یکسان، اما متفاوت
مردم اروپای شرقی از محصولات نامرغوب خسته شدهاند
یکی از روزهای اواسط جولای در براتیسلاوا بود که رابرت فیگو نخستوزیر اسلواکی خشمگین شد، و کت خود را درآورد و تهدید کرد فرمان تحریمها را صادر میکند.
یکی از روزهای اواسط جولای در براتیسلاوا بود که رابرت فیگو نخستوزیر اسلواکی خشمگین شد، و کت خود را درآورد و تهدید کرد فرمان تحریمها را صادر میکند. اما خشم او نسبت به بعضی از دیکتاتورهای پوشالی نبود. بلکه، سخنرانی تند او به سوی کباب لقمه ماهی آماده از ایگلو و نرمکننده پارچه از لِنور بود. این شرکتها که فیگو آنها را تهدید کرد، اگر به فروش محصولات بیکیفیت به مشتریان اروپای شرقی ادامه دهند، تحریم میشوند.
پیام او از این روشنتر نمیتوانست باشد
اما فیگو تنها برای مردم کشور خود سخن نمیگفت. بلکه به طرفداری از تمام مردم سراسر اروپای مرکزی و شرقی سخن گفت که مدتها حیران بودند چرا مثلاً نوتلای تولید داخل به اندازه نوتلای ساخت آلمان شکلاتی نیست، یا چرا قوطی کوکاکولا کاملاً پر نیست و کیفیت پودر لباسشویی خوب نیست. او برای 103 میلیون شهروند اتحادیه اروپا سخن میگفت که سالها ناچار بودهاند با نسخههای درجه دو از محصولات برند به سر کنند. نهتنها این، بلکه در مطالعاتی سوالبرانگیز ادعا شده که مشتریان اروپای شرقی کالاهای معمولی را به کالاهای اصلی ترجیح میدهند.
روزنامه Gazeta Prawna لهستان به این پدیده با نام «نژادپرستی خواربار» اشاره میکند. سوگنامه نیمه تابستان فیگو آخرین اوج در کشمکش ادامهدار، و بالقوه انفجاری مشتریان درجه یک و دو بود. موافقت نداشتن تنها پرسشی نیست برای اینکه چرا اقتصادهای بزرگ محصولات بیکیفیت را به بازار اروپای شرقی میفرستند، بنابراین میلیونها مشتری را «گول میزنند» مانند آنچه گابریلا ماتچنا وزیر کشاورزی اسلواکی مطرح میکند. این عدم موافقت همچنین درباره تعهد اتحادیه اروپا به وحدت رویه و اینکه این تعهد باید دستور تهیه نوتلا را نیز دربر گیرد، است.
کمیسیون اروپا در بروکسل بارها از این حقیقت آگاه شده که محصولات فروختهشده تحت یک نام تجاری گاهی ترکیبات متفاوتی دارند بسته به اینکه در کدام کشور اروپایی به فروش میرسند. اما بدنه گسترده اتحادیه اروپا تنها یکبار چند سیاستمدار پیشرو از اروپای شرقی را که بر این موضوع تمرکز کرده بودند درگیر کرد. بهار امسال، رئیس دفتر ویکتور اوربان نخستوزیر مجارستان به این وضعیت به عنوان «بزرگترین رسوایی اخیر» اشاره کرد. وزیر کشاورزی چک گفت این امر سبب شده مردم احساس کنند «سطل زباله اروپا» هستند.
شکایات موجه
ژان-کلود یانکر رئیس کمیسیون اروپا در سخنرانی خود درباره وضعیت اتحادیه اندکی به این موضوع اشاره کرد و گام نخست از سوی وِرنا ژوروا کمیسیونر عالی در امور عدالت و برابری مصرفکنندگان اروپا برداشته شد که دستور ارزیابی آزمایشهایی را داد که روی محصولات در کشورهای مختلف اروپای شرقی انجام میشود. در این ارزشیابی مشخص شد شکایات رابرت فیگو در ماه جولای درست بوده است. یک آزمایش نشان داد بسته کباب لقمه ماهی آماده که در اسلواکی به فروش میرسد شامل 58 درصد ماهی است در حالی که بسته ارائهشده در سراسر مرز اتریش 65 درصد ماهی دارد.
زمانی که نوبت به قوطی حاوی نرمکننده پارچه تولید شرکت لِنور رسید که از سوی فیگو مطرح شد، معلوم شد 30 سنت بیشتر از قیمت ارائهشده آن در اتریش گرانتر و 60 میلیلیتر کمتر است. درباره سایر محصولات، ترکیبات گرانتر مانند کره برای بازار اروپای شرقی با روغن پالم و طعمدهنده میوه با اسانس جایگزین شده است. در محصولاتی چون کوکاکولا، گاهی شکر با شیرینکنندههای ارزانتر مانند شربت گلوکز جایگزین میشود.