«رابرت موگابه» چگونه زیمبابوه را به قهقرا برد؟
سلطان ویرانی
چه کسی جز «رابرت گابریل کاریگامومبه موگابه» ملقب به «رابرت موگابه»، دیکتاتور ۹۲ساله زیمبابوه می‌تواند کشوری مرفه و دارای منابع طبیعی، معادن و اراضی حاصلخیز، را که روزگاری به لطف ثروت بی حد و حصرش به «سبد نان آفریقا» معروف بود به فلاکت‌زده‌ترین کشور جهان تبدیل کند؟ دیکتاتور‌مآبی به حدی در موگابه ریشه دوانده که مدعی شده تنها خدا می‌تواند او را از راس قدرت به پایین بکشد.
چه کسی جز «رابرت گابریل کاریگامومبه موگابه» ملقب به «رابرت موگابه»، دیکتاتور 92ساله زیمبابوه می‌تواند کشوری مرفه و دارای منابع طبیعی، معادن و اراضی حاصلخیز، را که روزگاری به لطف ثروت بی حد و حصرش به «سبد نان آفریقا» معروف بود به فلاکت‌زده‌ترین کشور جهان تبدیل کند؟ دیکتاتور‌مآبی به حدی در موگابه ریشه دوانده که مدعی شده تنها خدا می‌تواند او را از راس قدرت به پایین بکشد. او حتی مسوولیت اشتباهاتش را نیز بر عهده نمی‌گیرد. نمونه بارز آن جریان زمین خوردن وی در فرودگاه حراره بود که 27 محافظ خود را به دلیل اینکه نتوانستند مانع زمین خوردنش شوند، تنبیه و از کار برکنار کرد. بله! حتی در زمین خوردن او هم دیگران مقصرند، ولی در زمین زدن کشوری که روزگاری در وفور نعمت به سر می‌برد، خود را از هر تقصیری مبرا می‌داند. اما چطور می‌شود کشوری که نه‌تنها در آفریقا، بلکه در جهان مثال‌زدنی بود، ناگهان به این وضع اسفناک افتاده و در آن «وضعیت فوق‌العاده» اقتصادی اعلام می‌شود؟ امروزه، بسیاری زیمبابوه را یک «کره شمالی» کوچک در آفریقا می‌دانند. رابرت موگابه، رئیس‌جمهوری دیکتاتور زیمبابوه، به تازگی به دلیل گسترش خشکسالی کم‌سابقه در این کشور، در مناطق روستایی وضعیت اضطراری «بلایای طبیعی» اعلام کرد. به گفته دولت زیمبابوه، ۲۶ درصد جمعیت این کشور یعنی حدود دو میلیون و 400 هزار نفر نیاز فوری به مواد غذایی دارند. این در حالی است که چند روز قبل از این اتفاق، اتحادیه اروپا از موگابه خواسته بود در کشور وضعیت اضطراری بلایای طبیعی اعلام کند تا در روند جمع‌آوری کمک‌های غذایی تسهیل و تسریع شود. رابرت موگابه، جزو 10 رهبر تاریخ است که کشورهایشان را از نظر مالی نابود کرده‌اند. گرچه از هیچ‌نظر جز بی‌کفایتی نمی‌توان از موگابه به عنوان رهبر تاریخی یاد کرد. امروز نام او را از حیث بی‌کفایتی باید در کنار نام‌هایی چون هوگو چاوس رئیس‌جمهور سابق ونزوئلا، ولادیمیر لنین رهبر شوروی سابق، لویی شانزدهم پادشاه فرانسه و چیان‌لونگ امپراتور چین قرار داد. موگابه در واقع، یک اثر باستانی باقیمانده از گذشته شکست‌خورده و یکی از بهترین مثال‌هاست که نشان می‌دهد چگونه می‌توان یک اقتصاد پویا را ظرف مدت کوتاهی به راحتی ویران کرد. پس از یک جنگ خونین داخلی در سال 1980 میلادی، اکثریت سیاهپوست، «رودزیا» را که نام آن به «زیمبابوه» تغییر یافته بود، از سلطه استعمار انگلیس خارج کرده و «رابرت موگابه» را که یک رهبر ملی‌گرا و یک «چریک مارکسیست» بود، به عنوان رئیس‌جمهور برگزیدند. در واقع موگابه دیکتاتوری بود که از دل آزادیخواهی بیرون آمد و روز به روز قدرت خود را در این کشور مستحکم‌تر کرد. رودزیا یکی از مرفه‌ترین کشورهای قاره آفریقا محسوب می‌شد و در حقیقت، موگابه کشوری را به ارث برد که دارای زیرساخت‌های وسیع، کشاورزی پیشرفته و منابع طبیعی وسیع بود. در آن زمان اقتصاد زیمبابوه به داشتن سریع‌ترین رشد در میان کشورهای آفریقایی شناخته می‌شد اما اکنون سریع‌ترین زوال اقتصادی قاره سیاه را از آن خود کرده است. زیمبابوه زمانی صادرکننده اصلی ذرت، پنبه، گوشت گاو، تنباکو، گل رز و نیشکر بود اما امروز فقط پناهجو و مهاجر صادر می‌کند که در گروه‌های هزاران‌نفره، از کشور فرار می‌کنند. گرچه این کشور یکی از غنی‌ترین خاک‌های زراعی آفریقا را دارد، اما گرسنگی و سوء تغذیه، امروز در این کشور سکنی گزیده است. موگابه نه‌تنها پویایی و امید را در کشورش نابود کرد بلکه با دامن زدن به بازی کثیف نژادپرستی، خشونت علیه اقلیت سفیدپوست را که موتور رشد اقتصادی این کشور محسوب می‌شد در کشورش رواج داد. او زمین‌های
دیدگاه تان را بنویسید