تاریخ انتشار:
نگاهی به توسعه همکاریهای بینالمللی شرکتهای نفتی چینی
چهار غول چینی
بعد از ۱۰ سال توسعه، شرکتهای نفتی چینی پیشرفت عظیمی در تجارت جهانی داشتهاند. اکثر پروژهها بر تلاشهای جامع، از جمله تولید از میادین نفتی، خدمات فنی، ساخت پالایشگاه، خط لوله و… متمرکز شدهاند. تجارت به طور فزایندهای از فرآوری استخراج به مدیریت سرمایه تبدیل شده است.
بعد از 10 سال توسعه، شرکتهای نفتی چینی پیشرفت عظیمی در تجارت جهانی داشتهاند. اکثر پروژهها بر تلاشهای جامع، از جمله تولید از میادین نفتی، خدمات فنی، ساخت پالایشگاه، خط لوله و... متمرکز شدهاند. تجارت به طور فزایندهای از فرآوری استخراج به مدیریت سرمایه تبدیل شده است. در سال 2009، 6/69 میلیون تن نفت خام و 2/8 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی توسط CNPC از طریق 81 پروژه نفت و گاز در 29 کشور تولید شده است. این به منزله دستیابی به موفقیتی تاریخی در تولید نفت و گاز چین است. تولید نفت و گاز چین در کشورهای دیگر، نخستین بار در سال 2008 به فراتر از 1/0 میلیارد تن رسید. در همین حین، سهم چین از این تولید برای اولین بار به بیش از 50 میلیون تن رسید. با توجه به دستاوردهای سال 2008، شرکتها در چین باوجود مشکلات اقتصادی جهانی قادر به حفظ رشد باثبات در عملیات خارج از کشور در سال 2009 شدند. تولید به بیش از 1/0 میلیارد تن رسید و سهم چین حدود 55 میلیون تن شد. در عین حال، شرکتهای تجاری چین، از طریق تملک و ادغام به یکی از خریداران عمده در بازارهای بینالمللی نفت و گاز
تبدیلشدند. در سال 2009، 13 تملک و ادغام توسط شرکتهای چینی صورت گرفت، که 11 پروژه از آنها موفقیتآمیز اعلام شد. مقدار کل این معاملات به حدود 16 میلیارد دلار رسید که سال 2009 را برای مالکیت و ادغام خارج از کشور شرکتهای چینی به فعالترین سال تبدیل کرد. بدین ترتیب عمده شرکتهای نفتی چینی یا همان CNPC، سینوک، ساینوپک و گروه ساینوچم، دستاوردهای قابلتوجهی در عملیات چندملیتی به دست آوردند و نشان دادند مدیریت بینالمللیشان در مرحله بلوغ است.
1- CNPC
این شرکت اولین سازمان دولتی بزرگ در انجام همکاریهای بینالمللی در چین است. در سال 1993، CNPC پیشنهاد خود برای تولید در بلوک شش و هفت در منطقه تالارای پرو را برد. این نهتنها اولین پروژه توسعه میدان نفتی خارج از کشور CNPC بود، بلکه نقطه عطفی برای شرکتهای نفتی چین در تجارت جهانی محسوب میشود و به واسطه آن چین متوجه شد تجربه فنی و تجاری برای شرکت در صحنه بینالمللی را دارد. در پایان دهه اول قرن حاضر، CNPC دارای بیش از 70 پروژه در خارج از کشور بود که در بیش از 30 کشور، از جمله ایران و سودان توزیع شده است. تعدادی از فعالیتهای مهم CNPC که فرآیند توسعه سریع این شرکت را نشان میدهند، عبارتند از:
- تولید اولین بشکه نفت خام خارجی در پروژهای در کانادا
- برنده شدن پروژههای اکتشافی مختلف از جمله در سودان و قزاقستان
- پروژههای مختلف تولیدی در کشورهایی مانند سودان، قزاقستان، عراق، ونزوئلا، برمه، اندونزی، عمان، ترکمنستان و آذربایجان
- تاسیس پالایشگاه خارطوم با ظرفیت 5/2 میلیون تن در سال
- ارائه خدمات پاییندستی در آذربایجان، قزاقستان، سوریه و اکوادور
- امضای قرارداد با شرکتهای دولتی در الجزیره در زمینههای بالادستی و پاییندستی و احداث پالایشگاه
- خرید 35 درصد از سهام شرکتهای عربستان سعودی و 65 درصد از سهام شورون تگزاکو در میدان بوزاچی در قزاقستان
- امضای قرارداد با شرکتی کانادایی برای پروژه MSI ایران و گرفتن سهمی معادل 49 درصد
- امضای قرارداد مشترک تولید، خرید و فروش گاز طبیعی با ترکمنستان در ازای صادرات سالانه 30 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی به چین به مدت 30 سال
- خرید 5/45 درصدی سهام SPC (یکی از سه پالایشگاه برتر سنگاپور)
- برنده شدن قرارداد مشترکی با بیپی و همچنین توتال و پتروناس در عراق
- امضای مجموعه قراردادهایی برای همکاری نفتی و گازی در کشورهای ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان و روسیه
- امضای قراردادی با شرکت ملی نفت کاستاریکا برای پیشبرد و توسعه پالایشگاه موین.
2- ساینوپک
ساینوپک توجه زیادی به عملیات بینالمللی نشان داده است. این گروه، جهانی شدن را شتاب بخشیده و پیشرفتهای بزرگی به دست آورده است. اخیراً توافقنامه همکاری با کشورهای زیادی از جمله ایران، عربستان سعودی، قزاقستان، یمن، عمان، لیبی و... برای بهرهبرداری و توسعه پروژههای نفت و گاز محلی خود منعقد کرده است. رویدادهای مهمی که در فرآیند مدیریت بینالمللی ساینوپک و شرکتهای تابعه آن انجام شده در زیر آمده است.
- امضای قرارداد اکتشاف و خدمات برای بلوک کاشان با وزارت نفت ایران
- امضای قرارداد همکاری برای اکتشاف در قزاقستان و الجزیره
- خرید بلوک 16 در اکوادور به عنوان اولین پروژه غیرعملیاتی در آمریکای جنوبی
- قرارداد مشترک با شرکت نفت عربستان سعودی برای اکتشاف و توسعه میدانی در عربستان
- خرید بخشی از سهام سه میدان نفتی اعماق دریا از آنگولا با سرمایهگذاری به ارزش 69/0 میلیارد دلار
- خریداری موفقیتآمیز یک شرکت نفتی از روسیه با سرمایهگذاری 5/3 میلیارد دلاری
- برنده شدن شش مناقصه برای پروژههای پالایشگاهی و خدمات بینالمللی با ارزش کلی 1/3 میلیارد دلار
- انعقاد پروژه پالایشگاه شازند اراک ایران (که بزرگترین قرارداد خارجی چین در زمینه خدماتی و پالایشگاهی بود).
- خریداری شرکت نفتی ادکس به ارزش 3/8 میلیارد دلار.
3- سینوک
در 30 ژانویه 1982، شورای دولتی چین مقررات جمهوری خلق چین در حوزه بهرهبرداری از منابع نفت فلاتقاره در همکاری با همکاران خارج از کشوری را اعلام کرد و قانوناً حق انحصاری انجام اکتشاف نفت، توسعه، تولید و فروش دریایی از چین را به سینوک اعطا کرد. تصدی کامل تجارت بهرهبرداری از منابع نفتی در همکاری با شرکای خارج از کشور نیز به سینوک واگذار شد. در تاریخ 15 فوریه سال 1982، سینوک به صورت رسمی در پکن تاسیس شد. با توجه به وظیفه مهم همکاری با شرکای خارج از کشور و توسعه میادین نفتی دریایی چین، سینوک نقش مهمی را در روند جهانی شدن شرکتهای چینی ایفا کرده است. از همان آغاز به کار خود، سینوک عملیات بینالمللی خود را گسترش داد و در نتیجه آن در خارج از کشور گسترش یافت و در تجارت خارجی تاثیرگذار شد. در سالهای اخیر، سینوک به طور مداوم تجارت بینالمللی خود را گسترش داده است. روند بینالمللی شدن آن از طریق تملک و ادغام، که به رشد سریع عواید خارج از کشور آن کمک میکند، تسریع پیدا کرد. رویدادهای مهمی که در طول این فرآیند رخ داده به شرح زیر است.
- خرید 32/6 درصد از سهام به شرکت آمریکایی در اندونزی به ارزش 16 میلیون دلار
- خرید سه بلوک نفت و گازی از استرالیا و اندونزی به ارزش1/2میلیارد دلار
- خرید بخشی از پنج میدان نفتی در اندونزی به ارزش 0/59 میلیارد دلار و تبدیلشدن به بزرگترین شرکت نفتی خشکی در اندونزی
- انعقاد قرارداد 25ساله محصولات بالادستی و فروش LNG با اندونزی به ارزشی معادل 8/5میلیارد دلار
- انعقاد قرارداد 25ساله تامین LNG با استرالیا
- شرکت در مناقصههای بینالمللی از طرف چین و عقد 172 قرارداد با 75 شرکت از 21 کشور مختلف
- انجام 27 پروژه اجرایی و بالا بردن ارزش سرمایهگذاری شرکت به 4/8 میلیارد دلار
- دارا بودن سهام در 39 منطقه از هشت شرکت مختلف با مساحت 0/2 میلیون مترمکعب
- به دست آوردن سهام در چهار بلوک مختلف در نروژ.
4- ساینوچم
ساینوچم در سال 1950 تاسیس شد. این شرکت کلیدی تحت نظارت «سرپرستی داراییهای دولتی» و «اداره کمیسیون شورای دولتی» بود. بخشهای تجارتی آن عبارتند از: نفت، کود شیمیایی، تجارت محصولات شیمیایی، توزیع و تدارکات، نفت خام، نفت سوخت، لاستیکهای طبیعی آینده؛ اکتشاف و توسعه نفت و گاز در خارج از کشور، پالایش نفت، استخراج سنگ معدن مواد شیمیایی و تصفیه آنها، کود شیمیایی و تولید مواد شیمیایی؛ همچنین هتلداری و توسعه و مدیریت املاک و مستغلات. در حال حاضر ساینوچم یکی از چهار شرکت بزرگ نفتی در چین است. برای پاسخگویی به نیازهای ملی تامین انرژی چین، ساینوچم تجارت نفتی خود را در بازارهای خارجی از سال 2002 توسعه داد. رویدادهای مهمی که در فرآیند مدیریت بینالمللی ساینوچم رخ داد به شرح زیر است:
- انعقاد قرارداد آتلانتیس با نروژ به ارزش 1/0 میلیارد دلار
- خرید 14 درصد از سهام بلوک 16 اکوادور با ظرفیت 6/4 میلیون تن
- انعقاد قرارداد همکاری با هند در زمینههای تجارت محصولات نفتی، اکتشاف و توسعه بالادستی
- انعقاد قراردادهای داخلی در چین به ارزش 228 میلیون دلار
- خرید شرکت زمرد (این شرکت مالک 50 تا 100 درصد سهام 11 بلوک مختلف در سوریه، کلمبیا و پرو با ذخایر قابل برداشت معادل 100 میلیون بشکه بود).
دیدگاه تان را بنویسید