شلیک نهایی

با اتمام نشست خبری رئیس بانک مرکزی اتحادیه اروپا، که در آن درباره بسته محرک اقتصادی این نهاد اطلاع‌رسانی شد، قیمت یورو در بازارها شروع به کاهش کرد. این بسته محرک اقتصادی، که بنا به اطلاعات، اندازه‌ای بزرگ‌تر از پیش‌بینی‌ها دارد، کل بازارهای مالی این منطقه را تحت تاثیر قرار داد. بر اساس اطلاعات منتشر شده، قرار است بانک مرکزی اتحادیه ماهانه 60 میلیارد یورو از بدهی‌های بخش خصوصی و عمومی را خریداری کند. این کار از مارس 2015 آغاز شده و حداقل تا سپتامبر 2016 یا رسیدن نرخ تورم به سطح دو درصد ادامه خواهد داشت. در واقع اگرچه به صورت رسمی اعلام نشده است، اما کارشناسان عقیده دارند بسته محرک مالی اروپا نیز، همچون ایالات متحده، پایان بازی دارد و تا قبل از تحقق اهداف تورمی این نهاد، آن هم با کیفیتی که مطلوب تلقی شود، متوقف نخواهد شد. با اعلام این خبر ارزش یورو در برابر دلار به کمترین حد در 11 سال گذشته رسید و هر یورو با 1404/1 دلار معامله شد. همچنین هر 32/1 یورو در بازارهای بین‌المللی با یک پوند مبادله شد. به نظر می‌رسد اعلام شروع روند تورم منفی اتحادیه، اتفاقی که در ماه دسامبر 2014 رخ داد، شوک نهایی بود که بانک مرکزی اتحادیه اروپا نیاز داشت تا تصمیم نهایی خود را برای آغاز بسته محرک اقتصادی بگیرد. ماریو دراگی، رئیس این نهاد دو سال پیش اعلام کرده بود هر کاری لازم باشد برای حفظ یکپارچگی حوزه یورو و پول واحد انجام خواهد داد، کاری که بالاخره و با نهایت توان انجام آن را آغاز کرده است. البته این اقدام نیز تبعات و نتایج خاص خود را دارد. کاهش ناگزیر ارزش یورو، اگرچه به گفته این نهاد هدف سیاست تسهیل کمی نبوده اما روندی ادامه‌دار خواهد بود که قدرت رقابت محصولات ساخت اروپا در بازارهای بین‌المللی را افزایش می‌دهد. تقویت صادرات کشورهای عضو اتحادیه به خارج از مرزهای اروپا، می‌تواند موتور تقویتی مناسبی باشد اما اینکه آمریکا و صادرکنندگان آسیایی تا چه مدت با آن مدارا خواهند کرد معلوم نیست. علاوه بر آن کاهش بیش از پیش ارزش یورو (که از بهار سال گذشته حدود 20 درصد از ارزش خود در برابر دلار را از دست داده است) باعث افزایش قیمت کالاهای وارداتی به کشورهای حوزه یورو شده و در نتیجه تورم را افزایش می‌دهد. اثرات این اقدام بانک مرکزی اتحادیه بر بازار اوراق قرضه نیز آغاز شده است. بازدهی اوراق قرضه اسپانیا و ایتالیا با بیش از 10 واحد کاهش به 402/1 و 557/1 واحد رسیده که در زمینه بازدهی اندک، رکوردی در نوع خود محسوب می‌شود. بازدهی اوراق قرضه 10ساله دولت آلمان نیز که قبل از سخنان دراگی برابر 53/0 درصد بود، به 377/0 درصد کاهش یافت.