تاریخ انتشار:
رئیسجمهور کره جنوبی چگونه جایگاه خود رابه خاطر فساد از دست داد؟
فتنههای بانو چویی
همه چیز چند هفته پیش آغاز شد، زمانی که رسانهها گزارش کردند که خانم چویی در شیوههایی شگفتانگیز به رئیسجمهور مشورت میدهد.
همه چیز چند هفته پیش آغاز شد، زمانی که رسانهها گزارش کردند که خانم چویی در شیوههایی شگفتانگیز به رئیسجمهور مشورت میدهد. یک شبکه تلویزیونی اعلام کرد که تبلتی به دستش رسیده که در کنار سایر اسناد، شامل فایل سخنرانیهای آینده رئیسجمهور نیز بوده است. از آن زمان به بعد، اتهامهای بیشتری زده شد حاکی از اینکه چویی از تصمیمگیری بر سر بودجه تا انتخاب لباس بر خانم پارک نفوذ داشته است. اما قضیه وقتی صدا کرد که خانم چویی روز یکشنبه 30 اکتبر پس از چندین ماه از آلمان به کره برگشت و برای پاسخگویی در دفتر دادستانی حاضر شد. چویی بازداشت شد و دادگاه حکم دستگیری او را چند روز بعد منتشر کرد. روز 24 اکتبر، شبکه کرهای JTBC گزارشی منتشر کرد مبنی بر اینکه شخصی بیرون از دولت کره جنوبی به نام چویی سون سیل، بر رئیسجمهور این کشور، پارک گئون های، اعمال نفوذ و در جریان اداره کشور مداخله میکند. چویی سون سیل حتی سخنرانیهای عمومی خانم پارک را بازنگری میکرده است. در واکنش به این اخبار، مردم کره به خیابانها ریختند و خواهان استعفای رئیسجمهور شدند. یک روز پس از انتشار این خبر، خانم پارک روابط نزدیک خود با خانم چویی را پذیرفت و به
خاطر رنجاندن افکار عمومی، عذرخواهی کرد. با وجود اینکه رئیسجمهور یک بار دیگر هم عذرخواهی کرد، اما این برای مردم رضایتبخش نبود. آنها به کمتر از کنارهگیری رئیسجمهور راضی نبودند. بخشی از عصبانیت مردم کره از خانم پارک ناشی از این بود که آنان تصور میکردند، پس از دو رئیسجمهور که هر دو به خاطر فساد به زندان افتادند، این دیگر یک رئیسجمهور ضدفساد است. به ویژه این واقعیت که پارک خانوادهای ندارد، این تصور را تقویت کرد. از یکم نوامبر، دادستانها بازجویی از خانم چویی را آغاز کردند. روزهای دوم و سوم نوامبر، خانم پارک کابینه خود را از نو چید. آن جونگ بئوم و جئونگ هو سئونگ، دو تن از دستیاران قدیمیاش، برای بازجوییهای بیشتر بازداشت شدند.
هشتم نوامبر نیروهای امنیتی وارد دفاتر مرکزی شرکت سامسونگ شدند. گزارشها حاکی از آن است که این شرکت برای کمک مالی به خانم چویی تحت فشار قرار گرفته بود. در بیستم نوامبر، دادستانها خانم پارک را به دستداشتن در رسوایی فساد متهم کردند. آنها همچنین اتهام رسمی خانم چویی و دو دستیار دیگر خانم پارک را اعلام کردند.
روز 24 نوامبر، نیروهای امنیتی به دو شرکت کرهای دیگر به نامهای SK و Lotte که با اتهام مشارکت در فساد قرار داشتند وارد شدند. روز نهم دسامبر، پارلمان کره جنوبی رای به استیضاح رئیسجمهور داد و بدین ترتیب اختیارات ریاستجمهوری او به حال تعلیق درآمد. خانم پارک پیرو فرقهای دینی است به نام «کلیسای حیات جاودان». روابط پارک با بنیانگذار این فرقه -چویی تائه مین- از سال 1974 آغاز شد. پس از مرگ چویی تائه مین در سال 1994 و جانشینی دختر او، چویی سون سیل، نفوذ کلیسای حیات جاودان بر خانم پارک بیشتر شد.
خانم پارک در تمام این سالها، مشخصاً پس از ترور پدرش در سال 1979 از سوی رئیس تیم امنیتی، متکی به حمایت خانواده چویی و کلیسای حیات جاویدان بوده است. در این رسوایی، پای دهها میلیون دلار پول در میان است. چویی سون سیل دو بنیاد غیرانتفاعی را مدیریت میکند که به گفته دادستانها از رابطهشان با رئیسجمهور برای جلب حدود 70 میلیون دلار اعانه از شرکتهای بزرگ کرهای استفاده کردهاند. اینکه این حجم از پول در چه راهی خرج شده، هنوز در دست بررسی است.
بانو چویی؛ جادوگری در قصر
چویی و پارک سالهاست با یکدیگر دوست هستند. برای توضیح رابطه آنها باید به مدتها پیش بازگردیم. پدر خانم پارک -پارک چونگ-هی- ژنرال ارتش بود که کنترل کره جنوبی را در یک کودتای نظامی در سال 1961 به دست گرفت. او به مدت دو دهه بر کشور حکم راند، دورانی که هم با توسعه اقتصادی سریع و هم با سرکوب شدید هرگونه مخالفتی همراه بود. در سال 1974، ژنرال پارک و همسرش - یوک یونگ سو- در تئاتر ملی سئول بودند که یک طرفدار کره شمالی کوشید ژنرال پارک را ترور کند. گلوله به اشتباه به همسر ژنرال برخورد کرد و او را از پای درآورد. پس از آن واقعه بود که چویی تائه مین، رهبر یک فرقه مذهبی مرکب از مسیحیت و بوداییسم، نامهای به پارک گئون های -که آن زمان 22 سال داشت و بعد از مرگ مادرش بانوی اول شده بود- فرستاد. چویی به پارک جوان گفت میتواند مادر مردهاش را احضار کند و سپس شروع کرد به فرستادن پیامهایی خاص به او. میان این دو یک رابطه مرید و مرادی شکل گرفت. در آن زمان نسبت به نزدیکی خانم پارک و آقای چویی -که 40 سال از او بزرگتر بود- نارضایتیهایی وجود داشت. در سال 1979، ژنرال پارک از سوی رئیس سازمان امنیت خودش ترور شد. برخی
گزارشها و حدسها حاکی از آن است که انگیزه ترور ژنرال پارک، نارضایتیهای موجود از نزدیکی دخترش با چویی و ناتوانی رئیسجمهور از جلوگیری از این امر بوده است.
خانم پارک هنگامی که در سال 2007 با او مصاحبه میکردم در پاسخ به این سوال که چگونه توانست با نبود مادرش و برعهده گرفتن چنین نقش عمومیای در آن زمان دست و پنجه نرم کند، گفت: «البته شوکه شده بودم. برای من بسیار دردآور بود، اما همزمان درست نبود که من این وظیفه را برعهده نگیرم.» پارک پس از مرگ پدرش، تقریباً برای دو دهه از نظرها ناپدید شد. تا به امروز، کاملاً روشن نیست که او در این مدت چه کرده است. اما در هفتههای اخیر، رسانههای محلی گزارش کردهاند که پارک رهبر گروهی شده که چویی تائه مین بنیان گذاشته و اینکه حتی در آن زمان، زمزمههایی به گوش میرسید از اینکه خانواده چویی از این رابطه سودهای زیادی میبرد.
در سال 1994، چویی تائه مین درگذشت. چهار سال بعد، پارک به صحنه سیاسی بازگشت و وارد مجلس ملی شد. کمتر از یک دهه بعد، اولین تلاش خود را برای رسیدن به مقام ریاستجمهوری انجام داد و رقیب شهردار سئول -لی میونگ باک - برای نامزدی حزب محافظهکار شد (لی هم نامزدی حزب و هم ریاستجمهوری را از آن خود کرد). همین زمان بود که سفارت ایالات متحده در سئول پیغامی مبنی بر اتهامهای اپوزیسیون درباره روابط نامناسب پارک گئون های و چویی تائه مین به واشنگتن مخابره کرد. این پیغام که از سوی ویکیلیکس افشا شده، چویی تائه مین را «یک پیشوای کاریزماتیک» توصیف کرده و گفته محلیها او را «راسپوتین کرهای» میدانند که پارک را پس از ترور مادرش تحت کنترل داشته است. در این پیغام آمده است: «شایعات بسیاری وجود دارد که پیشوای درگذشته کنترل کامل بر تن و روح پارک داشته است، آن هم در سالهایی که نقش برجستهای در شکلگیری شخصیت پارک داشتهاند. فرزندان چویی هم در نتیجه این کنترل ثروت زیادی به هم زدهاند.» پارک که هرگز ازدواج نکرده هم شدیداً هرگونه رابطه نامناسبی را انکار کرده است.
پارک پس از قتل مادرش، نهفقط به چویی تائه مین، بلکه همچنین به یکی از دخترهای او به نام چویی سون سیل که چهار سال از پارک کوچکتر است، نزدیک شد. رسانههای کره جنوبی گزارش میدهند که چویی سون سیل توانایی پدرش را برای برقراری ارتباط با روح مادر پارک ارث برده و پس از مرگ چویی پدر، نقش انتقال پیامها از جهان ارواح را بر عهده گرفته است. پارک اخیراً گفته که چویی سون سیل او را در «زمانهای سخت» کمک کرده است. اما رسانههای کره جنوبی مدارکی کشف کردهاند که نشان میدهد چویی کاری بیش از این انجام میداده است.
اتهامهای پارک و چویی
پیش از همه، این گمانه وجود دارد که چویی بدون برخورداری از مقام رسمی و شفافیت امنیتی، در همه مسائل ریاستجمهوری از ویرایش سخنرانیها گرفته تا تعیین بودجه 150 میلیون دلاری وزارت فرهنگ دخالت داشته است. شبکه تلویزیونی JTBC میگوید تبلتی پیدا کرده که شامل سخنرانیهای آینده رئیسجمهور، یادداشت برای جلسات کابینه و پیامهای رد و بدلشده با دستیاران رئیسجمهور و برنامههای درسی است. چویی انکار میکند که تبلت به او تعلق دارد، اما توضیح هم نداده که چطور یک عکس سلفی از خودش در آن وجود دارد. همچنین، این اتهام مطرح است که چویی از جایگاه خود برای ثروتمندکردن خود و خانوادهاش استفاده کرده است. او دو بنیاد راهاندازی کرده که حدود 70 میلیون دلار از شرکتهای بزرگ کرهای - از جمله سامسونگ و هیوندای - اعانه نقدی دریافت کرده است. چویی حالا متهم است که بخش زیادی از آن پول را برای استفاده شخصی به کار برده است.
برخی از مقامات برکنارشده دولت پارک هماکنون تحت بازجویی هستند زیرا تصور میشود آنها شرکتهای مذکور را برای پرداخت اعانه تحت فشار قرار دادهاند. همچنین دختر چویی که یک اسبسوار حرفهای است، در حالی که نمره کافی برای قبولی در دانشگاه ایوها را نیاورده بود، با تغییر شرایط قبولی از سوی ریاست دانشگاه (افزودن شرط اسبسوار حرفهای بودن)، در این دانشگاه پذیرفته شد. یکی دیگر از اتهامهای چویی این است که خانم پارک پول هنگفتی از بودجه عمومی برای تهیه لباسهای رسمی رئیسجمهور به او داده، اما چویی لباسهایی بسیار کمکیفیت برای او تهیه کرده است.
اعتراضها
واکنش به این رسوایی بسیار پرسر و صدا بود. دهها هزار نفر از مردم به خیابانهای سئول ریختند و خواستار استعفای رئیسجمهور شدند. اعضای حزب اصلی اپوزیسیون و دانشجویان خواهان نیز از پارک خواستند استفعا دهد. حتی وزرای خود پارک هم میخواهند او تحت بازجویی قرار بگیرد. در یک نظرسنجی، 70 درصد پاسخدهندگان گفتهاند خواستار استیضاح رئیسجمهور هستند. اما چرا این اعتراضها اینقدر شدید بود؟ کرهایهایی که سابقه روسای جمهور فاسد را بسیار دارند، چرا این بار چنین اعتراض میکنند؟ این احساس گسترش یافته که رئیسجمهور از مردم به دور افتاده است. دستیاران سابق پارک همواره میگفتند که او خیلی از اعضای کابینه مشورت نمیگیرد.
حالا مشخص شده که او مشورتهایش را از کسی که هیچ تجربه دولتی ندارد و پیوندهای مشکوکی با یک فرقه مذهبی دارد میگرفته. همچنین این واقعیت که دختر چویی با نگاهی ویژه در دانشگاه پذیرفته شد، در شرایطی که بسیاری از جوانان کرهای از دشواریهای زندگی تحصیلی و کاری شکایت دارند، باعث تشدید اعتراضها شد. از زمانی که رژیم کره جنوبی در سال 1987 به رژیمی دموکراتیک بدل شده، همه روسای جمهور این کشور، و گاه خانوادههایشان، به نحوی گرفتار فساد بودهاند. به گفته یکی از تحلیلگران کرهای، مردم کره، که گویا به فساد روسای جمهور عادت کردهاند، از این رو از رسوایی خانم پارک خشمگین شدهاند که او بهطور عقلانی و مرسوم، یعنی در راستای منافع خودش، دست به فساد نزده است. بهزعم مردم، پارک مقام ریاستجمهوری را دستخوش نفوذ و منفعتبری شخص دیگری کرده که رهبر یک فرقه خاص هم است. این وبلاگنویس مینویسد: «حتی اگر ترجیحمان این باشد که رئیسجمهور فاسد نباشد، اما حداقل میدانیم که سیاستمدار فاسد چگونه عمل میکند. فساد پارک نه در راستای منافع شخصی، بلکه در راستای قربانیکردن خود پیش پای چویی سون سیل بوده است. کرهایها شاید انتظار این را داشته
باشند که سیاستمدارانشان فاسد از کار دربیایند، اما هرگز نمیپذیرند که این سیاستمدارها ضعف ذهنی داشته باشند.» با این حال، ممکن است هموطنان این وبلاگنویس از آنچه او فکر میکند دغدغهمندتر و هوشیارتر باشند؛ آنها ممکن است از عریانی و آشکاری فساد و نقض حقوق دموکراتیک خود به ستوه آمده باشند.
دیدگاه تان را بنویسید