آیا شهرهای ایران در برابر حوادثطبیعی تابآوری دارند؟
شهرهای بیقرار
شهرهای بیتاب، حوادثطبیعی غیرمنتظره و در نهایت، تخریب و خسارت. اینها مواردی هستند که برخی بیتوجهیها به نقشه راه شهرسازی در ایران رقم زده است.
شهرهای بیتاب، حوادث طبیعی غیرمنتظره و در نهایت، تخریب و خسارت. اینها مواردی هستند که برخی بیتوجهیها به نقشه راه شهرسازی در ایران رقم زده است. همه چیز خوب است و استانداردها به خوبی مدنظر قرار گرفته، اما تنها روی کاغذ. کمتر کسی به این نکات و برنامههایی که ریخته شده، پایبند است و در نهایت، بیتابی شهرها در برابر حوادث طبیعی شهره عام و خاص میشود. حال علاوه بر اینکه وزیر راه و شهرسازی نسبت به پایین آمدن این فاکتور ایمنی در ساختمانهای شهری و به خصوص کلانشهرها هشدار میدهد، معاونانش هم نسبت به این موضوع بیش از هر زمان دیگری حساس شدهاند. عباس آخوندی البته دست روی ویژگیهای خاص جغرافیایی، اقلیمی و زیستمحیطی کشور گذاشته و معتقد است این امر موجب شده که ایران، یکی از 10 کشور سانحهخیز جهان محسوب شود؛ به نحوی که بنا به آمار، از 41 نوع حادثه طبیعی شناختهشده در جهان، 31 نوع آن در ایران به وقوع میپیوندد که در این میان، سیل و زمینلرزه بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و سبب بروز آسیبها و خسارتهای مالی و جانی بسیاری در بافتهای شهری کشور شدهاند. حال نوک پیکان تخریبهای ناشی از بلایای طبیعی در کشور، به سمت
شهرها و تابآوریشان در برابر حوادث طبیعی نشانه رفته است. همه میگویند که شهرهای ایران، قدرت مقاومت در برابر حوادث و البته سرپا شدن بعد از وقوع حادثه را به میزان استاندارد ندارند. اکنون کارشناسان میگویند تابآوری چه در کلانشهرها و چه شهرهای کوچک در مقابل «بحران» معنا مییابد. وقتی از بحران در شهرها صحبت میشود، عموم افراد از بلایای طبیعی همچون سیل، توفان، زلزله یا آتشسوزی یاد میکنند؛ در حالی که اکنون بحث اصلی آن است که توجه به «ارتقای تابآوری» به جای تلاش برای کاهش آسیبها و خسارات بعد از وقوع حوادث است. تابآوری شهری به معنای توانایی تطابقپذیری ساختاری، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، در برابر تغییرات ناگهانی یا تدریجی است و اکنون از آن، به عنوان یکی از ابعاد کلیدی توسعه پایدار شهری یاد میکنند؛ یعنی قابلیت آن شهر برای آمادگی در پاسخگویی و بازیابی در برابر تهدیدات، بلایا و تغییرات شدید و ناگهانی با حداقل آسیب به ایمنی و سلامت عمومی، اقتصاد و امنیت، نهفته است و جامعه تابآور، قادر به پاسخگویی در برابر تغییرات به شیوهای موثر و مثبت است، به گونهای که بهرغم تغییرات تحمیلشده، عملکردهای اصلی خود، در قالب یک
اجتماع منسجم را از دست نمیدهد. در شــهرهای تابآور در برابر حوادث، برنامهریزی و مدیریت حوادث به گونهای اســت که حداقل تلفات انســانی و خسارات اقتصادی بر شــهر تحمیل شود و حفاظت و حمایتهای لازم از استمرار معیشت، زندگی و سلامت شــهروندان صورت گیرد. هویت جمعی و امنیت و پایداری اجتماعی در اینگونه شهرها فرصت تعامل و روابط دوجانبه را بین شهروندان میسر میکند و شهر را در هنگام و پس از بروز بلایا به صحنهای برای رقم خوردن سرنوشت مشــترک بدل میکند. در این قالب، توانمندسازی بازیگران عرصه مدیریت بحران در شهرها فرصت ارتقای وضع تابآوری را بیش از پیش فراهم میکند تا در پرتو مدیریت و رهبری موثر و کارآمد بتوان اثرات احتمالی حوادث را به میزان قابل توجهی کاهش داد.
دیدگاه تان را بنویسید