این چندصد نفر

هیرش سعیدیان: شورای اسلامی دوره پنجم شهر تهران طرحی را به تصویب رسانده که به‌زعم برخی کارشناسان موافق طرح می‌تواند «معادلات ناشفاف» قبلی در حوزه اخذ عوارض ساخت‌وساز را با فرمولی مبتنی بر شفافیت جایگزین کند. در طرح مذکور که «عوارض افزایش ارزش قانونی ناشی از طرح‌های توسعه شهری و پارکینگ محله‌ای» نام گرفته است، میانگین ارزش معاملاتی املاک در شهر تهران با ۸۰ درصد افزایش نسبت به نرخ قبلی محاسبه می‌شود. در فرمول قبلی که بر اساس دفترچه محاسباتی سال ۱۳۹۳، عوارض متقاضی منظور می‌شد امکان تجزیه و تحلیل درست پایه‌های محاسباتی مبلغ عوارض وجود نداشت و این مساله امکان برخی اعمال سلیقه‌ها و فساد را فراهم می‌کرد. در طرح جدید هر متقاضی می‌تواند با مراجعه به سایت معاملاتی به ارقام درج‌شده برای ارزش معاملاتی هر منطقه دسترسی داشته باشد و نرخ عوارض را محاسبه کند. همچنین جزئیات عوارض موسوم به «متفرقه» نیز که در فیش صادره سهم قابل توجهی را به خود اختصاص می‌داد در طرح جدید زیر ذره‌بین شفافیت قرار گرفته و امکان تخلفات مرسوم در آن کاهش یافته است. برخی منتقدان اظهار داشتند که هزینه‌های طرح مذکور در نهایت به مصرف‌کننده منتقل خواهد شد و با توجه به تورم فعلی در حوزه مسکن، چنین طرحی توجیه منطقی دربر ندارد، بهاره آروین از اعضای کمیسیون عمران اما به تندی به این انتقادات واکنش نشان داد و در نطق پیش از دستور از «لابی‌های گسترده عده‌ای بسازبفروش» علیه طرح مذکور انتقاد کرد. وی اظهار کرد: «بیش از ۲۵ سال است که شهرداری تهران، شهر را در همدستی و توافق نانوشته‌ای با بسازبفروش‌ها اداره کرده است، توافقی شوم که میان چندصد نفر انبوه‌سازان پایتخت، راس مدیریت شهرداری تهران و مدیران میانی در بدنه شهرداری تهران برقرار شده بود.» به گفته‌ این عضو شورا «هر روز یک نامه» به دست شورا می‌رسد که طرح مزبور را متوقف کنید. گردش مالی مسکن در پایتخت بازیگران اقتصادی موثری دارد، دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی این گردش مالی را تنها در حوزه عرضه و طی تنها هشت ماه قریب ۵۷ هزار میلیارد تومان اعلام کرد. به‌روزرسانی عوارض اخذشده توسط نهاد شهرداری و افزایش آن مطابق منطق تورمی روز می‌تواند بر سبد هزینه افرادی که آروین آنان را «یک جمع چندصدنفره بسازبفروش» می‌خواند تاثیر بگذارد و واکنش‌های مزبور احتمالاً به این دلیل بروز کرده است. هرچند چنین طرح‌هایی می‌تواند به عنوان ستون کمکی در زیر خیمه خمیده بودجه شهر موثر باشد، اما پرسش اصلی این است که چنین مبالغی چگونه خود را در زندگی روزمره شهروندان تهرانی نشان خواهد داد؟ هرچند بودجه این نهاد برای سال ۱۳۹۸ مبلغ ۱۸ هزار میلیارد و ۸۲۸ میلیون تومان مصوب شد، اما گردش مالی سالانه شهرداری بر ۵۰ هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود. به گفته یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران، شهرداری ۶۸ هزار نفر نیرو دارد، اما در اصل ۱۳۰ هزار نفر از این سازمان حقوق می‌گیرند، یکی دیگر از اعضای این شورا از استخدام ۴۲۰۰ نفر «کارمند بلا پست» که وی آنها را «کارمندان بیکار» خواند، ذیل متروی شهر تهران خبر داد. عدم اقدام موثر برای چابک سازی این نهاد فربه و پرهزینه منتقدان را نسبت به سرنوشت مبلغ وصولی چنین طرح‌هایی (اصلاح عوارض ساخت‌وساز، دریافت عوارض از محدوده ترافیکی زوج و فرد سابق و ...) دچار تردید کرده است.