آزادی‌خواهی ناب

تسلط جریان متعارف اقتصاد بر محافل آکادمیک و سیاستگذاری، در برهه‌ای از زمان، کمتر اجازه داد که چهره درخشانی چون فون‌میزس برای اقتصادخوانان و اقتصاددوستان شناخته شود. با این همه میل مهارناشدنی و همیشگی انسان برای رسیدن به آزادی باعث شد تا رجوع به میزس و نظریاتش رواجی دوباره داشته باشد. حالا او را به نام اقتصاددانی بزرگ می‌شناسند که فراتر از ستایش‌های معمول دانشگاهی و اعطای جوایزی چون نوبل بود. دانشمندی که اقتصاد را بر مبنای آزادی‌خواهی ناب و کنش‌های انسانی تفسیر و تعبیر کرد و هیچ‌گاه تحت تاثیر موفقیت‌های مصنوعی و میرای دولت‌ها قرار نگرفت. او بود که در اوج قدرت اقتصادی اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و رشد خیره‌کننده آن، یک‌تنه علیه اقتصاد متمرکز و دستوری به‌پا خاست و از سقوط گریزناپذیرش گفت. در حالی که تا سال‌ها بعد آکادمیسین‌های مشهوری چون پل ساموئلسون پیش‌بینی می‌کردند که اقتصاد شوروی چه زمانی از آمریکا پیشی خواهد گرفت.

میزس که حالا 139 سال از تولدش می‌گذرد، مرشد و معلم نسل بزرگی از اقتصاددانانی چون هایک، روتبارد، کرزنر، هوپ و دیگرانی شد که با گسترش ایده‌های او نه فقط در حوزه اقتصاد که در همه ساحت‌ها، آزادی فرد و رهایی او از قید بندگی دولت‌ها را ترویج کرده و موفقیت‌های خیره‌کننده‌ای به دست آورند. فون‌میزس نشان داد که چگونه سرانجام نظام‌های سوسیالیستی که مبنایشان نادیده گرفتن آزادی فرد است لاجرم شکست می‌خورند. او ایده‌هایی را پروراند که به‌رغم گذشت چندین دهه همچنان مستحکم و قوی‌بنیه است، چون اساس آن را آزادی شکل می‌دهد؛ یک آزادی ناب، نه از جنس‌ آزادی دروغینی که زیر سایه برادر بزرگ‌تر  ساخته و تبلیغ می‌شود.