شهروند مدل‌ساز

گروت، شخصیت فیلم «محافظان کهکشان» محصول شرکت دیزنی، معمولاً توسط این شرکت به ‌صورت مجسمه کوچک تولید انبوه و به وسیله خرده‌فروشانی چون «Toys R Us» فروخته می‌شود. اما درست پیش از انتشار دومین فیلم با آن مجوز در سال جاری، بیامباسورن اردنجارگال، فردی علاقه‌مند از مغولستان، متوجه شد افرادی در گروه چاپ سه‌‌بعدی در فیس‌بوک به دنبال مدلی کامپیوتری از گروت هستند. بنابراین آقای اردنجارگال تصمیم گرفت آن را تهیه کند. او چهار روز سرگرم طراحی و تهیه نسخه قابل چاپ آن بود، سپس محصول خود را در Thingiverse، یک گروه چاپ سه‌بعدی آنلاین مستقر در نیویورک، آپلود کرد. مدل دیجیتالی او از این شخصیت غیرطبیعی از آن زمان بیش از 75 هزار بار دانلود (و احتمالاً چاپ) شده است.

طرفداران برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌های محبوب مدت‌ها از هنر و مهارت خود برای بیان تعلق به شخصیت‌های تخیلی استفاده کردند. در اتسی (Etsy)، بازار آنلاین برای محصولات هنری، شمار زیادی طلسم‌های طلایی با الهام از هری‌پاتر وجود دارد. اما ترکیب مدل‌سازی و اسکن سه‌بعدی و چاپگرهای سه‌بعدی ارزان به طرفداران اجازه می‌دهد اقلام مورد نظر خود را طوری تولید کنند که قبلاً امکان آن وجود نداشت.

در Thingiverse که یکی از بی‌شمار سایت‌هایی از این نوع است، در 30 روز مانده به 11 جولای، طرح‌های سه‌بعدی آماده پرینت 6 /6 میلیون بار دانلود شده‌اند. طبق گزارش شرکت آمریکایی Wohlers کارشناس در امور مشاوره، در سال 2016 در سطح جهان بیش از 424 هزار چاپگر سه‌بعدی رومیزی به قیمت کمتر از پنج هزار دلار خریداری شده است. با رشد گروه چاپ سه‌بعدی، شرکت‌هایی که برندهای کاملاً مشهور دارند، مانند شرکت‌های رسانه‌ای، ناچارند توجه بیشتری به خرج دهند.

بعضی شرکت‌ها در برابر افرادی که محصولات آنها را کپی‌برداری می‌کنند جبهه می‌گیرند. یک روش، ارسال اطلاعیه «ثبت» مالکیت معنوی است که افراد را ملزم می‌کند مدل‌های دیجیتالی خود را از اینترنت حذف کنند. شرکت اشتراک تلویزیونی HBO که در مالکیت تیم وارنر است اخیراً چنین اطلاعیه‌ای به یکی از کاربران Thingiverse خود فرستاده است که در تقدیر از سریال «بازی تاج و تخت» سفارش ساخت نگهدارنده آیفون Iron Throne سه‌بعدی را داده است.

شرکت دیزنی فکر می‌کند با افزودن مواد بازتابنده به محصولات پلاستیکی خود می‌تواند جلوی اسکنرهای کامپیوتری را در تهیه مدل‌های دیجیتالی از هر چیزی بگیرد. اما مانند دیگر شرکت‌ها، در حال تجربه این فناوری است. در سال 2016، این شرکت از طریق Shapeways، سرویس چاپ سه‌بعدی آنلاین در آمریکا که اجازه می‌دهد موارد مورد نظر به درخواست افرادی که چاپگر سه‌بعدی ندارند چاپ شود، شروع به فروش نسخه‌های چاپی سه‌بعدی خود از شخصیت‌های جنگ ستارگان کرد.

سایر شرکت‌ها نیز از ارائه‌دهندگان سرویس چاپ سه‌بعدی برای تهیه کالا برای آنها استفاده می‌کنند. یونیورسال استودیو که در مالکیت شرکت مختلط رسانه‌ای کام‌کست است، با اسکالپتو، سرویس چاپ سه‌بعدی در فرانسه همکاری می‌کند. کلمنتو مورئو، مدیر اجرایی اسکالپتو، با این استودیو برای تهیه نسخه چاپ سه‌بعدی ماشین سفر در زمان دی‌لارن (DeLorean) برای سی‌امین سالگرد فیلم خود به نام «بازگشت به آینده» تولید سال 1985 همکاری کرد.

شرکت خودروسازی اسکودا در کشور چک که در مالکیت فولکس‌واگن است نیز برای ارائه مدل‌های کوچک و سفارشی از خودروهای مشتریان با اسکالپتو همکاری می‌کند. در حقیقت، اگرچه تنها یک‌پنجم کل سفارش‌های اسکالپتو از افرادی است که درخواست سرویس چاپ سه‌بعدی دارند، حدود نیمی از اقلام تولیدی این شرکت به دست مشتریان می‌رسد. این نشان می‌دهد شرکت‌ها از چاپ سه‌بعدی به عنوان یک فرآیند تولیدی استفاده می‌کنند و آن را صرفاً راهی برای تهیه نمونه‌های اولیه نمی‌بینند.

بعضی برندها همکاری مستقیم‌تری با سازندگان نمونه‌ها دارند. شرکتی به نام MyMiniFactory مستقر در لندن از جانب برندها با افراد تماس می‌گیرد تا مدل‌های دیجیتالی سه‌بعدی باکیفیت بالا را برای وب‌سایت‌های آنها به صورت برون‌سپاری سفارش دهد. این امر مانع از به نمایش گذاشتن IP ارزشمند در کنار مدل‌های انبوهی می‌شود که بعد از چاپ کاملاً قابل تشخیص‌اند. آگوستین، شرکت سازنده مدل‌های سه‌بعدی در اسپانیا، از طریق MyMiniFactory با شرکت بازی‌های ویدئویی کپکام در ژاپن همکاری کرد. یکی از ارزشمندترین کارهای آنها تهیه مجموعه‌ای از 9 مدل جغرافیایی از پوکمون است که سال پیش برای بیستمین سالگرد مجوز آن تهیه شد، که با شرکت ژاپنی نینتندو مشترک است. مدل‌های او که در Thingiverse آپلود می‌شود، هم‌اکنون در مجموع صدها هزار بار دانلود شده است.