قصه ناتمام قاچاق

داستان مبارزه با قاچاق در ایران گویا تمامی ندارد. یک روز در مروی و روز دیگر در امین حضور. همه چیز مهیای آن است که دومینوی مبارزه با قاچاق در سطح عرضه، کالا به کالا پیش رود و دامن تمامی اجناس قاچاق‌پذیر را بگیرد. همین چند وقت پیش بود که نیروی انتظامی و تعزیرات با نصب پارچه‌نوشته‌هایی در ورودی کوچه معروف و خاص مروی، به توزیع‌کنندگان لوازم خانگی و محصولات آرایشی و بهداشتی اولتیماتوم دادند که تا مهلت تعیین‌شده این کالاها را از پیشخوان مغازه‌های خود جمع کنند. اما همین مهلت کافی بود تا بساط این کالاها به صورت موقتی جمع شود و برای چند روز هم که شده در پستوها به سر ببرند.
پس از آن نوبت به برخورد با گوشی‌های تلفن همراه رسید که بحث نظارت‌ها به علاءالدین کشیده شد. از آن روز داستان به همین روال ادامه یافت و هر روز نوبت به یکی از کالاها می‌رسد که در سطح عرضه با نمونه‌های قاچاق آن برخورد شود. چند روزی هم هست که این روال به لوازم خانگی رسیده است. در این میان اما کارشناسان می‌گویند این نوع از برخورد با کالاهای قاچاق جواب نمی‌دهد چراکه باید از ورود کالاهای قاچاق از مبدا به بازار جلوگیری شود نه اینکه چند مغازه یا واحد صنفی مورد برخورد واقع شوند.
البته ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز معتقد است تا این جای کار، تنها یک درصد از نیرو و توان این ستاد مصروف مبارزه با کالاهای قاچاق در سطح عرضه می‌شود و 99 درصد مابقی مختص مبارزه با ورود کالاهای قاچاق در مبادی ورودی است. آن‌گونه که سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز می‌گوید در نیمه اول امسال تنها 68 میلیارد تومان کالاهای قاچاق در سطح عرضه کشف شده است در حالی که میزان کالاهای کشف‌شده قاچاق در مبادی ورودی بالغ بر هفت هزار میلیارد تومان بوده است.
اما گویا این اعداد و ارقام حداقل واحدهای صنفی و رئیس شورای اصناف را در برخورد در سطح عرضه قانع نکرده و آنها بر این باورند که نباید واحدهای صنفی به عنوان حلقه آخر زنجیره توزیع کالاهای قاچاق تحت فشار قرار گیرند بلکه از مبدأ باید جلوی واردات کالاهای قاچاق گرفته شود تا راه برای رسیدن به سطح عرضه بسته شود.
این در شرایطی است که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این انتقاد را این‌گونه پاسخ می‌دهد که به دلیل اینکه برخوردها در سطح عرضه به نوعی در دیدرس است و راحت‌تر از شیوه‌های برخورد با قاچاق در مبادی ورودی دیده می‌شود، بنابراین عموم مردم و اصناف تصورشان بر این است که برخوردها در مبارزه با قاچاق کالا و ارز متمرکز بر سطح عرضه شده است. به هر حال چند ماهی است که کشفیات قاچاق سرعت بیشتری به خود گرفته و آمارها رو به تزاید است و هر چند روز یک بار خبر از کشف محموله‌ای جدید می‌رسد و حتی محموله‌هایی که در سال‌های قبل وارد شده و قاچاق بودن کالای آن محرز نبود، نیز بر اساس سامانه‌هایی که به تازگی نصب شده و در حال گسترش هستند، یکی پس از دیگری کشف می‌شوند. در عین حال روزنه‌های ورود کالاهای قاچاق هم روز‌به‌روز تنگ‌تر می‌شود و با سامانه‌ها و تدارکاتی که برای حمل بار در جاده‌ها و مرزهای هوایی دیده شده است، عرصه برای قاچاقچیان حداقل تنگ‌تر از قبل شده است اما به نظر نمی‌رسد که جذابیت واردات به صورت غیررسمی به حداقل رسیده باشد.
حال باید منتظر ماند و دید برخورد با کالاهای قاچاق در سطح عرضه چقدر کارساز بوده و تا چه اندازه دولت و دستگاه‌های نظارتی را در برخورد با عرضه کالاهای قاچاق به اهداف از پیش تعیین‌شده نزدیک می‌کند.