آیا طهماسب مظاهری خطا کرده است؟

نخستین بار نشریه «بیلد ام زونتاگ» یکی از نشریات زرد آلمان که عمدتاً به شایعه‌پراکنی پیرامون اشخاص مشهور می‌پردازد خبر ضبط چک یک مقام سابق ایرانی را منتشر کرد.
خبر به سرعت به فارسی برگردانده شد و بی‌آنکه هیچ کس از چند و چون ماجرا آگاهی داشته باشد، آن را به اشتراک گذاشت.
به عنوان یک دانشجو که در آلمان زندگی می‌کند و به قوانین آلمان اشراف تقریبی دارد و البته به عنوان یک خبرنگار که سال‌ها در حوزه سیاست‌های پولی کار کرده و شاهد روزهای سخت و پر‌چالش رئیس کل سابق بانک مرکزی بوده سعی کردم به این پرسش پاسخ دهم: آیا رئیس کل پیشین بانک مرکزی ایران آن‌گونه که رسانه‌های آلمانی نوشته‌اند، پولشویی کرده است؟
به عنوان یک خبرنگار مقیم آلمان به این پاسخ‌ها رسیدم.
1- بر پایه اطلاعات منتشر‌شده چک همراه آقای مظاهری به مبلغ 70 میلیون دلار متعلق به شرکت پیمانکاری کیسون بوده است. آنها که دستی بر آتش پیمانکاری در ایران دارند به طور حتم می‌دانند که کیسون یکی از شرکت‌های پیمانکاری قدیمی و شناخته‌شده است که داشتن گردش حساب 70 میلیون دلاری ماهانه به طور قطع مبلغ قابل توجهی برای این شرکت نیست. شرکتی کاملاً خصوصی که به واسطه خوش‌نامی در حسن انجام تعهدات عمرانی، اعتبار بین‌المللی دارد و نه‌تنها ونزوئلا که بسیاری دیگر از کشورها از توان فنی این مجموعه بهره‌مند می‌شوند. بنابراین می‌توان به صراحت گفت این مجموعه ارتباطی به منابع ارزهای دولتی ایران ندارد؛ و تنها به واسطه برنده شدن در مناقصه‌ها و مزایده‌های بین‌المللی پروژه‌های عمرانی را اجرا می‌کند. مجال صحبت بر سر خوش‌نامی این شرکت پیمانکاری نیست اما متاسفانه برای اغلب ایرانی‌ها تصور اینکه ارگانی در بخش خصوصی با توان و درایت خود به چنین منابع مالی دست پیدا کند، کاملاً غریبه است و همین موضوع منجر به شایعه‌پراکنی شده است.
2- بر پایه اطلاعیه شرکت کیسون که اخیراً در برخی نشریات چاپ شد، چک یادشده توسط دو تن از اعضای هیات مدیره کیسون و در وجه یکی از کارمندان شرکت «کیسون ونزوئلا» امضا شده است. این وجه قرار بوده به عنوان تنخواه‌گردان برای خرید‌های جاری پروژه ساخت 17 هزار واحد مسکونی در کشور ونزوئلا مصرف شود و البته مدارکی دال بر اینکه این چک غیرقابل نقد شدن در کشوری غیر از ونزوئلاست، نیز وجود دارد. مهر
«no endosable» روی چک نشان می‌دهد این چک نمی‌توانسته در هیچ کجا غیر از ونزوئلا نقد شود. پس آقای مظاهری که صادرکننده و وصول‌کننده چک نبوده، نمی‌توانسته آن را نقد کند و به موجودی آن دست پیدا کند. در مقیاسی کوچک‌تر می‌توان این گونه فرض کرد که اگر این چک پست می‌شد و در مسیر رسیدن به مقصد، توسط پلیس آلمان ضبط می‌شد حتماً شرکت پست متهم به جابه‌جایی غیر‌قانونی پول می‌شد. به نظر من متهم دانستن شرکت پست، همان قدر مضحک است که مظاهری را متهم بنامیم.
3- در میان خبرها خواندم که مگر پرواز مستقیم بین ایران و آلمان نیست. چرا آقای مظاهری از ترکیه وارد آلمان شده است؟ در پاسخ باید گفت برخی ایرلاین‌های بزرگ از جمله لوفت هانزا، استرین ایرلاین، سوئیس ایر، ترکیش ایرلاین و... با هم متحد شدند و شبکه‌ای را ایجاد کردند به نام «استار الاینز». این شرکت‌های هوایی معمولاً همکاری گسترده‌ای دارند و به طور مثال اگر فردی مسافر آلمان باشد و بخواهد با لوفت هانزا سفر کند، اما پرواز تاخیر طولانی داشته باشد یا لغو شود ایرلاین مربوطه او را با یکی از اعضای استار الاینز به مقصد می‌فرستد. بر پایه اطلاعاتی که به دست آوردم، ظاهراً شبی که طهماسب مظاهری قرار بوده با پرواز لوفت هانزا سفر کند فرودگاه فرانکفورت بخش اعظمی از پروازها به کشورهای مختلف از جمله پرواز به ایران را به دلیل برف و یخبندان و شرایط بد جوی لغو کرده بود و طبیعتاً هواپیمای لوفت هانزا به ایران نیامد که بخواهد با مسافرگیری مجدد به آلمان برگردد بنابراین مسافران در فرودگاه امام‌خمینی از پرواز با لوفت هانزا بی‌نصیب شدند و شرکت لوفت هانزا کوپنی به مسافران داد تا توسط ترکیش ایرلاین ابتدا به استانبول و سپس به آلمان سفر کنند. آقای مظاهری نیز از جمله این مسافران بوده است.
4- موضوع قابل توجه دیگر این است که ماموران گمرک به صورت گزینشی کیف و چمدان برخی مسافران را جست‌وجو می‌کنند البته اجازه تفتیش بدنی مسافران را ندارند. این کار در راستای ممانعت از ورود وجه نقد بیش از 10 هزار یورو به اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد. خیلی از مسافران از این موضوع اطلاع دقیق ندارند و ظاهراً کارمندان سفارت هم در زمان صدور ویزا به این موضوع اشاره‌ای نمی‌کنند. دور از ذهن نیست اگر بگوییم این موضوع به محلی برای اخذ درآمد برای گمرک تبدیل شده است. حال با قطعیت بیشتری می‌توان گفت فرضیه دستگیری آدم‌ها به جرم داشتن پول بیش از میزان استاندارد فرضیه‌ای کاملاً منسوخ است، گمرک بیشتر به دنبال جریمه است تا دستگیری آدم‌ها. از آنجا که تفتیش بدنی و بازداشتی در کار نیست اگر آقای مظاهری قصد پولشویی را داشت خیلی راحت می‌توانست یک برگه چک را در جیب خود پنهان کند. از سوی دیگر به عنوان کسی که از نزدیک شاهد تفتیش مسافران در گمرک فرودگاه‌های آلمان بوده‌ام، فکر می‌کنم اگر کسی قصد پولشویی داشته باشد چکی با چنین مبلغی را این گونه راحت با خود حمل نمی‌کند آن هم در شرایطی که می‌داند این ریسک وجود دارد که مورد بازرسی قرار گیرد.
با ایجاد جنجال‌های تازه علیه طهماسب مظاهری، یاد چند سال پیش افتادم و به آرشیو مجلات و روزنامه‌هایی که برای آنها گزارش نوشتم، نگاهی انداختم. یاد اختلاف طهماسب مظاهری و حسین صمصامی بر سر بانک اطلاعات مشتریان بانک‌ها افتادم. یاد اختلاف‌های اساسی او با مقامات سیاسی بر سر سیاستگذاری صحیح پولی افتادم. یاد گزارشی افتادم که برای سه قفله شدن خزانه نوشتم، اقدامی که آقای مظاهری بر سر آن ایستاد تا شاهد پرش تورم و افزایش قیمت‌ها و فشار به قشر متوسط و ضعیف جامعه نباشد. به جدول قیمت ارز و سکه نگاه می‌کنم و اینکه روزگاری مظاهری چه فشاری را تاب آورد تا تولید سر پا بماند و سرمایه به سمت خرید طلا و ارز نرود و...