اهمیت پایشگران
انتخابات در دموکراسیهای شکننده
هنگامی که اوایل امسال قربانقلی بردیمحمداف قدرتمندترین فرد ترکمنستان با کسب 98 درصد آرا مجدداً انتخاب شد، هیچکس اهمیتی نداد.
هنگامی که اوایل امسال قربانقلی بردیمحمداف قدرتمندترین فرد ترکمنستان با کسب 98 درصد آرا مجدداً انتخاب شد، هیچکس اهمیتی نداد. در واقع باید از خود میپرسیدند چرا او به خود زحمت برگزاری انتخابات را میدهد. با این حال در تعدادی از دموکراسیهای شکننده جدید به ویژه در آفریقا که نتایج عجیب و غریب رایگیری بسیار عادی به نظر میرسند، انتخابات روزبهروز واقعیتر میشوند. از سال 1991 دولتها یا رهبرانی که در نیجریه، غنا، گامبیا و لسوتو بر سر کار بودند، حداقل 45 بار در انتخابات شکست خوردهاند. هنوز قلبها در زمان انتخابات به تپش میافتند و اضطرابها تشدید میشوند به ویژه هنگامی که نتایج بسیار به هم نزدیکند، جانبداری و فساد گسترده است و تقلب و خشونت در انتخابات قبلی رایج بودهاند. انتخابات متقلبانه میتواند شهرت و اعتبار یک کشور را خدشهدار کند، ثبات آن را در معرض تهدید قرار دهد و مانع سرمایهگذاریها یا امدادرسانیها شود.
کنیا که انتخابات آن 8 آگوست برگزار شد یکی از این نمونههاست. خشونتهای پس از انتخابات سال 2007 به مرگ 1300 تن و آوارگی 700 هزار نفر انجامید. این کشور مرکز اقتصادی و راهبردی شرق آفریقاست. بنابراین برگزاری انتخابات معتبر در آن نهتنها برای مردم کنیا بلکه برای بسیاری از مردم فراسوی مرزها اهمیت دارد. در این دموکراسی دوران گذار، وجود ناظران داخلی و خارجی میتواند رقابت پاک و سالم را تضمین کند.
مقابله با تقلب
در گذشته اگر انتخاباتی در صلح و آرامش برگزار میشد، احتمالاً هیچکس بهجز مردم آن کشور به آن اهمیتی نمیدادند. ناظران بینالمللی چند روز قبل از رایگیری وارد کشور و چند روز پس از آن از کشور خارج میشدند. آنها اغلب اعلام میکردند انتخابات آزاد و عادلانه بود زیرا میدیدند رایدهندگان بدون آزار و خشونتی به پای صندوقها میروند. بنابراین تعجبی ندارد که تقلب و خشونت پس از روز انتخابات افزایش مییابد.
افرادی از قبیل رابرت موگابه در زیمبابوه ترجیح میدهند ناظران انتخابات از اتحادیه آفریقا باشند. این افراد در گذشته نتایج مشکوک انتخابات را تایید کرده بودند (هرچند به تازگی دقت عمل بیشتری بهخرج میدهند). سایر کشورها مانند کنیا و غنا ترجیح میدهند اتحادیه اروپا یا بنگاههای مشهور آمریکایی از قبیل موسسه ملی دموکراتیک، موسسه بینالمللی جمهوریخواهان یا مرکز کارتر نظارت بر انتخابات را بر عهده گیرند.
امروزه تیمهای ناظران خارجی حداقل یک ماه قبل از روز رایگیری به کشور میآیند و تا یک ماه پس از آن در آنجا میمانند. این ناظران از چندین جنبه کمکرسان هستند. آنها تخصصهای لازم را به ویژه در مورد ثبتنام رایدهندگان و شیوه شمارش آرا ارائه میدهند. این ناظران همچنین در هماهنگسازی جداول موازی آرا کمک میکنند. در این جداول نمونههای نتایج چند صندوق که بهطور تصادفی انتخاب شدهاند، گردآوری و به سرعت ارائه میشوند تا از تقلب در شمارشهای آتی آرا جلوگیری شود. از همه مهمتر پایشگران خارجی از ناظران داخلی که بیشتر کارها را انجام میدهند و با بزرگترین مخاطرات روبهرو هستند، پشتیبانی میکنند.
خارجیها به تنهایی نمیتوانند انتخابات عادلانه را تضمین کنند. آنها برای دسترسی به کل فرآیند، از جمله فرآیند ثبتنام رایدهندگان، به دولتهای محلی اتکا میکنند. اما میتوانند موانعی برای جلوگیری از تقلب ایجاد کنند. آنها علاوه بر محدود کردن اختیارات حاکمان موجود، با دقت نظر خود اعتماد عمومی به انتخابات را جلب میکنند و باعث میشوند بازندگان سادهتر شکست را بپذیرند. این کار پرهزینه است اما ارزش اجرا را دارد. موضوع نگرانکننده آن است که دولت ترامپ تلاش میکند بودجه وزارت کشور در بخش حمایت از دموکراسی و ناظران انتخاباتی را کاهش دهد. کنگره به درستی در مقابل این کاهش بودجه مقاومت میکند. انتخابات عادلانه آفریقا را باثباتتر میسازد. توقف آن به گسترش خشم و فساد در سراسر جهان خواهد انجامید.