حمایت عالمانه

صدای ساز ناکوک مخالفان برجام در همه سه سال و نیم فعالیت دولت یازدهم شنیده شده، چه آن وقت که مذاکرات هسته‌ای در حال انجام بود و چه آن وقت که برجام امضا شد. صدای این ساز ناکوک این روزرها اما بلندتر از همیشه است، خواه بهانه‌اش تمدید تحریم‌های جدید مجلس سنای آمریکا علیه ایران باشد یا زیر سوال بردن اقدامات دولت در آستانه انتخابات. کمتر روزی است که رسانه‌های مخالف دولت به برجام نتازند و عهدشکنی غربی‌ها و امید واهی دولت به آنان را گوشزد نکنند. مخالفت‌هایی که عرصه را بر دولت یازدهم تنگ کرده و تصویری می‌سازد که گویا همه با برجام مخالفند جز دولت. در این میان اما صدای حمایت‌ از برجام و دستاوردهای آن از چهره‌های مختلف شنیده می‌شود. همین چند وقت پیش بود که علی لاریجانی، در مجلس به حمایت قاطع از برجام برخاست و در پاسخ یکی از نمایندگان گفت: ایران برای مذاکره از حقوق هسته‌ای خود نگذشته است، ما برای مذاکره هزینه‌ای ندادیم و نمی‌دهیم؛ قرار بود آنها تحریم‌ها را بردارند ما هم اقداماتی در حوزه مسائل هسته‌ای انجام دهیم که آن هم با ملاحظه انجام شد. در بین کارهایی که غربی‌ها انجام دادند، برخی را با تعلل اجرا کردند که پاسخ‌شان داده خواهد شد. لاریجانی تاکید کرده بود «باید دید چرا آمریکایی‌ها در این شرایط این حرف‌های بیهوده را می‌زنند. به‌نظر می‌رسد هم آمریکا و هم انگلیس، مسائل داخلی دارند و چون در مسائل منطقه‌ای قدرت تاثیرگذاری‌شان را از دست داده‌اند، غرش‌های تبلیغاتی و سیاسی می‌کنند.» صدای حمایتی هم از جانب قم شنیده می‌شود. آیت‌الله مکارم‌شیرازی چند روز پیش در جلسه درس خود در جمع طلاب قم به حمایت از برجام برخاست و گفت «اگرچه آمریکایی‌ها با تمدید تحریم‌ها در حال پیمان‌شکنی‌اند اما ما نباید عجولانه عمل کنیم. ما باید منتظر بمانیم و ببینیم برجام را پاره می‌کنند یا خیر؛ اگر تمدید تحریم‌ها را اجرایی کردند باید تصمیم مقتضی بگیریم، اما نباید ما در نقض برجام پیشقدم شویم. البته باید از هم‌اکنون مسوولان و دولتمردان ما برای واکنش به نقض برجام آماده باشند.» حال به نظر می‌رسد برخلاف مخالفت‌های بی‌دلیل، حمایت‌هایی از برجام در حال شکل‌گیری است. حمایت‌هایی که معتقد است باید منتظر کنش طرف مقابل بود و بر اساس کنش آنها واکنش نشان داد. نه آنکه ما در نقض این قرارداد پیش‌قدم شویم. مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در سفر اخیر خود به ایران بر پایبندی ایران در اجرای برجام تاکید کرده و در دیدار با علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، گفت: «ایران در اجرای تعهداتش در چارچوب برجام به خوبی عمل کرده است.» روحانی نیز در دیدار با آمانو بر ایستادگی ایران بر برجام تاکید کرد و گفت: «‌بر اساس اخلاق و معیارهای دینی و فرهنگی، ما به تعهدات خود پایبند هستیم و آغازگر نقض آن تعهدات نخواهیم بود.» در این پرونده می‌خواهیم ببینیم با وجود تاکید چهره‌های سیاسی و مذهبی بر حفظ برجام، چرا مخالفان دولت همچنان بر نقض برجام پافشاری می‌کنند؟ این مخالفت‌ها بر اجرای برجام چه تاثیری خواهد گذاشت و چه شده که چهره‌های مذهبی هم به حمایت از برجام برخاسته‌اند؟