تاریخ انتشار:
سایت «ایران تلنت» برای دومین سال متوالی از بازه دستمزدها رونمایی کرد
مظنه حقوق
اگر تاکنون میزان حقوق و دستمزد افراد در سطوح و مشاغل مختلف به مثابه رازی سر به مهر، پوشیده و پنهان نگه داشته میشد، اکنون حدود دو سال است که تحلیلگران یکی از سایتهای استخدامی کشور، دست به افشاگری زده و از دامنه دستمزدها در ایران پرده برداشتهاند.
اگر تاکنون میزان حقوق و دستمزد افراد در سطوح و مشاغل مختلف به مثابه رازی سر به مهر، پوشیده و پنهان نگه داشته میشد، اکنون حدود دو سال است که تحلیلگران یکی از سایتهای استخدامی کشور، دست به افشاگری زده و از دامنه دستمزدها در ایران پرده برداشتهاند. این گزارش تحلیلی نخستین بار در تابستان سال 1393 منتشر شد و این وبسایت در نخستین روزهای تیرماه سال 1394 نتایج دومین ارزیابی حقوق و دستمزد متخصصان و مدیران در 22 گروه شغلی را منتشر کرده است. تجارت فردا نیز در این پرونده به اطلاعات 10 گروه شغلی میپردازد. گفته میشود، سایت «ایران تلنت» به عنوان بزرگترین وبسایت استخدامی کشور شناخته میشود که بیش از نیممیلیون نفر از جامعه متخصصان و مدیران ایرانی به عضویت آن درآمدهاند و البته بیش از دو هزار شرکت معتبر داخلی و خارجی، استخدامهای خود را از طریق آن انجام میدهند. مدیران این وبسایت بر این عقیدهاند که آشنایی با سطح فعلی حقوق و دستمزد در سمتهای مختلف، این امکان را به کارفرمایان و متخصصان میدهد که معیاری برای سنجش وضعیت فعلی خود داشته باشند و همچنین برای آینده شرکت و کار خود برنامهریزی کنند. در این گزارش همچنین آمده
است که هر ساله تعداد زیادی از افراد به دلیل تفاوت سطح توقع در دریافتها، همکاری خود را با شرکت یا سازمانشان قطع میکنند و از سوی دیگر این افراد، لزوماً کار بهتری پیدا نمیکنند. در دومین ارزیابی ایران تلنت از وضعیت دستمزدها، 36 هزار نفر شرکت کردهاند که 26 درصد از شرکتکنندگان را بانوان شاغل و 74 درصد را نیز مردان تشکیل دادهاند. حال آنکه منحنی سنی افرادی که اطلاعات شغلی آنان مورد بررسی قرار گرفته، دارای بازه نسبتاً بزرگی است؛ از 22سالهها تا 64سالهها که حتی سن بازنشستگی را هم رد کردهاند. اما از این میان، افراد در بازه سنی 28 تا 30 سال بیشترین فراوانی را در میان شرکتکنندگان دارا هستند و افراد در سنین 58 تا 64 سال نیز سهم اندکی دارند.
ویژگیهای تخصصی شرکتکنندگان
بر اساس آنچه در نتایج این بررسی آمده است، 22 درصد شرکتکنندگان مسلط به زبان انگلیسی بوده و 78 درصد آشنایی نسبی با این زبان دارند. البته گفته میشود بهرهگیری از امکانات سایت ایران تلنت برای کسانی مناسب است که حداقل دارای مدرک کارشناسی بوده و آشنایی نسبی به زبان انگلیسی دارند. به همین سبب، نسبت شرکتکنندگانی که دارای مدرک لیسانس هستند 54 درصد، دارندگان مدرک فوقلیسانس 35 درصد، دکترا سه درصد و سایر ردههای تحصیلی هشت درصد است. حال آنکه 40 درصد این افراد مدرک تحصیلی خود را از دانشگاههای دولتی و 39 درصد از دانشگاه آزاد دریافت کردهاند. فارغالتحصیلان سایر دانشگاهها نیز سهمی معادل 21 درصد را به خود اختصاص دادهاند که در نوع خود قابل توجه است. در مورد رده سازمانی شرکتکنندگان آمده است که 47 درصد آنها در مشاغل خود به عنوان کارشناس فعالیت میکنند، 26 درصد به عنوان مدیر و 27 درصد نیز سرپرست بودهاند.
مشخصات محل کار
جامعه نمونه ایران تلنت نهادهای بسیاری را دربر گرفته است. از شرکتهای نفتی گرفته تا بانکها، مدارس، نیروگاهها و شرکتهای مخابراتی تا بیمارستانها، حوزه کشاورزی، تولیدی و رسانهها. کارکنان شرکتهای تولیدی نیز با 18 درصد فراوانی در صدر شرکتکنندگان از بخشهای مختلف ایستادهاند و کارکنان بخش بیمه، حسابداری و کشاورزی دارای کمترین تعداد هستند. 64 درصد شرکتکنندگان در شرکتهای خصوصی و 32 درصد نیز در شرکتهای دولتی فعالیت میکنند. سهم کارکنان شرکتهای خارجی هم به بیش از چهار درصد نمیرسد. اما در این ارزیابی که از وضعیت دستمزدها صورت گرفته است، تعداد شرکتکنندگان تهرانی با 63 درصد فراوانی، بر تعداد شرکتکنندگانی که از سایر مناطق ایران در این پژوهش سهیم شدهاند، غالب است.
سطح تحصیلات
این گزارش، پس از ارائه اطلاعات شرکتکنندگان به تحلیل وضعیت دستمزدی آنان پرداخته است. کارشناسان این موسسه در گام نخست «سطح تحصیلات» را به عنوان معیاری برای سنجش اختلاف دریافتی در سمتهای مختلف قرار داده است و آنگونه که نتیجه این تحقیق نشان میدهد، دریافتی افراد با تحصیلات فوقلیسانس به طور متوسط 15 درصد بیش از دستمزد افرادی است که تحصیلات خود را تا مقطع لیسانس ارتقا دادهاند. این اختلاف که در مشاغل مختلف مورد واکاوی قرار گرفته است در حوزه مدیریت منابع انسانی بیش از سایر حوزهها ظاهر شده است. به طوری که آن دسته از مدیران منابع انسانی که دارای مدرک فوقلیسانس هستند، 44 درصد بیش از همکاران لیسانسه خود دریافتی دارند. پس از شغل مدیریت منابع انسانی، این اختلاف با رقم 43 درصد ظاهر شده است. مهندسان عمران، سرپرستان مالی، مدیران فروش و برنامهنویسان نیز با ارقامی کمتر، شاهد این اختلاف در دریافتی خود هستند. جالب اینکه در رشته مهندسی صنایع این تفاوت در میزان حقوق و دستمزد به دو درصد میرسد و البته مسوولان خرید و کارشناسان فروش با مدرک فوقلیسانس نسبت به همکاران خود با مدرک لیسانس به ترتیب سه و شش درصد کمتر دریافت میکنند.
نوع دانشگاه
بر اساس آنچه در نتایج این تحقیق نیز به اثبات رسیده است، نوع دانشگاهی که افراد در آن به تحصیل میپردازند، میزان دریافتی آنها را در آینده تعیین خواهد کرد. به این ترتیب، کسانی که مقاطع تحصیلات تکمیلی را در دانشگاههای دولتی طی کردهاند، 17 درصد بیش از فارغالتحصیلان دانشگاههای آزاد دریافت میکنند. در این بخش نیز، اختلاف دریافتی در شغل مدیریت منابع انسانی فاحش است و به حدود 46 درصد میرسد. اما این اختلاف در مشاغلی چون کارشناس مالی، تحلیلگری، مهندسی صنایع و مسوولیت خرید به کمتر از 10 درصد کاهش پیدا میکند.
صنایع مختلف
این گزارش علاوه بر تحصیلات و نوع دانشگاه، وضعیت حقوق و دستمزد شاغلان را از منظر صنایع مختلف نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. نتایج این بررسی حکایت از آن دارد که دریافتی افراد در شرکتهای واردکننده کالاهای مصرفی در بالاترین سطح و در شرکتهای حسابداری پایینترین حد را نسبت به عرف بازار دارد. به بیان سادهتر افراد در سمتهای مشابه به دلیل تفاوت صنعتی که در آن شاغل هستند، ممکن است دریافتی متفاوتی داشته باشند. این ارزیابی نشان میدهد افراد در شرکتهای واردکننده کالاهای مصرفی 18 درصد بیش از کارکنان در پستهای مشابه دستمزد دریافت میکنند. همچنین شاغلان شرکتهای مخابراتی 15 درصد، دارویی و تجهیزات پزشکی 10 درصد، بانکها 9 درصد و کارکنان در صنعت نفت و گاز هفت درصد بیش از کارکنان همسطح خود در سایر شرکتها دریافتی دارند. جالب اینکه دستمزد شاغلانی که در صنعت نفت و گاز فعالیت میکنند، متناسب با شهری که در آن فعالیت دارند نیز متفاوت است. به نحوی که دستمزد اشتغال در صنعت نفت و گاز چنانچه در شهر بوشهر باشد 71 درصد و در خوزستان 20 درصد نسبت به عرف تهران بیشتر است. به عبارت دیگر، آن دسته از شاغلانی که وارد صنعت نفت و گاز شدهاند و در بوشهر اشتغال دارند، 71 درصد بیش از کارکنان این صنعت در تهران دستمزد دریافت میکنند.
افزایش حقوق سالانه
آنها که به دلیل برخی انگارهها در مورد مزایای اشتغال در شرکتهای دولتی، برای ورود به این شرکتها سر و دست میشکنند، خوب است بدانند که دولتیها، برای افزایش حقوق سالانه خساست بیشتری به خرج میدهند. حال آنکه، شرکتهای خارجی از شرکتهای خصوصی و دولتی در افزایش دستمزد کارکنان خود، دست و دلبازتر هستند. نتایج این بررسی در مورد تفاوت افزایش حقوق سالانه شاغلان در این سه نوع شرکت، حاکی از آن است که متوسط افزایش دریافتی در سال 1393 در شرکتهای دولتی 25 درصد و در شرکتهای خصوصی 27 درصد بوده است. شرکتهای خارجی نیز سالانه به طور متوسط 31 درصد حقوق کارکنان خود را افزایش دادهاند. در این بخش، مدیران فروش و حسابداران به طور متوسط با 33 درصد و 30 درصد افزایش حقوق در صدر ایستادهاند و کارمندان اداری به طور متوسط با 23 درصد افزایش دستمزد، در قعر این جدول قرار گرفتهاند. جالب اینکه 37 درصد از این شاغلان سودای تغییر شغل خود را در سر میپرورانند و در جستوجوی شغلی جدید هستند. 24 درصد نیز برای ارتقای شغلی تلاش میکنند و البته 17 درصد نیز ترجیح میدهند در شرایط شغلی فعلی خویش باقی بمانند. اما گروهی از شاغلان نیز در پی آن هستند که در محیط کسب و کار، جایگاهی برای خود دست و پا کنند و صاحب کسب و کاری شخصی شوند. تعداد این افراد، 13 درصد از جامعه آماری مورد بررسی را دربر میگیرد. این گزارش همچنین نشان میدهد هشت درصد شاغلان نیز برای مهاجرت اقدام کردهاند. به طور کلی اما، نتایج این پژوهش گویای آن است که بیش از یکسوم شاغلان از کار فعلی خود رضایت نداشته و در جستوجوی شغلی جدید هستند. در این میان تنها 17 درصد از فعالان بازار کار که در این ارزیابی شرکت کردهاند، از وضعیت فعلی خود رضایت دارند، یا دست کم، امیدی به بهبود شرایط خود ندارند. این رضایتمندی به احتمال بسیار ناشی از سطح حقوق و دستمزد آنان است و این افراد معمولاً 20 درصد بالاتر از عرف بازار دریافت میکنند.
وضعیت مسکن شاغلان
ایران تلنت در بخش دیگری از این مطالعه، نگاهی هم به وضعیت مسکن شاغلان انداخته است. به گواه آنچه در نتیجه بررسیها در این بخش آمده، به طور متوسط 36 درصد از کارکنان کشور به صورت ماهانه اجاره پرداخت میکنند. این رقم برای خانمهای شاغل 28 درصد و برای آقایان شاغل 44 درصد برآورد شده است. افزون بر این، افراد با درآمد پایین، حدودی نیمی از دریافتی ماهانه خود را بابت اجاره از دست میدهند.
مدیریت منابع انسانی
این گزارش در ادامه از خالص دریافتی کارکنان در مشاغل مختلف که در تهران مستقر هستند، پرده برداشته است. به این ترتیب، دستمزد افراد در سطوح مختلف کارشناس، سرپرست و مدیر و همچنین بازه رایج دریافتی نیز مورد اشاره قرار گرفته است. نخستین گروهی که در این گزارش از حقوق دریافتی آنها رونمایی شده، متخصصان منابع انسانی هستند. بر اساس این ارزیابی، کارشناسان در رشته شغلی، یک میلیون و 400 هزار تومان و مدیران سه میلیون تومان حقوق دریافت میکنند. اما رده سازمانی «کارشناس» عناوینی چون کارشناس منابع انسانی، مسوول آموزش، کارمند اداری و کارشناس استخدام را نیز دربر میگیرد و بازه رایج دریافتی در این مناصب، از 770 هزار تومان تا سه میلیون تومان عنوان شده است. مدیران منابع انسانی نیز متناسب با اینکه در کدام یک از حوزههای «منابع انسانی و آموزش»، «اداری و منابع انسانی»، « تشکیلات و روشها»، «اداری و مالی» مدیریت میکنند، دریافتیهای متفاوتی دارند؛ از یک میلیون و 100 هزار تومان تا هفت میلیون تومان.
منشی و کارکنان امور دفتری
گزارش ایران تلنت در مورد دریافتی منشیها و کارکنان امور دفتری و اداری چنین آورده است که کارشناسان یک میلیون تومان، سرپرستان یک میلیون و 100 هزار تومان و مدیران یک میلیون و 500 هزار تومان دریافت میکنند. البته در این بخش نیز، مشاغل در سطوح مختلف تفکیک شده است. برای مثال در سطح کارشناس، عناوینی نظیر منشی، مسوول دفتر، کارمند اداری، دفتردار مسوول دفتر مدیرعامل یا متصدی دبیرخانه نیز مشاهده میشود و بازه رایج دریافتی در این طیف از 700 هزار تومان تا یک میلیون و 680 هزار تومان تعیین شده است. اما مدیران دفتر مدیرعامل یا قائممقام مدیرعامل، ممکن است حداکثر تا سه میلیون و 500 هزار تومان نیز دریافتی داشته باشند. البته مانند آنچه در سایر مشاغل و سطوح اداری در جریان است، سابقه کاری در شغل منشیگری و اشتغال به امور اداری نیز روی میزان دستمزدها اثرگذار است. به عنوان مثال، برای کسانی که از صفر تا سه سال، سابقه کاری دارند، به طور متوسط 900 هزار تومان دستمزد تعیین شده است و کسانی که سابقه آنها 7 تا 15 سال است، ممکن است تا دو میلیون و 200 هزار تومان نیز حقوق دریافت کنند.
بازاریابی
این تحقیق همچنین نشان میدهد میزان دریافتی ماهانه متخصصان توسعه بازار، تبلیغات و تحقیقات بازار از متخصصان منابع انسانی نیز بالاتر است. به طوری که کارشناسان در این رشته شغلی، به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان، سرپرستان، یک میلیون و 700 هزار تومان و مدیران نیز به طور متوسط سه میلیون تومان حقوق دریافت میکنند. اما چنانچه از متوسط دریافتیها چشمپوشی کنیم، کارشناسان تبلیغات، صادرات و تحقیقات بازار ممکن است، تا سه میلیون و 700 هزار تومان نیز دستمزد دریافت کنند، همانگونه که سطح دریافتی مدیران برند، توسعه محصول یا مدیر ارتباطات نیز ممکن است تا حدود هفت میلیون تومان نیز ارتقا پیدا کند. متوسط دریافتی متخصصان خدمات پس از فروش و بازاریابی در سطح کارشناس اعم از کارشناس فروش، کارمند فروش و کارشناس بازاریابی و بازرگانی، حدود یک میلیون و 200 هزار تومان عنوان شده است. البته باز دریافتی در این سطح، از 700 هزار تومان آغاز میشود و به سه میلیون تومان میرسد. سرپرستان نیز، به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان دریافتی دارند اما ممکن است دستمزد فردی در این منصب به چهار میلیون تومان هم برسد. اما از کارشناسان و سرپرستان که بگذریم، افرادی که به سطوح مدیریت در فروش، بازاریابی و بازرگانی دست مییابند، ممکن است ماهانه تا 10 میلیون تومان از این شغل درآمد کسب کنند. اما به طور کلی، متوسط دریافتی مدیران فروش، سه میلیون تومان عنوان شده است.
در این گزارش، دریافتی ماهانه متخصصان خرید و تدارکات نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است؛ نتایج این ارزیابی نشان میدهد کارشناسان در بخش خرید و تدارکات سازمانها و شرکتها به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند. اما دریافتی کارشناسان خرید، بازرگانی و تدارکات ممکن است از 800 هزار تومان تا دو میلیون و 700 هزار تومان متغیر باشد. متوسط دریافتی حقوق سرپرستان نیز تفاوتی با حقوق کارشناسان ندارد. اما متوسط دریافتی مدیران در این بخش دو میلیون و 700 هزار تومان ثبت شده است. دریافتی مدیران البته در همین سطح محدود نمیماند و رقم دستمزد آنان گاه تا هفت میلیون و 600 هزار تومان نیز پیش رفته است.
مهندسی صنایع
مهندسان صنایع هم به نسبت سایر گروههای شغلی که پیش از این، مورد اشاره قرار گرفت، دستمزد بیشتری دریافت میکنند. چنان که متوسط دریافتی کارشناسان، یعنی کارشناسان فنی، برنامهریز، کارشناسان کنترل پروژه و تضمین کیفیت و مهندس صنایع در این رده، یک میلیون و 600 هزار تومان است. اما سقف دریافتیها به سه میلیون و 500 هزار تومان نیز میرسد. به یک سطح بالاتر که شامل سرپرستان کنترل پروژه، برنامهریزی، طرح و برنامه و توسعه کسب و کار میشود، به طور متوسط یک میلیون و 900 هزار تومان حقوق پرداخت میشود. سرپرستان در این بخش ممکن است در بهترین حالت، چهار میلیون تومان نیز دریافت کنند. اما آن دسته از مهندسان صنایع که مدیریت پروژهها، برنامهریزی، تولید، تضمین کیفیت و مدیریت کارخانه را بر عهده دارند، حدود هشت میلیون و 400 هزار تومان دستمزد دریافت میکنند. اما متوسط پرداختی در این بخش، معادل سه میلیون و 300 هزار تومان است.
این پرداختها البته متناسب با میزان سابقه کاری افراد دچار افزایش یا کاهش نیز میشود. همانگونه که در این گزارش نیز اشاره شده، چنانچه سابقه مدیران صنایع بیش از 15 سال باشد، دستمزد آنها از رقم 14 میلیون تومان هم فراتر میرود.
مهندسی برق و الکترونیک
در این میان، دریافتی ماهانه مهندسان برق و الکترونیک از مهندسان صنایع هم بیشتر است. البته دستمزد بالاتر، تنها در مورد کارشناسان و سرپرستان این رشته شغلی صادق است؛ چه آنکه متوسط دریافتی مدیران در رشتههای برق و الکترونیک حدود سه میلیون تومان از دریافتی مهندسان صنایع در سطوح مدیریتی کمتر است. فارغ از آنچه متوسط دریافتیها نشان میدهد، چنانچه مدیری در بخش برق و الکترونیک بیش از 15 سال سابقه داشته باشد، ماهانه حدود 17 میلیون تومان درآمد کسب میکند. اما به طور کلی دستمزد مدیران با عناوین مدیر تولید، مدیر پروژه، مدیر شبکه یا مدیر تعمیرات، حداقل یک میلیون و 300 هزار تومان و حداکثر 9 میلیون تومان دریافتی دارند.
مهندسی مکانیک
کارشناسان مکانیک، کیفیت، بازرس فنی یا کارشناسان تعمیر و نگهداری که با مدرک مهندسی مکانیک یا هوافضا در شرکتها یا سازمانها مشغول به کار هستند نیز به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند. اما در بازه رایج دریافتی در این نوع مشاغل ارقامی از 890 هزار تومان تا سه میلیون و 800 هزار تومان نیز دیده میشود. اما بر اساس آنچه در این گزارش آمده، افراد با حکم سرپرستی در مناصبی چون سرپرست دفتر فنی، سرپرست کارگاه یا رئیس تاسیسات حدود چهار میلیون تومان دریافتی دارند. متوسط دریافتی مدیران نیز به حدود سه میلیون تومان میرسد و بر حسب سابقه کاری آنها، میزان دستمزدها در این سطح به حدود 10 میلیون تومان نیز افزایش مییابد.
مهندسی عمران و معماری
این تصور در میان مردم، دستکم بخشی از آنها وجود دارد که پول معماران و مهندسان عمران از پارو هم بالا میرود. اما اگر از جماعت بساز و بفروش و درآمد آنها چشم برگیریم، گزارشی که سایت ایران تلنت از ارزیابی حقوق و دستمزد افراد منتشر کرده است، روی این انگاره خط بطلان میکشد. این مطالعه که درآمد 468 نفر را به صورت تماموقت، آن هم در تهران مورد بررسی قرار داده است، نتایج جالب توجهی دارد. بر این اساس، افراد با مدرک مهندسی عمران یا معماری و در سطح کارشناس به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند. اما بازه دستمزد دریافتی آنان از 740 هزار تومان آغاز میشود و به سه میلیون تومان منتهی میشود. دریافتی سرپرستان، اعم از سرپرستان کارگاه، مهندس ناظر، کارشناس فنی یا سرپرست پروژه نیز از 900 هزار تومان تا چهار میلیون و 450 هزار تومان متغیر است و اما مدیران در این رشته، حتی اگر سابقهای بیش از 15 سال داشته باشند، بیش از 10 میلیون و 500 هزار تومان دریافت نمیکنند.
مهندسی کامپیوتر
مهندسان «سختافزار و شبکه» در مقایسه با آنان که در رشته «نرمافزار و طراحی وب» تخصص دارند، به طور متوسط دستمزد کمتری دریافت میکنند. در این گزارش البته توضیحی در باب منشاء این اختلاف در پرداختها ارائه نشده است، اما احتمالاً در شرکتها و سازمانها، تقاضا برای گروه دوم بیشتر است. کارشناسان سختافزار و شبکه به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند و کارشناسان نرمافزار و طراحی وب، یک میلیون و 600 هزار تومان. در این میان، حداقل دستمزد کارشناسان نرمافزار، 810 هزار تومان و حداکثر دستمزد آنها چهار میلیون تومان است.
در حالی که کارشناسان سختافزار، حداقل، 830 هزار تومان و حداکثر، سه میلیون و 300 هزار تومان دستمزد میگیرند. حال آنکه، متوسط دریافتی مدیران با تخصص مهندسی نرمافزار سه میلیون و 200 هزار تومان و متوسط دستمزد مدیران متخصص در رشته سختافزار، دو میلیون و 500 هزار تومان تعیین شده است. اما حداکثر دستمزد مدیران متخصص سختافزار، هشت میلیون و 400 هزار تومان است و مدیرانی که در حوزه نرمافزار صاحب تخصص هستند، ماهانه حداکثر هفت میلیون و 500 تومان حقوق دریافت میکنند.
ترجمه
اگر از مشاغل فنی و مهندسی فاصله بگیریم، شاید دانستن اینکه مترجمان یا هنرمندان نیز چه میزان حقوق و دستمزد دریافت میکنند جالب توجه باشد. در بخشی از این گزارش که به دریافتی ماهانه مترجمان اشاره شده، متوسط دریافتی آنان، یک میلیون و 200 هزار تومان عنوان شده است. اما ممکن است درآمد ماهانه کسانی که به امر ترجمه اشتغال دارند از 760 هزار تومان تا دو میلیون و 230 هزار تومان نیز در نوسان باشد. این برآورد البته از اطلاعات 50 نفر در تهران استخراج شده است که با عنوان مترجم، مترجم و مسوول اداری، مترجم و ویراستار یا کارشناس امور بینالملل مشغول به کار هستند.
مدیرعامل و اعضای هیاتمدیره
صفحه پایانی این گزارش اما به دریافتی ماهانه مدیران عامل و اعضای هیاتمدیره اختصاص یافته است. چنان که در این گزارش قید شده است که مدیران عامل و اعضای هیاتمدیره، ماهانه به طور متوسط پنج میلیون تومان دستمزد دریافت میکنند. اما در عین حال، تحلیلگران این سایت، روی بازه رایج دریافتی این گروه از شاغلان نیز دست گذاشتهاند. این گزارش گویای آن است که دستمزد مدیران عامل و هر یک از اعضای هیاتمدیره ممکن است به 15 میلیون تومان نیز برسد. اما چنانچه سابقه این افراد به بیش از 15 سال برسد، این افراد میتوانند روی درآمد ماهانه بیش از 16 میلیون تومان نیز حساب باز کنند.
ویژگیهای تخصصی شرکتکنندگان
بر اساس آنچه در نتایج این بررسی آمده است، 22 درصد شرکتکنندگان مسلط به زبان انگلیسی بوده و 78 درصد آشنایی نسبی با این زبان دارند. البته گفته میشود بهرهگیری از امکانات سایت ایران تلنت برای کسانی مناسب است که حداقل دارای مدرک کارشناسی بوده و آشنایی نسبی به زبان انگلیسی دارند. به همین سبب، نسبت شرکتکنندگانی که دارای مدرک لیسانس هستند 54 درصد، دارندگان مدرک فوقلیسانس 35 درصد، دکترا سه درصد و سایر ردههای تحصیلی هشت درصد است. حال آنکه 40 درصد این افراد مدرک تحصیلی خود را از دانشگاههای دولتی و 39 درصد از دانشگاه آزاد دریافت کردهاند. فارغالتحصیلان سایر دانشگاهها نیز سهمی معادل 21 درصد را به خود اختصاص دادهاند که در نوع خود قابل توجه است. در مورد رده سازمانی شرکتکنندگان آمده است که 47 درصد آنها در مشاغل خود به عنوان کارشناس فعالیت میکنند، 26 درصد به عنوان مدیر و 27 درصد نیز سرپرست بودهاند.
مشخصات محل کار
جامعه نمونه ایران تلنت نهادهای بسیاری را دربر گرفته است. از شرکتهای نفتی گرفته تا بانکها، مدارس، نیروگاهها و شرکتهای مخابراتی تا بیمارستانها، حوزه کشاورزی، تولیدی و رسانهها. کارکنان شرکتهای تولیدی نیز با 18 درصد فراوانی در صدر شرکتکنندگان از بخشهای مختلف ایستادهاند و کارکنان بخش بیمه، حسابداری و کشاورزی دارای کمترین تعداد هستند. 64 درصد شرکتکنندگان در شرکتهای خصوصی و 32 درصد نیز در شرکتهای دولتی فعالیت میکنند. سهم کارکنان شرکتهای خارجی هم به بیش از چهار درصد نمیرسد. اما در این ارزیابی که از وضعیت دستمزدها صورت گرفته است، تعداد شرکتکنندگان تهرانی با 63 درصد فراوانی، بر تعداد شرکتکنندگانی که از سایر مناطق ایران در این پژوهش سهیم شدهاند، غالب است.
سطح تحصیلات
این گزارش، پس از ارائه اطلاعات شرکتکنندگان به تحلیل وضعیت دستمزدی آنان پرداخته است. کارشناسان این موسسه در گام نخست «سطح تحصیلات» را به عنوان معیاری برای سنجش اختلاف دریافتی در سمتهای مختلف قرار داده است و آنگونه که نتیجه این تحقیق نشان میدهد، دریافتی افراد با تحصیلات فوقلیسانس به طور متوسط 15 درصد بیش از دستمزد افرادی است که تحصیلات خود را تا مقطع لیسانس ارتقا دادهاند. این اختلاف که در مشاغل مختلف مورد واکاوی قرار گرفته است در حوزه مدیریت منابع انسانی بیش از سایر حوزهها ظاهر شده است. به طوری که آن دسته از مدیران منابع انسانی که دارای مدرک فوقلیسانس هستند، 44 درصد بیش از همکاران لیسانسه خود دریافتی دارند. پس از شغل مدیریت منابع انسانی، این اختلاف با رقم 43 درصد ظاهر شده است. مهندسان عمران، سرپرستان مالی، مدیران فروش و برنامهنویسان نیز با ارقامی کمتر، شاهد این اختلاف در دریافتی خود هستند. جالب اینکه در رشته مهندسی صنایع این تفاوت در میزان حقوق و دستمزد به دو درصد میرسد و البته مسوولان خرید و کارشناسان فروش با مدرک فوقلیسانس نسبت به همکاران خود با مدرک لیسانس به ترتیب سه و شش درصد کمتر دریافت میکنند.
نوع دانشگاه
بر اساس آنچه در نتایج این تحقیق نیز به اثبات رسیده است، نوع دانشگاهی که افراد در آن به تحصیل میپردازند، میزان دریافتی آنها را در آینده تعیین خواهد کرد. به این ترتیب، کسانی که مقاطع تحصیلات تکمیلی را در دانشگاههای دولتی طی کردهاند، 17 درصد بیش از فارغالتحصیلان دانشگاههای آزاد دریافت میکنند. در این بخش نیز، اختلاف دریافتی در شغل مدیریت منابع انسانی فاحش است و به حدود 46 درصد میرسد. اما این اختلاف در مشاغلی چون کارشناس مالی، تحلیلگری، مهندسی صنایع و مسوولیت خرید به کمتر از 10 درصد کاهش پیدا میکند.
صنایع مختلف
این گزارش علاوه بر تحصیلات و نوع دانشگاه، وضعیت حقوق و دستمزد شاغلان را از منظر صنایع مختلف نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. نتایج این بررسی حکایت از آن دارد که دریافتی افراد در شرکتهای واردکننده کالاهای مصرفی در بالاترین سطح و در شرکتهای حسابداری پایینترین حد را نسبت به عرف بازار دارد. به بیان سادهتر افراد در سمتهای مشابه به دلیل تفاوت صنعتی که در آن شاغل هستند، ممکن است دریافتی متفاوتی داشته باشند. این ارزیابی نشان میدهد افراد در شرکتهای واردکننده کالاهای مصرفی 18 درصد بیش از کارکنان در پستهای مشابه دستمزد دریافت میکنند. همچنین شاغلان شرکتهای مخابراتی 15 درصد، دارویی و تجهیزات پزشکی 10 درصد، بانکها 9 درصد و کارکنان در صنعت نفت و گاز هفت درصد بیش از کارکنان همسطح خود در سایر شرکتها دریافتی دارند. جالب اینکه دستمزد شاغلانی که در صنعت نفت و گاز فعالیت میکنند، متناسب با شهری که در آن فعالیت دارند نیز متفاوت است. به نحوی که دستمزد اشتغال در صنعت نفت و گاز چنانچه در شهر بوشهر باشد 71 درصد و در خوزستان 20 درصد نسبت به عرف تهران بیشتر است. به عبارت دیگر، آن دسته از شاغلانی که وارد صنعت نفت و گاز شدهاند و در بوشهر اشتغال دارند، 71 درصد بیش از کارکنان این صنعت در تهران دستمزد دریافت میکنند.
افزایش حقوق سالانه
آنها که به دلیل برخی انگارهها در مورد مزایای اشتغال در شرکتهای دولتی، برای ورود به این شرکتها سر و دست میشکنند، خوب است بدانند که دولتیها، برای افزایش حقوق سالانه خساست بیشتری به خرج میدهند. حال آنکه، شرکتهای خارجی از شرکتهای خصوصی و دولتی در افزایش دستمزد کارکنان خود، دست و دلبازتر هستند. نتایج این بررسی در مورد تفاوت افزایش حقوق سالانه شاغلان در این سه نوع شرکت، حاکی از آن است که متوسط افزایش دریافتی در سال 1393 در شرکتهای دولتی 25 درصد و در شرکتهای خصوصی 27 درصد بوده است. شرکتهای خارجی نیز سالانه به طور متوسط 31 درصد حقوق کارکنان خود را افزایش دادهاند. در این بخش، مدیران فروش و حسابداران به طور متوسط با 33 درصد و 30 درصد افزایش حقوق در صدر ایستادهاند و کارمندان اداری به طور متوسط با 23 درصد افزایش دستمزد، در قعر این جدول قرار گرفتهاند. جالب اینکه 37 درصد از این شاغلان سودای تغییر شغل خود را در سر میپرورانند و در جستوجوی شغلی جدید هستند. 24 درصد نیز برای ارتقای شغلی تلاش میکنند و البته 17 درصد نیز ترجیح میدهند در شرایط شغلی فعلی خویش باقی بمانند. اما گروهی از شاغلان نیز در پی آن هستند که در محیط کسب و کار، جایگاهی برای خود دست و پا کنند و صاحب کسب و کاری شخصی شوند. تعداد این افراد، 13 درصد از جامعه آماری مورد بررسی را دربر میگیرد. این گزارش همچنین نشان میدهد هشت درصد شاغلان نیز برای مهاجرت اقدام کردهاند. به طور کلی اما، نتایج این پژوهش گویای آن است که بیش از یکسوم شاغلان از کار فعلی خود رضایت نداشته و در جستوجوی شغلی جدید هستند. در این میان تنها 17 درصد از فعالان بازار کار که در این ارزیابی شرکت کردهاند، از وضعیت فعلی خود رضایت دارند، یا دست کم، امیدی به بهبود شرایط خود ندارند. این رضایتمندی به احتمال بسیار ناشی از سطح حقوق و دستمزد آنان است و این افراد معمولاً 20 درصد بالاتر از عرف بازار دریافت میکنند.
وضعیت مسکن شاغلان
ایران تلنت در بخش دیگری از این مطالعه، نگاهی هم به وضعیت مسکن شاغلان انداخته است. به گواه آنچه در نتیجه بررسیها در این بخش آمده، به طور متوسط 36 درصد از کارکنان کشور به صورت ماهانه اجاره پرداخت میکنند. این رقم برای خانمهای شاغل 28 درصد و برای آقایان شاغل 44 درصد برآورد شده است. افزون بر این، افراد با درآمد پایین، حدودی نیمی از دریافتی ماهانه خود را بابت اجاره از دست میدهند.
مدیریت منابع انسانی
این گزارش در ادامه از خالص دریافتی کارکنان در مشاغل مختلف که در تهران مستقر هستند، پرده برداشته است. به این ترتیب، دستمزد افراد در سطوح مختلف کارشناس، سرپرست و مدیر و همچنین بازه رایج دریافتی نیز مورد اشاره قرار گرفته است. نخستین گروهی که در این گزارش از حقوق دریافتی آنها رونمایی شده، متخصصان منابع انسانی هستند. بر اساس این ارزیابی، کارشناسان در رشته شغلی، یک میلیون و 400 هزار تومان و مدیران سه میلیون تومان حقوق دریافت میکنند. اما رده سازمانی «کارشناس» عناوینی چون کارشناس منابع انسانی، مسوول آموزش، کارمند اداری و کارشناس استخدام را نیز دربر میگیرد و بازه رایج دریافتی در این مناصب، از 770 هزار تومان تا سه میلیون تومان عنوان شده است. مدیران منابع انسانی نیز متناسب با اینکه در کدام یک از حوزههای «منابع انسانی و آموزش»، «اداری و منابع انسانی»، « تشکیلات و روشها»، «اداری و مالی» مدیریت میکنند، دریافتیهای متفاوتی دارند؛ از یک میلیون و 100 هزار تومان تا هفت میلیون تومان.
منشی و کارکنان امور دفتری
گزارش ایران تلنت در مورد دریافتی منشیها و کارکنان امور دفتری و اداری چنین آورده است که کارشناسان یک میلیون تومان، سرپرستان یک میلیون و 100 هزار تومان و مدیران یک میلیون و 500 هزار تومان دریافت میکنند. البته در این بخش نیز، مشاغل در سطوح مختلف تفکیک شده است. برای مثال در سطح کارشناس، عناوینی نظیر منشی، مسوول دفتر، کارمند اداری، دفتردار مسوول دفتر مدیرعامل یا متصدی دبیرخانه نیز مشاهده میشود و بازه رایج دریافتی در این طیف از 700 هزار تومان تا یک میلیون و 680 هزار تومان تعیین شده است. اما مدیران دفتر مدیرعامل یا قائممقام مدیرعامل، ممکن است حداکثر تا سه میلیون و 500 هزار تومان نیز دریافتی داشته باشند. البته مانند آنچه در سایر مشاغل و سطوح اداری در جریان است، سابقه کاری در شغل منشیگری و اشتغال به امور اداری نیز روی میزان دستمزدها اثرگذار است. به عنوان مثال، برای کسانی که از صفر تا سه سال، سابقه کاری دارند، به طور متوسط 900 هزار تومان دستمزد تعیین شده است و کسانی که سابقه آنها 7 تا 15 سال است، ممکن است تا دو میلیون و 200 هزار تومان نیز حقوق دریافت کنند.
بازاریابی
این تحقیق همچنین نشان میدهد میزان دریافتی ماهانه متخصصان توسعه بازار، تبلیغات و تحقیقات بازار از متخصصان منابع انسانی نیز بالاتر است. به طوری که کارشناسان در این رشته شغلی، به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان، سرپرستان، یک میلیون و 700 هزار تومان و مدیران نیز به طور متوسط سه میلیون تومان حقوق دریافت میکنند. اما چنانچه از متوسط دریافتیها چشمپوشی کنیم، کارشناسان تبلیغات، صادرات و تحقیقات بازار ممکن است، تا سه میلیون و 700 هزار تومان نیز دستمزد دریافت کنند، همانگونه که سطح دریافتی مدیران برند، توسعه محصول یا مدیر ارتباطات نیز ممکن است تا حدود هفت میلیون تومان نیز ارتقا پیدا کند. متوسط دریافتی متخصصان خدمات پس از فروش و بازاریابی در سطح کارشناس اعم از کارشناس فروش، کارمند فروش و کارشناس بازاریابی و بازرگانی، حدود یک میلیون و 200 هزار تومان عنوان شده است. البته باز دریافتی در این سطح، از 700 هزار تومان آغاز میشود و به سه میلیون تومان میرسد. سرپرستان نیز، به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان دریافتی دارند اما ممکن است دستمزد فردی در این منصب به چهار میلیون تومان هم برسد. اما از کارشناسان و سرپرستان که بگذریم، افرادی که به سطوح مدیریت در فروش، بازاریابی و بازرگانی دست مییابند، ممکن است ماهانه تا 10 میلیون تومان از این شغل درآمد کسب کنند. اما به طور کلی، متوسط دریافتی مدیران فروش، سه میلیون تومان عنوان شده است.
در این گزارش، دریافتی ماهانه متخصصان خرید و تدارکات نیز مورد ارزیابی قرار گرفته است؛ نتایج این ارزیابی نشان میدهد کارشناسان در بخش خرید و تدارکات سازمانها و شرکتها به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند. اما دریافتی کارشناسان خرید، بازرگانی و تدارکات ممکن است از 800 هزار تومان تا دو میلیون و 700 هزار تومان متغیر باشد. متوسط دریافتی حقوق سرپرستان نیز تفاوتی با حقوق کارشناسان ندارد. اما متوسط دریافتی مدیران در این بخش دو میلیون و 700 هزار تومان ثبت شده است. دریافتی مدیران البته در همین سطح محدود نمیماند و رقم دستمزد آنان گاه تا هفت میلیون و 600 هزار تومان نیز پیش رفته است.
مهندسی صنایع
مهندسان صنایع هم به نسبت سایر گروههای شغلی که پیش از این، مورد اشاره قرار گرفت، دستمزد بیشتری دریافت میکنند. چنان که متوسط دریافتی کارشناسان، یعنی کارشناسان فنی، برنامهریز، کارشناسان کنترل پروژه و تضمین کیفیت و مهندس صنایع در این رده، یک میلیون و 600 هزار تومان است. اما سقف دریافتیها به سه میلیون و 500 هزار تومان نیز میرسد. به یک سطح بالاتر که شامل سرپرستان کنترل پروژه، برنامهریزی، طرح و برنامه و توسعه کسب و کار میشود، به طور متوسط یک میلیون و 900 هزار تومان حقوق پرداخت میشود. سرپرستان در این بخش ممکن است در بهترین حالت، چهار میلیون تومان نیز دریافت کنند. اما آن دسته از مهندسان صنایع که مدیریت پروژهها، برنامهریزی، تولید، تضمین کیفیت و مدیریت کارخانه را بر عهده دارند، حدود هشت میلیون و 400 هزار تومان دستمزد دریافت میکنند. اما متوسط پرداختی در این بخش، معادل سه میلیون و 300 هزار تومان است.
این پرداختها البته متناسب با میزان سابقه کاری افراد دچار افزایش یا کاهش نیز میشود. همانگونه که در این گزارش نیز اشاره شده، چنانچه سابقه مدیران صنایع بیش از 15 سال باشد، دستمزد آنها از رقم 14 میلیون تومان هم فراتر میرود.
مهندسی برق و الکترونیک
در این میان، دریافتی ماهانه مهندسان برق و الکترونیک از مهندسان صنایع هم بیشتر است. البته دستمزد بالاتر، تنها در مورد کارشناسان و سرپرستان این رشته شغلی صادق است؛ چه آنکه متوسط دریافتی مدیران در رشتههای برق و الکترونیک حدود سه میلیون تومان از دریافتی مهندسان صنایع در سطوح مدیریتی کمتر است. فارغ از آنچه متوسط دریافتیها نشان میدهد، چنانچه مدیری در بخش برق و الکترونیک بیش از 15 سال سابقه داشته باشد، ماهانه حدود 17 میلیون تومان درآمد کسب میکند. اما به طور کلی دستمزد مدیران با عناوین مدیر تولید، مدیر پروژه، مدیر شبکه یا مدیر تعمیرات، حداقل یک میلیون و 300 هزار تومان و حداکثر 9 میلیون تومان دریافتی دارند.
مهندسی مکانیک
کارشناسان مکانیک، کیفیت، بازرس فنی یا کارشناسان تعمیر و نگهداری که با مدرک مهندسی مکانیک یا هوافضا در شرکتها یا سازمانها مشغول به کار هستند نیز به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند. اما در بازه رایج دریافتی در این نوع مشاغل ارقامی از 890 هزار تومان تا سه میلیون و 800 هزار تومان نیز دیده میشود. اما بر اساس آنچه در این گزارش آمده، افراد با حکم سرپرستی در مناصبی چون سرپرست دفتر فنی، سرپرست کارگاه یا رئیس تاسیسات حدود چهار میلیون تومان دریافتی دارند. متوسط دریافتی مدیران نیز به حدود سه میلیون تومان میرسد و بر حسب سابقه کاری آنها، میزان دستمزدها در این سطح به حدود 10 میلیون تومان نیز افزایش مییابد.
مهندسی عمران و معماری
این تصور در میان مردم، دستکم بخشی از آنها وجود دارد که پول معماران و مهندسان عمران از پارو هم بالا میرود. اما اگر از جماعت بساز و بفروش و درآمد آنها چشم برگیریم، گزارشی که سایت ایران تلنت از ارزیابی حقوق و دستمزد افراد منتشر کرده است، روی این انگاره خط بطلان میکشد. این مطالعه که درآمد 468 نفر را به صورت تماموقت، آن هم در تهران مورد بررسی قرار داده است، نتایج جالب توجهی دارد. بر این اساس، افراد با مدرک مهندسی عمران یا معماری و در سطح کارشناس به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند. اما بازه دستمزد دریافتی آنان از 740 هزار تومان آغاز میشود و به سه میلیون تومان منتهی میشود. دریافتی سرپرستان، اعم از سرپرستان کارگاه، مهندس ناظر، کارشناس فنی یا سرپرست پروژه نیز از 900 هزار تومان تا چهار میلیون و 450 هزار تومان متغیر است و اما مدیران در این رشته، حتی اگر سابقهای بیش از 15 سال داشته باشند، بیش از 10 میلیون و 500 هزار تومان دریافت نمیکنند.
مهندسی کامپیوتر
مهندسان «سختافزار و شبکه» در مقایسه با آنان که در رشته «نرمافزار و طراحی وب» تخصص دارند، به طور متوسط دستمزد کمتری دریافت میکنند. در این گزارش البته توضیحی در باب منشاء این اختلاف در پرداختها ارائه نشده است، اما احتمالاً در شرکتها و سازمانها، تقاضا برای گروه دوم بیشتر است. کارشناسان سختافزار و شبکه به طور متوسط یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت میکنند و کارشناسان نرمافزار و طراحی وب، یک میلیون و 600 هزار تومان. در این میان، حداقل دستمزد کارشناسان نرمافزار، 810 هزار تومان و حداکثر دستمزد آنها چهار میلیون تومان است.
در حالی که کارشناسان سختافزار، حداقل، 830 هزار تومان و حداکثر، سه میلیون و 300 هزار تومان دستمزد میگیرند. حال آنکه، متوسط دریافتی مدیران با تخصص مهندسی نرمافزار سه میلیون و 200 هزار تومان و متوسط دستمزد مدیران متخصص در رشته سختافزار، دو میلیون و 500 هزار تومان تعیین شده است. اما حداکثر دستمزد مدیران متخصص سختافزار، هشت میلیون و 400 هزار تومان است و مدیرانی که در حوزه نرمافزار صاحب تخصص هستند، ماهانه حداکثر هفت میلیون و 500 تومان حقوق دریافت میکنند.
ترجمه
اگر از مشاغل فنی و مهندسی فاصله بگیریم، شاید دانستن اینکه مترجمان یا هنرمندان نیز چه میزان حقوق و دستمزد دریافت میکنند جالب توجه باشد. در بخشی از این گزارش که به دریافتی ماهانه مترجمان اشاره شده، متوسط دریافتی آنان، یک میلیون و 200 هزار تومان عنوان شده است. اما ممکن است درآمد ماهانه کسانی که به امر ترجمه اشتغال دارند از 760 هزار تومان تا دو میلیون و 230 هزار تومان نیز در نوسان باشد. این برآورد البته از اطلاعات 50 نفر در تهران استخراج شده است که با عنوان مترجم، مترجم و مسوول اداری، مترجم و ویراستار یا کارشناس امور بینالملل مشغول به کار هستند.
مدیرعامل و اعضای هیاتمدیره
صفحه پایانی این گزارش اما به دریافتی ماهانه مدیران عامل و اعضای هیاتمدیره اختصاص یافته است. چنان که در این گزارش قید شده است که مدیران عامل و اعضای هیاتمدیره، ماهانه به طور متوسط پنج میلیون تومان دستمزد دریافت میکنند. اما در عین حال، تحلیلگران این سایت، روی بازه رایج دریافتی این گروه از شاغلان نیز دست گذاشتهاند. این گزارش گویای آن است که دستمزد مدیران عامل و هر یک از اعضای هیاتمدیره ممکن است به 15 میلیون تومان نیز برسد. اما چنانچه سابقه این افراد به بیش از 15 سال برسد، این افراد میتوانند روی درآمد ماهانه بیش از 16 میلیون تومان نیز حساب باز کنند.
دیدگاه تان را بنویسید