آموزش زبان انگلیسی

چرا کشورها در آموزش زبان انگلیسی ناموفق هستند؟ آگوستین 29 سال از زندگی خود را به آموزش زبان انگلیسی در مکزیکوسیتی گذرانده است. این شغل اغلب برایش کسل‌کننده بود و شاگردان نیز در کلاس خمیازه می‌کشیدند. اما عدم یادگیری آنها با کمبود دانش معلمان چند برابر می‌شود. اگر از آگوستین بپرسید درس جدید او کجاست، پاسخ می‌دهد ساعت9. این امر در مکزیک غیرعادی نیست هر چند این کشور در نزدیکی آمریکا قرار دارد. تحقیقی اخیر که توسط یک سازمان مردم‌نهاد مکزیکی به نام «مکزیکانو پریمرو» انجام گرفت، نشان داد چهارپنجم فارغ‌التحصیلان دبیرستانی مطلقاً هیچ گونه آگاهی از زبان انگلیسی ندارند هر چند که 360 ساعت را در دبیرستان برای آموختن این زبان صرف کرده‌اند. وضعیت معلمان انگلیسی کشور هم مناسب نیست. یک نفر از هر هفت نفر، انگلیسی نمی‌داند. داده‌های قابل قیاس در سطح جهانی در دسترس نیستند اما متخصصان می‌گویند در بسیاری از کشورهای غیرانگلیسی‌زبان وضعیت مشابهی حکمفرماست. مشکلات عادی در این کشورها شامل وجود معلمان ضعیفی است که به جای آزمون‌های شفاهی از طریق آزمون‌های کتبی استخدام شده‌اند، و رویکردی منسوخ‌شده نسبت به انگلیسی که آن را زبانی خارجی می‌دانند که باید درباره آن تدریس کرد نه اینکه آن را زبانی دانست که باید به آن زبان آموزش دید. سلیس و روان‌ نبودن معلمان در کلاس درس باعث می‌شود مکالمات به زبان انگلیسی انجام نشوند. بنابراین به گفته جان ناگ از بریتیش کنسول دانش‌آموزان به استفاده از زبان عادت نمی‌کنند. این وضعیت درست شبیه حالتی است که به آنها شنا یاد داده شود بدون آنکه هرگز وارد آب شوند.
در چین آموزش زبان انگلیسی از همان سال‌های اولیه در مدارس اجباری است اما به گفته جینگ ژائو از دانشکده آموزش و تحصیل هاروارد معلمان این مدارس اغلب صلاحیت کافی ندارند. حدود یک میلیون کارمند در بخش آموزش زبان انگلیسی به بیش از 200 میلیون دانش‌آموز درس می‌دهند. این نسبت معلم به دانش‌آموز واقعاً حیرت‌آور است. در ایالت ثروتمند گرانگ‌دانگ، جایی که خانم جینگ در آن درس خوانده است فقط 257 نفر از 53 هزار و 500 معلم انگلیسی مدرک کارشناسی ارشد دارند. بسیاری از آنها در کلاس به صورت کتابی صحبت می‌کنند و ترجیح می‌دهند با استفاده از قلم و دفتر نکات دستوری را آموزش دهند چراکه دانش‌آموزان نیز به همان روش امتحان خواهند داد. به گفته خانم جینگ این معلمان در تمام طول خدمت فقط دانش‌آموزان را برای امتحان آماده می‌کنند.
این مشکل هنگامی چند برابر می‌شود که بدانیم نظام آموزشی با تقاضای اولیای دانش‌آموزان برای آموزش بیشتر زبان فاصله زیادی دارد. به گفته آقای ناگ تقاضا برای زبان انگلیسی بسیار زیاد و رو به فزونی است اما عرضه معلمان و توانایی آموزش زبان به همان اندازه پیشرفت نمی‌کند. به عنوان مثال در ژاپن دولت اعلام کرد الزامات آموزش زبان انگلیسی در مدارس ابتدایی را شدیدتر می‌کند اما این اقدام فقط از سال 2020 و هنگام میزبانی بازی‌های المپیک به اجرا گذاشته خواهد شد.
به عقیده رزآنجلا باندو از بانک توسعه اینتر آمریکا، در آمریکای لاتین بین خدمات نظام آموزشی و نیاز واقعی دانش‌آموزان شکاف بسیار بزرگی دیده می‌شود. با دور شدن از شهرها و نزدیک‌ شدن به مناطق روستایی این شکاف مرتب افزایش می‌یابد. کودکان ثروتمند شهرنشین امکان دسترسی بیشتری به تدریس خصوصی، اینترنت و شانس بیشتری برای مسافرت‌های خارجی دارند.
اما حتی در نظام دولتی که تدریس مدت‌ها ضعیف بوده است نشانه‌هایی از تغییر به چشم می‌خورد. آرماندو که همکار آگوستین است و کار تدریس را به صورت پاره‌وقت انجام می‌دهد در کلاس درس حتی یک کلمه اسپانیایی صحبت نمی‌کند و بیشتر زمان کلاس را به مکالمه اختصاص می‌دهد. در آغاز یکی از کلاس‌هایش هنگامی که از دانش‌آموزان پرسید آیا زبان انگلیسی را دوست دارند یا خیر، یک دانش‌آموز ادای استفراغ کردن در آورد. در پایان دوره همان دانش‌آموز با خوشحالی تمام لیونل مسی بازیکن فوتبال آرژانتین را به زبان انگلیسی و به عنوان فردی سریع، ثروتمند و مشهور معرفی کرد.
آقای آرماندو یک سال قبل در یک دوره آموزش زبان انگلیسی شرکت کرد که به گفته او نه‌تنها روش تدریس بلکه کل زندگی‌اش را عوض کرد. این دوره که توسط موسسه آموزشی مشارکت بین‌آمریکایی ارائه شد روش‌های گفتاری و نمایشی را آموزش می‌داد که اکنون آرماندو در کلاس استفاده می‌کند. به گفته آقای ناگ این‌‌گونه دوره‌های آموزش ضمن خدمت در کشورهایی مانند مالزی و شیلی نتایج مثبتی داشته است.
اروگوئه از روشی متفاوت و تازه‌تر بهره می‌برد. بخش اعظم معلمان انگلیسی‌زبان این کشور را افرادی از کشور فیلیپین تشکیل می‌دهند که از مانیل به صورت ویدئوکنفرانس و با استفاده از لپ‌تاپ‌های دانش‌آموزان به آنان درس می‌دهند. به گفته یاکو باتلر از دانشگاه پنسیلوانیا در چین معلمان خوب در مدارس مختلف به صورت گردشی کار می‌کنند و معلمان جوان در تعطیلات آخر هفته کلاس‌های رایگان برگزار می‌کنند و با این کار اعتبار حرفه‌ای و فرصت پیشرفت شغلی خود را افزایش می‌دهند. کره جنوبی متوجه شد که فناوری‌های تعاملی و چندسویه می‌توانند درس‌ها را زنده‌تر و شاداب‌تر سازند.
سرانجام، می‌توان هدف را بر این قرار داد که سایر موضوعات درسی به زبان انگلیسی تدریس شوند. این همان کاری است که کانادا به چین در اجرای آن کمک می‌کند و دیگر هدف آن صرفاً آموزش زبان انگلیسی نیست. اما هیچ‌گاه نباید انتظار معجزه داشت. حتی اگر بهترین نوآوری‌ها به اجرا درآیند روان بودن در زبان انگلیسی به تدریج حاصل می‌شود. دانش‌آموزان امروزی باید به اندازه کافی انگلیسی بیاموزند تا بتوانند در آینده معلمانی شایسته و باصلاحیت باشند.
منبع: اکونومیست