالفان سوریه نمی‌توانند به اتحاد برسند. عناصر جهادی تلاش خواهند کرد تسلط داشته باشند، اما توسط اکثر نیروهای مبارز طرد می‌شوند. ارتش آزادیبخش سوریه که با حمایت غرب به مهم‌ترین گروه مخالف تبدیل شده است احتمالاً نخواهد توانست به رهبری و ساختار واحدی دست یابد. به عبارت دیگر شرایطی فلاکت‌آمیز در راه است. آیا تا پایان سال جدید رژیم اسد برکنار شده و نظمی جدید از میان خاکسترها برپا می‌شود؟
دیدگاه تان را بنویسید