زیر چتر من بیا

صنعت بیمه که بانکی‌ها علاقه بسیاری به آن دارند و با گذر زمان و ورود شرکت‌های خصوصی به این صنعت فقط اندکی از سهم کیک بیمه دولتی کاسته و به بیمه‌های خصوصی تعلق گرفته، در حال حاضر با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شده است. یکی از اجزای بازار مالی که نقش مهم و تاثیرگذاری در توسعه و رشد اقتصادی بر عهده دارد، صنعت بیمه است که به عنوان یک نهاد مالی از یک منظر سبب اطمینان و تسهیل فعالیت‌های اقتصادی شده و از منظر دیگر به عنوان یک موسسه مالی در راستای تقویت بنیه اقتصادی کشور حرکت می‌کند. با در نظر گرفتن نقش دو‌سویه بیمه و تاثیرگذاری آن در کاهش مخاطرات و بازار سرمایه، همچنان فاصله زیاد صنعت بیمه ایران با استانداردهای جهانی به چشم می‌خورد. دولتی بودن اقتصاد و انحصاری بودن صنعت بیمه یکی از مهم‌ترین چالش‌های این صنعت محسوب می‌شود که پس از آن کارشناسان بر این باورند که مهم‌ترین ضعف صنعت بیمه در کشور فرهنگ بیمه موجود در جامعه است.
وزیر اقتصاد در بیست و دومین همایش توسعه صنعت بیمه ضمن تاکید بر ضرورت حذف مالیات و عوارض از صنعت بیمه، پایین بودن ضریب نفوذ آن را در ایران مورد انتقاد قرار داده است. اصلی‌ترین شاخص عملکرد صنعت بیمه در مقایسه با اقتصاد ملی، ضریب نفوذ بیمه است که این شاخص به نوعی می‌تواند بیانگر سهم مستقیم فعالیت صنعت بیمه از تولید ناخالص ملی کشور باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حالی که سال گذشته میلادی شاخص ضریب نفوذ بیمه در سطح جهانی معادل 2 /6 درصد، برای بیمه‌های زندگی 4 /3 درصد و غیر‌زندگی 7 /2 درصد بوده اما ضریب نفوذ بیمه در ایران 9 /1 درصد ثبت شده است. پایین بودن ضریب نفوذ بیمه در کشور گرچه بیانگر این است که ایران در صنعت بیمه فاصله بسیاری با استانداردهای جهانی دارد اما جای سوال دارد که چگونه می‌توان صنعت بیمه را به استانداردهای جهانی نزدیک کرد و ضریب نفود بیمه‌های زندگی را در ایران بالا برد؟ کارشناسان بر این باورند که اگر ضریب نفوذ بیمه در ایران از نرم جهانی بسیار کمتر است و مردم به محصولات صنعت بیمه چندان استقبال نشان نمی‌دهند به دلیل آن است که شناخت و آگاهی آنها از این محصولات کم است. به همین دلیل است که آنها اولویت و نیاز اصلی صنعت بیمه را نوآوری در طرح‌های جدید بیمه‌ای و بهبود خدمات پس از فروش بیمه‌نامه‌ها می‌دانند. در این خصوص یکی از راه‌ها می‌تواند این باشد که شرکت‌های بیمه با تبلیغات مناسب و اطلاع‌رسانی شفاف در آشنایی افراد با محصولات صنعت بیمه ایفای نقش کنند و علاوه بر ایجاد نوآوری میزان درآمد شرکت‌شان را هم افزایش دهند. اما با وجود این چطور می‌توان ضعف نوآوری را به ویژه در ارائه خدمات پس از فروش و پرداخت خسارت در صنعت بیمه کاملاً برطرف کرد؟
چالش دیگر صنعت بیمه پرداخت مالیات و عوارض متعدد است که بررسی‌ها نشان داده در ایران نه تنها از صنعت بیمه مالیات دریافت می‌شود بلکه عوارض متعددی، مازاد بر سایر فعالیت‌ها نیز گرفته می‌شود به طوری که حدود 40 درصد فروش بیمه و حق بیمه صادره به عنوان عوارض دریافت می‌شود. در حالی که بیمه‌ها مخصوصاً بیمه‌های زندگی در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته و در حال‌ توسعه به منظور توسعه این صنعت از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند و در اقتصاد ایران هنوز چنین نگاهی حاکم نشده است. با این حال صنعت بیمه ایران با پیشینه بیش از 80 سال فعالیت هنوز نتوانسته آن‌طور که باید راه خود را به سبد خانوار باز کند و به زعم برخی از کارشناسان با تکیه بر محصولات اجباری همچون بیمه شخص ثالث، صنعتی غیرسودده محسوب می‌شود. اما آیا شرکت‌های بیمه می‌توانند آغازگر تغییر و تحولاتی در این صنعت باشند و سهم خود را در رشد اقتصادی بالا ببرند؟