به بهانه پنجاه و چهارمین انتخابات ریاستجمهوری آمریکا
به سوی کاخ سفید
رقابت انتخاباتی میان دو حزب دموکرات و جمهوریخواه آمریکا رفتهرفته گرمتر میشود. طی چند روز اخیر، «هیلاری کلینتون» وزیر سابق امور خارجه آمریکا، بهطور رسمی نامزدی خود را از حزب دموکرات، در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ ایالات متحده اعلام کرد. علاوه بر او دموکراتها از هماکنون روی نامزدی «جو بایدن» معاون کنونی رئیسجمهوری آمریکا حساب ویژهای باز کردهاند. در طرف مقابل جمهوریخواهان «تد کروز» و «رند پال» را بهطور رسمی به عنوان نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا معرفی کردهاند. این در حالی است که به نظر میرسد شانس «جب بوش» فرماندار سابق فلوریدا و «بن کارسون» پزشک، برای پیوستن به جمع دو نامزد جمهوریخواه همچنان به قوت خود باقی است.
رقابت انتخاباتی میان دو حزب دموکرات و جمهوریخواه آمریکا رفتهرفته گرمتر میشود. این در حالی است که تاکنون دهها شخصیت برجسته آمریکایی از دو حزب نسبت به ورود به رقابتهای انتخاباتی ابراز تمایل کردهاند.
از سوی دیگر طی چند روز اخیر، «هیلاری کلینتون» وزیر سابق امور خارجه آمریکا، بهطور رسمی نامزدی خود را از حزب دموکرات، در انتخابات ریاستجمهوری 2016 ایالات متحده اعلام کرد.
«کلینتون» با انتشار ویدئویی دودقیقهای حضور رسمی خود در انتخابات 2016 آمریکا را اعلام کرد. او در این ویدئو تصریح کرد: مردم آمریکا همواره به یک قهرمان نیاز دارند و من میخواهم آن قهرمان باشم. بنابراین در این راه گام میگذارم تا بتوانم رای شما را به دست آورم، زیرا اکنون نوبت شماست و امیدوارم شما نیز در این سفر مرا همراهی کنید.
غیر از «کلینتون» باتجربه، حزب دموکرات به احتمال بسیار زیاد نامزد شناختهشده دیگری را معرفی خواهد کرد. گزارشهای رسیده نشان میدهد دموکراتها از هماکنون روی نامزدی «جو بایدن» معاون کنونی رئیسجمهوری آمریکا حساب ویژهای باز کردهاند.
در طرف مقابل جمهوریخواهان «تد کروز» و «رند پال» را بهطور رسمی به عنوان نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا معرفی کردهاند. این در حالی است که به نظر میرسد شانس «جب بوش» فرماندار سابق فلوریدا و «بن کارسون» پزشک، برای پیوستن به جمع دو نامزد جمهوریخواه همچنان به قوت خود باقی است.
البته در میان هر دو حزب افرادی وجود دارند که عدم تمایل خودرا برای شرکت در انتخابات 2016 آمریکا بهطور رسمی اعلام کردهاند. «میت رامنی» و «پل رایان» از حزب جمهوریخواه و «هاوارد دین» از حزب دموکرات از جمله این افراد به شمار میروند.
آخرین نظرسنجیها در آمریکا نشان میدهد «جب بوش» در حزب جمهوریخواه و «هیلاری کلینتون» در حزب دموکرات دارای بیشترین محبوبیت هستند و امکان پیروز شدن هریک از آنها در انتخابات سال آینده میلادی وجود دارد.
کلید کاخ سفید در دست دموکراتها یا جمهوریخواهان؟
پنجاه و چهارمین انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده روز سهشنبه هشتم نوامبر 2016 برابر با ۱۸ آبان ۱۳۹۵، برگزار خواهد شد که طی آن رایدهندگان، مجمع گزینندگان رئیسجمهور ایالات متحده را انتخاب خواهند کرد که در حقیقت آخرین مرحله از روند طولانی و طاقتفرسای انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا محسوب میشود. انتخابات رئیسجمهوری در ایالات متحده آمریکا در حقیقت به صورت دومرحلهای انجام میشود. مردم در روز انتخابات، از یک سو بهطور مستقیم به نامزد ریاستجمهوری و معاون او رای میدهند و از سوی دیگر اعضای هیاتهای انتخاباتی را برمیگزینند.
بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، تعداد اعضای هیاتهای انتخاباتی هر ایالت معادل مجموع تعداد نمایندگان مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا و سناتورهای همان ایالت است. هر چه ایالتی پرجمعیتتر باشد، تعداد اعضای هیاتهای انتخاباتی آن نیز بیشتر خواهد بود. به همین دلیل نقش ایالتهایی نظیر کالیفرنیا، تگزاس و نیویورک به نسبت ایالتهایی همانند یوتا، وایومینگ یا مونتانا در انتخاب رئیسجمهور آمریکا به مراتب بیشتر است. در حال حاضر بیشترین تعداد هیاتهای انتخاباتی به کالیفرنیا با ۵۵ عضو تعلق دارد و پس از آن تگزاس با ۳۸ عضو در مکان بعدی قرار میگیرد. هشت ایالت نیز به همراه واشنگتن دیسی تنها دارای سه عضو هیات انتخاباتی هستند. شهروندان واشنگتن دیسی تا سال ۱۹۶۰ از شرکت در انتخابات ریاستجمهوری محروم بودند و بر اساس اصلاحیه 23 اجازه یافتند همانند دیگر شهروندان آمریکایی رئیسجمهور خود را برگزینند. از آنجا که واشنگتن دیسی در کنگره، نماینده دارای حق رای ندارد، اصلاحیه 23 تعداد اعضای هیات انتخاباتی این شهر را همانند ایالتهای کمجمعیت سه عضو تعیین کرد.
در ابتدا شیوه انتخاب اعضای هیاتهای انتخاباتی به این صورت بود که مجالس قانونگذاری ایالتها پیش از برپایی انتخابات عمومی، افرادی را انتخاب میکردند و آنان نیز برای تعیین رئیسجمهور رهسپار کنگره ایالات متحده آمریکا در شهر واشنگتن میشدند. اما اکنون این افراد مستقیماً توسط مردم و در روز انتخابات ریاستجمهوری برگزیده میشوند. افراد انتخابشده که نباید هیچ سمت دولتی داشته باشند، در ماه دسامبر، یک ماه بعد از برگزاری انتخابات عمومی، در کنگره ایالات متحده آمریکا گرد هم جمع میآیند و آرای خود را برای انتخاب رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا به صندوقها میاندازند.
چگونگی برگزاری انتخابات در آمریکا
مرحله نهایی انتخابات ریاستجمهوری هشت نوامبر 2016 (آبان 1395) برگزار میشود. فرد منتخب که پنجاه و هشتمین رئیسجمهوری این کشور خواهد شد، از روز 20 ژانویه سال 2017 مسوولیت ریاستجمهوری آمریکا را بر عهده خواهد گرفت. در صورتی که تعداد نامزدهای هر یک از دو حزب جمهوریخواه یا دموکرات آمریکا برای انتخابات ریاستجمهوری بیش از یک نفر باشد، آنها وارد انتخابات درونحزبی میشوند تا در نهایت نامزد برگزیده برای شرکت در انتخابات معرفی شود.
انتخابات در آمریکا، از طریق رای غیرمستقیم مردم انجام میشود، اما، مردم هر ایالت به کاندیداهای مورد نظر خود رای میدهند، هر کسی که برنده اکثریت آرا در آن ایالت شود، تعداد آرای انتخاباتی آن ایالت را، از آن خود میکند و هر کسی که تا 270 رای انتخاباتی به دست آورد، رئیسجمهور آمریکا قلمداد خواهد شد.
در آمریکا، هر ایالتی تعدادی گزینشگر میگمارد که بعد از انتخابات، به پایتختهای ایالتی سفر میکنند و در مجلس ایالتی رای خود را، به نسبت آرایی که مردم به کاندیداها دادهاند، به صندوقها میریزند، که در حقیقت، تعداد رای انتخاباتی آن ایالت، به کاندیدایی که رای بیشتری به دست آورده، تعلق خواهد گرفت. رای انتخاباتی مشتق از دو عدد است. عدد اول تعداد نمایندگان مجلس فدرال آمریکا، مجلس نمایندگان یا همان
«House of Representative» به اضافه دو سناتور است؛ در واقع، در ایالات متحده آمریکا انتخابات بیش از آنکه در میان احزاب مختلف جریان داشته باشد، میان رقبای داخل یک حزب صورت میگیرد و تنها در آخرین مرحله و چند هفته مانده به برپایی انتخابات عمومی، نامزدهای احزاب رو در روی یکدیگر قرار میگیرند. هر فردی که قصد داشته باشد در انتخابات شرکت کند، ابتدا باید در سلسلهمراتب حزب خود به پیروزی دست یابد. هر یک از نامزدها باید در انتخابات مقدماتی در سطح ایالتی به پیروزی دست یابند و رقبای خود را از صحنه خارج کنند.
در سطح دولت فدرال، رئیسجمهور از راه یک سیستم دومرحلهای انتخاب میشود. از یکسو توسط مردم و از سوی دیگر توسط هیاتهای انتخابی موسوم به «الکترال کالج» به رای چهار سال برگزیده میشود. مردم هر ایالت در نظام انتخاباتی آمریکا به صورت جداگانه و مستقل از ایالتهای دیگر، همزمان در روز انتخابات نمایندگان کنگره سنا، افرادی موسوم به الکترال کالج را انتخاب میکنند. تعداد الکترال کالج هر ایالت برابر با تعداد نمایندگان آن ایالت در کنگره فدرال به اضافه دو (که همان تعداد نماینده سنای هر ایالت در سنای فدرال است) است. تعداد الکترال کالجها، 538 نفر در کل کشور هستند که برای کسب ریاستجمهوری باید 270 الکترال کالج کسب شود. طبق یک سنت دیرینه در هر ایالت به صورت جداگانه بر اساس اینکه کدام نامزد رای بیشتری به دست آورده (صرف نظر از میزان اختلاف در تعداد رای مردمی مربوط به هر ایالت) همه الکترال کالجهای هر ایالت به فرد پیروز اختصاص داده میشود.
رای مردمی
به طور معمول همواره نامزدی که در ایالتی توسط مردم، حائز «رای مردمی» (Popular Vote) بیشتری شده باشد، از سوی هیات انتخاباتی آن ایالت برگزیده میشود، هر چند که استثنائاتی نیز در طول دو قرن وجود داشته است. در انتخابات عمومی ماه نوامبر، پس از مشخص شدن میزان رای مردمی هر نامزد در هر ایالت، میتوان با شمارش تعداد هیاتهای انتخاباتی، نامزد پیروز در انتخابات ریاستجمهوری را شناسایی کرد. اعلام رسمی نتایج انتخابات تا جلسه مشترک مجلس نمایندگان و سنا در ماه دسامبر طول میکشد که در آنجا معاون رئیسجمهور به عنوان رئیس سنا، نتایج رای هیاتهای انتخاباتی را برمیخوانند و بدین ترتیب رئیسجمهور بعدی ایالات متحده آمریکا به طور رسمی اعلام میشود.
رئیسجمهور اقلیت کیست؟
دومرحلهای بودن انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا مشکلاتی نیز به همراه آورده است. مهمترین عامل در پیروزی یا شکست یک نامزد، تعداد رای مردمی آنان نیست، بلکه میزان کسب رای هیاتهای انتخاباتی سرنوشت انتخابات را رقم میزند. هر نامزد برای پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری از مجموع ۵۳۸ رای به حداقل ۲۷۰ رای انتخاباتی نیاز دارد تا بتواند به کاخ سفید راه یابد. به همین دلیل ممکن است فردی با رای هیاتهای انتخاباتی بیشتر و رای مردمی کمتر به پیروزی دست یابد، در حالی که رقیب او، رای مردمی بیشتری به دست آورده باشد. تاکنون چندین بار روسای جمهور منتخب بدون آنکه ۵۰ درصد رای مردمی را به دست آورده باشند، تنها با اتکا به کسب حداقل ۲۷۰ رای انتخاباتی وارد کاخ سفید شده است. این دسته از روسای جمهور آمریکا را اصطلاحاً «روسای جمهور اقلیت» مینامند.
نقش کنگره در انتخاب رئیسجمهور آمریکا
پیچیدگی نظام هیاتهای انتخاباتی هنگامی افزایش مییابد که هیچ یک از نامزدها موفق نشوند حداقل رای هیاتهای انتخاباتی را کسب کنند. بر اساس قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، در چنین صورتی وظیفه انتخاب رئیسجمهور بر عهده کنگره گذاشته خواهد شد. اگر تعداد رای هیاتهای انتخاباتی نامزدها برابر باشد، مجلس نمایندگان برای معرفی رئیسجمهور باید تشکیل جلسه دهد. در این جلسه، هر ایالت تنها یک رای دارد و تفاوتی میان ایالتهای پرجمعیت و ایالتهای کمجمعیت نیست. بنابراین ممکن است اعضای یک حزب در داخل هیات رایدهنده به نفع حزب رقیب رای خود را به صندوق بریزد. اگر رای انتخاباتی دو نامزد با یکدیگر برابر باشد، انتخابات میان این دو تن صورت میگیرد. تاکنون تنها یک بار در تاریخ ایالات متحده آمریکا، رئیسجمهور توسط مجلس نمایندگان برگزیده شده است. در سال ۱۸۲۴ پس از آنکه چهار رقیب اصلی، هر یک تعدادی از رای انتخاباتی را به خود اختصاص دادند و امکان معرفی رئیسجمهور منتخب فراهم نشد، مجلس نمایندگان به رایگیری پرداخت و سرانجام جان آدامز را به عنوان دهمین رئیسجمهور
ایالات متحده معرفی کرد. او در جریان انتخابات عمومی، تنها موفق به کسب ۵ /۳۰ درصد رای مردمی و ۸۴ رای انتخاباتی شده بود. آندروجکسون با ۱۵ رای انتخاباتی بیشتر، به دلیل ناکامی در مجلس نمایندگان از آدامز شکست خورد.
در صورتی که در جریان رایگیری در مجلس نمایندگان امکان تعیین رئیسجمهور فراهم نشود، این وظیفه بر اساس قانون اساسی به سنا واگذار میشود. در این گام، سناتورها به جای انتخاب رئیسجمهور، معاون رئیسجمهور را انتخاب میکنند و پس از آن در یک روند خودکار، معاون رئیسجمهور به مقام ریاستجمهوری برگزیده میشود. به عبارت دیگر هنگامی که امکان انتخاب رئیسجمهور محقق نشود، سنا معاون رئیسجمهور را معرفی میکند. او به عنوان جانشین رئیسجمهور، مسوولیتهای او را بر عهده میگیرد. در حقیقت این آخرین مرحله از روند بسیار طولانی و طاقتفرسای انتخاب رئیسجمهور است که از انتخابات مقدماتی توسط احزاب آغاز میشود و تا معرفی رئیسجمهور منتخب توسط سنا ادامه مییابد. در تاریخ ۲۲۰ساله ایالات متحده آمریکا تاکنون رئیسجمهور توسط سنا انتخاب نشده است.
رویکرد نامزدهای دموکرات و جمهوریخواه انتخابات آمریکا درباره ایران
رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری در آمریکا وارد مرحله جدیدی شد و دو نامزد جدید تصمیم خود را برای حضور در عرصه مقدماتی انتخابات اعلام کردند. این دو نفر مارک روبیو، سناتور ایالت فلوریدا، از حزب جمهوریخواه و هیلاری کلینتون، وزیر خارجه سابق از حزب دموکرات بودند. اما یکی از مهمترین سوالاتی که این روزها پرسیده میشود، دیدگاه کاندیداهای ریاستجمهوری آمریکا، نسبت به کشور ایران است.
هیلاری کلینتون، کاندیدای مجرب و 67ساله، که پیشتر به عنوان وزیر امور خارجه پیشین آمریکا و همسر بیل کلینتون، رئیسجمهور اسبق ایالات متحده، در عرصه سیاسی آمریکا حضور چشمگیری داشته، اخیراً نامزدی خود را برای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال 2016 اعلام کرد. این دومین بار پس از سال 2008 میلادی است که کلینتون نامزد ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا میشود. او نخستین بار در انتخابات مقدماتی در برابر رقیب آن زمان خود باراک اوباما شکست خورد و ناکام ماند. اعلام نامزدی کلینتون نه در یک گردهمایی حزب دموکرات، بلکه از طریق شبکه اجتماعی توئیتر و پخش نواری ویدئویی در اینترنت صورت گرفت. این در حالی است که باراک اوباما پشتیبانی خود را از نامزدی وزیر خارجه پیشین خود اعلام کرد و گفت هیلاری کلینتون وزیر خارجه برجستهای بود و به اعتقاد وی میتواند رئیسجمهور موفق و برجستهای هم باشد. در بین سران کشورهای خارجی، فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان و لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه نیز از نامزدی کلینتون برای ریاستجمهوری آمریکا استقبال کردند و به نظر میرسد، با این اوصاف، کلینتون نسبت به سایر رقبایش، از اقبال بهتری
برخوردار باشد.
حال اگر حزب جمهوریخواه، هیچ کاندیدای زنی را برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری معرفی نکند، کلینتون اولین زن در تاریخ انتخاباتی آمریکاست که از سوی یکی از دو حزب اصلی این کشور نامزد میشود. بنابراین، انتخاب احتمالی او به عنوان ریاستجمهوری آمریکا سنتشکنی تاریخی دیگری در ایالات متحده و پس از انتخاب باراک اوباما، بهعنوان نخستین رئیسجمهور سیاهپوست تاریخ آمریکا، خواهد بود. حال باید منتظر ماند و دید آیا آمریکا نخستین رئیسجمهور زن تاریخ خود را به چشم خواهد دید یا خیر؟
از سوی دیگر و در جبهه جمهوریخواهان نیز مارکو روبیو، سناتور ایالت فلوریدا، با اعلام خبر نامزدی خود در انتخابات گفت که معتقد است ظرفیت بالایی در احراز پست ریاستجمهوری دارد. او همچنین، هیلاری کلینتون را از تیغ انتقادات خود گذرانده و به کاندیداتوری او اعتراض کرده است. به اعتقاد روبیو، هیلاری کلینتون فردی دیروزی و قدیمی است که میخواهد آمریکا را به عقب ببرد. او همچنین عنوان کرد دولت اوباما امتیازات خطرناکی به ایران داده است. به عقیده روبیو آمریکا با کنار گذاشتن امتیازات خطرناک دولتش به ایران و خصومت دولت اوباما با اسرائیل، بار دیگر رهبری دنیا را به دست خواهد گرفت. سناتور روبیو معتقد است توافق هستهای در آینده نهتنها نگرانی بینالمللی را درباره ایران کاهش نمیدهد، بلکه چشمانداز جنگ و رقابت تسلیحاتی را در خاورمیانه افزایش میدهد.
روبیو که در سال 2010 به عنوان سناتور فلوریدا انتخاب شد، سومین کاندیدای جمهوریخواهی است که آمادگی خود را برای ورود به عرصه رقابتهای انتخاباتی به طور رسمی اعلام کرده است. از این حزب تاکنون دو سناتور به نامهای تد کروز، از تگزاس و رند پال از کنتاکی نامزدی خود را برای انتخابات 2016 اعلام کردهاند.
تد کروز یک منتقد سرسخت دولت باراک اوباما، رئیسجمهوری کنونی آمریکا و دموکراتهاست. او پیش از این انتقاد از نامزدهای احتمالی دموکرات در انتخابات 2016 را آغاز کرده بود و درباره هیلاری کلینتون، وزیر خارجه سابق آمریکا گفته بود او چهره فاسد واشنگتن است. او ماه گذشته به اظهارات باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا که گفته بود: چه عجلهای برای تحریم ایران وجود دارد؟ واکنش نشان داد و گفت عجله به خاطر وجود یک ایران هستهای است که به ادعای او بزرگترین تهدید امنیت ملی پیش روی آمریکا و جهان به شمار میرود. عجله به خاطر این است که یک سال تحریمها علیه ایران تقلیل یابد و این کشور فرصت پیدا کند به سلاح هستهای دست یابد.
رند پال نیز از شاخه نوگرای حزب جمهوریخواه است و سابقه یک سخنرانی 13 ساعته بر ضد باراک اوباما را در سنا دارد. پال سیاستهای دولت آمریکا و همحزبیهایش را در خصوص تحریمهای ایران و کوبا، استفاده از پهپاد و جاسوسی از حریم شخصی مردم بارها زیر سوال برده است. او همچنین طرفدار کوچکتر شدن ارتش آمریکاست. با این وضعیت، اولویت بخشیدن به سیاست خارجی میتواند به ضرر رند پال تمام شود. از سوی دیگر، مساله امنیت ملی میتواند به نفع سناتورهای جمهوریخواهی مثل مارک روبیو و تد کروز تمام شود که همواره از مواضع تند و جنگطلبانهای نسبت به ایران برخوردار بودهاند و خواهان اعزام نیروی زمینی بیشتر به عراق برای مهار داعش هستند.
تد کروز، رند پال و مارک روبیو هر سه از چهرههای محبوب در میان جناح محافظهکار تی پارتی هستند. تی پارتی جنبشی سیاسی است که در مقابل سیاستهای رئیسجمهور کنونی قد علم کرد که شعار دولت کوچکتر - مالیات کمتر را مطرح کردند و اوباما را متهم به داشتن افکار و برنامههای چپی و سوسیالیستی میکنند.
یکی دیگر از نامزدهای احتمالی جمهوریخواهان جب بوش، فرماندار پیشین و برادر جرج دبلیو بوش، رئیسجمهوری پیشین ایالات متحده آمریکاست. کریس کریستی، فرماندار نیوجرسی، پل رایان، سناتور ویسکانسین، ریک پری، فرماندار تگزاس و کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری 2012، سناتور سابق ریک سنتوروم نیز از دیگر گزینههایی هستند که نامشان مطرح شده است. گمانهزنیهایی نیز درباره احتمال کاندیدا شدن اسکات واکر، فرماندار ویسکانسین وجود دارد. واکر، طی سخنانی در خصوص انتخابات ریاستجمهوری 2016 اعلام کرده بود تنها در صورتی جمهوریخواهان میتوانند به پیروزی برسند که یک نیروی تازهنفس، جدید و خارج از واشنگتن را برای رویارویی با هیلاری کلینتون انتخاب کنند. واکر، کلینتون را بازنده بزرگ انتخابات 2008 نامید و اعلام کرد اگر جمهوریخواهان نتوانند ایدههای جدید را مطرح کنند او شکست خواهد خورد.
فرماندار ایالت ویسکانسین گفته در صورت نامزدی قطعی و پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا توافق اتمی با ایران را لغو میکند. اما واکر فاقد تحصیلات دانشگاهی است، اگر چه تاریخ ممکن است به واکر کمک کند. 12 رئیسجمهور در تاریخ آمریکا وجود دارند که مدرک دانشگاهی نداشتهاند. این افراد شامل جرج واشنگتن و 10 فرد دیگر در قرن 19 میشوند که آبراهام لینکلن نیز یکی از آنهاست.
رقابتهای انتخاباتی آمریکا چگونه پیش خواهد رفت
در جبهه دموکراتها اوضاع تا حدودی مشخص است و هیلاری کلینتون، شانس بسیار زیادی برای کسب نامزدی حزب دارد و قطعاً بهعنوان کاندیدای اصلی این حزب وارد کارزار انتخاباتی میشود. کلینتون برخلاف دوره پیش که اولین کاندیداتوری او در عرصه ریاستجمهوری محسوب میشد، این بار احتمالاً از داشتن یک رقیب جدی درونحزبی بیم نخواهد داشت، زیرا تاکنون در صفوف حزب دموکرات رقیبی جدی برای او مشاهده نشده است.
جو بایدن، معاون باراک اوباما نیز ظاهراً تصمیم دارد نامزد انتخابات ریاستجمهوری شود، ولی نظرسنجیها نشان میدهد که او عملاً در برابر کلینتون شانسی ندارد. البته گمانهزنیهایی نیز مبنی بر احتمال نامزد شدن جان کری، وزیر خارجه وقت آمریکا وجود دارد. دیگر گزینههای مطرح دموکراتها سناتور الیزابت وارن از ماساچوست، اندرو کوئومو فرماندار ایالت نیویورک و مارتین اومالی فرماندار ایالت مریلند هستند.
اگر چه هیلاری کلینتون در حال حاضر بسیار محبوب است و در اولین نظرسنجیهای مربوط به انتخابات ریاستجمهوری در صدر قرار دارد اما او قطعاً موانع بسیاری نیز در پیشرو خواهد داشت. اولین مشکل، سن او است که در روز انتخابات ریاستجمهوری 69ساله خواهد شد، ضمن اینکه آخرین ماههای حضور وی در وزارت امور خارجه آمریکا نیز با مشکلات جسمانیاش همراه بود. ضعف دیگری که جمهوریخواهان مطمئناً از آن بهرهبرداری خواهند کرد، مدیریت او در زمینه حمله به کنسولگری آمریکا در بنغازی لیبی است. این حمله به قیمت کشته شدن چهار آمریکایی تمام شد. همچنین کلینتون به تازگی با رسوایی استفاده از ایمیل شخصی برای ارسال نامههای اداری و رسمی در دوران مسوولیتش در وزارت امور خارجه روبهرو شده است. یکی دیگر از بزرگترین نقاط ضعف کلینتون با توجه به عضویتش در حزب دموکرات این است که او دوستدار سیاست خارجی تهاجمی است که باراک اوباما از اخذ موافقت او با جنگ عراق علیه خودش در سال 2008 استفاده فراوانی کرد.
در جبهه جمهوریخواهان رقابت بسیار داغتر است و چندین کاندیدا وجود دارند که همگی آنها از ظرفیتهای بالایی برای معرفی بهعنوان کاندیدای اصلی این حزب برخوردارند؛ به همین دلیل تا زمان شروع انتخابات مقدماتی نمیتوان حدس زد رای در این حزب چگونه پیش رود. به نظر میرسد رقابتها در حزب جمهوریخواه آمریکا بیشتر بین چهرههای محافظهکار محبوب در جنبش تی پارتی مانند تد کروز، رند پال و جب بوش باشد. بدون شک اگر جب بوش، در انتخابات شرکت کند و وارد رقابتها شود، در میان جمهوریخواهان پیشتاز خواهد بود و تجربه فرمانداری و نام خانوادگی را که در میان جمهوریخواهان دارای اعتبار هستند یدک خواهد کشید. البته هنوز نام خانوادگی او مشکلاتی را به بار میآورد. نهتنها به خاطر اینکه برادرش در نزد افکار عمومی همچنان نامحبوب است، بلکه این ایده که سومین نفر از اعضای یک خانواده، رئیسجمهور شود احتمالاً از سوی کل رایدهندگان قابل پذیرش نیست.
محبوبترین نامزدهای انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا
به گزارش مشرق، نتایج جدیدترین نظرسنجی موسسه گالوپ نشان میدهد هیلاری کلینتون و مایک هوکابی بیشترین بخت و شانس را برای نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ میلادی آمریکا دارند. به گزارش پولیتیکو، جدیدترین نظرسنجی موسسه گالوپ که به تازگی منتشر شد حاکی از آن است که 55 درصد آمریکاییها نظر مثبتی نسبت به نامزدی هیلاری کلینتون در انتخابات ریاستجمهوری دارند و 36 درصد مردم آمریکا نیز نظر مساعدی نسبت به او ندارند. بر اساس این گزارش اختلاف مثبت 19درصدی بالاترین رقمی است که در نظرسنجیهای گالوپ در خصوص نامزدهای قبلی ریاستجمهوری آمریکا ثبت شده است. گرچه میزان محبوبیت کلینتون نسبت به زمانی که وزیر خارجه آمریکا بوده کاهش یافته ولی این رقم هنوز بیشتر از جولای 2006 میلادی است که او به عنوان یکی از نامزدهای احتمالی شرکت در انتخابات ریاستجمهوری مطرح شده بود. حدود 91 درصد آمریکاییها در این نظرسنجی اعلام کردند کلینتون را میشناسند. در مقابل تنها 38 درصد مردم آمریکا اعلام کردهاند که سناتور الیزابت وارن یکی از گزینههای لیبرالها به رای انتخابات
ریاستجمهوری 2016 را میشناسند. بیش از 80 درصد مردم آمریکا نیز اعلام کردهاند که نسبت به «جو بایدن» معاون رئیسجمهور آمریکا شناخت دارند. بایدن نیز یکی از گزینههای احتمالی ریاستجمهوری 2016 میلادی آمریکاست. مردم آمریکا شناخت کمتری نسبت به نامزدهای جمهوریخواهان دارند. تنها 65 درصد آمریکاییها اعلام کردهاند که کریس کریستی فرماندار ایالت نیوجرسی را میشناسند. او از بالاترین بخت و شانس در بین 11 نامزد احتمالی جمهوریخواهان برخوردار است. ولی نباید از نام مایک هاکابی فرماندار سابق آرکانزاس نیز غافل شویم. او از نرخ محبوبیت 12درصدی برخوردار است و میتواند شانس زیادی به رای نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری داشته باشد.
سودای زنی که میخواهد سنتشکنی کند
«هیلاری کلینتون»، مدت مدیدی است که برای به دستآوردن یک پست مهم سیاسی تلاش میکند. او در رقابت داخلی حزب دموکرات برای انتخاب کاندیدای ریاستجمهوری ایالات متحده در سال 2008، در آستانه پیروزی قرار گرفت اما درنهایت مغلوب رقیبش یعنی «باراک اوباما» شد. با این وصف، کلینتون از بسیاری از جنبهها، از سایر رقبایش، کاندیدای قدرتمندتری محسوب میشود.
او و همسرش هماکنون یک ماشین تبلیغاتی بزرگ به راه انداختهاند. درست لحظهای که هیلاری کلینتون استارت این ماشین را زد، شروع به جذب اسپانسر، برپا کردن سخنرانیهای فراوان و تاختن به رقبایش کرد و حتی برخی به این نتیجه رسیدند که او مهارناپذیر است؛ به طوری که «پدی پاور»، نویسنده ایرلندی، در انتخابات سال 2016 آمریکا، برای هیلاری کلینتون شانس 91درصدی قائل شده است. در انتخابات سال 2008، یک ماه قبل از گردهمایی خصوصی احزاب سیاسی در ایالت «آیوا»، کلینتون در نظرسنجیهای ملی، 20 امتیاز از سایر دموکراتها پیش بود اما همچنان قدرت رقابت با یک سناتور جوان از ایالت «ایلینوی» را نداشت. اما امسال قضیه فرق میکند چراکه هنوز از حزب دموکرات، رقیبی جدی برای کلینتون اعلام نامزدی نکرده؛ هر چند هنوز فرصت زیادی باقیمانده است. رایدهندگان اصلی ترجیح میدهند تنها یک انتخاب داشته باشند نه انتصاب؛ درنتیجه گفتن اینکه او چگونه از پس کاندیدای احتمالی دموکراتها برخواهد آمد، کار دشواری است، زیرا هنوز کسی نمیداند کاندیدای احتمالی دموکراتها چه کسی است. شواهد، نوید حضور کاندیداهای متنوعی از حزب جمهوریخواه را میدهد که از میان آنها میتوان
«تد کروز» و «جب بوش» را نام برد. «رند پال»، از منتقدان جنگهای خارجی آمریکا و دیدهبان دولت اوباما نیز در تاریخ هفتم آوریل با اعلام کاندیداتوری خود از حزب جمهوریخواه، پا به عرصه انتخابات 2016 آمریکا گذاشت. اما با این حال، هیلاری کلینتون همچنان در حزب خود یعنی دموکراتها، تنها کاندیدای محبوب است. حال این سوال مهم پرسیده میشود که کلینتون برای چه کاندیدا شده است؟
حامیان هیلاری کلینتون، تبحر و تجربه او را دلیل اصلی کاندیداتوریاش میدانند. او، بهعنوان وزیر اسبق امور خارجه ایالات متحده، حدود یک میلیون کیلومتر راه پیموده و از 112 کشور جهان بازدید کرده است. وقتی یک بحران خارجی جلوی چشمانش رخ میدهد، او این شانس را داشته که پیش از این در آن کشور حضور یافته، یا با رهبران آنها ملاقات کرده است. در حالی که هیچ یک از کاندیداهای احزاب دیگر نمیتوانند از این حیث با او رقابت کنند. او همچنین دولت آمریکا را به خوبی میشناسد. او هشت سال، نزدیکترین مشاور به رئیسجمهور آمریکا، یعنی همسرش بوده، و در این مدت بودجه آمریکا را تنظیم کرده و توافقات دوحزبی را برای اصلاح معیشت و افزایش مبادلات در آمریکای شمالی، به اجماع رسانده است. درنهایت، هیلاری کلینتون، بهعنوان یک سناتور، سیاست یک بام و دوهوا را در پیش گرفت که در آن به سخنان سناتورهای جناحهای مختلف گوش داده و با آنها کار میکرد به طوریکه برخی جمهوریخواهان علناً اذعان کردهاند که رفتارهای گذشته او را نمیپسندند. اما هیلاری کلینتون در کسوت ریاستجمهوری میتواند بسیار بهتر از باراک اوباما، با نمایندگان دو حزب چانهزنی کند.
هدف اصلی هیلاری کلینتون
برای کسی که حدود ربع قرن در سطح بالای سیاسی فعالیت کرده، خیلی سخت است که عقایدش را به صراحت بیان کند. از جنبه سیاستهای خارجی، او اذعان کرده که نه واقعگراست نه ایدهآلیست بلکه یک «ایدهآلیست واقعگرا»ست. در خاطرات اخیر، او الگوی آمریکایی «بازار آزاد، به رای مردم آزاد»، را جشن گرفت. با این حال او خطاب به جناح چپگرای حزب دموکرات میگوید: اجازه ندهید کسی به شما بگوید که تنها موسسات و کارخانجات هستند که شغل ایجاد میکنند، که بعدها یکی از معاونانش، در توجیه این سخنان گفت که منظور کلینتون از این حرفها تخفیف مالیاتی برای موسسات بوده است. دیدگاههای برخی کاندیداها ممکن است از مشاورانی که به خدمت میگیرند، نشات گرفته باشد، اما هیلاری کلینتون صدها مشاور برجسته از فرقههای مختلف دموکرات دارد به طوری که «چارلز شومر»، از سناتورهای ایالت نیویورک و همکار سابق هیلاری کلینتون، او را مرموزترین فردی که تاکنون در عمرش ملاقات کرده، مینامد. اما منتقدان هیلاری کلینتون در جناح راست، از اینکه وی تشنه قدرت است ابراز نگرانی میکنند. آنها معتقدند اگر آب باشد او شناگر خوبی
است. اما در جناح چپ، این ترس وجود دارد که او با جنبش «والاستریت»، ارتباط نزدیکی دارد به طوری که پیشبینی میشود کمپین انتخاباتی او از این جنبش یک میلیارد دلار درآمد کسب کند. کلینتون برای کندن خود از زندگی یک شهروند عادی آمریکایی، نخست در سال 1979 میلادی به یک کاخ دولتی نقل مکان کرد و بعدها از مداخله نظامی در عراق حمایت کرد.
شاید بتوان او را شخصیتی بینابین یعنی معقول و میانهرو تلقی کرد. «الیزابت وارن»، یا «مارتین آ. مالی» دو رقیب احتمالی کلینتون از حزب دموکرات، او را شایستهترین فرد برای اعلام کاندیداتوری از این حزب میدانند اما معتقدند رایدهندگان باید بیشتر او را بشناسند. آخرین باری که هیلاری کلینتون، یک طرح دقیق اقتصادی ارائه کرد به کمپین او در سال 2008 بازمیگردد که او در این کمپین کمتر خود را متمایل به سیاستهای ناتمام همسرش در دهه 90 نشان داد مثلاً از تمایل اندکش برای قراردادهای تجاری سخن گفت اما در عوض خود را به سیاستهای اجراشده از سوی اوباما، نزدیکتر دانست. اما از سال 2008 تاکنون، دنیا دستخوش تغییر شده و دموکراتها، بر سر این نکته که چگونه بدون محدود کردن رشد، از میزان نابرابریها بکاهند، دیوانهوار دچار اختلاف عقیده شدهاند. مرکز مطالعاتی «پیشرفت آمریکا»، که یکی از سازمانها پژوهشی بزرگ و مورد توجه هیلاری کلینتون محسوب میشود، اخیراً فهرستی از مجموعه سیاستها منتشر کرده که آنها را «سرمایهداری جامع» نامیده است. این فهرست شامل اصول منطقی نظیر افزایش سرمایهگذاری در توسعه زیرساختها و افزایش یارانه دستمزدها در مشاغل
سخت میشود. برخی ایدههای خیرهکننده، نظیر تشویق «شوراهای کاری» که مشاغل و مدیریت را به هم نزدیک میکنند و برخی ایدههای مبهم نظیر افزایش تلویحی یارانه رهن مسکن و همچنین تدابیر ایجاد مشاغل کمدرآمد برای جوانان، در این فهرست لحاظ شده است. اما باید منتظر ماند و دید که چه تعداد از این طرحها مورد علاقه و توجه هیلاری کلینتون قرار دارد؟
اما رویکرد اصلی هیلاری کلینتون در سیاست خارجه این است که او از اوباما سختگیرتر است. او از گسیل نیرو به افغانستان حمایت میکند اما در عین حال از اعلام هرگونه تاریخ انقضا برای حضور نیروهای نظامی آمریکا در این کشور امتناع میکند. او در عین حال به اوباما برای مسلح کردن شورشیان سوری فشار آورده و او را به علت ناتوانی در یافتن یک شیوه بهتر در سیاستهای خارجی سرزنش میکند. اما با این حال هنوز جزییات زیادی هست که او درباره آنها توضیحی نداده است. به عنوان مثال: آیا او فکر میکند که میتوانست تفاهم هستهای بهتری را با ایران منعقد کند؟ به هر حال، بسیاری از کشورهای خارجی، ترجیح میدهند فردی ریاستجمهوری آمریکا را بر عهده بگیرد که با دنیای خارج آمریکا تعامل داشته باشد.
اما همچنان دو نگرانی دیگر از سوی منتقدان کلینتون وجود دارد؛ برخی میگویند او غیرقابل اعتماد است و برخی دیگر از این نگراناند آنچه او بهعنوان رئیسجمهور نمیتواند از عهده آن بر بیاید این است که سلسلهمراتب حکومت آمریکا اساساً ناسالم است و درنتیجه این مساله ممکن است بر مزایایی که مردم آمریکا از انتخاب نخستین رئیسجمهور زن تاریخ خود بهرهمند شوند، بچربد.
دیدگاه تان را بنویسید