چکمه نیروهای مسلح بر شریان نفتی

گروه‌های مسلح در لیبی اخیراً میدان‌ها و بنادر نفتی اصلی در لیبی را مسدود کرده‌اند. این اقدام موجب محروم‌ شدن دولت از منبع اصلی درآمد خود شده است. در طول ماه‌های گذشته، با متوقف‌ شدن تولید نفت، میلیاردها دلار زیان به لیبی وارد شده است. هزینه توقف تولید نفت روزانه 130 میلیون دلار برآورد شده است. اوایل امسال، لیبی روزانه حداقل 5/1میلیون بشکه نفت تولید می‌کرد؛ هفته گذشته تنها کمی بیش از 100 هزار بشکه در روز تولید شد؛ رقمی که به گفته مقامات مربوطه این هفته به 236 هزار رسیده است. رهبری تصرف میدان‌های نفتی در دست گروه‌های مسلح متشکل از مرزبانان کنونی و پیشین و واحدهای امنیت قرارگاه‌های نفتی است که در اصل برای حفاظت از میدان‌های نفتی تشکیل شده بودند. موضوع عمده شکایت آنها فساد در این صنعت است که به گفته تصرف‌کنندگان از زمان سقوط معمر قذافی در سال 2011 بهبود نیافته است. با این حال، این گروه‌های مسلح مطالبه مشخص و ملموسی ندارند. برخی از مردان مسلح خواهان خودمختاری بیشتری برای مناطق شرقی کشور هستند. بیشتر منابع نفتی لیبی در شرق این کشور قرار دارد. دیگران می‌گویند این اعتصابی است برای دستیابی به حقوق بالاتر. دولت توجهی به مطالبه‌های گروه‌های مسلح ندارد و اقدام آنان را خیانت به کشور می‌داند. قائم‌مقام وزیر نفت لیبی، عمر الشکمک، می‌گوید این وضعیت، وضعیتی نگران‌کننده برای شرکت‌های نفتی خارجی فعال در لیبی است. او در مصاحبه با بی‌بی‌سی آفریقا گفت «مساله امنیت مساله‌ای ضروری است و ما می‌دانیم وضعیت کنونی مشوق سرمایه‌گذاری نیست اما اطمینان دارم که این وضعیت موقتی است، نه دائمی».
با وجود هشدارهای نخست‌وزیر لیبی، علی زیدان، روشن نیست که دولت چگونه می‌خواهد این بحران را حل کند. هفته گذشته، پارلمان با افزایش 20درصدی حقوق کارکنان کشوری که نیروهای امنیتی مرزی و نفتی را نیز دربر می‌گیرد، موافقت کرد. مقامات دولتی از مقامات محلی خواسته‌اند تا بر معترضان فشار بیاورند. احمد صفار، یک مشاور اقتصادی مستقل، می‌گوید برخی از عناصر شورشی دارای پیغام‌هایی از سوی اجتماع خود هستند و شورش آنها تنها ناشی از نارضایتی نیست. او در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفت: «بخش اعظمی از این ناآرامی‌ها به خاطر عدم تامین نیازهای روزمره است. سیاستمداران و دولتمردان نمی‌توانند خدمات پایه مورد نیاز مردم را تامین کنند. ما شاهد یک نظام تمرکززدایانه که سهم برابری از ثروت برای کل کشور قائل شود، نیستیم. ما شاهد توزیع منصفانه و مناسب میان همه لیبیایی‌ها در شمال، جنوب، شرق و غرب کشور نیستیم.» شهروندان معمولی از وعده‌های دروغین سیاستمداران خسته شده‌اند، زیرا بازی‌های سیاسی آنها هیچ پیامد ملموسی برای مردم ندارد. صفار افزود: «به نظر نمی‌رسد با این وضع به جای درستی برسیم.»
هنگامی که تسخیرها آغاز شد، کمبود سوخت در ایستگاه‌های بنزین احساس شد، زیرا حدود 30 درصد از سوخت لیبی در داخل تولید می‌شود. کمبودهای اولیه منجر به هجوم مردم برای خرید سوخت، تشکیل صف‌های طولانی و خشمگینی مردم شد. با این حال، از آنجایی که لیبی اکثر سوخت خود را وارد کرده است، خریدهای دیوانه‌وار اغلب با شایعه‌های کمبود سوخت به راه افتاده است. اما در هفته‌های اخیر، موارد قطعی برق بیشتر گزارش شده است. در ماه‌های نخست تابستان، مقامات تقصیر قطعی برق را به گردن دزدیده‌شدن ژنراتورهای سوختی و حمله گروه‌های مسلح به نیروگاه‌های برق انداختند. هفته گذشته، وزیر برق دلیل تداوم قطعی برق را تسخیر میدان‌های نفتی اعلام کرد و هشدار داد اگر میدان نفتی وفا در غرب لیبی تسخیر شود، عرضه برق به کلی قطع می‌شود.