تغییر نام تورنمنت موسوم به جام خلیج

همین چند وقت پیش، بازی‌های موسوم به جام خلیج که در ریاض برگزار شد می‌توانست به جام محبوب عربستان سعودی تبدیل شود. طرفداران در این کشور پادشاهی هیچ نتیجه‌ای غیر از پیروزی در خاک وطن را انتظار نداشتند. اما این بار، با توجه به وضعیتی که امارات متحده عربی طی 18 ماه گذشته به دست آورد احتمال بیشتری وجود دارد که جایگاه اول را به دست آورد. اما اگر آنها، یا هر تیم دیگری، جام را بالای سر ببرد، آنگاه درمی‌یابیم این عرصه به آن اندازه که می‌تواند و باید باشد قوی نیست. این جام، که در حال حاضر متشکل از هشت کشور عرب آسیای غربی است، خوب پیش می‌رود اما می‌تواند بهتر نیز باشد. تنها کافی است نام خود را تغییر دهد تا ایران نیز در آن شرکت کند. این تورنمنت، خاورمیانه و ایران هر سه به چنین چیزی نیاز دارند.
نخست ایران. پیش از جام جهانی نظر کلی این بود که رسیدن به دور دوم برای نخستین بار، به خصوص با توجه به آماده‌سازی‌های ناکافی تیم یا عدم آمادگی آن، بلندپروازی بوده است. تیم ملی ایران که برای بازی‌های تدارکاتی ارزشمند بسیار تلاش کرد، تنها توانست در هفته‌های آخر خود را محک بزند. این اتفاقی نیست. با گذشت سال‌ها، و به دلایل گوناگون، ایران تلاش کرده بازی‌های دوستانه مناسبی را برای تیم ملی خود تدارک ببیند.
چه چیزی می‌تواند بهتر از تورنمنتی با حضور هشت تیم (یا بیشتر) در تهران باشد؟ جام موسوم به خلیج جدید می‌تواند رقابتی واقعی در برابر رقیبان مصممی باشد که شیفته پیروزی بر ایرانی‌ها هستند. چه چیزی می‌تواند بهتر از یک دیدار نهایی در برابر عربستان سعودی یا عراق یا حتی بحرین، تیمی که چندان مورد علاقه هواداران ایرانی نیست، باشد؟ نکته مهم‌تر اینکه این جام هر دو سال یک بار برگزار می‌شود و می‌تواند فدراسیون فوتبال ایران را بر آن دارد تا دست از تنبلی بردارد و با برگزاری اردوها و بازی‌های تمرینی تلاش کند در برابر رقبای منطقه دست بالا را داشته باشد.
در یک چرخه چهار‌ساله، جام جهانی و رده‌بندی، جام آسیا و رده‌بندی و دو جام موسوم به خلیج برگزار می‌شود. این به معنای فعالیت رقابتی فراوان است که نیاز به تدارک انبوهی بازی‌های دوستانه را برطرف می‌کند و در عوض به تمرکز روی محک زدن کیفیت کار خود در مقابل رقبای غیر‌آسیایی کمک می‌کند.
گفته می‌شود مانند همیشه دلیل اصلی عدم حضور ایران در این تورنمنت نام آن است که البته موضوع به این سادگی هم نیست. آشکار است که موضوع نام خلیج موضوعی بسیار حساس در سیاست‌های منطقه است که همیشه خواسته‌اند آن را به زمین فوتبال بکشانند. ایران لیگ حرفه‌ای خود را لیگ خلیج فارس می‌نامد. در حالی که امارات متحده عربی بر لیگ خود نام مجعول خلیج ع‌ر‌ب‌ی نهاده است. هواداران ایرانی خوب می‌دانند چه اتفاقی می‌افتد اگر سیاست و سیاستمداران خود را به بازی‌های زیبا برسانند. حتی شروع بحث درباره اینکه آیا ایران بازی خواهد کرد یا خیر نیازمند تغییر نام این تورنمنت است اما بر‌خلاف نگرش‌های متعصبانه تثبیت‌شده، درخواست تغییر نام امر چندان بزرگی نیست.

جام جهانی خاورمیانه
ایران و الجزایر در جام جهانی امسال در برزیل مایه افتخار خاورمیانه شدند. اگرچه ایران از راهیابی به مرحله حذفی باز ماند، تیم ملی دلایل بسیاری برای احساس کامروایی داشت، چون توانستند با متوقف کردن لیونل مسی و آرژانتین بهترین عملکرد خود را در طول جام‌های جهانی نشان دهند. در این میان، الجزایر بعد از مساوی 1-1 با روسیه برای اولین بار با قرار گرفتن در بین 16 تیم، تاریخ‌ساز شد. روباه‌های صحرا نیز به یک پیروزی خارق‌العاده مقابل آلمان بسیار نزدیک شدند، و بنابراین تمام دلایل را برای احساس غرور و افتخار دارند.
ایران معمولاً در مسابقات غرب آسیا که در سطح بسیار پایین‌تری است شرکت می‌کند (اگرچه در سال 2014 شرکت نکرد) اما جام موسوم به خلیج عرصه‌ای بزرگ‌تر و بهتر است. یک نام بی‌طرفانه می‌تواند نتایج بسیار مثبت‌تری ایجاد کند. این می‌تواند بهترین اتفاق برای این تورنمنت باشد. ایران می‌تواند استاندارد کلی بازی را بالا ببرد (هیچ کدام از تیم‌های حاضر در تورنمنت سال 2014 به جام جهانی 2014 راه نیافته بودند) و این به نفع همه است. یک غول اصیل از این قاره می‌تواند پیروزی را برای دیگران بسیار دشوار کند که اگر خوش‌بین باشیم چنین امری از دید همه خوب انگاشته می‌شود. در اختیار گرفتن ستاره‌های اروپایی برای شرکت در این تورنمنت ممکن است بسیار دشوار باشد اما تعداد فزاینده‌ای از ستاره‌های فوتبال ایران در خاورمیانه هستند.
این امر حتی می‌تواند چهره تورنمنت را ارتقا دهد. بیایید صادق باشیم، خارج از دنیای کشورهای عرب‌زبان، توجه زیادی به این تورنمنت نمی‌شود. با وارد کردن ایران نه‌تنها یک رقابت فوتبالی بزرگ‌تر ایجاد می‌شود بلکه تضمین می‌کند که رسانه‌های داخل و خارج این منطقه نگاهی دقیق‌تر به آنچه در این تورنمنت رخ می‌‌دهد، داشته باشند. این می‌تواند برای حامیان مالی، پخش‌کننده‌های تلویزیونی و دیگران خوب و در نهایت به نفع منطقه باشد. حتی برگزارکنندگان آن می‌توانند مانند مسابقات کوپا‌آمه‌ریکا چند تیم را از مناطق دیگر دعوت کنند تا آن را به رقابتی 12 تیمی تبدیل کنند، اگرچه این هدفی برای آینده است.
اما این بار، امارات متحده عربی به شانس‌های خود امیدوار است و این احساس وجود دارد که مناسب‌ترین تیم برای جلوگیری از روی دادن این اتفاق خود امارات متحده عربی باشد. با فرستادن یک تیم بااستعداد در شکلی عالی به پایتخت سعودی انتظارات جدی به دوبی و ابوظبی بازخواهد گشت. این حالتی است که در آن پیروزی را بدیهی قلمداد می‌کنند و با توجه به این حقیقت که در بیش از 20 بازی گذشته تنها یک شکست داشته این امر چندان تعجب‌برانگیز نیست. امارات متحده عربی در سال 2007 در خاک وطن و سپس در سال 2013 در بحرین جام را بالای سر برد. فتح دوباره جام می‌تواند حقیقتاً برتری سفیدپوش‌ها را تثبیت کند.
عراق مانند همیشه دارای استعداد است اما بسیار غیرقابل پیش‌بینی است. وضعیت کنونی این کشور به هیچ‌وجه امیدوارکننده نیست در حالی که هرگز نباید سعودی‌ها را در خاک وطن‌شان دست کم گرفت. این مسابقه‌ها می‌تواند پرهیجان و نزدیک باشد. اما می‌تواند بهتر باشد و اگر ایران وارد آن شود بهتر نیز خواهد شد.
منبع: اکونومیست