انقلاب سبز
کدام کشورها خودرو برقی روانه بازار کردهاند؟
روسیه یک خودرو برقی تولید کرده که کارشناسان و افکار عمومی، لامپهایش را به چشمهای پوتین، رئیسجمهور این کشور تشبیه کردهاند: «کوچک، بیروح و خالی از احساس». این خودرو الکتریکی که «آمبر» نام دارد، توسط دانشگاه پلیتکنیک مسکو ساخته شده و پس از انتشار نخستین تصاویر، جنجالهای زیادی به پا کرده است. کارشناسان صنعت خودرو در جهان، به اتفاق آرا، آمبر را «زشتترین خودرو برقی جهان» توصیف کردهاند و گفتهاند که «ایکاش روسیه این خودرو را معرفی نمیکرد و صلابت خود را زیر سوال نمیبرد». برخی از این کارشناسان، نخستین خودرو الکتریکی روسیه را به یک «ماشین لباسشویی تولید اوکراین» تشبیه کردهاند و برخی دیگر نیز به شوخی، لقب «قاتل تسلا» به آن دادهاند. اما، خودرو الکتریکی Avtotor Amber واقعیت این روزهای کشور روسیه را به خوبی نمایش میدهد. این کشور پس از حمله به اوکراین در فوریه 2022، با محدودیتها و تحریمهای اقتصادی شدیدی روبهرو شد و اکنون مجبور است در همین شرایط، برای احیای صنعت خودرو خود مبارزه کند. خودروسازان و تامینکنندگان مطرح صنعت خودرو جهان در دو سال گذشته از روسیه خارج شدهاند و هیوندای، آخرین شرکتی است که به زودی روسیه را ترک میکند. در چنین شرایطی، صنعت داخلی روسیه در تلاش است شکاف ایجادشده را ترمیم کند. از سوی دیگر، محدودیت انتشار گازهای گلخانهای در روسیه نزدیک به صفر است و خودروهای مصرفکننده سوختهای فسیلی، جایگاه ویژهای در این کشور دارند. هر چند روسیه تا تبدیل شدن به یک تولیدکننده تمامعیار خودروهای برقی راه درازی در پیش دارد، اما رقبای قدرتمند این کشور، شرایط آینده تولید خودروهای برقی در روسیه را سخت و دشوار خواهند کرد. چین، همفکر دیرینه روسیه تاثیرگذارترین کشور در تولید خودروهای الکتریکی است و آمریکا، آلمان، هلند و کرهجنوبی نیز رقبای قدرتمند دیگر بهشمار میروند. هر یک از این کشورها، از دهههای گذشته اقدام به سرمایهگذاری و تحقیق روی تولید خودروهای برقی کردهاند و اکنون توانستهاند بر بازار این خودروها در جهان مسلط شوند. چنین شرایطی، کار را برای روسیه دشوار میکند. روسیه مجبور است بر توانمندیهای داخلی خود تمرکز کند و با شرکتهای تراز اول جهانی در زمینه تولید خودروهای الکتریکی رقابت کند. در شرایطی که روسیه اکنون نخستین خودرو الکتریکی خود را به بازار عرضه کرده، برخی شرکتهای خودروساز تلاش میکنند به هدفگذاری تولید سالانه 10 میلیون خودرو برقی دست یابند. با این تفاسیر، روسیه، راه درازی برای رقابت با کشورهای تراز اول جهان در تولید خودروهای برقی در پیش دارد. راهی که ممکن است به نتیجه مطلوبی ختم نشود. چرا که تولید خودروهای الکتریکی فرآیند پیچیدهای است که به سرمایهگذاری قابل توجهی در تحقیق و توسعه، تولید و زیرساخت نیاز دارد. در حالی که شرکتهای خودروسازی نقش حیاتی در تولید خودروهای الکتریکی دارند، حمایت دولت نیز برای تضمین موفقیت این صنعت ضروری به شمار میرود. دولتها میتوانند مشوقهایی را برای شرکتهای خودروسازی فراهم کنند تا آنها را به سرمایهگذاری در تولید خودروهای الکتریکی تشویق کنند. این مشوقها موارد مختلفی مانند معافیتهای مالیاتی، تخصیص یارانهها و کمکهای بلاعوض را دربر میگیرد. دولتها همچنین میتوانند در زیرساختهای مورد نیاز خودروهای برقی سرمایهگذاری کنند که موارد مهمی مانند ایستگاههای شارژ و امکانات بازیافت باتریها را دربر میگیرند. از سوی دیگر، شرکتهای خودروسازی نیز مسوول طراحی، ساخت و بازاریابی خودروهای الکتریکی هستند. این شرکتها برای موفقیت در این صنعت باید موارد مهمی را در نظر بگیرند که سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، بسترسازی برای توسعه تاسیسات و کارخانههای تولیدی، توسعه استراتژیهای بازاریابی و همکاری متقابل با دولتها و سایر ذینفعان برای توسعه زیرساختهای مورد نیاز تولید خودروهای الکتریکی از جمله این موارد بهشمار میروند.
تحقق رویای 100ساله
موضوع یک دهه و دو دهه نیست؛ کشورهای جهان، از اوایل قرن نوزدهم به دنبال تولید خودروهایی بودهاند که با انرژی الکتریکی کار کنند. آزمایشهای زیادی هم در این ارتباط انجام شد، اما هر کدام به نوعی شکست خورد. نخستین خودرو برقی جهان را محققان و صنعتگران آمریکایی در سال 1890 تولید کردند. این خودرو، یک وسیله نقلیه ساده بود که واگنی با گنجایش شش نفر سرنشین داشت و میتوانست با حداکثر سرعت 23 کیلومتر در ساعت حرکت کند. خودرو تولیدشده، با استقبال زیادی روبهرو نشد اما رویای تولید خودروهای برقی در ذهن مخترعان باقی ماند و هرازگاهی، فعالیتهای ویژهای برای بهبود تکنولوژی خودروهای برقی صورت گرفت. سالهای پایانی قرن بیستم، خودروهای الکتریکی به عنوان جایگزین مناسبی برای وسایل نقلیه سنتی بنزینی محبوبیت پیدا کردند. اکنون، خودروهای برقی به صورت ویژهای محبوبیت یافتهاند و بسیاری از کشورهای جهان در تولید و توسعه این خودروها، سرمایهگذاری کردهاند. کشورهایی که رویای تولید خودروهای برقی را دنبال کردهاند، بیش از اینکه اهداف اقتصادی داشته باشند، اهداف زیستمحیطی را دنبال کردهاند. ایده بزرگ پسزمینه تولید خودروهای برقی، ایجاد جایگزین پایدارتر و سازگار با محیط زیست برای وسایل نقلیه سنتی بنزینی بوده است. خودروهای برقی آلایندگی صفر دارند و این نکته یعنی چنین خودروهایی در آلودگی هوا یا تغییرات آبوهوایی نقشی ندارند. این خودروها همچنین از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی یا باد برای شارژ باتریهای خود استفاده میکنند که باعث کاهش بیشتر اثرات زیستمحیطی آنها میشود. علاوه بر مزایای زیستمحیطی، کارکرد و نگهداری خودروهای برقی نسبت به خودروهای بنزینی ارزانتر است، زیرا به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز پیدا میکنند و هزینه سوخت کمتری نیز دارند. ژاپن نخستین کشوری بود که به صورت جدی وارد حوزه ساخت خودروهای برقی شد. محققان و صنعتگران این کشور در سالهای پایانی دهه 1990 دستبهدست هم دادند و تولید وسایل نقلیه الکتریکی را آغاز کردند. نخستین خودرو الکتریکی ژاپنی که به تولید انبوه رسید، نیسان لیف بود که در سال 2010 معرفی شد. لیف در مدت زمان اندکی به یکی از محبوبترین خودروهای الکتریکی جهان تبدیل شد و تا سال 2020، بیش از 400 هزار دستگاه آن در کشورهای مختلف به فروش رسید. آمریکا نیز در سال 2008 خود را به عنوان یکی از بازیگران اصلی تولید خودروهای برقی جهان مطرح کرد. این کشور در سال 2008 با معرفی تسلا رودستر که یک خودرو اسپرت برقی با عملکرد بسیار مطلوب بود، توجه هواداران خودروهای برقی را به سمت خود جلب کرد. از آن زمان تاکنون تسلا به یکی از تولیدکنندگان پیشرو در زمینه خودروهای الکتریکی تبدیل شده است. پس از تسلا، شرکتهایی مانند شورولت و فورد نیز وارد عرصه تولید خودروهای برقی شدهاند. کشورهای اروپایی نیز از قافله عقب نماندهاند. آلمانیها پیشتاز تولید خودروهای برقی در کشورهای اروپایی هستند. این کشور با سه برند فولکسواگن، بیامدبلیو و مرسدسبنز، تنها کشوری است که سه نماینده مطرح در بین تولیدکنندگان خودروهای برقی را به خود اختصاص داده است. هلند هم با دو تولیدکننده مطرح، سهم قابل توجهی در میان پنج کشور نخست جهان که بیشترین خودروهای برقی را تولید میکنند، به خود اختصاص داده است. نروژ، دیگر کشور اروپایی، بازار جذابی در فروش خودروهای برقی داشته است. بیش از نیمی از خودروهای فروختهشده در نروژ، الکتریکی بودهاند و بازار جذابی برای خودروسازهای هیبریدی به شمار میروند. از سوی دیگر، شرکتهای خودروساز حاضر در بازار خودروهای الکتریکی، توانستهاند برای موفقیت خود، فاکتورهای مهمی را رعایت کنند. فناوری باتری یکی از حیاتیترین عوامل در تولید خودروهای الکتریکی است. شرکتهای خودروسازی توانستهاند در تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کنند تا فناوریهای جدید باتری را توسعه دهند که پیمایش خودروهای الکتریکی را افزایش و زمان شارژ را کاهش میدهد. این شرکتها همچنین در زمینه تولید، بازاریابی و زیرساخت نیز امکانات بهینهای ایجاد کردهاند.
چینیهای پیشتاز
چینیها در جمع 10 شرکت بزرگ تولیدکننده خودروهای برقی جهان، دو نماینده دارند که یکی از آنها رتبه نخست و دیگری، رتبه هشتم را به خود اختصاص داده است. BYD و Geely دو شرکتی بهشمار میروند که با سرمایهگذاریهای ویژه چین، وارد حوزه خودروهای برقی شدهاند. شرکت BYD که در سال 1995 تاسیس شده، نام خود را از جمله Build your dreams به معنای «رویاهای خود را بسازید» اقتباس کرده و اکنون به سمت تحقق رویای چینیها در رهبری بازار خودروهای الکتریکی حرکت میکند. BYD در سال 2022 تصمیم گرفت سهم بیشتری از سبد تولیدات خود را به خودروهای برقی اختصاص دهد و در پایان این سال، بیش از یک میلیون و 857 هزار دستگاه خودرو برقی تولید کرد. در واقع، میزان تولید این شرکت در سال 2022 نسبت به سال پیش از آن، بیش از 200 درصد رشد کرد و به یکباره توانست نام خود را به عنوان سلطان تولید خودروهای برقی جهان، تثبیت کند. BYD علاوه بر خودروهای برقی، سامانههای مونوریل و قطعات تلفن همراه نیز تولید میکند اما مدلهای مختلف خودروهای برقیاش، شهرت بیشتری پیدا کرده است. محبوبترین سری خودروهای برقی BYD، سری Dynasty محسوب میشود که نامش را از سلسلههای امپراتوری چین وام گرفته است. BYD Qin که در بازهای از زمان، پرفروشترین خودرو الکتریکی جهان بود و همچنین BYD Han، سدان پرچمدار این تولیدکننده، معروفترین مدلهای تولیدشده در خودروهای الکتریکی از سوی شرکت BYD بهشمار میروند. هشتمین خودروساز برتر الکتریکی جهان نیز چینی است. گروه خودروسازی جیلی (Geely) که فعالیت خود را از سال 1986 آغاز کرده، تولید بیش از 351 هزار خودرو الکتریکی در سال 2022 را به نام خود ثبت کرده است. نکته جالب توجه درباره این گروه خودروسازی آن است که موفق شد در سال 2022 فروش خودروهای برقی تولیدشده خود را بیش از 300 درصد افزایش دهد. اما جیلی، بیش از اینکه یک خودروساز باشد، یک گروه مدیریت خودروسازی است. این مجموعه، برندهای مطرح خودروساز در سراسر جهان را تحت مالکیت خود دارد که یکی از شناختهشدهترین آنها، ولوو است که در ایالاتمتحده آمریکا تولید میشود. گروه جیلی برندهای مطرحی را برای تولیدات برقی خود ثبت کرده که از آن جمله میتوان به برند لوکس خودروهای برقی Zeekr و برند سوئدی Polestar اشاره کرد. این شرکت، خودروهای برقی سادهتر خود را با خط تولید Geometry و خودروهای سطح بالا را با برند Geely Galaxy به بازار عرضه میکند. البته، تولیدکنندگان خودروهای برقی کشور چین، فقط به دو شرکت BYD و Geely خلاصه نمیشوند و شرکتهای مطرح دیگری مانند SAIC Motor، Great Wall Motor و گروه GAC نیز از دیگر تولیدکنندگان خودروهای برقی در کشور چین بهشمار میروند.
آمریکاییهای تاثیرگذار
ایالاتمتحده آمریکا در جمع 10 شرکت برتر تولیدکننده خودروهای برقی جهان، دو نماینده دارد. شرکتهای تسلا و جنرالموتورز که از تاثیرگذارترین شرکتهای تولیدکننده خودرو در سراسر تاریخ بهشمار میروند، رتبههای دوم و چهارم را به خود اختصاص دادهاند. تسلا در سال 2003 تاسیس شد و در سال 2022، بیش از یک میلیون و 314 هزار دستگاه خودرو برقی تولید کرد و در کنار BYD، خودروساز چینی، بزرگترین تولیدکننده خودروهای الکتریکی در جهان لقب گرفت. رشد این شرکت، بسیار سریع بوده و در کمتر از دو دهه، به یکی از بزرگترین شرکتهای جهان تبدیل شد. تسلا در سال 2021 نام خود را به عنوان ششمین شرکت تاریخ که توانست ارزش بازار یک تریلیوندلاری را به دست آورد ثبت کرد و یک رکورد تاریخی به دست آورد. خودروهای تولیدشده توسط تسلا بسیار محبوب هستند و رکوردهای پیدرپی فروش را به نام خود ثبت کردهاند. مدل 3 تسلا، نخستین خودرو الکتریکی جهان بهشمار میرود که توانست فروش بیش از یک میلیون دستگاه را به نام خود سند بزند. همچنین در سهماهه نخست سال 2023، مدل Y تسلا به پرفروشترین خودرو در سراسر جهان تبدیل شد. تسلا زمانی توانست این موفقیتها را به چشم ببیند که ایلان ماسک را به عنوان مدیرعامل خود برگزید. مارتین ابرهارد و مارک تارپنینگ، دو همبنیانگذار تسلا بودند که این شرکت را در سال 2003 پایهگذاری کردند، اما در گذر زمان، با مشکلات زیادی روبهرو شدند و ترجیح دادند فرمان هدایت این گروه خودروسازی را به ایلان ماسک واگذار کنند. ماسک در سال 2004 بخشی از سهام تسلا را خرید و رئیس هیاتمدیره این شرکت شد و چهار سال بعد از آن، در سال 2008، به عنوان مدیرعامل شرکت تسلا، فعالیتهای این شرکت خودروسازی را با تحول ویژهای روبهرو کرد. جنرالموتورز، دومین شرکت آمریکایی در فهرست 10 شرکت برتر تولیدکننده خودروهای برقی در جهان است که قدمتی 116ساله دارد. این شرکت در سال 1908 تاسیس شده و در سال 2022 رکورد تولید 584 هزار خودرو برقی را برای خود ثبت کرده است. جنرالموتورز در دهه 1990 و زمانی که EV1 را تولید کرد، به دنیای تولیدکنندگان خودروهای برقی پا گذاشت. این مدل از خودروهای تولیدشده توسط جنرالموتورز فقط از طریق اجاره در اختیار افراد علاقهمند به رانندگی با خودروهای برقی قرار میگرفت. دلیل این موضوع آن بود که جنرالموتورز انتظار سودآوری تولید خودروهای برقی را نداشت. پس از نخستین تاثیرگذاری جنرالموتورز در بازار خودروهای برقی با مدل EV1 این شرکت از بازار تولید خودروهای هیبریدی فاصله گرفت. با این حال، خیلی زود به اشتباه خود پی برد و دوباره قدم در مسیری گذاشت که اکنون به خوبی جواب داده و سودآوری زیادی برای این شرکت و همچنین ایالاتمتحده به دنبال داشته است. این شرکت بزرگ اعلام کرده که قصد دارد تا سال 2035 همه خودروهای تولیدی خود را تبدیل به خودروهای الکتریکی کند و خط تولید خودروهای گازسوز، بنزینی و دیزلی را کنار بگذارد. جنرالموتورز اکنون خط تولید خودروهای برقی را در تمامی برندهای اصلی خود شامل شورولت، بیوک، GMC و کادیلاک راهاندازی کرده و خود را برای تبدیل شدن به رهبر بازار خودروهای برقی جهان آماده میکند. کارشناسان صنعت خودرو تخمین زدهاند با تلاشهایی که این تولیدکننده بزرگ انجام داده، در آینده به تاثیرگذارترین تولیدکننده خودروهای برقی جهان تبدیل خواهد شد.
آلمان؛ قدرتمند و با برنامه
آلمان به دلیل ترکیبی از عواملی نظیر حمایت دولت، پیشرفتهای تکنولوژیک و زیرساختهای قوی صنعت خودرو، به عنوان یکی از برترین کشورهای تولیدکننده خودروهای الکتریکی در جهان مطرح شده است. این کشور در میان 10 شرکت برتر تولیدکننده خودروهای برقی در جهان، سه نماینده دارد. شرکتهای فولکسواگن، بیامدبلیو و مرسدسبنز به ترتیب در ردههای سوم، هفتم و نهم قرار گرفتهاند تا نام آلمان را به عنوان کشور مقتدر عرصه تولید خودروهای برقی در جهان مطرح کنند. یکی از دلایل کلیدی موفقیت آلمان در تولید خودروهای الکتریکی، تعهد دولت به ترویج تحرک پایدار است. دولت آلمان سیاستها و مشوقهای مختلفی را برای تشویق به پذیرش خودروهای الکتریکی (EVs) اجرا کرده است. بخشی از این مشوقها، یارانههایی است که برای خرید خودروهای برقی، مزایای مالیاتی و سرمایهگذاری در زیرساخت اختصاص مییابد. چنین اقداماتی تقاضای مصرفکنندگان را برای خودروهای برقی به میزان قابل توجهی افزایش داده و محیط مساعدی را برای تولیدکنندگان فراهم کرده است. زیرساخت قوی خودروسازی آلمان نیز نقش مهمی در تبدیل شدن این کشور به عنوان تولیدکننده برتر خودروهای الکتریکی داشته است. سه شرکت فولکسواگن، بیامدبلیو و مرسدسبنز سابقهای طولانی در تولید خودروهای باکیفیت دارند و از قابلیتهای تحقیق و توسعه گستردهای برخوردارند. خودروسازان آلمانی با استفاده از تخصص خود توانستهاند فناوریهای پیشرفته خودروهای الکتریکی را توسعه دهند که خواستههای مصرفکنندگان را برای عملکرد، پیمایش و قابلیت اطمینان برآورده میکند. فولکسواگن برترین تولیدکننده خودروهای برقی آلمانی است که فعالیت خود را از سال 1937 آغاز کرده و فقط در سال 2022، 839 هزار دستگاه خودرو برقی تولید کرده است. این غول خودروسازی آلمان، توسعه خودروهای الکتریکی را در سال 1970 و در مرکز تحقیقات آینده خود آغاز کرد. رهبری این پروژه بزرگ را آدولف کالبرلا بر عهده داشت و نتیجه آن، نخستین خودرو تمامالکتریکی فولکسواگن به نام Elektro Transporter بود که با 10 ساعت شارژ میتوانست به پیمایش 44 مایل (70 کیلومتر) برسد. BMW دومین شرکت خودروسازی بزرگ آلمان نیز در رده هفتم بزرگترین تولیدکنندگان خودروهای برقی جهان جای گرفته است. این شرکت در سال 2022 بیش از 433 هزار دستگاه خودرو برقی تولید کرد و یکی از پیشتازان این عرصه لقب گرفت. البته BMW هم مانند فولکسواگن، اهمیت تولید خودروهای برقی را بسیار زود متوجه شد. این شرکت در سال 1969 گامهای اولیه پژوهش درباره تولید خودروهای برقی را برداشت و نخستین خودرو الکتریکی را با نام BMW Electric 1602 وارد بازار کرد. این خودرو میتوانست به سرعت 100 کیلومتر در ساعت برسد و حداکثر پیمایش آن هم 60 کیلومتر بود. دو نمونه از این مدل خودرو برقی در مسابقات المپیک 1972 مونیخ به عنوان خودروهای پشتیبانی و دوربین مورد استفاده قرار گرفتند و امتحان خود را به خوبی پس دادند. این گروه خودروسازی پیشبینی کرده است که تا سال 2025، سهم خودروهای برقی از تولیدات خود را به 30 درصد برساند. BMW یک هدف بلندپروازانه هم دارد؛ این گروه خودروسازی اعلام کرده تا سال 2030 میتواند سالانه 10 میلیون دستگاه خودرو برقی تولید کند. مرسدسبنز، دیگر خودروساز آلمانی نیز توانسته نزدیک به 337 هزار دستگاه خودرو برقی در سال 2022 تولید کند. این شرکت که سال 2025 میلادی، یکصدمین سال فعالیت خود را جشن خواهد گرفت، بزرگترین خودروساز لوکس دنیا بهشمار میرود و اکنون تلاش میکند بزرگترین تولیدکننده خودروهای برقی لوکس جهان نیز لقب بگیرد. مرسدسبنز متعهد شده تمامی تولیدات خود را تا سال 2030 برقی کند؛ اما این نکته را نیز اضافه کرده که ممکن است در برخی کشورهای جهان، به تولید خودروهای گازسوز ادامه دهد. مرسدسبنز برای حضور در صدر فهرست تولیدکنندگان خودروهای برقی در جهان، تلاش میکند زنجیره تامین خودروهای برقی را در ایالاتمتحده، کانادا، اروپا و چین گسترش دهد. یکی از اصلیترین اقدامات این شرکت خودروسازی، ساخت ایستگاههای شارژ در کشورهایی است که اقدام به خرید خودروهای برقی میکنند.
هلند؛ پیشرو و جذاب
عوامل زیادی دست به دست هم داده تا هلند را به یکی از کشورهای پیشرو و البته تاثیرگذار در تولید خودروهای الکتریکی جهان تبدیل کند. زیرساختهای شارژ قوی، ارائه مشوقهای دولتی، توجه به سیاستهای حمایتی و همچنین تعهد به استفاده از انرژیهای پایدار از جمله مواردی است که سبب شده هلند نام خود را به عنوان یکی از کشورهای برتر تولیدکننده خودروهای برقی در جهان مطرح کند. یکی از دلایل اصلی موفقیت هلند در تولید خودروهای الکتریکی، رویکرد دولت در راستای ترویج حملونقل پایدار است. دولت این کشور مشوقهای مختلفی را برای تشویق به پذیرش وسایل نقلیه الکتریکی اجرا کرده که از آن جمله میتوان به معافیتهای مالیاتی، ارائه یارانههای مصرفی و معافیت از برخی هزینهها مانند عوارض جادهای و هزینه پارکینگ اشاره کرد. دولت با کاهش بار مالی مرتبط با مالکیت خودروهای برقی، تغییر از خودروهای معمولی به برقی را برای مصرفکنندگان جذابتر کرده است. علاوه بر این، هلند دارای زیرساخت شارژ گسترده خودروهای برقی است. دولت این کشور سرمایهگذاری بسیاری برای ساخت شبکهای جامع از ایستگاههای شارژ انجام داده تا صاحبان وسایل نقلیه برقی راحتتر بتوانند وسایل نقلیه خود را در هر کجا که میروند شارژ کنند. سیاستهای حمایتی نیز نقش مهمی در پیشبرد صنعت تولید خودروهای الکتریکی در هلند داشته است. دولت اهداف بلندپروازانهای را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و بهبود کیفیت هوا تعیین کرده است. هلندیها سیاستهایی را اجرا کردهاند که خودروهای برقی را نسبت به خودروهای موتور احتراقی سنتی در اولویت قرار میدهد. دولت این کشور، برنامههایی برای ممنوعیت فروش خودروهای جدید بنزینی و دیزلی تا سال 2030 پیشبینی کرده است. چنین سیاستهایی محیط مساعدی را برای تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی ایجاد میکند و آنها را تشویق میکند تا در تحقیق و توسعه سرمایهگذاری کنند. شرکت خودروسازی استلانتیس و شرکت مشترک رنو-نیسان-میتسوبیشی، دو تولیدکننده عمده خودروهای برقی در کشور هلند هستند که از اتفاق در فهرست 10 تولیدکننده برتر جهانی نیز جای گرفتهاند. شرکت استلانتیس در سال 2021 تاسیس شد و در سال 2022 نزدیک به 530 هزار دستگاه خودرو برقی تولید کرد و همه آنها را نیز به فروش رساند. این شرکت که جوانترین تولیدکننده بزرگ خودروهای برقی در جهان بهشمار میرود، از ادغام Fiat Chrysler Automobiles و PSA Group به وجود آمد. برندهای مطرحی مانند کرایسلر، دوج، فیات و جیپ، وابسته به این شرکت هستند. شرکت استلانتیس پیشبینی کرده در دو سال آینده، فروش خودروهای برقی خود در اروپا را 100 درصد و فروش در ایالاتمتحده آمریکا را 50 درصد افزایش دهد. همچنین قرار است تا سال 2030، پنج میلیون دستگاه خودرو برقی تولید کند. مدل New500 خودرو فیات، پرفروشترین خودرو برقی تولیدشده توسط این شرکت بهشمار میرود که در 10 بازار بزرگ اروپایی رتبه سوم را به خود اختصاص داده است. شرکت مشترک رنو-نیسان-میتسوبیشی نیز دیگر شرکت هلندی است که در سال 2002 تاسیس شده و در سال 2022 موفق به تولید 336 هزار دستگاه خودرو برقی شد. این شرکت تاکنون 10 میلیارد یورو در تولید خودروهای برقی سرمایهگذاری کرده و قرار است 23 میلیارد یورو دیگر نیز به سرمایهگذاری خود اضافه کند. این شرکت هدفگذاریهای خاصی انجام داده تا هزینه باتری خودروهای برقی در سال 2026 را 50 درصد کاهش دهد و این رقم را تا سال 2028 به 65 درصد برساند.
کرهجنوبی؛ آسیایی خوشنام
کرهجنوبی، پنجمین کشور از فهرست پنج کشور تاثیرگذار در تولید خودروهای برقی بهشمار میرود. رمز موفقیت کرهجنوبی در تولید خودروهای برقی باکیفیت، اتحاد ویژهای است که میان دولتمردان و خودروسازان این کشور شکل گرفته و آنها را به عنوان کشوری پیشگام در صنعت خودروهای برقی مطرح کرده است. دولت همراه با خودروسازان بزرگ، استراتژیها، برنامهها و هدفگذاریهای مختلفی را برای ترویج توسعه و پذیرش خودروهای الکتریکی اجرا کرده که تعهد ویژه آنها به حملونقل پایدار را نشان میدهد. یکی از عوامل کلیدی که به موفقیت کرهجنوبی در تولید خودروهای الکتریکی کمک میکند، صنعت قوی خودروسازی این کشور است. این کشور از قدیم، خودروسازان بزرگی مانند هیوندای و کیا را به جهان معرفی کرده و آنها را ملزم کرده تا سرمایهگذاری زیادی در تحقیق و توسعه (R&D) خودروهای برقی انجام دهند. نکته جالب اینکه، هیوندای و کیا، از تخصص خود در وسایل نقلیه موتور احتراقی سنتی برای توسعه فناوریهای پیشرفته خودروهای الکتریکی استفاده کردهاند. دولت کرهجنوبی نیز سیاستها و مشوقهای مختلفی را برای تشویق مصرفکنندگان به تغییر از خودروهای معمولی به خودروهای برقی در نظر گرفته است. یکی از این برنامهها، قانون ارتقای وسایل نقلیه الکتریکی است که یارانهها و مزایای مالیاتی را برای خریداران خودروهای برقی فراهم میکند. این مشوقها هزینه خرید خودروهای برقی را به میزان قابل توجهی کاهش داده و در دسترس مصرفکنندگان قرار داده است. علاوه بر این، دولت کرهجنوبی سرمایهگذاری زیادی در توسعه زیرساختها انجام داده است. از آنجا که یک شبکه شارژ قوی برای پذیرش گسترده خودروهای الکتریکی ضروری است، کرهجنوبی دارای یکی از گستردهترین شبکههای شارژ در سطح جهان بهشمار میرود که هزاران ایستگاه شارژ در سراسر آن نصب شده و دارندگان خودروهای برقی میتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند. این سرمایهگذاری زیرساختی، اعتماد مصرفکنندگان خودروهای الکتریکی را بیشتر افزایش داده است. نکته مهمتر درباره کرهجنوبی این است که تعهد این کشور به کاهش انتشار گازهای گلخانهای، نیروی محرکه تمرکز کرهجنوبی بر تولید خودروهای الکتریکی بوده است. هدف این کشور کاهش اثرگذاری کربن با جایگزینی وسایل نقلیه استفادهکننده از سوختهای فسیلی با خودروها و وسایل نقلیه بدون آلایندگی است. این تعهد با تلاشهای جهانی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی هماهنگ شده و کرهجنوبی را به عنوان یک رهبر در بهکارگیری حملونقل پایدار قرار میدهد. بر همین مبنا نیز بوده که شرکت هیوندای موتورز به عنوان ششمین تولیدکننده بزرگ خودروهای برقی در سراسر جهان انتخاب شده و تولید خود را نیز در این زمینه افزایش داده است. هیوندای در سال 1967 میلادی (1345 شمسی) تاسیس شد و 55 سال بعد در سال 2022 توانست 510 هزار دستگاه خودرو برقی تولید کند. این شرکت، سومین خودروساز بزرگ جهان از نظر فروش در سال 2022 نیز لقب گرفت. هیوندای موتورز، شرکت مادر برندهای هیوندای و کیاست. این شرکت، خودروهای لوکس خود را با برند Genesis Motors به بازار عرضه میکند و یک برند کوچکتر به نام Ioniq دارد که در سال 2020 تاسیس شده و بخشی از خودروهای برقیاش را با این برند به مرحله تولید میرساند. هیوندای موتورز هدفگذاری کرده که تا سال 2030 به عنوان یکی از سه سازنده برتر خودروهای برقی جهان لقب بگیرد. این شرکت همچنین به دنبال آن است که 24 تریلیون وون کرهجنوبی (نزدیک به 18 میلیارد دلار) در بخش تولید خودروهای برقی سرمایهگذاری کند. 5 /5 میلیارد دلار از این مبلغ قرار است در راهاندازی یک کارخانه برقی الکتریکی سرمایهگذاری شود.
دنبالهروهای هدفمند
علاوه بر کشورهای چین، ایالاتمتحده، آلمان، هلند و کرهجنوبی، کشورهای دیگری نیز برای حضور و تسلط بر بازار خودروهای الکتریکی جهان تلاش میکنند. در سالهای اخیر، تولید خودروهای برقی در جهان رو به افزایش بوده و شرکتهای زیادی در توسعه این خودروها سرمایهگذاری کردهاند. نتیجه این سرمایهگذاریها آنجا خود را نشان داده که تعداد کشورهایی که وارد بازار خودروهای الکتریکی شدهاند، افزایش یافته است. ژاپن، یکی از پیشروترین تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی در سطح جهان است. این کشور سرمایهگذاری بسیاری در توسعه فناوری خودروهای الکتریکی انجام داده و برندهای مختلفی دارد که خودروهای برقی را به بازار عرضه میکنند. نیسان، تویوتا و میتسوبیشی تنها برخی از برندهای مطرح ژاپنی هستند که وارد این بازار شدهاند. فرانسه نیز یکی دیگر از کشورهایی بهشمار میرود که در تولید خودروهای برقی سرمایهگذاری کرده است. دولت فرانسه هدفگذاری کرده بود که تا سال 2022 یک میلیون خودرو الکتریکی در جادههای خود داشته باشد و موفق شد این هدف را محقق کند. رنو، پژو و سیتروئن از برندهای مطرح فرانسوی هستند که خودروهای برقی را به بازار عرضه کردهاند. «زوئی رنو» یکی از پرفروشترین خودروهای برقی در اروپا محسوب میشود که از زمان عرضه آن در سال 2012 تاکنون بیش از 120 هزار دستگاه خودرو را به فروش رسانده و در بازار اروپا، حضور فعال دارد. نروژ، دیگر کشوری است که در پذیرش خودروهای الکتریکی پیشرو بوده و نقش قابل توجهی ایفا میکند. این کشور هدفگذاری کرده که تا سال 2025 فقط خودروهای الکتریکی را در بازارهایش عرضه کند. تسلا، نیسان و بیامدبلیو حضور فعالی در بازار خودروهای الکتریکی کشور نروژ دارند. در این میان، مدل S شرکت تسلا، محبوبترین خودرو الکتریکی حاضر در بازار نروژ بهشمار میرود که از زمان عرضه در سال 2012 تاکنون، بیش از 13 هزار دستگاه در این کشور فروخته است. انگلستان نیز تلاشهای تاثیرگذاری در تولید خودروهای الکتریکی انجام داده؛ دولت بریتانیا ممنوعیت فروش خودروهای جدید بنزینی و دیزلی تا سال 2030 را تعیین کرده و برای دستیابی به آن تلاش میکند. برخی از برندهای مطرحی که خودروهای برقی را در بریتانیا عرضه میکنند عبارتاند از: نیسان، BMW و جگوار لندرور که در میان مردم انگلستان، طرفداران زیادی پیدا کردهاند. نیسان لیف یکی از پرفروشترین خودروهای الکتریکی در بریتانیا محسوب میشود که از زمان عرضه آن در سال 2011 تاکنون بیش از 33 هزار دستگاه به بازار خودروهای برقی انگلستان عرضه کرده و فروخته است. کانادا هم کشوری است که به آرامی اما پیوسته به بازار خودروهای الکتریکی وارد میشود. دولت کانادا هدفگذاری کرده که تا سال 2040 تمام خودروهای جدید فروختهشده در این کشور، خودروهای الکتریکی یا هیدروژنی باشند. تسلا، شورولت و نیسان حضور گستردهای در بازار خودروهای برقی کانادا دارند. شورولت بولت از محبوبترین خودروهای الکتریکی در کانادا بهشمار میرود که از سال 2017 تاکنون بیش از 12 هزار دستگاه خودرو در این کشور فروخته و جذابیتهای ویژهای برای رقبای خود ایجاد کرده است.